Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 1. Göttingen, 1822.

Bild:
<< vorherige Seite

I. gothische consonanten. linguales.
würdig ist FST (in dem einzigen thrafstjan, consolari)
weil sich hier f in der aussprache dem v und vielleicht
dem vocal u nähert. Jornandes liefert den eigennamen
trafstila, den einige hss. und comes Marcellinus traustila
(d. h. thraustila) schreiben, die lesarten transtila und
strantila sind corrupt. thrafst lautet im alth. traost, trost
und jener name trostilo.



(S. Z; th. D. T.) linguales. t. tenuis, d. media, th.
aspirata, den gr. t. d. th. parallel; der spirant s. reiner
sauselaut, z ihn mit den übrigen dentalen vermittelnd.

(T) eben so streng von d und th geschieden, wie p
von b und f und sich nie mit einem derselben ver-
wechselnd; häufiger an- in- auslaut. Die anlaute im
glossar. Inlaute (außer den obangeführten formen lt.
nt. rt) atisk. atathni. batizo. gatvo. hatis. katils. latjan.
mats. nati. satjan. vato. vraton. grets. letan. itan. fri-
tan. gitan. mitan. miton. vitoth. vlits. vrits. lauton. sau-
tis. snutrs. thrutsfill. baitrs. gaitei. haitan. maitan. hvai-
teis. naiteins. hlauts. skauts. sprauto. stautan. beitan.
heito. hveitjan. leitils. smeitan. veitan. giutan. niutan.
liuta; die neutra ita, thata und alle adj. endungen -ata.
Auslaute: at (praepos.) at (edebat) und so die praet.
der andern verba; mat (acc. und so die übrigen acc.)
hrot. vit (dualis). aut (praep.) andaset (adj. neutr.), die
II. praet. gaft, namt, qvamt, magt etc. -- Dem goth. t
entspricht das nord. und sächs. t im hochd. aber die
asp. z und ß.

(D) an- in- und auslautend. Folgende inlaute
(außer den formeln ld. nd. rd. zd.) fadrein. nadr. badi.
skadus. sads. hvadre. stads. leds. seds. gredags. bida. fi-
dur (fidvor). midja. nidva. viduvo. fodr. fodjan. flodus.
frods. gods. knods. mods. vods. rodjan. gudja. ludja.
trudan. braids. gamaids. paida. maidjan. audags. bauds.
daudjan. gamaudjan. sauds. lauds. beidan. hleidumei.
sleidja. thiuda. biudan. biuds. liudan; hierher auch die
passivische endung -ada, und das -da der schwachen
praet. Der auslaut d findet sich im praet. neutr. und
acc. vieler unter den inlauten angeführten wörter, als:
hund. ald. vaurd. sad. god. laud. braid. gamaid. etc.
endlich in der vorpartikel id-. Was nun die aussprache
betrifft, so muß sich der anlaut d von dem anlaut th
merklich unterschieden haben, denn nie findet ein

I. gothiſche conſonanten. linguales.
würdig iſt FST (in dem einzigen þrafſtjan, conſolari)
weil ſich hier f in der ausſprache dem v und vielleicht
dem vocal u nähert. Jornandes liefert den eigennamen
trafſtila, den einige hſſ. und comes Marcellinus trauſtila
(d. h. þráuſtila) ſchreiben, die lesarten tranſtila und
ſtrantila ſind corrupt. þrafſt lautet im alth. traoſt, trôſt
und jener name trôſtilo.



(S. Z; þ. D. T.) linguales. t. tenuis, d. media, þ.
aſpirata, den gr. τ. δ. θ. parallel; der ſpirant ſ. reiner
ſauſelaut, z ihn mit den übrigen dentalen vermittelnd.

(T) eben ſo ſtreng von d und þ geſchieden, wie p
von b und f und ſich nie mit einem derſelben ver-
wechſelnd; häufiger an- in- auslaut. Die anlaute im
gloſſar. Inlaute (außer den obangeführten formen lt.
nt. rt) atiſk. ataþni. batizô. gatvô. hatis. katils. latjan.
mats. nati. ſatjan. vatô. vratôn. grêts. lêtan. itan. fri-
tan. gitan. mitan. mitôn. vitôþ. vlits. vrits. lûtôn. ſû-
tis. ſnutrs. þrutsfill. báitrs. gáitei. háitan. máitan. hvái-
teis. náiteins. hláuts. ſkáuts. ſpráutô. ſtáutan. beitan.
heitô. hveitjan. leitils. ſmeitan. veitan. giutan. niutan.
liuta; die neutra ïta, þata und alle adj. endungen -ata.
Auslaute: at (praepoſ.) at (edebat) und ſo die praet.
der andern verba; mat (acc. und ſo die übrigen acc.)
hrôt. vit (dualis). ût (praep.) andaſèt (adj. neutr.), die
II. praet. gaft, namt, qvamt, magt etc. — Dem goth. t
entſpricht das nord. und ſächſ. t im hochd. aber die
aſp. z und Ʒ.

(D) an- in- und auslautend. Folgende inlaute
(außer den formeln ld. nd. rd. zd.) fadrein. nadr. badi.
ſkadus. ſads. hvadrê. ſtads. lêds. ſêds. grêdags. bida. fi-
dur (fidvôr). midja. nidva. viduvô. fôdr. fôdjan. flôdus.
frôds. gôds. knôds. môds. vôds. rôdjan. gudja. ludja.
trudan. bráids. gamáids. páida. máidjan. áudags. báuds.
dáudjan. gamáudjan. ſáuds. láuds. beidan. hleidumei.
ſleidja. þiuda. biudan. biuds. liudan; hierher auch die
paſſiviſche endung -ada, und das -da der ſchwachen
praet. Der auslaut d findet ſich im praet. neutr. und
acc. vieler unter den inlauten angeführten wörter, als:
hund. ald. vaúrd. ſad. gôd. laud. bráid. gamáid. etc.
endlich in der vorpartikel ïd-. Was nun die ausſprache
betrifft, ſo muß ſich der anlaut d von dem anlaut þ
merklich unterſchieden haben, denn nie findet ein

<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <div n="2">
          <div n="3">
            <div n="4">
              <p><pb facs="#f0087" n="61"/><fw place="top" type="header">I. <hi rendition="#i">gothi&#x017F;che con&#x017F;onanten. linguales.</hi></fw><lb/>
würdig i&#x017F;t FST (in dem einzigen þraf&#x017F;tjan, con&#x017F;olari)<lb/>
weil &#x017F;ich hier f in der aus&#x017F;prache dem v und vielleicht<lb/>
dem vocal u nähert. Jornandes liefert den eigennamen<lb/>
traf&#x017F;tila, den einige h&#x017F;&#x017F;. und comes Marcellinus trau&#x017F;tila<lb/>
(d. h. þráu&#x017F;tila) &#x017F;chreiben, die lesarten tran&#x017F;tila und<lb/>
&#x017F;trantila &#x017F;ind corrupt. þraf&#x017F;t lautet im alth. trao&#x017F;t, trô&#x017F;t<lb/>
und jener name trô&#x017F;tilo.</p><lb/>
              <milestone rendition="#hr" unit="section"/>
              <p>(S. Z; þ. D. T.) <hi rendition="#i">linguales.</hi> t. tenuis, d. media, þ.<lb/>
a&#x017F;pirata, den gr. <hi rendition="#i">&#x03C4;</hi>. <hi rendition="#i">&#x03B4;</hi>. <hi rendition="#i">&#x03B8;</hi>. parallel; der &#x017F;pirant &#x017F;. reiner<lb/>
&#x017F;au&#x017F;elaut, z ihn mit den übrigen dentalen vermittelnd.</p><lb/>
              <p>(T) eben &#x017F;o &#x017F;treng von d und þ ge&#x017F;chieden, wie p<lb/>
von b und f und &#x017F;ich nie mit einem der&#x017F;elben ver-<lb/>
wech&#x017F;elnd; häufiger an- in- auslaut. Die anlaute im<lb/>
glo&#x017F;&#x017F;ar. Inlaute (außer den obangeführten formen <hi rendition="#i">lt</hi>.<lb/><hi rendition="#i">nt</hi>. <hi rendition="#i">rt</hi>) ati&#x017F;k. ataþni. batizô. gatvô. hatis. katils. latjan.<lb/>
mats. nati. &#x017F;atjan. vatô. vratôn. grêts. lêtan. itan. fri-<lb/>
tan. gitan. mitan. mitôn. vitôþ. vlits. vrits. lûtôn. &#x017F;û-<lb/>
tis. &#x017F;nutrs. þrutsfill. báitrs. gáitei. háitan. máitan. hvái-<lb/>
teis. náiteins. hláuts. &#x017F;káuts. &#x017F;práutô. &#x017F;táutan. beitan.<lb/>
heitô. hveitjan. leitils. &#x017F;meitan. veitan. giutan. niutan.<lb/>
liuta; die neutra ïta, þata und alle adj. endungen -ata.<lb/>
Auslaute: at (praepo&#x017F;.) at (edebat) und &#x017F;o die praet.<lb/>
der andern verba; mat (acc. und &#x017F;o die übrigen acc.)<lb/>
hrôt. vit (dualis). ût (praep.) anda&#x017F;èt (adj. neutr.), die<lb/>
II. praet. gaft, namt, qvamt, magt etc. &#x2014; Dem goth. t<lb/>
ent&#x017F;pricht das nord. und &#x017F;äch&#x017F;. t im hochd. aber die<lb/>
a&#x017F;p. z und &#x01B7;.</p><lb/>
              <p>(D) an- in- und auslautend. Folgende inlaute<lb/>
(außer den formeln <hi rendition="#i">ld</hi>. <hi rendition="#i">nd</hi>. <hi rendition="#i">rd</hi>. <hi rendition="#i">zd</hi>.) fadrein. nadr. badi.<lb/>
&#x017F;kadus. &#x017F;ads. hvadrê. &#x017F;tads. lêds. &#x017F;êds. grêdags. bida. fi-<lb/>
dur (fidvôr). midja. nidva. viduvô. fôdr. fôdjan. flôdus.<lb/>
frôds. gôds. knôds. môds. vôds. rôdjan. gudja. ludja.<lb/>
trudan. bráids. gamáids. páida. máidjan. áudags. báuds.<lb/>
dáudjan. gamáudjan. &#x017F;áuds. láuds. beidan. hleidumei.<lb/>
&#x017F;leidja. þiuda. biudan. biuds. liudan; hierher auch die<lb/>
pa&#x017F;&#x017F;ivi&#x017F;che endung <hi rendition="#i">-ada</hi>, und das <hi rendition="#i">-da</hi> der &#x017F;chwachen<lb/>
praet. Der auslaut d findet &#x017F;ich im praet. neutr. und<lb/>
acc. vieler unter den inlauten angeführten wörter, als:<lb/>
hund. ald. vaúrd. &#x017F;ad. gôd. laud. bráid. gamáid. etc.<lb/>
endlich in der vorpartikel ïd-. Was nun die aus&#x017F;prache<lb/>
betrifft, &#x017F;o muß &#x017F;ich der anlaut d von dem anlaut þ<lb/>
merklich unter&#x017F;chieden haben, denn nie findet ein<lb/></p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </div>
    </body>
  </text>
</TEI>
[61/0087] I. gothiſche conſonanten. linguales. würdig iſt FST (in dem einzigen þrafſtjan, conſolari) weil ſich hier f in der ausſprache dem v und vielleicht dem vocal u nähert. Jornandes liefert den eigennamen trafſtila, den einige hſſ. und comes Marcellinus trauſtila (d. h. þráuſtila) ſchreiben, die lesarten tranſtila und ſtrantila ſind corrupt. þrafſt lautet im alth. traoſt, trôſt und jener name trôſtilo. (S. Z; þ. D. T.) linguales. t. tenuis, d. media, þ. aſpirata, den gr. τ. δ. θ. parallel; der ſpirant ſ. reiner ſauſelaut, z ihn mit den übrigen dentalen vermittelnd. (T) eben ſo ſtreng von d und þ geſchieden, wie p von b und f und ſich nie mit einem derſelben ver- wechſelnd; häufiger an- in- auslaut. Die anlaute im gloſſar. Inlaute (außer den obangeführten formen lt. nt. rt) atiſk. ataþni. batizô. gatvô. hatis. katils. latjan. mats. nati. ſatjan. vatô. vratôn. grêts. lêtan. itan. fri- tan. gitan. mitan. mitôn. vitôþ. vlits. vrits. lûtôn. ſû- tis. ſnutrs. þrutsfill. báitrs. gáitei. háitan. máitan. hvái- teis. náiteins. hláuts. ſkáuts. ſpráutô. ſtáutan. beitan. heitô. hveitjan. leitils. ſmeitan. veitan. giutan. niutan. liuta; die neutra ïta, þata und alle adj. endungen -ata. Auslaute: at (praepoſ.) at (edebat) und ſo die praet. der andern verba; mat (acc. und ſo die übrigen acc.) hrôt. vit (dualis). ût (praep.) andaſèt (adj. neutr.), die II. praet. gaft, namt, qvamt, magt etc. — Dem goth. t entſpricht das nord. und ſächſ. t im hochd. aber die aſp. z und Ʒ. (D) an- in- und auslautend. Folgende inlaute (außer den formeln ld. nd. rd. zd.) fadrein. nadr. badi. ſkadus. ſads. hvadrê. ſtads. lêds. ſêds. grêdags. bida. fi- dur (fidvôr). midja. nidva. viduvô. fôdr. fôdjan. flôdus. frôds. gôds. knôds. môds. vôds. rôdjan. gudja. ludja. trudan. bráids. gamáids. páida. máidjan. áudags. báuds. dáudjan. gamáudjan. ſáuds. láuds. beidan. hleidumei. ſleidja. þiuda. biudan. biuds. liudan; hierher auch die paſſiviſche endung -ada, und das -da der ſchwachen praet. Der auslaut d findet ſich im praet. neutr. und acc. vieler unter den inlauten angeführten wörter, als: hund. ald. vaúrd. ſad. gôd. laud. bráid. gamáid. etc. endlich in der vorpartikel ïd-. Was nun die ausſprache betrifft, ſo muß ſich der anlaut d von dem anlaut þ merklich unterſchieden haben, denn nie findet ein

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Dieses Werk wurde gemäß den DTA-Transkriptionsrichtlinien im Double-Keying-Verfahren von Nicht-Muttersprachlern erfasst und in XML/TEI P5 nach DTA-Basisformat kodiert.




Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik01_1822
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik01_1822/87
Zitationshilfe: Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 1. Göttingen, 1822, S. 61. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik01_1822/87>, abgerufen am 06.05.2024.