Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 2. Göttingen, 1826.

Bild:
<< vorherige Seite
III. consonantische ableitungen. SK.

b) starke feminina: ahd. rat-isca (problema) N. 41, 5. her-
rad. 186b flor. 989a; falaw-isca (favilla) jun. 205. blas. 91b her-
rad. 181b falaw-isga O. V. 20, 54. mhd. valw-isce Mar. 222.
von dem adj. valu, valawer (pallidus) abgeleitet; zweiter de-
clination (von adj. auf-isc): heim-iscei (rusticitas) doc. 218b (wo
idiota, rusticus); menn-iscei (humanitas) O. IV. 29, 23; vron-
isci (decor, splendor) mons. 368. 378. fron-isgei O. V. 7, 123;
chind-iscei (infantia) doc. 205b misc. 1, 27; heidan-iscei (pa-
ganismus) N. 103, 6; ird-iscei (mundus) gl. ker. 193. --

g) starke neutra: goth. barn-iski (infantia); ahd. heiw-
isci (familia) K. 20b hei-iske N. 97, 3 (wo fehlerhaft hauske)
kum-isci, gum-isgi (complexus virorum) mons. 342. O.
I. 3, 43; rat-isci (problema) doc. 231a; ags. menn-isc
(gens); theod-isc (gens); aev-isc (dedecus)? mhd. hiuw-ische
(familia) Mar. 16.; menn-esche (homo) Parc. 112b 114a
Barl. 55. 75. verk. men-sche Barl. 62. 213. und menn-esch
Parc. 126b; nhd. men-sche (mancipium). --

d) schwache masc. ahd. menn-isco (homo) N. 269b W.
7, 12. menn-isgo O. V. 12, 92; mhd. menn-esche, men-
sche; nhd. men-sch; altn. föl-ski (favilla) Snorraedda
p. 69; köl-ski (senex, satanas), da fölski von fölr abstammt
und = ahd. falawisco wäre, könnte auch kölski von einem
verlornen kölr (calvus) sein, = ahd. chalawisco (kahl-
kopf)? --

e) schwache feminina: ahd. diut-isca (lingua germa-
nica) N. 80, 3; chind-isca (infantia) Ecc. fr. or. 2, 942;
frenk-isga O. I. 1, 67. (lingua francica); heid-esca (paga-
nismus) N. 43, 3; menn-isca (anima) mons. 320. 362. wo
aber bloß der plur. steht, der auch dem masc. menn-
isco gehören könnte? -- altn. bern-ska (puerilitas) versch.
von barn-eskja oder barn-oeska (pueritia) *); dirf-ska (au-
dacia); eingel-ska (lingua anglica); el-ska (amor); fol-ska
(imprudentia); goed-ska (bonitas); gri-ska (lingua graeca);
heim-ska (stultitia); ill-ska (malitia); mael-ska (loquela, fa-
cundia); compos. mit-menn-ska als stor-menn-ska (magni-
ficentia) etc; teid-fka (mos communis); fa-vit-ska (rudi-
tas); sam-vit-ska (conscientia); thyd-ska (lingua germ.);
seltner und nach Rask neuer ist die volle form -iska in:
mal-iska (dialectus) versch. von jenem mael-ska; pap-iska
(religio romana); sie erweckt auch den umlaut nicht. --
Mhd. diu tiut-sche (lingua germ.) welsch. gast; hüb-ische
(concubina) troj. 154c. --

*) Ni[a]ls S. p. 30. (cap. 19.) ist barnesku variante zu bernsko.
III. conſonantiſche ableitungen. SK.

β) ſtarke feminina: ahd. rât-iſca (problema) N. 41, 5. her-
rad. 186b flor. 989a; falaw-iſca (favilla) jun. 205. blaſ. 91b her-
rad. 181b falaw-iſga O. V. 20, 54. mhd. valw-iſce Mar. 222.
von dem adj. valu, valawêr (pallidus) abgeleitet; zweiter de-
clination (von adj. auf-iſc): heim-iſcî (ruſticitas) doc. 218b (wo
idiota, ruſticus); menn-iſcî (humanitas) O. IV. 29, 23; vrôn-
iſci (decor, ſplendor) monſ. 368. 378. frôn-iſgî O. V. 7, 123;
chind-iſcî (infantia) doc. 205b miſc. 1, 27; heidan-iſcî (pa-
ganiſmus) N. 103, 6; ird-iſcî (mundus) gl. ker. 193. —

γ) ſtarke neutra: goth. barn-iſki (infantia); ahd. hîw-
iſci (familia) K. 20b hî-iſke N. 97, 3 (wo fehlerhaft hûſke)
kum-iſci, gum-iſgi (complexus virorum) monſ. 342. O.
I. 3, 43; rât-iſci (problema) doc. 231a; agſ. menn-iſc
(gens); þëód-iſc (gens); æv-iſc (dedecus)? mhd. hiuw-iſche
(familia) Mar. 16.; menn-eſche (homo) Parc. 112b 114a
Barl. 55. 75. verk. men-ſche Barl. 62. 213. und menn-eſch
Parc. 126b; nhd. men-ſche (mancipium). —

δ) ſchwache maſc. ahd. menn-iſco (homo) N. 269b W.
7, 12. menn-iſgo O. V. 12, 92; mhd. menn-eſche, men-
ſche; nhd. men-ſch; altn. föl-ſki (favilla) Snorraedda
p. 69; köl-ſki (ſenex, ſatanas), da fölſki von fölr abſtammt
und = ahd. falawiſco wäre, könnte auch kölſki von einem
verlornen kölr (calvus) ſein, = ahd. chalawiſco (kahl-
kopf)? —

ε) ſchwache feminina: ahd. diut-iſca (lingua germa-
nica) N. 80, 3; chind-iſca (infantia) Ecc. fr. or. 2, 942;
frenk-iſga O. I. 1, 67. (lingua francica); heid-eſca (paga-
niſmus) N. 43, 3; menn-iſca (anima) monſ. 320. 362. wo
aber bloß der plur. ſteht, der auch dem maſc. menn-
iſco gehören könnte? — altn. bern-ſka (puerilitas) verſch.
von barn-eſkja oder barn-œſka (pueritia) *); dirf-ſka (au-
dacia); eingel-ſka (lingua anglica); el-ſka (amor); fol-ſka
(imprudentia); gœd-ſka (bonitas); gri-ſka (lingua graeca);
heim-ſka (ſtultitia); ill-ſka (malitia); mæl-ſka (loquela, fa-
cundia); compoſ. mit-menn-ſka als ſtôr-menn-ſka (magni-
ficentia) etc; tîd-fka (mos communis); fâ-vit-ſka (rudi-
tas); ſam-vit-ſka (conſcientia); þŷd-ſka (lingua germ.);
ſeltner und nach Raſk neuer iſt die volle form -iſka in:
mâl-iſka (dialectus) verſch. von jenem mæl-ſka; pâp-iſka
(religio romana); ſie erweckt auch den umlaut nicht. —
Mhd. diu tiut-ſche (lingua germ.) welſch. gaſt; hüb-iſche
(concubina) troj. 154c. —

*) Ni[á]ls S. p. 30. (cap. 19.) iſt barneſku variante zu bernſko.
<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <div n="2">
          <div n="3">
            <div n="4">
              <pb facs="#f0392" n="374"/>
              <fw place="top" type="header"> <hi rendition="#b">III. <hi rendition="#i">con&#x017F;onanti&#x017F;che ableitungen. SK.</hi></hi> </fw><lb/>
              <p><hi rendition="#i">&#x03B2;</hi>) <hi rendition="#i">&#x017F;tarke feminina:</hi> ahd. rât-i&#x017F;ca (problema) N. 41, 5. her-<lb/>
rad. 186<hi rendition="#sup">b</hi> flor. 989<hi rendition="#sup">a</hi>; falaw-i&#x017F;ca (favilla) jun. 205. bla&#x017F;. 91<hi rendition="#sup">b</hi> her-<lb/>
rad. 181<hi rendition="#sup">b</hi> falaw-i&#x017F;ga O. V. 20, 54. mhd. valw-i&#x017F;ce Mar. 222.<lb/>
von dem adj. valu, valawêr (pallidus) abgeleitet; zweiter de-<lb/>
clination (von adj. auf-i&#x017F;c): heim-i&#x017F;cî (ru&#x017F;ticitas) doc. 218<hi rendition="#sup">b</hi> (wo<lb/>
idiota, ru&#x017F;ticus); menn-i&#x017F;cî (humanitas) O. IV. 29, 23; vrôn-<lb/>
i&#x017F;ci (decor, &#x017F;plendor) mon&#x017F;. 368. 378. frôn-i&#x017F;gî O. V. 7, 123;<lb/>
chind-i&#x017F;cî (infantia) doc. 205<hi rendition="#sup">b</hi> mi&#x017F;c. 1, 27; heidan-i&#x017F;cî (pa-<lb/>
gani&#x017F;mus) N. 103, 6; ird-i&#x017F;cî (mundus) gl. ker. 193. &#x2014;</p><lb/>
              <p><hi rendition="#i">&#x03B3;</hi>) <hi rendition="#i">&#x017F;tarke neutra</hi>: goth. barn-i&#x017F;ki (infantia); ahd. hîw-<lb/>
i&#x017F;ci (familia) K. 20<hi rendition="#sup">b</hi> hî-i&#x017F;ke N. 97, 3 (wo fehlerhaft hû&#x017F;ke)<lb/>
kum-i&#x017F;ci, gum-i&#x017F;gi (complexus virorum) mon&#x017F;. 342. O.<lb/>
I. 3, 43; rât-i&#x017F;ci (problema) doc. 231<hi rendition="#sup">a</hi>; ag&#x017F;. menn-i&#x017F;c<lb/>
(gens); þëód-i&#x017F;c (gens); æv-i&#x017F;c (dedecus)? mhd. hiuw-i&#x017F;che<lb/>
(familia) Mar. 16.; menn-e&#x017F;che (homo) Parc. 112<hi rendition="#sup">b</hi> 114<hi rendition="#sup">a</hi><lb/>
Barl. 55. 75. verk. men-&#x017F;che Barl. 62. 213. und menn-e&#x017F;ch<lb/>
Parc. 126<hi rendition="#sup">b</hi>; nhd. men-&#x017F;che (mancipium). &#x2014;</p><lb/>
              <p><hi rendition="#i">&#x03B4;</hi>) <hi rendition="#i">&#x017F;chwache ma&#x017F;c.</hi> ahd. menn-i&#x017F;co (homo) N. 269<hi rendition="#sup">b</hi> W.<lb/>
7, 12. menn-i&#x017F;go O. V. 12, 92; mhd. menn-e&#x017F;che, men-<lb/>
&#x017F;che; nhd. men-&#x017F;ch; altn. föl-&#x017F;ki (favilla) Snorraedda<lb/>
p. 69; köl-&#x017F;ki (&#x017F;enex, &#x017F;atanas), da föl&#x017F;ki von fölr ab&#x017F;tammt<lb/>
und = ahd. falawi&#x017F;co wäre, könnte auch köl&#x017F;ki von einem<lb/>
verlornen kölr (calvus) &#x017F;ein, = ahd. chalawi&#x017F;co (kahl-<lb/>
kopf)? &#x2014;</p><lb/>
              <p><hi rendition="#i">&#x03B5;</hi>) <hi rendition="#i">&#x017F;chwache feminina:</hi> ahd. diut-i&#x017F;ca (lingua germa-<lb/>
nica) N. 80, 3; chind-i&#x017F;ca (infantia) Ecc. fr. or. 2, 942;<lb/>
frenk-i&#x017F;ga O. I. 1, 67. (lingua francica); heid-e&#x017F;ca (paga-<lb/>
ni&#x017F;mus) N. 43, 3; menn-i&#x017F;ca (anima) mon&#x017F;. 320. 362. wo<lb/>
aber bloß der plur. &#x017F;teht, der auch dem ma&#x017F;c. menn-<lb/>
i&#x017F;co gehören könnte? &#x2014; altn. bern-&#x017F;ka (puerilitas) ver&#x017F;ch.<lb/>
von barn-e&#x017F;kja oder barn-&#x0153;&#x017F;ka (pueritia) <note place="foot" n="*)">Ni<supplied>á</supplied>ls S. p. 30. (cap. 19.) i&#x017F;t barne&#x017F;ku variante zu bern&#x017F;ko.</note>; dirf-&#x017F;ka (au-<lb/>
dacia); eingel-&#x017F;ka (lingua anglica); el-&#x017F;ka (amor); fol-&#x017F;ka<lb/>
(imprudentia); g&#x0153;d-&#x017F;ka (bonitas); gri-&#x017F;ka (lingua graeca);<lb/>
heim-&#x017F;ka (&#x017F;tultitia); ill-&#x017F;ka (malitia); mæl-&#x017F;ka (loquela, fa-<lb/>
cundia); compo&#x017F;. mit-menn-&#x017F;ka als &#x017F;tôr-menn-&#x017F;ka (magni-<lb/>
ficentia) etc; tîd-fka (mos communis); fâ-vit-&#x017F;ka (rudi-<lb/>
tas); &#x017F;am-vit-&#x017F;ka (con&#x017F;cientia); þ&#x0177;d-&#x017F;ka (lingua germ.);<lb/>
&#x017F;eltner und nach Ra&#x017F;k neuer i&#x017F;t die volle form -i&#x017F;ka in:<lb/>
mâl-i&#x017F;ka (dialectus) ver&#x017F;ch. von jenem mæl-&#x017F;ka; pâp-i&#x017F;ka<lb/>
(religio romana); &#x017F;ie erweckt auch den umlaut nicht. &#x2014;<lb/>
Mhd. diu tiut-&#x017F;che (lingua germ.) wel&#x017F;ch. ga&#x017F;t; hüb-i&#x017F;che<lb/>
(concubina) troj. 154<hi rendition="#sup">c</hi>. &#x2014;</p><lb/>
            </div>
          </div>
        </div>
      </div>
    </body>
  </text>
</TEI>
[374/0392] III. conſonantiſche ableitungen. SK. β) ſtarke feminina: ahd. rât-iſca (problema) N. 41, 5. her- rad. 186b flor. 989a; falaw-iſca (favilla) jun. 205. blaſ. 91b her- rad. 181b falaw-iſga O. V. 20, 54. mhd. valw-iſce Mar. 222. von dem adj. valu, valawêr (pallidus) abgeleitet; zweiter de- clination (von adj. auf-iſc): heim-iſcî (ruſticitas) doc. 218b (wo idiota, ruſticus); menn-iſcî (humanitas) O. IV. 29, 23; vrôn- iſci (decor, ſplendor) monſ. 368. 378. frôn-iſgî O. V. 7, 123; chind-iſcî (infantia) doc. 205b miſc. 1, 27; heidan-iſcî (pa- ganiſmus) N. 103, 6; ird-iſcî (mundus) gl. ker. 193. — γ) ſtarke neutra: goth. barn-iſki (infantia); ahd. hîw- iſci (familia) K. 20b hî-iſke N. 97, 3 (wo fehlerhaft hûſke) kum-iſci, gum-iſgi (complexus virorum) monſ. 342. O. I. 3, 43; rât-iſci (problema) doc. 231a; agſ. menn-iſc (gens); þëód-iſc (gens); æv-iſc (dedecus)? mhd. hiuw-iſche (familia) Mar. 16.; menn-eſche (homo) Parc. 112b 114a Barl. 55. 75. verk. men-ſche Barl. 62. 213. und menn-eſch Parc. 126b; nhd. men-ſche (mancipium). — δ) ſchwache maſc. ahd. menn-iſco (homo) N. 269b W. 7, 12. menn-iſgo O. V. 12, 92; mhd. menn-eſche, men- ſche; nhd. men-ſch; altn. föl-ſki (favilla) Snorraedda p. 69; köl-ſki (ſenex, ſatanas), da fölſki von fölr abſtammt und = ahd. falawiſco wäre, könnte auch kölſki von einem verlornen kölr (calvus) ſein, = ahd. chalawiſco (kahl- kopf)? — ε) ſchwache feminina: ahd. diut-iſca (lingua germa- nica) N. 80, 3; chind-iſca (infantia) Ecc. fr. or. 2, 942; frenk-iſga O. I. 1, 67. (lingua francica); heid-eſca (paga- niſmus) N. 43, 3; menn-iſca (anima) monſ. 320. 362. wo aber bloß der plur. ſteht, der auch dem maſc. menn- iſco gehören könnte? — altn. bern-ſka (puerilitas) verſch. von barn-eſkja oder barn-œſka (pueritia) *); dirf-ſka (au- dacia); eingel-ſka (lingua anglica); el-ſka (amor); fol-ſka (imprudentia); gœd-ſka (bonitas); gri-ſka (lingua graeca); heim-ſka (ſtultitia); ill-ſka (malitia); mæl-ſka (loquela, fa- cundia); compoſ. mit-menn-ſka als ſtôr-menn-ſka (magni- ficentia) etc; tîd-fka (mos communis); fâ-vit-ſka (rudi- tas); ſam-vit-ſka (conſcientia); þŷd-ſka (lingua germ.); ſeltner und nach Raſk neuer iſt die volle form -iſka in: mâl-iſka (dialectus) verſch. von jenem mæl-ſka; pâp-iſka (religio romana); ſie erweckt auch den umlaut nicht. — Mhd. diu tiut-ſche (lingua germ.) welſch. gaſt; hüb-iſche (concubina) troj. 154c. — *) Niáls S. p. 30. (cap. 19.) iſt barneſku variante zu bernſko.

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Dieses Werk wurde gemäß den DTA-Transkriptionsrichtlinien im Double-Keying-Verfahren von Nicht-Muttersprachlern erfasst und in XML/TEI P5 nach DTA-Basisformat kodiert.




Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826/392
Zitationshilfe: Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 2. Göttingen, 1826, S. 374. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826/392>, abgerufen am 11.05.2024.