Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 2. Göttingen, 1826.

Bild:
<< vorherige Seite

III. partikelcomp. -- trennb. part. mit verb.
steif nach dem latein gebildet; untar-chrifta (subripuit)
jun. 225; untar-deonot (subjectus) K. 55b 56b hrab. 959b;
untar-thiutit (subjectus) ker. 257. T. 12, 8. 67, 3; untar-
doupon (subigere) doc. 208b; untar-hefan (sublevare) un-
tar-haban (sublevatus) ker. 128; untar-jouhhan (subju-
gare) untar-jauhta (subjugavit) jun. 225. (welche au für
ou haben) untar-jauctem (interjectis) emm. 410. (für sub-
jectis?) *); untar-keban (subjectus) K. 41b jun. 226; un-
tar-lekan (supponere) ker. 256. (fulcire) mons. 353; un-
tar-likan (subjacere) K. 23a 40b 47b 49a 52a; za untar-
machonne (subjungendi) K. 30b; untar-puntan (subnexus)
emm. 403; untar-sentit (submissus) ker. 216. 256; under-
skeinen (collustrare) N. Cap. 107; untar-sleihhan (subripere)
K. 43b 53a untar-slihhan part. praet. K. 44a; untar-slio-
fan (subrepere) hymn. 949; untar-toan (subdere) ker. 256.
(submittere) mons. 374. untar-teta (subjecit) ker. 257.
sih under-tuon N. Bth. 82. untar-tan (subjectus); untar-
fallan (subruere) ker. 252; untar-folken (subsequi) K. 42a
untar-folget (subsequutus) K. 31a. b.; untar-wesan (subsi-
stere) cat. th. 70; untar-worsan (subjectus) K. 54b; un-
tar-zellan (suggerere) mons. 320; untar--zeohan (sub-
trahere) K. 32a untar-zogan (substratus) doc. 246a. --
Meist transitiva, doch einige intransitiva. Die mhd. be-
deutung von vicissim begegnet im ahd. noch gar nicht **);
ist sie darum erst roman. deichtern nachgebildet?

(upar) in den bedeutungen super-, praeter-, trans-:
ubar-koborot (superatus) O. IV. 31, 60; uber-dingen (su-
persperare) N. 118, 81; upar-hepfan (transgredi) J. 342.
uber-heven N. Bth. 45. 63. ze uber-hevenne ibid. 54;
upar-hlatan (crapulatus) ker. 67. uper-latan (obesus)
mons. 320; upar-hukan (aspernari) hrab. 953b ubar-hugen
(contemnere) T, 37, 1. upar-huken (superbire) ker. 160;
upar-gat, upar-kenkit (transgreditur) hrab. 975b ker. 266;
uber-gultemo (deaurato) N. 44, 10; uber-legen, alicui
(improbrare, exprobrare) N. Cap. 48. part. praet. uber-
leget N. Bth. 34; ubar-meginon (convalescere, praevalere)
jun. 193. 217. uber-megenon N. 64, 4; ze ubar-muatonne

*) ist die form jouhhan, jauhhan richtig, so bestätigt sie, was
auch aus dem goth. ga-jiukan Joh. 16, 33. hervorgeht, den star-
ken wortstamm (nr. 537b) jiukan, jauk, jukun; ahd. jiohhan, jouh,
juhhun (johhun); vgl. goth. ga-juk (par) und ga-juko (similitudo).
**) sonst stände wohl T. 158, 7. untar-scowotun sih statt sc. sih
thar untar zuisgen; und 160, 6. 169, 1. iuwih minnot untar
zuisgen.

III. partikelcomp. — trennb. part. mit verb.
ſteif nach dem latein gebildet; untar-chrifta (ſubripuit)
jun. 225; untar-dëonôt (ſubjectus) K. 55b 56b hrab. 959b;
untar-thiutit (ſubjectus) ker. 257. T. 12, 8. 67, 3; untar-
doupôn (ſubigere) doc. 208b; untar-hefan (ſublevare) un-
tar-haban (ſublevatus) ker. 128; untar-jouhhan (ſubju-
gare) untar-jauhta (ſubjugavit) jun. 225. (welche au für
ou haben) untar-jauctêm (interjectis) emm. 410. (für ſub-
jectis?) *); untar-këban (ſubjectus) K. 41b jun. 226; un-
tar-lekan (ſupponere) ker. 256. (fulcire) monſ. 353; un-
tar-likan (ſubjacere) K. 23a 40b 47b 49a 52a; za untar-
machônne (ſubjungendi) K. 30b; untar-puntan (ſubnexus)
emm. 403; untar-ſentit (ſubmiſſus) ker. 216. 256; under-
ſkînen (colluſtrare) N. Cap. 107; untar-ſlîhhan (ſubripere)
K. 43b 53a untar-ſlihhan part. praet. K. 44a; untar-ſlio-
fan (ſubrepere) hymn. 949; untar-toan (ſubdere) ker. 256.
(ſubmittere) monſ. 374. untar-tëta (ſubjecit) ker. 257.
ſih under-tuon N. Bth. 82. untar-tân (ſubjectus); untar-
fallan (ſubruere) ker. 252; untar-folkên (ſubſequi) K. 42a
untar-folgêt (ſubſequutus) K. 31a. b.; untar-wëſan (ſubſi-
ſtere) cat. th. 70; untar-worſan (ſubjectus) K. 54b; un-
tar-zellan (ſuggerere) monſ. 320; untar—zëohan (ſub-
trahere) K. 32a untar-zogan (ſubſtratus) doc. 246a. —
Meiſt tranſitiva, doch einige intranſitiva. Die mhd. be-
deutung von viciſſim begegnet im ahd. noch gar nicht **);
iſt ſie darum erſt roman. dîchtern nachgebildet?

(upar) in den bedeutungen ſuper-, praeter-, trans-:
ubar-koborôt (ſuperatus) O. IV. 31, 60; uber-dingen (ſu-
perſperare) N. 118, 81; upar-hepfan (transgredi) J. 342.
uber-heven N. Bth. 45. 63. ze uber-hevenne ibid. 54;
upar-hlatan (crapulatus) ker. 67. uper-latan (obeſus)
monſ. 320; upar-hukan (aſpernari) hrab. 953b ubar-hugen
(contemnere) T, 37, 1. upar-huken (ſuperbire) ker. 160;
upar-gât, upar-kenkit (transgreditur) hrab. 975b ker. 266;
uber-gultemo (deaurato) N. 44, 10; uber-legen, alicui
(improbrare, exprobrare) N. Cap. 48. part. praet. uber-
leget N. Bth. 34; ubar-meginôn (convaleſcere, praevalere)
jun. 193. 217. uber-megenôn N. 64, 4; ze ubar-muatônne

*) iſt die form jouhhan, jauhhan richtig, ſo beſtätigt ſie, was
auch aus dem goth. ga-jiukan Joh. 16, 33. hervorgeht, den ſtar-
ken wortſtamm (nr. 537b) jiukan, jáuk, jukun; ahd. jiohhan, jouh,
juhhun (johhun); vgl. goth. ga-juk (par) und ga-jukô (ſimilitudo).
**) ſonſt ſtände wohl T. 158, 7. untar-ſcowotun ſih ſtatt ſc. ſih
thâr untar zuiſgên; und 160, 6. 169, 1. iuwih minnôt untar
zuiſgên.
<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <div n="2">
          <div n="3">
            <div n="4">
              <div n="5">
                <p><pb facs="#f0903" n="885"/><fw place="top" type="header"><hi rendition="#b">III. <hi rendition="#i">partikelcomp. &#x2014; trennb. part. mit verb.</hi></hi></fw><lb/>
&#x017F;teif nach dem latein gebildet; untar-chrifta (&#x017F;ubripuit)<lb/>
jun. 225; untar-dëonôt (&#x017F;ubjectus) K. 55<hi rendition="#sup">b</hi> 56<hi rendition="#sup">b</hi> hrab. 959<hi rendition="#sup">b</hi>;<lb/>
untar-thiutit (&#x017F;ubjectus) ker. 257. T. 12, 8. 67, 3; untar-<lb/>
doupôn (&#x017F;ubigere) doc. 208<hi rendition="#sup">b</hi>; untar-hefan (&#x017F;ublevare) un-<lb/>
tar-haban (&#x017F;ublevatus) ker. 128; untar-jouhhan (&#x017F;ubju-<lb/>
gare) untar-jauhta (&#x017F;ubjugavit) jun. 225. (welche au für<lb/>
ou haben) untar-jauctêm (interjectis) emm. 410. (für &#x017F;ub-<lb/>
jectis?) <note place="foot" n="*)">i&#x017F;t die form jouhhan, jauhhan richtig, &#x017F;o be&#x017F;tätigt &#x017F;ie, was<lb/>
auch aus dem goth. ga-jiukan Joh. 16, 33. hervorgeht, den &#x017F;tar-<lb/>
ken wort&#x017F;tamm (nr. 537<hi rendition="#sup">b</hi>) jiukan, jáuk, jukun; ahd. jiohhan, jouh,<lb/>
juhhun (johhun); vgl. goth. ga-juk (par) und ga-jukô (&#x017F;imilitudo).</note>; untar-këban (&#x017F;ubjectus) K. 41<hi rendition="#sup">b</hi> jun. 226; un-<lb/>
tar-lekan (&#x017F;upponere) ker. 256. (fulcire) mon&#x017F;. 353; un-<lb/>
tar-likan (&#x017F;ubjacere) K. 23<hi rendition="#sup">a</hi> 40<hi rendition="#sup">b</hi> 47<hi rendition="#sup">b</hi> 49<hi rendition="#sup">a</hi> 52<hi rendition="#sup">a</hi>; za untar-<lb/>
machônne (&#x017F;ubjungendi) K. 30<hi rendition="#sup">b</hi>; untar-puntan (&#x017F;ubnexus)<lb/>
emm. 403; untar-&#x017F;entit (&#x017F;ubmi&#x017F;&#x017F;us) ker. 216. 256; under-<lb/>
&#x017F;kînen (collu&#x017F;trare) N. Cap. 107; untar-&#x017F;lîhhan (&#x017F;ubripere)<lb/>
K. 43<hi rendition="#sup">b</hi> 53<hi rendition="#sup">a</hi> untar-&#x017F;lihhan part. praet. K. 44<hi rendition="#sup">a</hi>; untar-&#x017F;lio-<lb/>
fan (&#x017F;ubrepere) hymn. 949; untar-toan (&#x017F;ubdere) ker. 256.<lb/>
(&#x017F;ubmittere) mon&#x017F;. 374. untar-tëta (&#x017F;ubjecit) ker. 257.<lb/>
&#x017F;ih under-tuon N. Bth. 82. untar-tân (&#x017F;ubjectus); untar-<lb/>
fallan (&#x017F;ubruere) ker. 252; untar-folkên (&#x017F;ub&#x017F;equi) K. 42<hi rendition="#sup">a</hi><lb/>
untar-folgêt (&#x017F;ub&#x017F;equutus) K. 31<hi rendition="#sup">a. b.</hi>; untar-wë&#x017F;an (&#x017F;ub&#x017F;i-<lb/>
&#x017F;tere) cat. th. 70; untar-wor&#x017F;an (&#x017F;ubjectus) K. 54<hi rendition="#sup">b</hi>; un-<lb/>
tar-zellan (&#x017F;uggerere) mon&#x017F;. 320; untar&#x2014;zëohan (&#x017F;ub-<lb/>
trahere) K. 32<hi rendition="#sup">a</hi> untar-zogan (&#x017F;ub&#x017F;tratus) doc. 246<hi rendition="#sup">a</hi>. &#x2014;<lb/>
Mei&#x017F;t tran&#x017F;itiva, doch einige intran&#x017F;itiva. Die mhd. be-<lb/>
deutung von <hi rendition="#i">vici&#x017F;&#x017F;im</hi> begegnet im ahd. noch gar nicht <note place="foot" n="**)">&#x017F;on&#x017F;t &#x017F;tände wohl T. 158, 7. untar-&#x017F;cowotun &#x017F;ih &#x017F;tatt &#x017F;c. &#x017F;ih<lb/>
thâr untar zui&#x017F;gên; und 160, 6. 169, 1. iuwih minnôt untar<lb/>
zui&#x017F;gên.</note>;<lb/>
i&#x017F;t &#x017F;ie darum er&#x017F;t roman. dîchtern nachgebildet?</p><lb/>
                <p>(<hi rendition="#i">upar</hi>) in den bedeutungen <hi rendition="#i">&#x017F;uper-</hi>, <hi rendition="#i">praeter-</hi>, <hi rendition="#i">trans-:</hi><lb/>
ubar-koborôt (&#x017F;uperatus) O. IV. 31, 60; uber-dingen (&#x017F;u-<lb/>
per&#x017F;perare) N. 118, 81; upar-hepfan (transgredi) J. 342.<lb/>
uber-heven N. Bth. 45. 63. ze uber-hevenne ibid. 54;<lb/>
upar-hlatan (crapulatus) ker. 67. uper-latan (obe&#x017F;us)<lb/>
mon&#x017F;. 320; upar-hukan (a&#x017F;pernari) hrab. 953<hi rendition="#sup">b</hi> ubar-hugen<lb/>
(contemnere) T, 37, 1. upar-huken (&#x017F;uperbire) ker. 160;<lb/>
upar-gât, upar-kenkit (transgreditur) hrab. 975<hi rendition="#sup">b</hi> ker. 266;<lb/>
uber-gultemo (deaurato) N. 44, 10; uber-legen, alicui<lb/>
(improbrare, exprobrare) N. Cap. 48. part. praet. uber-<lb/>
leget N. Bth. 34; ubar-meginôn (convale&#x017F;cere, praevalere)<lb/>
jun. 193. 217. uber-megenôn N. 64, 4; ze ubar-muatônne<lb/></p>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </div>
    </body>
  </text>
</TEI>
[885/0903] III. partikelcomp. — trennb. part. mit verb. ſteif nach dem latein gebildet; untar-chrifta (ſubripuit) jun. 225; untar-dëonôt (ſubjectus) K. 55b 56b hrab. 959b; untar-thiutit (ſubjectus) ker. 257. T. 12, 8. 67, 3; untar- doupôn (ſubigere) doc. 208b; untar-hefan (ſublevare) un- tar-haban (ſublevatus) ker. 128; untar-jouhhan (ſubju- gare) untar-jauhta (ſubjugavit) jun. 225. (welche au für ou haben) untar-jauctêm (interjectis) emm. 410. (für ſub- jectis?) *); untar-këban (ſubjectus) K. 41b jun. 226; un- tar-lekan (ſupponere) ker. 256. (fulcire) monſ. 353; un- tar-likan (ſubjacere) K. 23a 40b 47b 49a 52a; za untar- machônne (ſubjungendi) K. 30b; untar-puntan (ſubnexus) emm. 403; untar-ſentit (ſubmiſſus) ker. 216. 256; under- ſkînen (colluſtrare) N. Cap. 107; untar-ſlîhhan (ſubripere) K. 43b 53a untar-ſlihhan part. praet. K. 44a; untar-ſlio- fan (ſubrepere) hymn. 949; untar-toan (ſubdere) ker. 256. (ſubmittere) monſ. 374. untar-tëta (ſubjecit) ker. 257. ſih under-tuon N. Bth. 82. untar-tân (ſubjectus); untar- fallan (ſubruere) ker. 252; untar-folkên (ſubſequi) K. 42a untar-folgêt (ſubſequutus) K. 31a. b.; untar-wëſan (ſubſi- ſtere) cat. th. 70; untar-worſan (ſubjectus) K. 54b; un- tar-zellan (ſuggerere) monſ. 320; untar—zëohan (ſub- trahere) K. 32a untar-zogan (ſubſtratus) doc. 246a. — Meiſt tranſitiva, doch einige intranſitiva. Die mhd. be- deutung von viciſſim begegnet im ahd. noch gar nicht **); iſt ſie darum erſt roman. dîchtern nachgebildet? (upar) in den bedeutungen ſuper-, praeter-, trans-: ubar-koborôt (ſuperatus) O. IV. 31, 60; uber-dingen (ſu- perſperare) N. 118, 81; upar-hepfan (transgredi) J. 342. uber-heven N. Bth. 45. 63. ze uber-hevenne ibid. 54; upar-hlatan (crapulatus) ker. 67. uper-latan (obeſus) monſ. 320; upar-hukan (aſpernari) hrab. 953b ubar-hugen (contemnere) T, 37, 1. upar-huken (ſuperbire) ker. 160; upar-gât, upar-kenkit (transgreditur) hrab. 975b ker. 266; uber-gultemo (deaurato) N. 44, 10; uber-legen, alicui (improbrare, exprobrare) N. Cap. 48. part. praet. uber- leget N. Bth. 34; ubar-meginôn (convaleſcere, praevalere) jun. 193. 217. uber-megenôn N. 64, 4; ze ubar-muatônne *) iſt die form jouhhan, jauhhan richtig, ſo beſtätigt ſie, was auch aus dem goth. ga-jiukan Joh. 16, 33. hervorgeht, den ſtar- ken wortſtamm (nr. 537b) jiukan, jáuk, jukun; ahd. jiohhan, jouh, juhhun (johhun); vgl. goth. ga-juk (par) und ga-jukô (ſimilitudo). **) ſonſt ſtände wohl T. 158, 7. untar-ſcowotun ſih ſtatt ſc. ſih thâr untar zuiſgên; und 160, 6. 169, 1. iuwih minnôt untar zuiſgên.

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Dieses Werk wurde gemäß den DTA-Transkriptionsrichtlinien im Double-Keying-Verfahren von Nicht-Muttersprachlern erfasst und in XML/TEI P5 nach DTA-Basisformat kodiert.




Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826/903
Zitationshilfe: Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 2. Göttingen, 1826, S. 885. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826/903>, abgerufen am 19.05.2024.