Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 2. Göttingen, 1826.

Bild:
<< vorherige Seite
III. subst. eigentl. comp. -- subst. mit subst.

gauts (s. 455.): viele ahd. mannsnamen als alp-koß,
amal-k. helm-k. hruod-k. madal-k. megin-k. truht-k.
vrid-k. wolf-k. etc. -- altn. val-gautr. -- ags. veder-geat
Beov. 122.

giba (largitor): ahd. eitar-kepo (veneficus) hrab. 976a
(wo -gerio fehlerhaft) weini-gebo (caupo) trev. 42b. --
alts. bag-gebo (larg. epularum) vgl. bag-wini (epulo) und
das ahd. pah-weiga (lanx, ferculum, discus). -- ags.
beah-gifa, beag-gifa (annulorum largitor) chron. sax. 975.
Beov. 84. ganz versch. vom alts. baggebo; gold-gifa
Beov. 197. Jud. 12. raed-gifa (consiliarius) sinc-gifa Beov.
77. 102. 172. -- altn. rad-giafi. -- mhd. leit-gebe (caupo)
rat-gebe Barl. -- nhd. rath-geber.

giba (donum): ahd. anst-kepa (chrisma) blas. 8a (wo
ansgeba) morkan-kepa, praut-kepa jun. 228. widarmeß-
kepa (repensatio) hrab. 946a. -- ags. dugud-gifu (munifi-
centia) madm-gifu, sveord-gifu Beov. 214. vil-gifu Beov.
215. -- altn. fe-giöf, mat-giöf (alimentum) morgun-giöf,
sumar-giöf. -- nhd. braut-gabe, morgen-gabe.

gibo (largitrix): ahd. floß-keba (fluvonia) N. samo-
geba (saticena) sige-geba N. Boeth. 64. -- altn. aur-giafa
(opes largiens) saem. edd. 118b leif-giafa (vitam servans).

gild (debitum, cultus): kaisara-gild. -- ahd. heidan-
kelt (idolatria) jun. 183. 210. kota-kelt (cultus dei) jun.
178. 197. tievol-kelt, weri-kelt zwetl. 122a. -- ags.
bryne-gild (holocaustum) Cädm. 62. deosol-gild Cädm.
64. god-gild, haeden-gild, ver-gild, veih-gild Cädm. 78. --
altn. mann-giöld (mulcta homicidii) nef-giöld (resarcitio
nasi, i. capitis) edd. saem. 150b vgl. Yngl. S. cap. 8 und
ahd. nasa-helm (vectigal) ker. 279. Dieses giöld ist der
pl. von giald neutr., das goth. gild, ahd. kelt, ags. gild
sind sg. neutr. Ein masc. gilds muß den goth. athana-gildus,
hermini-gildus, lewi-gildus, den ahd. pata-kelt, hruod-k.
sipi-k. zu grunde liegen, ja ein fem. spara-gildis findet sich.
-- mhd. bette-gelt Trist. 12613. versen-g. Ottoc. 76a.

geisal? (obses?): in vielen eigennamen ans-geisil, gote-
geisil, hildi-g. madal-g. muni-g. liut-g. etc. es ist mir aber
weder die länge des vocals ausgemacht, noch deutlich,
warum sich zuweilen gisclus geschrieben findet, was kein
fehler sein kann, da Procop. ein k setzt (1, 11. theude-
gisklos,
4, 20. ermegisklos, woneben 4, 27. ildigisal.)
Ueberdem kommt ein unabgeleitetes -gis in andern eigen-
namen vor, z. b. adal-gis, anse-gis, batu-gis, neri-gis.
wili-gis, dessen verkleinernde form -gisclus sein könnte?

III. ſubſt. eigentl. comp. — ſubſt. mit ſubſt.

gáuts (ſ. 455.): viele ahd. mannsnamen als alp-kôƷ,
amal-k. hëlm-k. hruod-k. madal-k. megin-k. truht-k.
vrid-k. wolf-k. etc. — altn. val-gautr. — agſ. vëder-geát
Beov. 122.

giba (largitor): ahd. eitar-këpo (veneficus) hrab. 976a
(wo -gerio fehlerhaft) wîni-gëbo (caupo) trev. 42b. —
altſ. bag-gëbo (larg. epularum) vgl. bag-wini (epulo) und
das ahd. pah-weiga (lanx, ferculum, diſcus). — agſ.
beáh-gifa, beág-gifa (annulorum largitor) chron. ſax. 975.
Beov. 84. ganz verſch. vom altſ. baggëbo; gold-gifa
Beov. 197. Jud. 12. ræd-gifa (conſiliarius) ſinc-gifa Beov.
77. 102. 172. — altn. râd-giafi. — mhd. lît-gëbe (caupo)
rât-gëbe Barl. — nhd. rath-gêber.

giba (donum): ahd. anſt-këpa (chriſma) blaſ. 8a (wo
ansgëba) morkan-këpa, prût-këpa jun. 228. widarmëƷ-
këpa (repenſatio) hrab. 946a. — agſ. duguð-gifu (munifi-
centia) mâðm-gifu, ſvëord-gifu Beov. 214. vil-gifu Beov.
215. — altn. fê-giöf, mat-giöf (alimentum) morgun-giöf,
ſumar-giöf. — nhd. braut-gâbe, morgen-gâbe.

gibô (largitrix): ahd. flôƷ-këba (fluvonia) N. ſâmo-
gëba (ſaticena) ſige-gëba N. Boeth. 64. — altn. aur-giafa
(opes largiens) ſæm. edd. 118b lîf-giafa (vitam ſervans).

gild (debitum, cultus): káiſara-gild. — ahd. heidan-
këlt (idolatria) jun. 183. 210. kota-këlt (cultus dei) jun.
178. 197. tievol-këlt, wëri-këlt zwetl. 122a. — agſ.
bryne-gild (holocauſtum) Cädm. 62. dëóſol-gild Cädm.
64. god-gild, hæðen-gild, vër-gild, vîh-gild Cädm. 78. —
altn. mann-giöld (mulcta homicidii) nef-giöld (reſarcitio
naſi, i. capitis) edd. ſæm. 150b vgl. Yngl. S. cap. 8 und
ahd. naſa-hëlm (vectigal) ker. 279. Dieſes giöld iſt der
pl. von giald neutr., das goth. gild, ahd. këlt, agſ. gild
ſind ſg. neutr. Ein maſc. gilds muß den goth. athana-gildus,
hermini-gildus, lewi-gildus, den ahd. pata-këlt, hruod-k.
ſipi-k. zu grunde liegen, ja ein fem. ſpara-gildis findet ſich.
— mhd. bette-gëlt Triſt. 12613. vërſen-g. Ottoc. 76a.

gîſal? (obſes?): in vielen eigennamen ans-gîſil, gote-
gîſil, hildi-g. madal-g. muni-g. liut-g. etc. es iſt mir aber
weder die länge des vocals ausgemacht, noch deutlich,
warum ſich zuweilen giſclus geſchrieben findet, was kein
fehler ſein kann, da Procop. ein k ſetzt (1, 11. θευδε-
γίσκλος,
4, 20. ἑρμεγίσκλος, woneben 4, 27. ἱλδιγισάλ.)
Ueberdem kommt ein unabgeleitetes -gis in andern eigen-
namen vor, z. b. adal-gis, anſe-gis, batu-gis, neri-gis.
wili-gis, deſſen verkleinernde form -giſclus ſein könnte?

<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <div n="2">
          <div n="3">
            <div n="4">
              <div n="5">
                <div n="6">
                  <pb facs="#f0513" n="495"/>
                  <fw place="top" type="header"> <hi rendition="#b">III. <hi rendition="#i">&#x017F;ub&#x017F;t. eigentl. comp. &#x2014; &#x017F;ub&#x017F;t. mit &#x017F;ub&#x017F;t.</hi></hi> </fw><lb/>
                  <p><hi rendition="#i">gáuts</hi> (&#x017F;. 455.): viele ahd. mannsnamen als alp-kô&#x01B7;,<lb/>
amal-k. hëlm-k. hruod-k. madal-k. megin-k. truht-k.<lb/>
vrid-k. wolf-k. etc. &#x2014; altn. val-gautr. &#x2014; ag&#x017F;. vëder-geát<lb/>
Beov. 122.</p><lb/>
                  <p><hi rendition="#i">giba</hi> (largitor): ahd. eitar-këpo (veneficus) hrab. 976<hi rendition="#sup">a</hi><lb/>
(wo -gerio fehlerhaft) wîni-gëbo (caupo) trev. 42<hi rendition="#sup">b</hi>. &#x2014;<lb/>
alt&#x017F;. bag-gëbo (larg. epularum) vgl. bag-wini (epulo) und<lb/>
das ahd. pah-weiga (lanx, ferculum, di&#x017F;cus). &#x2014; ag&#x017F;.<lb/>
beáh-gifa, beág-gifa (annulorum largitor) chron. &#x017F;ax. 975.<lb/>
Beov. 84. ganz ver&#x017F;ch. vom alt&#x017F;. baggëbo; gold-gifa<lb/>
Beov. 197. Jud. 12. ræd-gifa (con&#x017F;iliarius) &#x017F;inc-gifa Beov.<lb/>
77. 102. 172. &#x2014; altn. râd-giafi. &#x2014; mhd. lît-gëbe (caupo)<lb/>
rât-gëbe Barl. &#x2014; nhd. rath-gêber.</p><lb/>
                  <p><hi rendition="#i">giba</hi> (donum): ahd. an&#x017F;t-këpa (chri&#x017F;ma) bla&#x017F;. 8<hi rendition="#sup">a</hi> (wo<lb/>
ansgëba) morkan-këpa, prût-këpa jun. 228. widarmë&#x01B7;-<lb/>
këpa (repen&#x017F;atio) hrab. 946<hi rendition="#sup">a</hi>. &#x2014; ag&#x017F;. duguð-gifu (munifi-<lb/>
centia) mâðm-gifu, &#x017F;vëord-gifu Beov. 214. vil-gifu Beov.<lb/>
215. &#x2014; altn. fê-giöf, mat-giöf (alimentum) morgun-giöf,<lb/>
&#x017F;umar-giöf. &#x2014; nhd. braut-gâbe, morgen-gâbe.</p><lb/>
                  <p><hi rendition="#i">gibô</hi> (largitrix): ahd. flô&#x01B7;-këba (fluvonia) N. &#x017F;âmo-<lb/>
gëba (&#x017F;aticena) &#x017F;ige-gëba N. Boeth. 64. &#x2014; altn. aur-giafa<lb/>
(opes largiens) &#x017F;æm. edd. 118<hi rendition="#sup">b</hi> lîf-giafa (vitam &#x017F;ervans).</p><lb/>
                  <p><hi rendition="#i">gild</hi> (debitum, cultus): kái&#x017F;ara-gild. &#x2014; ahd. heidan-<lb/>
këlt (idolatria) jun. 183. 210. kota-këlt (cultus dei) jun.<lb/>
178. 197. tievol-këlt, wëri-këlt zwetl. 122<hi rendition="#sup">a</hi>. &#x2014; ag&#x017F;.<lb/>
bryne-gild (holocau&#x017F;tum) Cädm. 62. dëó&#x017F;ol-gild Cädm.<lb/>
64. god-gild, hæðen-gild, vër-gild, vîh-gild Cädm. 78. &#x2014;<lb/>
altn. mann-giöld (mulcta homicidii) nef-giöld (re&#x017F;arcitio<lb/>
na&#x017F;i, i. capitis) edd. &#x017F;æm. 150<hi rendition="#sup">b</hi> vgl. Yngl. S. cap. 8 und<lb/>
ahd. na&#x017F;a-hëlm (vectigal) ker. 279. Die&#x017F;es giöld i&#x017F;t der<lb/>
pl. von giald neutr., das goth. gild, ahd. këlt, ag&#x017F;. gild<lb/>
&#x017F;ind &#x017F;g. neutr. Ein ma&#x017F;c. gilds muß den goth. athana-gildus,<lb/>
hermini-gildus, lewi-gildus, den ahd. pata-këlt, hruod-k.<lb/>
&#x017F;ipi-k. zu grunde liegen, ja ein fem. &#x017F;para-gildis findet &#x017F;ich.<lb/>
&#x2014; mhd. bette-gëlt Tri&#x017F;t. 12613. vër&#x017F;en-g. Ottoc. 76<hi rendition="#sup">a</hi>.</p><lb/>
                  <p><hi rendition="#i">&#x017F;al?</hi> (ob&#x017F;es?): in vielen eigennamen ans-gî&#x017F;il, gote-<lb/>&#x017F;il, hildi-g. madal-g. muni-g. liut-g. etc. es i&#x017F;t mir aber<lb/>
weder die länge des vocals ausgemacht, noch deutlich,<lb/>
warum &#x017F;ich zuweilen gi&#x017F;clus ge&#x017F;chrieben findet, was kein<lb/>
fehler &#x017F;ein kann, da Procop. ein k &#x017F;etzt (1, 11. <hi rendition="#i">&#x03B8;&#x03B5;&#x03C5;&#x03B4;&#x03B5;-<lb/>
&#x03B3;&#x03AF;&#x03C3;&#x03BA;&#x03BB;&#x03BF;&#x03C2;,</hi> 4, 20. <hi rendition="#i">&#x1F11;&#x03C1;&#x03BC;&#x03B5;&#x03B3;&#x03AF;&#x03C3;&#x03BA;&#x03BB;&#x03BF;&#x03C2;,</hi> woneben 4, 27. <hi rendition="#i">&#x1F31;&#x03BB;&#x03B4;&#x03B9;&#x03B3;&#x03B9;&#x03C3;&#x03AC;&#x03BB;</hi>.)<lb/>
Ueberdem kommt ein unabgeleitetes <hi rendition="#i">-gis</hi> in andern eigen-<lb/>
namen vor, z. b. adal-gis, an&#x017F;e-gis, batu-gis, neri-gis.<lb/>
wili-gis, de&#x017F;&#x017F;en verkleinernde form -gi&#x017F;clus &#x017F;ein könnte?<lb/></p>
                </div>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </div>
    </body>
  </text>
</TEI>
[495/0513] III. ſubſt. eigentl. comp. — ſubſt. mit ſubſt. gáuts (ſ. 455.): viele ahd. mannsnamen als alp-kôƷ, amal-k. hëlm-k. hruod-k. madal-k. megin-k. truht-k. vrid-k. wolf-k. etc. — altn. val-gautr. — agſ. vëder-geát Beov. 122. giba (largitor): ahd. eitar-këpo (veneficus) hrab. 976a (wo -gerio fehlerhaft) wîni-gëbo (caupo) trev. 42b. — altſ. bag-gëbo (larg. epularum) vgl. bag-wini (epulo) und das ahd. pah-weiga (lanx, ferculum, diſcus). — agſ. beáh-gifa, beág-gifa (annulorum largitor) chron. ſax. 975. Beov. 84. ganz verſch. vom altſ. baggëbo; gold-gifa Beov. 197. Jud. 12. ræd-gifa (conſiliarius) ſinc-gifa Beov. 77. 102. 172. — altn. râd-giafi. — mhd. lît-gëbe (caupo) rât-gëbe Barl. — nhd. rath-gêber. giba (donum): ahd. anſt-këpa (chriſma) blaſ. 8a (wo ansgëba) morkan-këpa, prût-këpa jun. 228. widarmëƷ- këpa (repenſatio) hrab. 946a. — agſ. duguð-gifu (munifi- centia) mâðm-gifu, ſvëord-gifu Beov. 214. vil-gifu Beov. 215. — altn. fê-giöf, mat-giöf (alimentum) morgun-giöf, ſumar-giöf. — nhd. braut-gâbe, morgen-gâbe. gibô (largitrix): ahd. flôƷ-këba (fluvonia) N. ſâmo- gëba (ſaticena) ſige-gëba N. Boeth. 64. — altn. aur-giafa (opes largiens) ſæm. edd. 118b lîf-giafa (vitam ſervans). gild (debitum, cultus): káiſara-gild. — ahd. heidan- këlt (idolatria) jun. 183. 210. kota-këlt (cultus dei) jun. 178. 197. tievol-këlt, wëri-këlt zwetl. 122a. — agſ. bryne-gild (holocauſtum) Cädm. 62. dëóſol-gild Cädm. 64. god-gild, hæðen-gild, vër-gild, vîh-gild Cädm. 78. — altn. mann-giöld (mulcta homicidii) nef-giöld (reſarcitio naſi, i. capitis) edd. ſæm. 150b vgl. Yngl. S. cap. 8 und ahd. naſa-hëlm (vectigal) ker. 279. Dieſes giöld iſt der pl. von giald neutr., das goth. gild, ahd. këlt, agſ. gild ſind ſg. neutr. Ein maſc. gilds muß den goth. athana-gildus, hermini-gildus, lewi-gildus, den ahd. pata-këlt, hruod-k. ſipi-k. zu grunde liegen, ja ein fem. ſpara-gildis findet ſich. — mhd. bette-gëlt Triſt. 12613. vërſen-g. Ottoc. 76a. gîſal? (obſes?): in vielen eigennamen ans-gîſil, gote- gîſil, hildi-g. madal-g. muni-g. liut-g. etc. es iſt mir aber weder die länge des vocals ausgemacht, noch deutlich, warum ſich zuweilen giſclus geſchrieben findet, was kein fehler ſein kann, da Procop. ein k ſetzt (1, 11. θευδε- γίσκλος, 4, 20. ἑρμεγίσκλος, woneben 4, 27. ἱλδιγισάλ.) Ueberdem kommt ein unabgeleitetes -gis in andern eigen- namen vor, z. b. adal-gis, anſe-gis, batu-gis, neri-gis. wili-gis, deſſen verkleinernde form -giſclus ſein könnte?

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Dieses Werk wurde gemäß den DTA-Transkriptionsrichtlinien im Double-Keying-Verfahren von Nicht-Muttersprachlern erfasst und in XML/TEI P5 nach DTA-Basisformat kodiert.




Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826/513
Zitationshilfe: Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 2. Göttingen, 1826, S. 495. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826/513>, abgerufen am 26.06.2024.