Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Das Newe Testament Deutzsch. [Septembertestament.] Übersetzt von Martin Luther. Wittenberg, 1522.

Bild:
<< vorherige Seite

Vorrhede.
auch die sund gemehret/ darumb das die bose natur yhm deste feyn-
der wirt/ vnd yhre luste deste lieber pussen wil/ yhe mehr yhr das ge-
setz weret/ das also/ das gesetz Christum noch nottiger macht vnd
mehr gnaden foddert/ die der natur helffe.

Am sechsten nympt er das sonderliche werck des glawbens fur si-
ch/ den streyt des geysts mit dem fleysch/ vollend zu todten/ die vbrigen
sund vnd luste/ die nach der rechtferttigung vber bleyben/ vnd leret
vns/ das wyr durch den glawben nicht also gefreyet sind von sunden/
das wyr mussig faul vnd sicher seyn solten/ als were keyn sund mehr da/
Es ist sund da/ aber sie wirt nicht zur verdamnis gerechnet/ vmbs
glawbens willen/ der mit yhr streyttet/ Darumb haben wyr mit vns
selbs genug zu schaffen vnser leben lang/ das wyr vnsern leyb zemen/
seyne luste todten vnd seyne gelidmas zwingen/ das sie dem geyst ge-
horsam seyn vnd nicht den lusten/ damit wyr dem tod vnd aufferste
hen Christi gleych seyn/ vnd vnsere tauffe volbringen/ die auch den tod
der sunden vnd new leben der gnaden bedeuttet/ bis das wyr gar reyn
von sunden auch leyplich mit Christo aufferstehen vnd ewiglich leben

Vnd das konnen wyr thun/ spricht er/ weyl wyr ynn der gnad vnd
nicht ym gesetze sind/ Wilchs er selb ausslegt/ das on gesetze seyn/
sey nicht so viel gesagt/ das man keyn gesetze hab/ vnd muge thun was
yderman gelustet/ sondern vnter dem gesetze seyn ist/ wenn wyr on gna-
de/ mit gesetzs wercken vmbgehen/ als denn hyrschet gewislich die sun-
de durchs gesetze/ Seyntemal niemant dem gesetz hold ist von natur/
dasselb ist aber grosse sund/ Die gnad macht vns aber das gesetz lieb-
lich/ so ist denn keyn sund mehr da/ vnd das gesetz nicht mehr wid-
der vns/ sondern eyns mit vns.

Dasselb aber ist die rechte freyheyt von der sunden vnd vom gesetz/
von wilcher er bis ans ende dises Capitels schreybt/ das es sey eyn
freyheyt nur guttis zu thun mit lust/ vnd wol leben on zwang des ge-
setzs/ Darumb ist dise freyheyt eyn geystliche freyheyt/ die nicht das
gesetze auffhebt/ sondern dar reicht/ was vom gesetz gefodert wirt/
nemlich/ lust vnd lieb/ damit das gesetz gestillet wirt/ vnd nicht mehr
zu treyben vnd zu foddern hat/ Gleych als wenn du eym lehenher schul-
dig werist/ vnd kundtist nicht betzalen/ von dem mochtistu zweyerley
weyse los werden/ Eyn mal/ das er nichts von dyr neme vnd seyn re-
gister zu rysse/ Das ander mall/ das eyn frum man fur dich zalete vnd ge-
be dyr/ da mit du seym register gnug thetist/ Auff dise weyse hat vns
Christus vom gesetze frey gemacht/ darumb ists nichts eyn wilde
fleyschliche freyheyt/ die nichts thun solle/ Sondern die viel vnd al-
lerley thut/ vnd von des gesetzs foddern vndschuld ledig ist.

Am siebenden/ bestettiget er solchs mit eym gleychnis des eehli-
chen lebens/ Als wenn eyn man stirbt/ so ist die fraw auch ledig/ vnd
ist also eyns des andern loss vnd abe/ nicht also/ das die fraw nicht

muge odder

Voꝛrhede.
auch die ſund gemehret/ darumb das die boſe natur yhm deſte feyn-
der wirt/ vnd yhꝛe luſte deſte lieber puſſen wil/ yhe mehꝛ yhꝛ das ge-
ſetz weret/ das alſo/ das geſetz Chꝛiſtum noch nottiger macht vnd
mehꝛ gnaden foddert/ die der natur helffe.

Am ſechſten nympt er das ſonderliche werck des glawbens fur ſi-
ch/ den ſtreyt des geyſts mit dem fleyſch/ vollend zu todten/ die vbꝛigẽ
ſund vnd luſte/ die nach der rechtferttigung vber bleyben/ vnd leret
vns/ das wyr durch den glawben nicht alſo gefreyet ſind võ ſunden/
das wyr muſſig faul vñ ſicher ſeyn ſolten/ als were keyn ſund mehꝛ da/
Es iſt ſund da/ aber ſie wirt nicht zur verdamnis gerechnet/ vmbs
glawbens willen/ der mit yhꝛ ſtreyttet/ Darumb habẽ wyr mit vns
ſelbs genug zu ſchaffen vnſer leben lang/ das wyr vnſern leyb zemen/
ſeyne luſte todten vnd ſeyne gelidmas zwingen/ das ſie dem geyſt ge-
hoꝛſam ſeyn vnd nicht den luſten/ damit wyr dem tod vnd aufferſte
hen Chꝛiſti gleych ſeyn/ vñ vnſere tauffe volbꝛingen/ die auch den tod
der ſunden vnd new leben der gnaden bedeuttet/ bis das wyr gar reyn
von ſunden auch leyplich mit Chꝛiſto aufferſtehen vnd ewiglich lebẽ

Vnd das konnen wyr thun/ ſpꝛicht er/ weyl wyr ynn der gnad vñ
nicht ym geſetze ſind/ Wilchs er ſelb auſslegt/ das on geſetze ſeyn/
ſey nicht ſo viel geſagt/ das man keyn geſetze hab/ vñ muge thun was
yderman geluſtet/ ſondern vnter dem geſetze ſeyn iſt/ weñ wyr on gna-
de/ mit geſetzs wercken vmbgehen/ als deñ hyrſchet gewiſlich die ſun-
de durchs geſetze/ Seyntemal niemant dem geſetz hold iſt võ natur/
daſſelb iſt aber groſſe ſund/ Die gnad macht vns aber das geſetz lieb-
lich/ ſo iſt denn keyn ſund mehꝛ da/ vnd das geſetz nicht mehꝛ wid-
der vns/ ſondern eyns mit vns.

Daſſelb aber iſt die rechte freyheyt võ der ſunden vnd vom geſetz/
von wilcher er bis ans ende diſes Capitels ſchꝛeybt/ das es ſey eyn
freyheyt nur guttis zu thun mit luſt/ vnd wol leben on zwang des ge-
ſetzs/ Darumb iſt diſe freyheyt eyn geyſtliche freyheyt/ die nicht das
geſetze auffhebt/ ſondern dar reicht/ was vom geſetz gefodert wirt/
nemlich/ luſt vnd lieb/ damit das geſetz geſtillet wirt/ vñ nicht mehꝛ
zu treyben vñ zu foddern hat/ Gleych als weñ du eym lehenher ſchul-
dig weriſt/ vnd kundtiſt nicht betzalen/ võ dem mochtiſtu zweyerley
weyſe los werden/ Eyn mal/ das er nichts von dyr neme vnd ſeyn re-
giſter zu ryſſe/ Das ander mall/ das eyn frum man fur dich zalete vñ ge-
be dyr/ da mit du ſeym regiſter gnug thetiſt/ Auff diſe weyſe hat vns
Chꝛiſtus vom geſetze frey gemacht/ darumb iſts nichts eyn wilde
fleyſchliche freyheyt/ die nichts thun ſolle/ Sondern die viel vnd al-
lerley thut/ vnd von des geſetzs foddern vndſchuld ledig iſt.

Am ſiebenden/ beſtettiget er ſolchs mit eym gleychnis des eehli-
chen lebens/ Als wenn eyn man ſtirbt/ ſo iſt die fraw auch ledig/ vñ
iſt alſo eyns des andern loſs vnd abe/ nicht alſo/ das die fraw nicht

muge odder
<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <p><pb facs="#f0236" n="[230]"/><fw place="top" type="header">Vo&#xA75B;rhede.</fw><lb/>
auch die &#x017F;und <choice><sic>gewehret</sic><corr>gemehret</corr></choice>/ darumb das die bo&#x017F;e natur yhm de&#x017F;te feyn-<lb/>
der wirt/ vnd yh&#xA75B;e lu&#x017F;te de&#x017F;te lieber pu&#x017F;&#x017F;en wil/ yhe meh&#xA75B; yh&#xA75B; das ge-<lb/>
&#x017F;etz weret/ das al&#x017F;o/ das ge&#x017F;etz Ch&#xA75B;i&#x017F;tum noch nottiger macht vnd<lb/>
meh&#xA75B; gnaden foddert/ die der natur helffe.</p><lb/>
        <p>Am &#x017F;ech&#x017F;ten nympt er das &#x017F;onderliche werck des glawbens fur &#x017F;i-<lb/>
ch/ den &#x017F;treyt des gey&#x017F;ts mit dem fley&#x017F;ch/ vollend zu todten/ die vb&#xA75B;ige&#x0303;<lb/>
&#x017F;und vnd lu&#x017F;te/ die nach der rechtferttigung vber bleyben/ vnd leret<lb/>
vns/ das wyr durch den glawben nicht al&#x017F;o gefreyet &#x017F;ind vo&#x0303; &#x017F;unden/<lb/>
das wyr mu&#x017F;&#x017F;ig faul vn&#x0303; &#x017F;icher &#x017F;eyn &#x017F;olten/ als were keyn &#x017F;und meh&#xA75B; da/<lb/>
Es i&#x017F;t &#x017F;und da/ aber &#x017F;ie wirt nicht zur verdamnis gerechnet/ vmbs<lb/>
glawbens willen/ der mit yh&#xA75B; &#x017F;treyttet/ Darumb habe&#x0303; wyr mit vns<lb/>
&#x017F;elbs genug zu &#x017F;chaffen vn&#x017F;er leben lang/ das wyr vn&#x017F;ern leyb zemen/<lb/>
&#x017F;eyne lu&#x017F;te todten vnd &#x017F;eyne gelidmas zwingen/ das &#x017F;ie dem gey&#x017F;t ge-<lb/>
ho&#xA75B;&#x017F;am &#x017F;eyn vnd nicht den lu&#x017F;ten/ damit wyr dem tod vnd auffer&#x017F;te<lb/>
hen Ch&#xA75B;i&#x017F;ti gleych &#x017F;eyn/ vn&#x0303; vn&#x017F;ere tauffe volb&#xA75B;ingen/ die auch den tod<lb/>
der &#x017F;unden vnd new leben der gnaden bedeuttet/ bis <choice><abbr>dz</abbr><expan>das</expan></choice> wyr gar reyn<lb/>
von &#x017F;unden auch leyplich mit Ch&#xA75B;i&#x017F;to auffer&#x017F;tehen vnd ewiglich lebe&#x0303;</p><lb/>
        <p>Vnd das konnen wyr thun/ &#x017F;p&#xA75B;icht er/ weyl wyr ynn der gnad vn&#x0303;<lb/>
nicht ym ge&#x017F;etze &#x017F;ind/ Wilchs er &#x017F;elb au&#x017F;slegt/ das on ge&#x017F;etze &#x017F;eyn/<lb/>
&#x017F;ey nicht &#x017F;o viel ge&#x017F;agt/ das man keyn ge&#x017F;etze hab/ vn&#x0303; muge thun was<lb/>
yderman gelu&#x017F;tet/ &#x017F;ondern vnter dem ge&#x017F;etze &#x017F;eyn i&#x017F;t/ wen&#x0303; wyr on <choice><orig>gna</orig><reg>gna-</reg></choice><lb/>
de/ mit ge&#x017F;etzs wercken vmbgehen/ als den&#x0303; hyr&#x017F;chet gewi&#x017F;lich die <choice><orig>&#x017F;un</orig><reg>&#x017F;un-</reg></choice><lb/>
de durchs ge&#x017F;etze/ Seyntemal niemant dem ge&#x017F;etz hold i&#x017F;t vo&#x0303; natur/<lb/>
da&#x017F;&#x017F;elb i&#x017F;t aber gro&#x017F;&#x017F;e &#x017F;und/ Die gnad macht vns aber das ge&#x017F;etz <choice><orig>lieb</orig><reg>lieb-</reg></choice><lb/>
lich/ &#x017F;o i&#x017F;t denn keyn &#x017F;und meh&#xA75B; da/ vnd das ge&#x017F;etz nicht meh&#xA75B; wid-<lb/>
der vns/ &#x017F;ondern eyns mit vns.</p><lb/>
        <p>Da&#x017F;&#x017F;elb aber i&#x017F;t die rechte freyheyt vo&#x0303; der &#x017F;unden vnd vom ge&#x017F;etz/<lb/>
von wilcher er bis ans ende di&#x017F;es Capitels &#x017F;ch&#xA75B;eybt/ das es &#x017F;ey eyn<lb/>
freyheyt nur guttis zu thun mit lu&#x017F;t/ vnd wol leben on zwang des ge-<lb/>
&#x017F;etzs/ Darumb i&#x017F;t di&#x017F;e freyheyt eyn gey&#x017F;tliche freyheyt/ die nicht <choice><abbr>dz</abbr><expan>das</expan></choice><lb/>
ge&#x017F;etze auffhebt/ &#x017F;ondern dar reicht/ was vom ge&#x017F;etz gefodert wirt/<lb/>
nemlich/ lu&#x017F;t vnd lieb/ damit das ge&#x017F;etz ge&#x017F;tillet wirt/ vn&#x0303; nicht meh&#xA75B;<lb/>
zu treyben vn&#x0303; zu foddern hat/ Gleych als wen&#x0303; du eym lehenher &#x017F;chul-<lb/>
dig weri&#x017F;t/ vnd kundti&#x017F;t nicht betzalen/ vo&#x0303; dem mochti&#x017F;tu zweyerley<lb/>
wey&#x017F;e los werden/ Eyn mal/ das er nichts von dyr neme vnd &#x017F;eyn <choice><orig>re</orig><reg>re-</reg></choice><lb/>
gi&#x017F;ter zu ry&#x017F;&#x017F;e/ Das ander mall/ <choice><abbr>dz</abbr><expan>das</expan></choice> eyn frum man fur dich zalete vn&#x0303; ge-<lb/>
be dyr/ da mit du &#x017F;eym regi&#x017F;ter gnug theti&#x017F;t/ Auff di&#x017F;e wey&#x017F;e hat vns<lb/>
Ch&#xA75B;i&#x017F;tus vom ge&#x017F;etze frey gemacht/ darumb i&#x017F;ts nichts eyn wilde<lb/>
fley&#x017F;chliche freyheyt/ die nichts thun &#x017F;olle/ Sondern die viel vnd al-<lb/>
lerley thut/ vnd von des ge&#x017F;etzs foddern vnd&#x017F;chuld ledig i&#x017F;t.</p><lb/>
        <p>Am &#x017F;iebenden/ be&#x017F;tettiget er &#x017F;olchs mit eym gleychnis des eehli-<lb/>
chen lebens/ Als wenn eyn man &#x017F;tirbt/ &#x017F;o i&#x017F;t die fraw auch ledig/ vn&#x0303;<lb/>
i&#x017F;t al&#x017F;o eyns des andern lo&#x017F;s vnd abe/ nicht al&#x017F;o/ das die fraw nicht <fw type="catch" place="bottom">muge odder</fw><lb/></p>
      </div>
    </body>
  </text>
</TEI>
[[230]/0236] Voꝛrhede. auch die ſund gemehret/ darumb das die boſe natur yhm deſte feyn- der wirt/ vnd yhꝛe luſte deſte lieber puſſen wil/ yhe mehꝛ yhꝛ das ge- ſetz weret/ das alſo/ das geſetz Chꝛiſtum noch nottiger macht vnd mehꝛ gnaden foddert/ die der natur helffe. Am ſechſten nympt er das ſonderliche werck des glawbens fur ſi- ch/ den ſtreyt des geyſts mit dem fleyſch/ vollend zu todten/ die vbꝛigẽ ſund vnd luſte/ die nach der rechtferttigung vber bleyben/ vnd leret vns/ das wyr durch den glawben nicht alſo gefreyet ſind võ ſunden/ das wyr muſſig faul vñ ſicher ſeyn ſolten/ als were keyn ſund mehꝛ da/ Es iſt ſund da/ aber ſie wirt nicht zur verdamnis gerechnet/ vmbs glawbens willen/ der mit yhꝛ ſtreyttet/ Darumb habẽ wyr mit vns ſelbs genug zu ſchaffen vnſer leben lang/ das wyr vnſern leyb zemen/ ſeyne luſte todten vnd ſeyne gelidmas zwingen/ das ſie dem geyſt ge- hoꝛſam ſeyn vnd nicht den luſten/ damit wyr dem tod vnd aufferſte hen Chꝛiſti gleych ſeyn/ vñ vnſere tauffe volbꝛingen/ die auch den tod der ſunden vnd new leben der gnaden bedeuttet/ bis dz wyr gar reyn von ſunden auch leyplich mit Chꝛiſto aufferſtehen vnd ewiglich lebẽ Vnd das konnen wyr thun/ ſpꝛicht er/ weyl wyr ynn der gnad vñ nicht ym geſetze ſind/ Wilchs er ſelb auſslegt/ das on geſetze ſeyn/ ſey nicht ſo viel geſagt/ das man keyn geſetze hab/ vñ muge thun was yderman geluſtet/ ſondern vnter dem geſetze ſeyn iſt/ weñ wyr on gna de/ mit geſetzs wercken vmbgehen/ als deñ hyrſchet gewiſlich die ſun de durchs geſetze/ Seyntemal niemant dem geſetz hold iſt võ natur/ daſſelb iſt aber groſſe ſund/ Die gnad macht vns aber das geſetz lieb lich/ ſo iſt denn keyn ſund mehꝛ da/ vnd das geſetz nicht mehꝛ wid- der vns/ ſondern eyns mit vns. Daſſelb aber iſt die rechte freyheyt võ der ſunden vnd vom geſetz/ von wilcher er bis ans ende diſes Capitels ſchꝛeybt/ das es ſey eyn freyheyt nur guttis zu thun mit luſt/ vnd wol leben on zwang des ge- ſetzs/ Darumb iſt diſe freyheyt eyn geyſtliche freyheyt/ die nicht dz geſetze auffhebt/ ſondern dar reicht/ was vom geſetz gefodert wirt/ nemlich/ luſt vnd lieb/ damit das geſetz geſtillet wirt/ vñ nicht mehꝛ zu treyben vñ zu foddern hat/ Gleych als weñ du eym lehenher ſchul- dig weriſt/ vnd kundtiſt nicht betzalen/ võ dem mochtiſtu zweyerley weyſe los werden/ Eyn mal/ das er nichts von dyr neme vnd ſeyn re giſter zu ryſſe/ Das ander mall/ dz eyn frum man fur dich zalete vñ ge- be dyr/ da mit du ſeym regiſter gnug thetiſt/ Auff diſe weyſe hat vns Chꝛiſtus vom geſetze frey gemacht/ darumb iſts nichts eyn wilde fleyſchliche freyheyt/ die nichts thun ſolle/ Sondern die viel vnd al- lerley thut/ vnd von des geſetzs foddern vndſchuld ledig iſt. Am ſiebenden/ beſtettiget er ſolchs mit eym gleychnis des eehli- chen lebens/ Als wenn eyn man ſtirbt/ ſo iſt die fraw auch ledig/ vñ iſt alſo eyns des andern loſs vnd abe/ nicht alſo/ das die fraw nicht muge odder

Suche im Werk

Hilfe

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)
TCF (tokenisiert, serialisiert, lemmatisiert, normalisiert)
XML (TEI P5 inkl. att.linguistic)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Voyant Tools ?

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Dieses Werk wurde im Rahmen des Moduls DTA-Erweiterungen (DTAE) digitalisiert. Weitere Informationen …

Wikisource: Bereitstellung der Texttranskription. (2017-03-09T12:26:56Z) Bitte beachten Sie, dass die aktuelle Transkription (und Textauszeichnung) mittlerweile nicht mehr dem Stand zum Zeitpunkt der Übernahme des Werkes in das DTA entsprechen muss.
Axel Herold: Konvertierung der Wikisource-Quelldateien in das DTA-Basisformat. (2017-03-09T12:26:56Z)
Magdalena Schulze, Benjamin Fiechter, Juliane Nau, Susanne Wind, Kay-Michael Würzner, Christian Thomas, Susanne Haaf, Frank Wiegand: Bearbeitung der digitalen Edition. (2017-10-30T12:00:00Z)



Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/luther_septembertestament_1522
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/luther_septembertestament_1522/236
Zitationshilfe: Das Newe Testament Deutzsch. [Septembertestament.] Übersetzt von Martin Luther. Wittenberg, 1522, S. [230]. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/luther_septembertestament_1522/236>, abgerufen am 28.03.2024.