Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 1. Göttingen, 1822.

Bild:
<< vorherige Seite

II. altnordische starke conjugation.
ganzen pl. praet. conj. -um, -udh, -u statt -im, -idh,
-i. -- 6) für -u, -um haben die alten hss. gern -o -om.
Unter solchen voranssetzungen ließe sich etwa folgendes
ältere paradigma erwarten:
ind. praes. sg. -i -ir -irconj. -a -eir -ei(e)
pl. -um-adh-and-eim-eidh -ein
praet. sg. ... -t ...-i -eir -i
pl. -um-udh-un-eim -eidh -ein
imp. sg...., pl. -adh; inf. -an, part. andi, praet. ann.

Einzelne conjugationen:

I. fell (cado) fell. fellum, fallinn; held (teneo) helt, hel-
dum, haldinn; veld (impero) geht anomalisch; blend
(misceo) blett. blendum, blandinn; geng (eo) geck,
gengum. genginn; hangi (pendeo) heck. hengum, han-
ginn; fae fällt jetzt in die vierte; er (aro) er (?)
erum (? arinn (vgl. conj. XI.)
II. sveip involvo) sveipr (involvit) Brynh. qv. 8; svep,
svepum. sveipinn (Fafn. 42.) heiti (vocor) heitir (vo-
caris, vocatur), praet. het, hetum; leik (ludo) lek,
lekum, leikinn.
III. hleyp (curro) hliop, hliopum, hlaupinn; auf eydh,
iodh deutet das part. praet. audhinn (fatis concessum,
genitum): eys (haurio) ios, iosum, ausinn; eyk (angeo)
iok, iokum, aukinn; by (habito) bio. bioggum. bauinn;
ebenso sp (spuo) spio, spioggum, spauinn; högg (caedo)
hio (zuweilen hiog) hioggum, höggvinn; bloet (sacrifico)
blet, bletum, blotinn [ny, sny etc. s. 5te anom.]
IV. graet (ploro) gret, gretum, gratinn; laet (sino) let,
letum, latinn; raedh (suadeo) redh, redhum, radhinn;
blaes (spiro) bles, blesum, blasinn; fae (capio) feck,
fengum. fenginn inf. fa.
VII. el (alo) ol, olum, alinn; ebenso: gel (cano); kel
(frigeo); mel (molo); stend (sto) stodh, stodhum, stadh-
inn; fer (proficiscor) for, forum, farinn; sver (juro)
sor, sorum, svarinn; skep (creo) skop, skopum, ska-
pinn; gref (fodio) grof, grofum, grafinn; ebenso skef
(rado) hef (tollo) hnef (adunca manu torqueo) praet.
hnof (gudr. hv. 12.) kef (supprimo); hledh (onero)
hlodh, hlodhum, hladhinn; vedh (eo) odh, odhum,
vadhinn; vex (cresco) ox, oxum, vaxinn; die mit
wurzelhaftem kehllaut setzen im part. praet. e statt a,
als: ek (veho) ok, okum, ekinn; ebenso: skek (con-
cutio) tek (capio); dreg (fero) dro, drogum, dreginn;
dey (morior) do, doum, dainn; gey (latro) go, goum,
M m m

II. altnordiſche ſtarke conjugation.
ganzen pl. praet. conj. -um, -udh, -u ſtatt -im, -idh,
-i. — 6) für -u, -um haben die alten hſſ. gern -o -om.
Unter ſolchen voransſetzungen ließe ſich etwa folgendes
ältere paradigma erwarten:
ind. praeſ. ſg. -i -ir -irconj. -a -eir -ei(ê)
pl. -um-adh-and-eim-eidh -ein
praet. ſg. … -t …-i -îr -i
pl. -um-udh-un-îm -îdh -în
imp. ſg.…, pl. -adh; inf. -an, part. andi, praet. ann.

Einzelne conjugationen:

I. fell (cado) fêll. fêllum, fallinn; held (teneo) hêlt, hêl-
dum, haldinn; veld (impero) geht anomaliſch; blend
(miſceo) blêtt. blêndum, blandinn; geng (eo) gêck,
gêngum. genginn; hângi (pendeo) hêck. hêngum, hân-
ginn; fæ fällt jetzt in die vierte; er (aro) êr (?)
êrum (? arinn (vgl. conj. XI.)
II. ſveip involvo) ſveipr (involvit) Brynh. qv. 8; ſvêp,
ſvêpum. ſveipinn (Fâfn. 42.) heiti (vocor) heitir (vo-
caris, vocatur), praet. hêt, hêtum; leik (ludo) lêk,
lêkum, leikinn.
III. hleyp (curro) hliôp, hliôpum, hlaupinn; auf eydh,
iôdh deutet das part. praet. audhinn (fatis conceſſum,
genitum): eys (haurio) iôs, iôſum, auſinn; eyk (angeo)
iôk, iôkum, aukinn; bŷ (habito) biô. biôggum. bûinn;
ebenſo ſp (ſpuo) ſpiô, ſpiôggum, ſpûinn; högg (caedo)
hiô (zuweilen hiôg) hiôggum, höggvinn; blœt (ſacrifico)
blêt, blêtum, blôtinn [nŷ, ſnŷ etc. ſ. 5te anom.]
IV. græt (ploro) grêt, grêtum, grâtinn; læt (ſino) lêt,
lêtum, lâtinn; rædh (ſuadeo) rêdh, rêdhum, râdhinn;
blæs (ſpiro) blês, blêſum, blâſinn; fæ (capio) fêck,
fêngum. fenginn inf. fâ.
VII. el (alo) ôl, ôlum, alinn; ebenſo: gel (cano); kel
(frigeo); mel (molo); ſtend (ſto) ſtôdh, ſtôdhum, ſtadh-
inn; fer (proficiſcor) fôr, fôrum, farinn; ſver (juro)
ſôr, ſôrum, ſvarinn; ſkep (creo) ſkôp, ſkôpum, ſka-
pinn; gref (fodio) grôf, grôfum, grafinn; ebenſo ſkef
(rado) hef (tollo) hnef (adunca manu torqueo) praet.
hnôf (gudr. hv. 12.) kef (ſupprimo); hledh (onero)
hlôdh, hlôdhum, hladhinn; vedh (eo) ôdh, ôdhum,
vadhinn; vex (creſco) ôx, ôxum, vaxinn; die mit
wurzelhaftem kehllaut ſetzen im part. praet. e ſtatt a,
als: ek (veho) ôk, ôkum, ekinn; ebenſo: ſkek (con-
cutio) tek (capio); dreg (fero) drô, drôgum, dreginn;
dey (morior) dô, dôum, dâinn; gey (latro) gô, gôum,
M m m
<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <div n="2">
          <div n="3">
            <div n="4">
              <p><pb facs="#f0939" n="913"/><fw place="top" type="header">II. <hi rendition="#i">altnordi&#x017F;che &#x017F;tarke conjugation.</hi></fw><lb/>
ganzen pl. praet. conj. <hi rendition="#i">-um, -udh, -u</hi> &#x017F;tatt -im, -idh,<lb/>
-i. &#x2014; 6) für <hi rendition="#i">-u, -um</hi> haben die alten h&#x017F;&#x017F;. gern <hi rendition="#i">-o -om</hi>.<lb/>
Unter &#x017F;olchen vorans&#x017F;etzungen ließe &#x017F;ich etwa folgendes<lb/>
ältere paradigma erwarten:<lb/><table><row><cell>ind. prae&#x017F;. &#x017F;g. -i -ir -ir</cell><cell>conj. -a -eir -ei(ê)</cell></row><lb/><row><cell>pl. -um-adh-and</cell><cell>-eim-eidh -ein</cell></row><lb/><row><cell>praet. &#x017F;g. &#x2026; -t &#x2026;</cell><cell>-i -îr -i</cell></row><lb/><row><cell>pl. -um-udh-un</cell><cell>-îm -îdh -în</cell></row><lb/></table> imp. &#x017F;g.&#x2026;, pl. -adh; inf. -an, part. andi, praet. ann.</p><lb/>
              <p> <hi rendition="#i">Einzelne conjugationen:</hi> </p><lb/>
              <list>
                <item>I. fell (cado) fêll. fêllum, fallinn; held (teneo) hêlt, hêl-<lb/>
dum, haldinn; veld (impero) geht anomali&#x017F;ch; blend<lb/>
(mi&#x017F;ceo) blêtt. blêndum, blandinn; geng (eo) gêck,<lb/>
gêngum. genginn; hângi (pendeo) hêck. hêngum, hân-<lb/>
ginn; fæ fällt jetzt in die vierte; er (aro) êr (?)<lb/>
êrum (? arinn (vgl. conj. XI.)</item><lb/>
                <item>II. &#x017F;veip involvo) &#x017F;veipr (involvit) Brynh. qv. 8; &#x017F;vêp,<lb/>
&#x017F;vêpum. &#x017F;veipinn (Fâfn. 42.) heiti (vocor) heitir (vo-<lb/>
caris, vocatur), praet. hêt, hêtum; leik (ludo) lêk,<lb/>
lêkum, leikinn.</item><lb/>
                <item>III. hleyp (curro) hliôp, hliôpum, hlaupinn; auf eydh,<lb/>
iôdh deutet das part. praet. audhinn (fatis conce&#x017F;&#x017F;um,<lb/>
genitum): eys (haurio) iôs, iô&#x017F;um, au&#x017F;inn; eyk (angeo)<lb/>
iôk, iôkum, aukinn; b&#x0177; (habito) biô. biôggum. bûinn;<lb/>
eben&#x017F;o &#x017F;p (&#x017F;puo) &#x017F;piô, &#x017F;piôggum, &#x017F;pûinn; högg (caedo)<lb/>
hiô (zuweilen hiôg) hiôggum, höggvinn; bl&#x0153;t (&#x017F;acrifico)<lb/>
blêt, blêtum, blôtinn [n&#x0177;, &#x017F;n&#x0177; etc. &#x017F;. 5te anom.]</item><lb/>
                <item>IV. græt (ploro) grêt, grêtum, grâtinn; læt (&#x017F;ino) lêt,<lb/>
lêtum, lâtinn; rædh (&#x017F;uadeo) rêdh, rêdhum, râdhinn;<lb/>
blæs (&#x017F;piro) blês, blê&#x017F;um, blâ&#x017F;inn; fæ (capio) fêck,<lb/>
fêngum. fenginn inf. fâ.</item><lb/>
                <item>VII. el (alo) ôl, ôlum, alinn; eben&#x017F;o: gel (cano); kel<lb/>
(frigeo); mel (molo); &#x017F;tend (&#x017F;to) &#x017F;tôdh, &#x017F;tôdhum, &#x017F;tadh-<lb/>
inn; fer (profici&#x017F;cor) fôr, fôrum, farinn; &#x017F;ver (juro)<lb/>
&#x017F;ôr, &#x017F;ôrum, &#x017F;varinn; &#x017F;kep (creo) &#x017F;kôp, &#x017F;kôpum, &#x017F;ka-<lb/>
pinn; gref (fodio) grôf, grôfum, grafinn; eben&#x017F;o &#x017F;kef<lb/>
(rado) hef (tollo) hnef (adunca manu torqueo) praet.<lb/>
hnôf (gudr. hv. 12.) kef (&#x017F;upprimo); hledh (onero)<lb/>
hlôdh, hlôdhum, hladhinn; vedh (eo) ôdh, ôdhum,<lb/>
vadhinn; vex (cre&#x017F;co) ôx, ôxum, vaxinn; die mit<lb/>
wurzelhaftem kehllaut &#x017F;etzen im part. praet. e &#x017F;tatt a,<lb/>
als: ek (veho) ôk, ôkum, ekinn; eben&#x017F;o: &#x017F;kek (con-<lb/>
cutio) tek (capio); dreg (fero) drô, drôgum, dreginn;<lb/>
dey (morior) dô, dôum, dâinn; gey (latro) gô, gôum,<lb/>
<fw place="bottom" type="sig">M m m</fw><lb/></item>
              </list>
            </div>
          </div>
        </div>
      </div>
    </body>
  </text>
</TEI>
[913/0939] II. altnordiſche ſtarke conjugation. ganzen pl. praet. conj. -um, -udh, -u ſtatt -im, -idh, -i. — 6) für -u, -um haben die alten hſſ. gern -o -om. Unter ſolchen voransſetzungen ließe ſich etwa folgendes ältere paradigma erwarten: ind. praeſ. ſg. -i -ir -ir conj. -a -eir -ei(ê) pl. -um-adh-and -eim-eidh -ein praet. ſg. … -t … -i -îr -i pl. -um-udh-un -îm -îdh -în imp. ſg.…, pl. -adh; inf. -an, part. andi, praet. ann. Einzelne conjugationen: I. fell (cado) fêll. fêllum, fallinn; held (teneo) hêlt, hêl- dum, haldinn; veld (impero) geht anomaliſch; blend (miſceo) blêtt. blêndum, blandinn; geng (eo) gêck, gêngum. genginn; hângi (pendeo) hêck. hêngum, hân- ginn; fæ fällt jetzt in die vierte; er (aro) êr (?) êrum (? arinn (vgl. conj. XI.) II. ſveip involvo) ſveipr (involvit) Brynh. qv. 8; ſvêp, ſvêpum. ſveipinn (Fâfn. 42.) heiti (vocor) heitir (vo- caris, vocatur), praet. hêt, hêtum; leik (ludo) lêk, lêkum, leikinn. III. hleyp (curro) hliôp, hliôpum, hlaupinn; auf eydh, iôdh deutet das part. praet. audhinn (fatis conceſſum, genitum): eys (haurio) iôs, iôſum, auſinn; eyk (angeo) iôk, iôkum, aukinn; bŷ (habito) biô. biôggum. bûinn; ebenſo ſp (ſpuo) ſpiô, ſpiôggum, ſpûinn; högg (caedo) hiô (zuweilen hiôg) hiôggum, höggvinn; blœt (ſacrifico) blêt, blêtum, blôtinn [nŷ, ſnŷ etc. ſ. 5te anom.] IV. græt (ploro) grêt, grêtum, grâtinn; læt (ſino) lêt, lêtum, lâtinn; rædh (ſuadeo) rêdh, rêdhum, râdhinn; blæs (ſpiro) blês, blêſum, blâſinn; fæ (capio) fêck, fêngum. fenginn inf. fâ. VII. el (alo) ôl, ôlum, alinn; ebenſo: gel (cano); kel (frigeo); mel (molo); ſtend (ſto) ſtôdh, ſtôdhum, ſtadh- inn; fer (proficiſcor) fôr, fôrum, farinn; ſver (juro) ſôr, ſôrum, ſvarinn; ſkep (creo) ſkôp, ſkôpum, ſka- pinn; gref (fodio) grôf, grôfum, grafinn; ebenſo ſkef (rado) hef (tollo) hnef (adunca manu torqueo) praet. hnôf (gudr. hv. 12.) kef (ſupprimo); hledh (onero) hlôdh, hlôdhum, hladhinn; vedh (eo) ôdh, ôdhum, vadhinn; vex (creſco) ôx, ôxum, vaxinn; die mit wurzelhaftem kehllaut ſetzen im part. praet. e ſtatt a, als: ek (veho) ôk, ôkum, ekinn; ebenſo: ſkek (con- cutio) tek (capio); dreg (fero) drô, drôgum, dreginn; dey (morior) dô, dôum, dâinn; gey (latro) gô, gôum, M m m

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Dieses Werk wurde gemäß den DTA-Transkriptionsrichtlinien im Double-Keying-Verfahren von Nicht-Muttersprachlern erfasst und in XML/TEI P5 nach DTA-Basisformat kodiert.




Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik01_1822
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik01_1822/939
Zitationshilfe: Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 1. Göttingen, 1822, S. 913. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik01_1822/939>, abgerufen am 16.05.2024.