Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 2. Göttingen, 1826.

Bild:
<< vorherige Seite

III. laut u. ablaut. verbliebene starke verba.
ein veilan, vail aus conj. VIII. gemuthmaßt wurde, vgl.
884. 885., sollte ausnahmsweise vaila für vaila, vila
gelten? -- nr. 313. goth. stilan (furari) altn. stela; nhd.
diebstal, ags. stalu (furtum); altn. stuldr (furtum) ags.
stulor (furtivus) alth. stulingun (furtive). -- nr. 314. alth.
helan (celare) helm (galea) altn. hialmr (galea) hilmir
(galeatus) hilma (occultare) alts. helidhelm, alth. helot-
helm (larva) mhd. gehilwe (nubes); goth. hali (tartarus,
caverna) alth. helja, hella, mhd. helle, nhd. hölle, altn.
hel (mors) alth. heljan (velare) helei (velamentum) halm
(calamus, culmus, a cavitate?) vielleicht hierher alth.
helid (galeatus, personatus? miles) ags. häled, mhd. he-
let, nhd. held, altn. halr (vir); altn. haeli (refugium,
latebra) alth. halingun (occulte O. I. 17, 84.) mhd. hae-
linc (occultatio) haele (cura), ob alth. hali (lubricus) mhd.
haele, aus dem begriffe dubius, obscurus gefolgert wer-
den kann? goth. huljan (occulere) mhd. hüllen, goth.
hulundi (chasma) altn. hul (tegmen) hylja (tegere) hylr
(gurges) hulstr (theca) hulins-hialmr (larva) goth. huls
(cavus) ushulon (excavare) alth. hol (cavus) altn. hol
(cavitas) *) hola (foramen) mhd. holre (calamus), wahrsch.
stammt auch alth. hold (favens) huldei (protectio) altn.
hollr, hylli aus der wurzel. -- nr. 315. alth. quelan (cru-
ciari, mori) ags. cvilm (nex) cvild, alth. quilt (pestis);
alth. queljan (necare) ags. cvellan, altn. qvelja, altn. qvöl
(cruciatus) qvalari (tortor) alth. qualm (excidium) ags.
cvealm (nex); alth. quala (supplicium); altn. qvol (cre-
bra tractatio); der verlorne sinnliche urbegriff würde
auch das altn. qveld (vesper) aufhellen. -- nr. 316. alth.
tuelan (torpere, sopiri); goth. dvals (stupidus) altn. dvali
(deliquium) dvöl (mora) alth. tueljan (morari) tualm (so-
por); tuala (mora); tulisc (fatuus, f. tuulisc) nhd. toll,
altn. dul (stultitia f. dvul) dylja (illudere). -- nr. 317.
alth. suelan (ardere) suilizan (calere) ags. svelan (ustulare)
svile (apostema); altn. svalr (subfrigidus) sval (aestus mo-
dicus) daher alth. suala-pah, suala-heim namen von
örtern, wo mineralquellen sind, sualm (?tepor) sualmaha
(n. fluvii in Hassia); altn. svaela (suffocare); nhd. schwül
(calidus, alth. swuli?) ags. svole, svolad (aestus, cauma);
stutzig macht das oe im nnl. zwoel (tempus calidissimum)
dem ein alth. swuoli und ags. svole (nach VII.) ent-
spräche? --

*) Vgl. koilos und coelum, da[s] wölbende, deckende. wie hi-
minn nr. 566.

III. laut u. ablaut. verbliebene ſtarke verba.
ein veilan, váil aus conj. VIII. gemuthmaßt wurde, vgl.
884. 885., ſollte ausnahmsweiſe váila für vaíla, vila
gelten? — nr. 313. goth. ſtilan (furari) altn. ſtëla; nhd.
diebſtâl, agſ. ſtalu (furtum); altn. ſtulðr (furtum) agſ.
ſtulor (furtivus) alth. ſtulingun (furtive). — nr. 314. alth.
hëlan (celare) hëlm (galea) altn. hiâlmr (galea) hilmir
(galeatus) hilma (occultare) altſ. hëliðhëlm, alth. hëlôt-
hëlm (larva) mhd. gehilwe (nubes); goth. hali (tartarus,
caverna) alth. helja, hella, mhd. helle, nhd. hölle, altn.
hel (mors) alth. heljan (velare) helî (velamentum) halm
(calamus, culmus, a cavitate?) vielleicht hierher alth.
helid (galeatus, perſonatus? miles) agſ. häleð, mhd. he-
let, nhd. held, altn. halr (vir); altn. hæli (refugium,
latebra) alth. hâlingun (occulte O. I. 17, 84.) mhd. hæ-
linc (occultatio) hæle (cura), ob alth. hâli (lubricus) mhd.
hæle, aus dem begriffe dubius, obſcurus gefolgert wer-
den kann? goth. huljan (occulere) mhd. hüllen, goth.
hulundi (chaſma) altn. hul (tegmen) hylja (tegere) hylr
(gurges) hulſtr (theca) hulins-hiâlmr (larva) goth. huls
(cavus) ushulôn (excavare) alth. hol (cavus) altn. hol
(cavitas) *) hola (foramen) mhd. holre (calamus), wahrſch.
ſtammt auch alth. hold (favens) huldî (protectio) altn.
hollr, hylli aus der wurzel. — nr. 315. alth. quëlan (cru-
ciari, mori) agſ. cvilm (nex) cvild, alth. quilt (peſtis);
alth. queljan (necare) agſ. cvellan, altn. qvelja, altn. qvöl
(cruciatus) qvalari (tortor) alth. qualm (excidium) agſ.
cvëalm (nex); alth. quâla (ſupplicium); altn. qvol (cre-
bra tractatio); der verlorne ſinnliche urbegriff würde
auch das altn. qveld (veſper) aufhellen. — nr. 316. alth.
tuëlan (torpere, ſopiri); goth. dvals (ſtupidus) altn. dvali
(deliquium) dvöl (mora) alth. tueljan (morari) tualm (ſo-
por); tuâla (mora); tuliſc (fatuus, f. tuuliſc) nhd. toll,
altn. dul (ſtultitia f. dvul) dylja (illudere). — nr. 317.
alth. ſuëlan (ardere) ſuilizan (calere) agſ. ſvëlan (uſtulare)
ſvile (apoſtema); altn. ſvalr (ſubfrigidus) ſval (aeſtus mo-
dicus) daher alth. ſuala-pah, ſuala-heim namen von
örtern, wo mineralquellen ſind, ſualm (?tepor) ſualmaha
(n. fluvii in Haſſia); altn. ſvæla (ſuffocare); nhd. ſchwül
(calidus, alth. ſwuli?) agſ. ſvole, ſvolað (aeſtus, cauma);
ſtutzig macht das oe im nnl. zwoel (tempus calidiſſimum)
dem ein alth. ſwuoli und agſ. ſvôle (nach VII.) ent-
ſpräche? —

*) Vgl. κοῖλος und coelum, da[ſ] wölbende, deckende. wie hi-
minn nr. 566.
<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <div n="2">
          <div n="3">
            <p><pb facs="#f0047" n="29"/><fw place="top" type="header"><hi rendition="#b">III. <hi rendition="#i">laut u. ablaut. verbliebene &#x017F;tarke verba.</hi></hi></fw><lb/>
ein veilan, váil aus conj. VIII. gemuthmaßt wurde, vgl.<lb/>
884. 885., &#x017F;ollte ausnahmswei&#x017F;e váila für vaíla, vila<lb/>
gelten? &#x2014; nr. 313. goth. &#x017F;tilan (furari) altn. &#x017F;tëla; nhd.<lb/>
dieb&#x017F;tâl, ag&#x017F;. &#x017F;talu (furtum); altn. &#x017F;tulðr (furtum) ag&#x017F;.<lb/>
&#x017F;tulor (furtivus) alth. &#x017F;tulingun (furtive). &#x2014; nr. 314. alth.<lb/>
hëlan (celare) hëlm (galea) altn. hiâlmr (galea) hilmir<lb/>
(galeatus) hilma (occultare) alt&#x017F;. hëliðhëlm, alth. hëlôt-<lb/>
hëlm (larva) mhd. gehilwe (nubes); goth. hali (tartarus,<lb/>
caverna) alth. helja, hella, mhd. helle, nhd. hölle, altn.<lb/>
hel (mors) alth. heljan (velare) helî (velamentum) halm<lb/>
(calamus, culmus, a cavitate?) vielleicht hierher alth.<lb/>
helid (galeatus, per&#x017F;onatus? miles) ag&#x017F;. häleð, mhd. he-<lb/>
let, nhd. held, altn. halr (vir); altn. hæli (refugium,<lb/>
latebra) alth. hâlingun (occulte O. I. 17, 84.) mhd. hæ-<lb/>
linc (occultatio) hæle (cura), ob alth. hâli (lubricus) mhd.<lb/>
hæle, aus dem begriffe dubius, ob&#x017F;curus gefolgert wer-<lb/>
den kann? goth. huljan (occulere) mhd. hüllen, goth.<lb/>
hulundi (cha&#x017F;ma) altn. hul (tegmen) hylja (tegere) hylr<lb/>
(gurges) hul&#x017F;tr (theca) hulins-hiâlmr (larva) goth. huls<lb/>
(cavus) ushulôn (excavare) alth. hol (cavus) altn. hol<lb/>
(cavitas) <note place="foot" n="*)">Vgl. <hi rendition="#i">&#x03BA;&#x03BF;&#x1FD6;&#x03BB;&#x03BF;&#x03C2;</hi> und coelum, da<supplied>&#x017F;</supplied> wölbende, deckende. wie hi-<lb/>
minn nr. 566.</note> hola (foramen) mhd. holre (calamus), wahr&#x017F;ch.<lb/>
&#x017F;tammt auch alth. hold (favens) huldî (protectio) altn.<lb/>
hollr, hylli aus der wurzel. &#x2014; nr. 315. alth. quëlan (cru-<lb/>
ciari, mori) ag&#x017F;. cvilm (nex) cvild, alth. quilt (pe&#x017F;tis);<lb/>
alth. queljan (necare) ag&#x017F;. cvellan, altn. qvelja, altn. qvöl<lb/>
(cruciatus) qvalari (tortor) alth. qualm (excidium) ag&#x017F;.<lb/>
cvëalm (nex); alth. quâla (&#x017F;upplicium); altn. qvol (cre-<lb/>
bra tractatio); der verlorne &#x017F;innliche urbegriff würde<lb/>
auch das altn. qveld (ve&#x017F;per) aufhellen. &#x2014; nr. 316. alth.<lb/>
tuëlan (torpere, &#x017F;opiri); goth. dvals (&#x017F;tupidus) altn. dvali<lb/>
(deliquium) dvöl (mora) alth. tueljan (morari) tualm (&#x017F;o-<lb/>
por); tuâla (mora); tuli&#x017F;c (fatuus, f. tuuli&#x017F;c) nhd. toll,<lb/>
altn. dul (&#x017F;tultitia f. dvul) dylja (illudere). &#x2014; nr. 317.<lb/>
alth. &#x017F;uëlan (ardere) &#x017F;uilizan (calere) ag&#x017F;. &#x017F;vëlan (u&#x017F;tulare)<lb/>
&#x017F;vile (apo&#x017F;tema); altn. &#x017F;valr (&#x017F;ubfrigidus) &#x017F;val (ae&#x017F;tus mo-<lb/>
dicus) daher alth. &#x017F;uala-pah, &#x017F;uala-heim namen von<lb/>
örtern, wo mineralquellen &#x017F;ind, &#x017F;ualm (?tepor) &#x017F;ualmaha<lb/>
(n. fluvii in Ha&#x017F;&#x017F;ia); altn. &#x017F;væla (&#x017F;uffocare); nhd. &#x017F;chwül<lb/>
(calidus, alth. &#x017F;wuli?) ag&#x017F;. &#x017F;vole, &#x017F;volað (ae&#x017F;tus, cauma);<lb/>
&#x017F;tutzig macht das oe im nnl. zwoel (tempus calidi&#x017F;&#x017F;imum)<lb/>
dem ein alth. &#x017F;wuoli und ag&#x017F;. &#x017F;vôle (nach VII.) ent-<lb/>
&#x017F;präche? &#x2014;</p><lb/>
          </div>
        </div>
      </div>
    </body>
  </text>
</TEI>
[29/0047] III. laut u. ablaut. verbliebene ſtarke verba. ein veilan, váil aus conj. VIII. gemuthmaßt wurde, vgl. 884. 885., ſollte ausnahmsweiſe váila für vaíla, vila gelten? — nr. 313. goth. ſtilan (furari) altn. ſtëla; nhd. diebſtâl, agſ. ſtalu (furtum); altn. ſtulðr (furtum) agſ. ſtulor (furtivus) alth. ſtulingun (furtive). — nr. 314. alth. hëlan (celare) hëlm (galea) altn. hiâlmr (galea) hilmir (galeatus) hilma (occultare) altſ. hëliðhëlm, alth. hëlôt- hëlm (larva) mhd. gehilwe (nubes); goth. hali (tartarus, caverna) alth. helja, hella, mhd. helle, nhd. hölle, altn. hel (mors) alth. heljan (velare) helî (velamentum) halm (calamus, culmus, a cavitate?) vielleicht hierher alth. helid (galeatus, perſonatus? miles) agſ. häleð, mhd. he- let, nhd. held, altn. halr (vir); altn. hæli (refugium, latebra) alth. hâlingun (occulte O. I. 17, 84.) mhd. hæ- linc (occultatio) hæle (cura), ob alth. hâli (lubricus) mhd. hæle, aus dem begriffe dubius, obſcurus gefolgert wer- den kann? goth. huljan (occulere) mhd. hüllen, goth. hulundi (chaſma) altn. hul (tegmen) hylja (tegere) hylr (gurges) hulſtr (theca) hulins-hiâlmr (larva) goth. huls (cavus) ushulôn (excavare) alth. hol (cavus) altn. hol (cavitas) *) hola (foramen) mhd. holre (calamus), wahrſch. ſtammt auch alth. hold (favens) huldî (protectio) altn. hollr, hylli aus der wurzel. — nr. 315. alth. quëlan (cru- ciari, mori) agſ. cvilm (nex) cvild, alth. quilt (peſtis); alth. queljan (necare) agſ. cvellan, altn. qvelja, altn. qvöl (cruciatus) qvalari (tortor) alth. qualm (excidium) agſ. cvëalm (nex); alth. quâla (ſupplicium); altn. qvol (cre- bra tractatio); der verlorne ſinnliche urbegriff würde auch das altn. qveld (veſper) aufhellen. — nr. 316. alth. tuëlan (torpere, ſopiri); goth. dvals (ſtupidus) altn. dvali (deliquium) dvöl (mora) alth. tueljan (morari) tualm (ſo- por); tuâla (mora); tuliſc (fatuus, f. tuuliſc) nhd. toll, altn. dul (ſtultitia f. dvul) dylja (illudere). — nr. 317. alth. ſuëlan (ardere) ſuilizan (calere) agſ. ſvëlan (uſtulare) ſvile (apoſtema); altn. ſvalr (ſubfrigidus) ſval (aeſtus mo- dicus) daher alth. ſuala-pah, ſuala-heim namen von örtern, wo mineralquellen ſind, ſualm (?tepor) ſualmaha (n. fluvii in Haſſia); altn. ſvæla (ſuffocare); nhd. ſchwül (calidus, alth. ſwuli?) agſ. ſvole, ſvolað (aeſtus, cauma); ſtutzig macht das oe im nnl. zwoel (tempus calidiſſimum) dem ein alth. ſwuoli und agſ. ſvôle (nach VII.) ent- ſpräche? — *) Vgl. κοῖλος und coelum, daſ wölbende, deckende. wie hi- minn nr. 566.

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Dieses Werk wurde gemäß den DTA-Transkriptionsrichtlinien im Double-Keying-Verfahren von Nicht-Muttersprachlern erfasst und in XML/TEI P5 nach DTA-Basisformat kodiert.




Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826/47
Zitationshilfe: Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 2. Göttingen, 1826, S. 29. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826/47>, abgerufen am 26.04.2024.