Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Spener, Philipp Jakob: Theologische Bedencken. Bd. 3. Halle (Saale), 1702.

Bild:
<< vorherige Seite

Das sechste Capitel.
gare satagunt. Laudabilius & rectius Moses: utinam omnis populus vaticinaretur.
Plane & Baptista Johannes suorum aemulationem compescit Joh. 3. & Christus Jaco-
bum & Joannem, qvi prohibere volebant eum, qvi in nomine Jesu daemonia ejicie-
bat Luc. 9. Nec immerito huc ad ducitur exemplum Augustini, qvi anteqvam ad
presbyterium vocaretur, teste Possidonio in vita ejus c. 3. laicus etiam de iis, qvae sibi
Deus cogitanti atqve oranti intellecta revelabat, & praesentes & absentes sermone ac
literis docebat. §. 25. Non obstat 4. in iisdem Laicis sine presbytero tali exercitio va-
cantibus praesumtus eruditionis ac
ikanotetos defectus. Qvamvis enim, cum omnes
capita fidei satis perfecte hauferint, vel s. literas intelligant, qvi alios docere conan-
tur, alii etiam qvi rem ipsi probe perceperunt, alios docere apti non sint, sed prompti
sermonis flumine destituti qvandoqve & a sanioribus verbis aberrent, qvantum ta-
men qvisqve profecerit, ut cum aliis communicet, vel eo nomine salubre fuerit, ut
mutui errores mutuis correctionib9 emendentur, perinde ut pueri se Latini sermonis
rudimentis alter alterum in scholis exercent, qvamvis nemo latinitatis veram habeat
peritiam. Id si in vagis conventibus locum habet, ut agnoscunt omnes, nulla causa
est, qvare non & procedat in statis collegiis. Neqve etiam ea est sacrarum literarum
difficultas, qvae obstet qvo minus qvisqve etiam stupidior paulo inde per Spiritus S.
gratiam, haurire possit, qvod ad salutem creditu, & ad vitam recte in stituendam sci-
tu necessarium est, uti contra Pontificios perspicuitatem hanc solemus asserere. Et
vos itaqve alloqvebatur plebem christianam qvondam Chrysostomus, si lectioni
scripturae cum animi alacritate volueritis attendere, nulla alia re praeterea opus ha-
bebitis. Verus enim est sermo Christi, cum dicit: qvaerite & invenietis, pulsate & a-
perietur. Praef. in ep. ad Rom. Plura tamen subsidia laicis suppeditabit freqventatio s.
concionum & libellorum Theologicorum lectio, qvibus plures per Dei gratiam satis
attente adhaerent. Autor. ep. Hebr. 5, 12. hanc velut indubitatam ponit hypothesin,
qvod illos, qvi jam ab aliqvo tempore Christianismi fundamenta hauserunt, opor-
teat doctores esse,
qvi alios possint feliciter informare. Si accuratior evolutio qvaestio-
num Theologicarum, si notitia idiomatis avtentici aliorumqve ad interpretationem
Scripturae reqvisita media ab unoqvoqve desiderentur, qvi cum fructu alios docere
cupit, eqvidem vereor, ut id argumentum contra solos laicos concludat, nec plures
hodie parochos officio movere oporteat. Nihilominus ut cum Apostolo 1. Cor. 14, 5.
Eph. 1, 17. Phil. 1, 9. omnibus spiritum sapientiae & profectus cognitionis uberrimos
esse optamus, ita etiam qvemqve, qva sit
ikanoteti se ipsum jubemus explorare, an &
peritus sermonis & moribus gravis sit, qvod in laico docente L. 8. Constit. Apost. c. 38.
reqviritur, neqve in difficiliora, qvae captum ejus superant, se immittat; sed discere
potius a peritioribus, qvam aliis non intellecta proponere sataget.
Er removiret end-
lich auch einen wichtig scheinenden einwurff
§. 26. Non obstat deniqve 5. jus episcopa-
le, vel expectanda primum autoritas eorum, qvorum est, qvae ad Ecclesiae bonum per-
tinent, ordinare: qvam ita religiose solent multi praetexere, ut qvicqvam nisi ejus
jussu in hisce tentare nefas esse arbitrentur, utut id ne fiat, nullibi sit interdictum.

Agitur

Das ſechſte Capitel.
gare ſatagunt. Laudabilius & rectius Moſes: utinam omnis populus vaticinaretur.
Plane & Baptiſta Johannes ſuorum æmulationem compeſcit Joh. 3. & Chriſtus Jaco-
bum & Joannem, qvi prohibere volebant eum, qvi in nomine Jeſu dæmonia ejicie-
bat Luc. 9. Nec immerito huc ad ducitur exemplum Auguſtini, qvi anteqvam ad
presbyterium vocaretur, teſte Posſidonio in vita ejus c. 3. laicus etiam de iis, qvæ ſibi
Deus cogitanti atqve oranti intellecta revelabat, & præſentes & abſentes ſermone ac
literis docebat. §. 25. Non obſtat 4. in iisdem Laicis ſine presbytero tali exercitio va-
cantibus præſumtus eruditionis ac
ἱκανότητος defectus. Qvamvis enim, cum omnes
capita fidei ſatis perfecte hauferint, vel ſ. literas intelligant, qvi alios docere conan-
tur, alii etiam qvi rem ipſi probe perceperunt, alios docere apti non ſint, ſed prompti
ſermonis flumine deſtituti qvandoqve & a ſanioribus verbis aberrent, qvantum ta-
men qvisqve profecerit, ut cum aliis communicet, vel eo nomine ſalubre fuerit, ut
mutui errores mutuis correctionib9 emendentur, perinde ut pueri ſe Latini ſermonis
rudimentis alter alterum in ſcholis exercent, qvamvis nemo latinitatis veram habeat
peritiam. Id ſi in vagis conventibus locum habet, ut agnoſcunt omnes, nulla cauſa
eſt, qvare non & procedat in ſtatis collegiis. Neqve etiam ea eſt ſacrarum literarum
difficultas, qvæ obſtet qvo minus qvisqve etiam ſtupidior paulo inde per Spiritus S.
gratiam, haurire posſit, qvod ad ſalutem creditu, & ad vitam recte in ſtituendam ſci-
tu neceſſarium eſt, uti contra Pontificios perſpicuitatem hanc ſolemus aſſerere. Et
vos itaqve alloqvebatur plebem chriſtianam qvondam Chryſoſtomus, ſi lectioni
ſcripturæ cum animi alacritate volueritis attendere, nulla alia re præterea opus ha-
bebitis. Verus enim eſt ſermo Chriſti, cum dicit: qværite & invenietis, pulſate & a-
perietur. Præf. in ep. ad Rom. Plura tamen ſubſidia laicis ſuppeditabit freqventatio ſ.
concionum & libellorum Theologicorum lectio, qvibus plures per Dei gratiam ſatis
attente adhærent. Autor. ep. Hebr. 5, 12. hanc velut indubitatam ponit hypotheſin,
qvod illos, qvi jam ab aliqvo tempore Chriſtianiſmi fundamenta hauſerunt, opor-
teat doctores eſſe,
qvi alios poſſint feliciter informare. Si accuratior evolutio qvæſtio-
num Theologicarum, ſi notitia idiomatis avtentici aliorumqve ad interpretationem
Scripturæ reqviſita media ab unoqvoqve deſiderentur, qvi cum fructu alios docere
cupit, eqvidem vereor, ut id argumentum contra ſolos laicos concludat, nec plures
hodie parochos officio movere oporteat. Nihilominus ut cum Apoſtolo 1. Cor. 14, 5.
Eph. 1, 17. Phil. 1, 9. omnibus ſpiritum ſapientiæ & profectus cognitionis uberrimos
eſſe optamus, ita etiam qvemqve, qva ſit
ἱκανότητι ſe ipſum jubemus explorare, an &
peritus ſermonis & moribus gravis ſit, qvod in laico docente L. 8. Conſtit. Apoſt. c. 38.
reqviritur, neqve in difficiliora, qvæ captum ejus ſuperant, ſe immittat; ſed diſcere
potius a peritioribus, qvam aliis non intellecta proponere ſataget.
Er removiret end-
lich auch einen wichtig ſcheinenden einwurff
§. 26. Non obſtat deniqve 5. jus epiſcopa-
le, vel expectanda primum autoritas eorum, qvorum eſt, qvæ ad Eccleſiæ bonum per-
tinent, ordinare: qvam ita religioſe ſolent multi prætexere, ut qvicqvam niſi ejus
juſſu in hiſce tentare nefas eſſe arbitrentur, utut id ne fiat, nullibi ſit interdictum.

Agitur
<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <div n="2">
          <div n="3">
            <p><pb facs="#f0808" n="790"/><fw place="top" type="header"><hi rendition="#b">Das &#x017F;ech&#x017F;te Capitel.</hi></fw><lb/><hi rendition="#aq">gare &#x017F;atagunt. Laudabilius &amp; rectius Mo&#x017F;es: utinam omnis populus vaticinaretur.<lb/>
Plane &amp; Bapti&#x017F;ta Johannes &#x017F;uorum æmulationem compe&#x017F;cit Joh. 3. &amp; Chri&#x017F;tus Jaco-<lb/>
bum &amp; Joannem, qvi prohibere volebant eum, qvi in nomine Je&#x017F;u dæmonia ejicie-<lb/>
bat Luc. 9. Nec immerito huc ad ducitur exemplum Augu&#x017F;tini, qvi anteqvam ad<lb/>
presbyterium vocaretur, te&#x017F;te Pos&#x017F;idonio in vita ejus c. 3. laicus etiam de iis, qvæ &#x017F;ibi<lb/>
Deus cogitanti atqve oranti intellecta revelabat, &amp; præ&#x017F;entes &amp; ab&#x017F;entes &#x017F;ermone ac<lb/>
literis docebat. §. 25. Non ob&#x017F;tat 4. in iisdem Laicis &#x017F;ine presbytero tali exercitio va-<lb/>
cantibus præ&#x017F;umtus eruditionis ac</hi> &#x1F31;&#x03BA;&#x03B1;&#x03BD;&#x03CC;&#x03C4;&#x03B7;&#x03C4;&#x03BF;&#x03C2; <hi rendition="#aq">defectus. Qvamvis enim, cum omnes<lb/>
capita fidei &#x017F;atis perfecte hauferint, vel &#x017F;. literas intelligant, qvi alios docere conan-<lb/>
tur, alii etiam qvi rem ip&#x017F;i probe perceperunt, alios docere apti non &#x017F;int, &#x017F;ed prompti<lb/>
&#x017F;ermonis flumine de&#x017F;tituti qvandoqve &amp; a &#x017F;anioribus verbis aberrent, qvantum ta-<lb/>
men qvisqve profecerit, ut cum aliis communicet, vel eo nomine &#x017F;alubre fuerit, ut<lb/>
mutui errores mutuis correctionib9 emendentur, perinde ut pueri &#x017F;e Latini &#x017F;ermonis<lb/>
rudimentis alter alterum in &#x017F;cholis exercent, qvamvis nemo latinitatis veram habeat<lb/>
peritiam. Id &#x017F;i in vagis conventibus locum habet, ut agno&#x017F;cunt omnes, nulla cau&#x017F;a<lb/>
e&#x017F;t, qvare non &amp; procedat in &#x017F;tatis collegiis. Neqve etiam ea e&#x017F;t &#x017F;acrarum literarum<lb/>
difficultas, qvæ ob&#x017F;tet qvo minus qvisqve etiam &#x017F;tupidior paulo inde per Spiritus S.<lb/>
gratiam, haurire pos&#x017F;it, qvod ad &#x017F;alutem creditu, &amp; ad vitam recte in &#x017F;tituendam &#x017F;ci-<lb/>
tu nece&#x017F;&#x017F;arium e&#x017F;t, uti contra Pontificios per&#x017F;picuitatem hanc &#x017F;olemus a&#x017F;&#x017F;erere. Et<lb/>
vos itaqve alloqvebatur plebem chri&#x017F;tianam qvondam Chry&#x017F;o&#x017F;tomus, &#x017F;i lectioni<lb/>
&#x017F;cripturæ cum animi alacritate volueritis attendere, nulla alia re præterea opus ha-<lb/>
bebitis. Verus enim e&#x017F;t &#x017F;ermo Chri&#x017F;ti, cum dicit: qværite &amp; invenietis, pul&#x017F;ate &amp; a-<lb/>
perietur. Præf. in ep. ad Rom. Plura tamen &#x017F;ub&#x017F;idia laicis &#x017F;uppeditabit freqventatio &#x017F;.<lb/>
concionum &amp; libellorum Theologicorum lectio, qvibus plures per Dei gratiam &#x017F;atis<lb/>
attente adhærent. Autor. ep. Hebr. 5, 12. hanc velut indubitatam ponit hypothe&#x017F;in,<lb/>
qvod illos, qvi jam ab aliqvo tempore Chri&#x017F;tiani&#x017F;mi fundamenta hau&#x017F;erunt, <hi rendition="#i">opor-<lb/>
teat doctores e&#x017F;&#x017F;e,</hi> qvi alios po&#x017F;&#x017F;int feliciter informare. Si accuratior evolutio qvæ&#x017F;tio-<lb/>
num Theologicarum, &#x017F;i notitia idiomatis avtentici aliorumqve ad interpretationem<lb/>
Scripturæ reqvi&#x017F;ita media ab unoqvoqve de&#x017F;iderentur, qvi cum fructu alios docere<lb/>
cupit, eqvidem vereor, ut id argumentum contra &#x017F;olos laicos concludat, nec plures<lb/>
hodie parochos officio movere oporteat. Nihilominus ut cum Apo&#x017F;tolo 1. Cor. 14, 5.<lb/>
Eph. 1, 17. Phil. 1, 9. omnibus &#x017F;piritum &#x017F;apientiæ &amp; profectus cognitionis uberrimos<lb/>
e&#x017F;&#x017F;e optamus, ita etiam qvemqve, qva &#x017F;it</hi> &#x1F31;&#x03BA;&#x03B1;&#x03BD;&#x03CC;&#x03C4;&#x03B7;&#x03C4;&#x03B9; <hi rendition="#aq">&#x017F;e ip&#x017F;um jubemus explorare, an &amp;<lb/>
peritus &#x017F;ermonis &amp; moribus gravis &#x017F;it, qvod in laico docente L. 8. Con&#x017F;tit. Apo&#x017F;t. c. 38.<lb/>
reqviritur, neqve in difficiliora, qvæ captum ejus &#x017F;uperant, &#x017F;e immittat; &#x017F;ed di&#x017F;cere<lb/>
potius a peritioribus, qvam aliis non intellecta proponere &#x017F;ataget.</hi> <hi rendition="#fr">Er</hi> <hi rendition="#aq">removir</hi><hi rendition="#fr">et end-<lb/>
lich auch einen wichtig &#x017F;cheinenden einwurff</hi> <hi rendition="#aq">§. 26. Non ob&#x017F;tat deniqve 5. jus epi&#x017F;copa-<lb/>
le, vel expectanda primum autoritas eorum, qvorum e&#x017F;t, qvæ ad Eccle&#x017F;iæ bonum per-<lb/>
tinent, ordinare: qvam ita religio&#x017F;e &#x017F;olent multi prætexere, ut qvicqvam ni&#x017F;i ejus<lb/>
ju&#x017F;&#x017F;u in hi&#x017F;ce tentare nefas e&#x017F;&#x017F;e arbitrentur, utut id ne fiat, nullibi &#x017F;it interdictum.</hi><lb/>
<fw place="bottom" type="catch"><hi rendition="#aq">Agitur</hi></fw><lb/></p>
          </div>
        </div>
      </div>
    </body>
  </text>
</TEI>
[790/0808] Das ſechſte Capitel. gare ſatagunt. Laudabilius & rectius Moſes: utinam omnis populus vaticinaretur. Plane & Baptiſta Johannes ſuorum æmulationem compeſcit Joh. 3. & Chriſtus Jaco- bum & Joannem, qvi prohibere volebant eum, qvi in nomine Jeſu dæmonia ejicie- bat Luc. 9. Nec immerito huc ad ducitur exemplum Auguſtini, qvi anteqvam ad presbyterium vocaretur, teſte Posſidonio in vita ejus c. 3. laicus etiam de iis, qvæ ſibi Deus cogitanti atqve oranti intellecta revelabat, & præſentes & abſentes ſermone ac literis docebat. §. 25. Non obſtat 4. in iisdem Laicis ſine presbytero tali exercitio va- cantibus præſumtus eruditionis ac ἱκανότητος defectus. Qvamvis enim, cum omnes capita fidei ſatis perfecte hauferint, vel ſ. literas intelligant, qvi alios docere conan- tur, alii etiam qvi rem ipſi probe perceperunt, alios docere apti non ſint, ſed prompti ſermonis flumine deſtituti qvandoqve & a ſanioribus verbis aberrent, qvantum ta- men qvisqve profecerit, ut cum aliis communicet, vel eo nomine ſalubre fuerit, ut mutui errores mutuis correctionib9 emendentur, perinde ut pueri ſe Latini ſermonis rudimentis alter alterum in ſcholis exercent, qvamvis nemo latinitatis veram habeat peritiam. Id ſi in vagis conventibus locum habet, ut agnoſcunt omnes, nulla cauſa eſt, qvare non & procedat in ſtatis collegiis. Neqve etiam ea eſt ſacrarum literarum difficultas, qvæ obſtet qvo minus qvisqve etiam ſtupidior paulo inde per Spiritus S. gratiam, haurire posſit, qvod ad ſalutem creditu, & ad vitam recte in ſtituendam ſci- tu neceſſarium eſt, uti contra Pontificios perſpicuitatem hanc ſolemus aſſerere. Et vos itaqve alloqvebatur plebem chriſtianam qvondam Chryſoſtomus, ſi lectioni ſcripturæ cum animi alacritate volueritis attendere, nulla alia re præterea opus ha- bebitis. Verus enim eſt ſermo Chriſti, cum dicit: qværite & invenietis, pulſate & a- perietur. Præf. in ep. ad Rom. Plura tamen ſubſidia laicis ſuppeditabit freqventatio ſ. concionum & libellorum Theologicorum lectio, qvibus plures per Dei gratiam ſatis attente adhærent. Autor. ep. Hebr. 5, 12. hanc velut indubitatam ponit hypotheſin, qvod illos, qvi jam ab aliqvo tempore Chriſtianiſmi fundamenta hauſerunt, opor- teat doctores eſſe, qvi alios poſſint feliciter informare. Si accuratior evolutio qvæſtio- num Theologicarum, ſi notitia idiomatis avtentici aliorumqve ad interpretationem Scripturæ reqviſita media ab unoqvoqve deſiderentur, qvi cum fructu alios docere cupit, eqvidem vereor, ut id argumentum contra ſolos laicos concludat, nec plures hodie parochos officio movere oporteat. Nihilominus ut cum Apoſtolo 1. Cor. 14, 5. Eph. 1, 17. Phil. 1, 9. omnibus ſpiritum ſapientiæ & profectus cognitionis uberrimos eſſe optamus, ita etiam qvemqve, qva ſit ἱκανότητι ſe ipſum jubemus explorare, an & peritus ſermonis & moribus gravis ſit, qvod in laico docente L. 8. Conſtit. Apoſt. c. 38. reqviritur, neqve in difficiliora, qvæ captum ejus ſuperant, ſe immittat; ſed diſcere potius a peritioribus, qvam aliis non intellecta proponere ſataget. Er removiret end- lich auch einen wichtig ſcheinenden einwurff §. 26. Non obſtat deniqve 5. jus epiſcopa- le, vel expectanda primum autoritas eorum, qvorum eſt, qvæ ad Eccleſiæ bonum per- tinent, ordinare: qvam ita religioſe ſolent multi prætexere, ut qvicqvam niſi ejus juſſu in hiſce tentare nefas eſſe arbitrentur, utut id ne fiat, nullibi ſit interdictum. Agitur

Suche im Werk

Hilfe

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)
TCF (tokenisiert, serialisiert, lemmatisiert, normalisiert)
XML (TEI P5 inkl. att.linguistic)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Voyant Tools ?

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Dieses Werk wurde gemäß den DTA-Transkriptionsrichtlinien im Double-Keying-Verfahren von Nicht-Muttersprachlern erfasst und in XML/TEI P5 nach DTA-Basisformat kodiert.




Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/spener_bedencken03_1702
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/spener_bedencken03_1702/808
Zitationshilfe: Spener, Philipp Jakob: Theologische Bedencken. Bd. 3. Halle (Saale), 1702, S. 790. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/spener_bedencken03_1702/808>, abgerufen am 18.05.2024.