Mascov, Johann Jakob: Geschichte der Teutschen. Bd. 1. Leipzig, 1726.bis zur großen Wanderung der Völcker. §. IV. Valentinianus theilete im Jahr 367. zu Amiens seinem ältestenDie Francken §. V. Vale- [Beginn Spaltensatz]
ibid. p. 135. D. Hoc autem eo pertinebat, ut indicio esset, a se ita foedus iniri, ut omnia barbaris ad nutum imperaret, & cautionis pru- dentiaeque erat, ut concluso certis ac definitis locis commercio, si quid male agerent, latere facile non possent. Nouit enim, opinor, illud, seruari a se posse barbaros, naturam mutari non posse: ideoque omnem iis perfidiae opportunitatem prae- cidit. Haec enim causa & cur castella partim noua exstruxerit, partim disiecta ac subuersa restituerit, partim quod deerat, adiunxerit: siue altitudini, sicubi humiliora essent; siue crassitu- dini, qua parte id erat necessarium: tum aquae copiam adiecerit, ubicunque eius inopia magnum incommodum afferebat. Addidit & horrea in omnibus locis, & uicino in mari portus, & mili- tem conscriptum, & praesidia, quae non inanibus nominibus numerum mentiantur. Praeterea ar- morum ac telorum uim, & machinas atque omnia summo cum studio ac diligentia probata. Nam hactenus ob praesidiorum incuriam bellum ac pacem in suo utique arbitrio sita esse hostes crediderant: cum milites non modo sine armis, sed magna ex parte sine tunicis; & animis non minus quam cor- poribus imbelles & abiectos animaduerterent: prae- fectos uero & centuriones mercatores potius esse, ac mancipiorum institores: quibus hoc unum ne- gotium incumberet, ut quam plurima emerent & distraherent. Praesidiariorum porro numerum imminui, quo eorum qui deerant stipendium pri- uatum illi ad lucrum interuerterent. Castella uero ipsa collapsa, ac tam uiris quam armis destituta. Quae cum barbari cernerent, non absurde ita de se sentie- bant, superiores se incursionibus futuros: Quare ut bellum adhuc prositeri uererentur, licere tamen fur- tim omni cum impunitate praedas agere putabant. Itaque per omnem ripam non iam singuli, non bini [Spaltenumbruch] duntaxat, sed manipulatim ac turmatim oberra- bant, latrones scil. non milites, praedas suas, spolia nominantes. Non ita uero hoc tempore: sed a superiori regione, quasi adamantinus quidam murus & mare usque perductus uidetur: tanta castellorum, armorum militumque munitione fir- mata omnis atque obuallata prouincia est. ![]() 1 §. IV. 1. marcellinvs L. XVII. c. 8. Franci & Saxones iisdem confines, quo quisque erumpere potuit terra & mari, praedis acerbis, incendiisque, & captiuorum funeribus hominum uiolabant. Es scheinet, daß die Sachsen auch in Britannien, und die benachbarte Jnseln eingefallen: Denn clavdianvs de IV. Cons. Honorii, wenn er des ältern Theodosii tapfere Thaten be- schreibet, rühmet unter andern auch, v. 3. maduerunt Saxone fuso Orcades. Nach solcher Erklärung hat man nicht nöthig dem p. pagi zu folgen, der aus dieser Stelle erweisen will, daß schon damahls einige Sächsische Völcker würcklich in Britannien gewohnt. 2 pacatvs drepanivs, ein vornehmer
Gallier, rühmet in der Rede, darinnen er Theodo- sio dem Großen, wegen des über Maximum erhal- tenen Sieges Glück wünschet, cap. 5. seines Vaters Thaten gegen die Francken und Sachsen, mit nach- folgenden Worten: Quae Rhenus aut Vahalis uidit aggrediar. Iam se mihi Sarmatica caede sangui- neus Ister obiiciet. Attritam pedestribus proeliis Batauiam referam. Saxo consumtus bellis nauali- bus offeretur. Redactum ad paludes suas Scotum loquar. Compulsus in solitudines auias omnis Ale- mannus, & uterque Maurus occurrent. Er rüh- met ferner, daß er durch seine glückliche Verrich- tungen gegen die Sachsen, den Beynahmen Saxo- nicus verdienet. [Ende Spaltensatz] §. V. mar- bis zur großen Wanderung der Voͤlcker. §. IV. Valentinianus theilete im Jahr 367. zu Amiens ſeinem aͤlteſtenDie Francken §. V. Vale- [Beginn Spaltensatz]
ibid. p. 135. D. Hoc autem eo pertinebat, ut indicio eſſet, a ſe ita foedus iniri, ut omnia barbaris ad nutum imperaret, & cautionis pru- dentiaeque erat, ut concluſo certis ac definitis locis commercio, ſi quid male agerent, latere facile non poſſent. Nouit enim, opinor, illud, ſeruari a ſe poſſe barbaros, naturam mutari non poſſe: ideoque omnem iis perfidiae opportunitatem prae- cidit. Haec enim cauſa & cur caſtella partim noua exſtruxerit, partim diſiecta ac ſubuerſa reſtituerit, partim quod deerat, adiunxerit: ſiue altitudini, ſicubi humiliora eſſent; ſiue craſſitu- dini, qua parte id erat neceſſarium: tum aquae copiam adiecerit, ubicunque eius inopia magnum incommodum afferebat. Addidit & horrea in omnibus locis, & uicino in mari portus, & mili- tem conſcriptum, & praeſidia, quae non inanibus nominibus numerum mentiantur. Praeterea ar- morum ac telorum uim, & machinas atque omnia ſummo cum ſtudio ac diligentia probata. Nam hactenus ob praeſidiorum incuriam bellum ac pacem in ſuo utique arbitrio ſita eſſe hoſtes crediderant: cum milites non modo ſine armis, ſed magna ex parte ſine tunicis; & animis non minus quam cor- poribus imbelles & abiectos animaduerterent: prae- fectos uero & centuriones mercatores potius eſſe, ac mancipiorum inſtitores: quibus hoc unum ne- gotium incumberet, ut quam plurima emerent & diſtraherent. Praeſidiariorum porro numerum imminui, quo eorum qui deerant ſtipendium pri- uatum illi ad lucrum interuerterent. Caſtella uero ipſa collapſa, ac tam uiris quam armis deſtituta. Quae cum barbari cernerent, non abſurde ita de ſe ſentie- bant, ſuperiores ſe incurſionibus futuros: Quare ut bellum adhuc proſiteri uererentur, licere tamen fur- tim omni cum impunitate praedas agere putabant. Itaque per omnem ripam non iam ſinguli, non bini [Spaltenumbruch] duntaxat, ſed manipulatim ac turmatim oberra- bant, latrones ſcil. non milites, praedas ſuas, ſpolia nominantes. Non ita uero hoc tempore: ſed a ſuperiori regione, quaſi adamantinus quidam murus & mare usque perductus uidetur: tanta caſtellorum, armorum militumque munitione fir- mata omnis atque obuallata prouincia eſt. ![]() 1 §. IV. 1. marcellinvs L. XVII. c. 8. Franci & Saxones iisdem confines, quo quisque erumpere potuit terra & mari, praedis acerbis, incendiisque, & captiuorum funeribus hominum uiolabant. Es ſcheinet, daß die Sachſen auch in Britannien, und die benachbarte Jnſeln eingefallen: Denn clavdianvs de IV. Conſ. Honorii, wenn er des aͤltern Theodoſii tapfere Thaten be- ſchreibet, ruͤhmet unter andern auch, v. 3. maduerunt Saxone fuſo Orcades. Nach ſolcher Erklaͤrung hat man nicht noͤthig dem p. pagi zu folgen, der aus dieſer Stelle erweiſen will, daß ſchon damahls einige Saͤchſiſche Voͤlcker wuͤrcklich in Britannien gewohnt. 2 pacatvs drepanivs, ein vornehmer
Gallier, ruͤhmet in der Rede, darinnen er Theodo- ſio dem Großen, wegen des uͤber Maximum erhal- tenen Sieges Gluͤck wuͤnſchet, cap. 5. ſeines Vaters Thaten gegen die Francken und Sachſen, mit nach- folgenden Worten: Quae Rhenus aut Vahalis uidit aggrediar. Iam ſe mihi Sarmatica caede ſangui- neus Iſter obiiciet. Attritam pedeſtribus proeliis Batauiam referam. Saxo conſumtus bellis nauali- bus offeretur. Redactum ad paludes ſuas Scotum loquar. Compulſus in ſolitudines auias omnis Ale- mannus, & uterque Maurus occurrent. Er ruͤh- met ferner, daß er durch ſeine gluͤckliche Verrich- tungen gegen die Sachſen, den Beynahmen Saxo- nicus verdienet. [Ende Spaltensatz] §. V. mar- <TEI> <text> <body> <div n="1"> <div n="2"> <pb facs="#f0305" n="271"/> <fw place="top" type="header"> <hi rendition="#b">bis zur großen Wanderung der Voͤlcker.</hi> </fw><lb/> <p>§. <hi rendition="#aq">IV. Valentinianus</hi> theilete im Jahr 367. zu <hi rendition="#aq">Amiens</hi> ſeinem aͤlteſten<note place="right">Die Francken<lb/> und Sachſen<lb/> pluͤndern Bꝛi-<lb/> tannien.</note><lb/> Sohn, <hi rendition="#aq">Gratiano,</hi> der ungefehr 9 Jahr alt ſeyn mochte, die Kaͤiſerliche Wuͤr-<lb/> de, und den Titel <hi rendition="#aq">Auguſtus,</hi> mit. Als er von da nach Trier gieng, liefen Zei-<lb/> tungen aus Britannien ein, daß ſelbige Provintz faſt gaͤntzlich den Voͤlckern, ſo<lb/> die Nordiſchen Theile der Jnſel bewohneten, preiß geworden; und daß die<lb/> Sachſen, ſo der See immer mehr und mehr kundig geworden, die Nordlichen<lb/> Kuͤſten von Gallien pluͤnderten, die Francken aber von der Land-Seyte eingefal-<lb/> len waͤren <note place="foot" n="1">§. <hi rendition="#aq">IV</hi>. 1. <hi rendition="#aq"><hi rendition="#g"><hi rendition="#k">marcellinvs</hi></hi> L. XVII. c. 8.<lb/><hi rendition="#i">Franci & Saxones iisdem confines, quo quisque<lb/> erumpere potuit terra & mari, praedis acerbis,<lb/> incendiisque, & captiuorum funeribus hominum<lb/> uiolabant.</hi></hi> Es ſcheinet, daß die Sachſen auch in<lb/> Britannien, und die benachbarte Jnſeln eingefallen:<lb/> Denn <hi rendition="#aq"><hi rendition="#g"><hi rendition="#k">clavdianvs</hi></hi> de IV. Conſ. Honorii,</hi><lb/> wenn er des aͤltern <hi rendition="#aq">Theodoſii</hi> tapfere Thaten be-<lb/> ſchreibet, ruͤhmet unter andern auch, <hi rendition="#aq">v. 3.<lb/><hi rendition="#et"><hi rendition="#i">maduerunt Saxone fuſo<lb/> Orcades.</hi></hi></hi><lb/> Nach ſolcher Erklaͤrung hat man nicht noͤthig dem<lb/><hi rendition="#aq"><hi rendition="#k">p. <hi rendition="#g">pagi</hi></hi></hi> zu folgen, der aus dieſer Stelle erweiſen<lb/> will, daß ſchon damahls einige Saͤchſiſche Voͤlcker<lb/> wuͤrcklich in Britannien gewohnt.</note>. Er trug dieſen Krieg <hi rendition="#aq">Theodoſio,</hi> des groſſen <hi rendition="#aq">Theodoſii</hi> Vater,<lb/> auf. Derſelbe brachte die Roͤmiſche Verfaſſung in Britannien wiederum zu<lb/> Stande, errettete die Stadt Londen, und trieb die Feinde uͤber den Wall, der<lb/> die, unter Roͤmiſcher Hoheit ſtehenden Provintzen von ihnen abſonderte, zuruͤ-<lb/> cke. Wie wir denn auch finden, daß er gegen die Francken, vermuthlich in der<lb/> Jnſel Batavien, und gegen die Sachſen zur See gluͤcklich gefochten <note place="foot" n="2"><hi rendition="#aq"><hi rendition="#g"><hi rendition="#k">pacatvs drepanivs,</hi></hi></hi> ein vornehmer<lb/> Gallier, ruͤhmet in der Rede, darinnen er <hi rendition="#aq">Theodo-<lb/> ſio</hi> dem Großen, wegen des uͤber <hi rendition="#aq">Maximum</hi> erhal-<lb/> tenen Sieges Gluͤck wuͤnſchet, <hi rendition="#aq">cap.</hi> 5. ſeines Vaters<lb/> Thaten gegen die Francken und Sachſen, mit nach-<lb/> folgenden Worten: <hi rendition="#aq"><hi rendition="#i">Quae Rhenus aut Vahalis uidit<lb/> aggrediar. Iam ſe mihi Sarmatica caede ſangui-<lb/> neus Iſter obiiciet. Attritam pedeſtribus proeliis<lb/> Batauiam referam. Saxo conſumtus bellis nauali-<lb/> bus offeretur. Redactum ad paludes ſuas Scotum<lb/> loquar. Compulſus in ſolitudines auias omnis Ale-<lb/> mannus, & uterque Maurus occurrent.</hi></hi> Er ruͤh-<lb/> met ferner, daß er durch ſeine gluͤckliche Verrich-<lb/> tungen gegen die Sachſen, den Beynahmen <hi rendition="#aq">Saxo-<lb/> nicus</hi> verdienet.<lb/> <fw place="bottom" type="catch">§. <hi rendition="#aq">V. <hi rendition="#g"><hi rendition="#k">mar-</hi></hi></hi></fw><cb type="end"/> </note>.</p><lb/> <fw place="bottom" type="catch">§. <hi rendition="#aq">V. Vale-</hi></fw><lb/> <note xml:id="FN304_11_02" prev="#FN304_11_01" place="foot" n="11"> <cb type="start"/> <hi rendition="#aq"><hi rendition="#g"><hi rendition="#k">ibid.</hi></hi> p. 135. D. <hi rendition="#i">Hoc autem eo pertinebat,<lb/> ut indicio eſſet, a ſe ita foedus iniri, ut omnia<lb/> barbaris ad nutum imperaret, & cautionis pru-<lb/> dentiaeque erat, ut concluſo certis ac definitis locis<lb/> commercio, ſi quid male agerent, latere facile<lb/> non poſſent. Nouit enim, opinor, illud, ſeruari<lb/> a ſe poſſe barbaros, naturam mutari non poſſe:<lb/> ideoque omnem iis perfidiae opportunitatem prae-<lb/> cidit. Haec enim cauſa & cur caſtella partim<lb/> noua exſtruxerit, partim diſiecta ac ſubuerſa<lb/> reſtituerit, partim quod deerat, adiunxerit: ſiue<lb/> altitudini, ſicubi humiliora eſſent</hi>; <hi rendition="#i">ſiue craſſitu-<lb/> dini, qua parte id erat neceſſarium: tum aquae<lb/> copiam adiecerit, ubicunque eius inopia magnum<lb/> incommodum afferebat. Addidit & horrea in<lb/> omnibus locis, & uicino in mari portus, & mili-<lb/> tem conſcriptum, & praeſidia, quae non inanibus<lb/> nominibus numerum mentiantur. Praeterea ar-<lb/> morum ac telorum uim, & machinas atque omnia<lb/> ſummo cum ſtudio ac diligentia probata. Nam<lb/> hactenus ob praeſidiorum incuriam bellum ac pacem<lb/> in ſuo utique arbitrio ſita eſſe hoſtes crediderant:<lb/> cum milites non modo ſine armis, ſed magna ex<lb/> parte ſine tunicis</hi>; <hi rendition="#i">& animis non minus quam cor-<lb/> poribus imbelles & abiectos animaduerterent: prae-<lb/> fectos uero & centuriones mercatores potius eſſe,<lb/> ac mancipiorum inſtitores: quibus hoc unum ne-<lb/> gotium incumberet, ut quam plurima emerent &<lb/> diſtraherent. Praeſidiariorum porro numerum<lb/> imminui, quo eorum qui deerant ſtipendium pri-<lb/> uatum illi ad lucrum interuerterent. Caſtella uero<lb/> ipſa collapſa, ac tam uiris quam armis deſtituta. Quae<lb/> cum barbari cernerent, non abſurde ita de ſe ſentie-<lb/> bant, ſuperiores ſe incurſionibus futuros: Quare ut<lb/> bellum adhuc proſiteri uererentur, licere tamen fur-<lb/> tim omni cum impunitate praedas agere putabant.<lb/> Itaque per omnem ripam non iam ſinguli, non bini<lb/><cb/> duntaxat, ſed manipulatim ac turmatim oberra-<lb/> bant, latrones ſcil. non milites, praedas ſuas,<lb/> ſpolia nominantes. Non ita uero hoc tempore: ſed<lb/> a ſuperiori regione, quaſi adamantinus quidam<lb/> murus & mare usque perductus uidetur: tanta<lb/> caſtellorum, armorum militumque munitione fir-<lb/> mata omnis atque obuallata prouincia eſt.</hi></hi> <note type="editorial">Die Fußnotenreferenz befindet sich auf der vorherigen Seite. Im Druck ist diese Fußnote an erster Stelle auf dieser Seite aufgelistet.</note> </note><lb/> </div> </div> </body> </text> </TEI> [271/0305]
bis zur großen Wanderung der Voͤlcker.
§. IV. Valentinianus theilete im Jahr 367. zu Amiens ſeinem aͤlteſten
Sohn, Gratiano, der ungefehr 9 Jahr alt ſeyn mochte, die Kaͤiſerliche Wuͤr-
de, und den Titel Auguſtus, mit. Als er von da nach Trier gieng, liefen Zei-
tungen aus Britannien ein, daß ſelbige Provintz faſt gaͤntzlich den Voͤlckern, ſo
die Nordiſchen Theile der Jnſel bewohneten, preiß geworden; und daß die
Sachſen, ſo der See immer mehr und mehr kundig geworden, die Nordlichen
Kuͤſten von Gallien pluͤnderten, die Francken aber von der Land-Seyte eingefal-
len waͤren 1. Er trug dieſen Krieg Theodoſio, des groſſen Theodoſii Vater,
auf. Derſelbe brachte die Roͤmiſche Verfaſſung in Britannien wiederum zu
Stande, errettete die Stadt Londen, und trieb die Feinde uͤber den Wall, der
die, unter Roͤmiſcher Hoheit ſtehenden Provintzen von ihnen abſonderte, zuruͤ-
cke. Wie wir denn auch finden, daß er gegen die Francken, vermuthlich in der
Jnſel Batavien, und gegen die Sachſen zur See gluͤcklich gefochten 2.
Die Francken
und Sachſen
pluͤndern Bꝛi-
tannien.
§. V. Vale-
11
1 §. IV. 1. marcellinvs L. XVII. c. 8.
Franci & Saxones iisdem confines, quo quisque
erumpere potuit terra & mari, praedis acerbis,
incendiisque, & captiuorum funeribus hominum
uiolabant. Es ſcheinet, daß die Sachſen auch in
Britannien, und die benachbarte Jnſeln eingefallen:
Denn clavdianvs de IV. Conſ. Honorii,
wenn er des aͤltern Theodoſii tapfere Thaten be-
ſchreibet, ruͤhmet unter andern auch, v. 3.
maduerunt Saxone fuſo
Orcades.
Nach ſolcher Erklaͤrung hat man nicht noͤthig dem
p. pagi zu folgen, der aus dieſer Stelle erweiſen
will, daß ſchon damahls einige Saͤchſiſche Voͤlcker
wuͤrcklich in Britannien gewohnt.
2 pacatvs drepanivs, ein vornehmer
Gallier, ruͤhmet in der Rede, darinnen er Theodo-
ſio dem Großen, wegen des uͤber Maximum erhal-
tenen Sieges Gluͤck wuͤnſchet, cap. 5. ſeines Vaters
Thaten gegen die Francken und Sachſen, mit nach-
folgenden Worten: Quae Rhenus aut Vahalis uidit
aggrediar. Iam ſe mihi Sarmatica caede ſangui-
neus Iſter obiiciet. Attritam pedeſtribus proeliis
Batauiam referam. Saxo conſumtus bellis nauali-
bus offeretur. Redactum ad paludes ſuas Scotum
loquar. Compulſus in ſolitudines auias omnis Ale-
mannus, & uterque Maurus occurrent. Er ruͤh-
met ferner, daß er durch ſeine gluͤckliche Verrich-
tungen gegen die Sachſen, den Beynahmen Saxo-
nicus verdienet.
§. V. mar-
11
ibid. p. 135. D. Hoc autem eo pertinebat,
ut indicio eſſet, a ſe ita foedus iniri, ut omnia
barbaris ad nutum imperaret, & cautionis pru-
dentiaeque erat, ut concluſo certis ac definitis locis
commercio, ſi quid male agerent, latere facile
non poſſent. Nouit enim, opinor, illud, ſeruari
a ſe poſſe barbaros, naturam mutari non poſſe:
ideoque omnem iis perfidiae opportunitatem prae-
cidit. Haec enim cauſa & cur caſtella partim
noua exſtruxerit, partim diſiecta ac ſubuerſa
reſtituerit, partim quod deerat, adiunxerit: ſiue
altitudini, ſicubi humiliora eſſent; ſiue craſſitu-
dini, qua parte id erat neceſſarium: tum aquae
copiam adiecerit, ubicunque eius inopia magnum
incommodum afferebat. Addidit & horrea in
omnibus locis, & uicino in mari portus, & mili-
tem conſcriptum, & praeſidia, quae non inanibus
nominibus numerum mentiantur. Praeterea ar-
morum ac telorum uim, & machinas atque omnia
ſummo cum ſtudio ac diligentia probata. Nam
hactenus ob praeſidiorum incuriam bellum ac pacem
in ſuo utique arbitrio ſita eſſe hoſtes crediderant:
cum milites non modo ſine armis, ſed magna ex
parte ſine tunicis; & animis non minus quam cor-
poribus imbelles & abiectos animaduerterent: prae-
fectos uero & centuriones mercatores potius eſſe,
ac mancipiorum inſtitores: quibus hoc unum ne-
gotium incumberet, ut quam plurima emerent &
diſtraherent. Praeſidiariorum porro numerum
imminui, quo eorum qui deerant ſtipendium pri-
uatum illi ad lucrum interuerterent. Caſtella uero
ipſa collapſa, ac tam uiris quam armis deſtituta. Quae
cum barbari cernerent, non abſurde ita de ſe ſentie-
bant, ſuperiores ſe incurſionibus futuros: Quare ut
bellum adhuc proſiteri uererentur, licere tamen fur-
tim omni cum impunitate praedas agere putabant.
Itaque per omnem ripam non iam ſinguli, non bini
duntaxat, ſed manipulatim ac turmatim oberra-
bant, latrones ſcil. non milites, praedas ſuas,
ſpolia nominantes. Non ita uero hoc tempore: ſed
a ſuperiori regione, quaſi adamantinus quidam
murus & mare usque perductus uidetur: tanta
caſtellorum, armorum militumque munitione fir-
mata omnis atque obuallata prouincia eſt.
Suche im WerkInformationen zum Werk
Download dieses Werks
XML (TEI P5) ·
HTML ·
Text Metadaten zum WerkTEI-Header · CMDI · Dublin Core Ansichten dieser Seite
Voyant Tools
|
URL zu diesem Werk: | https://www.deutschestextarchiv.de/mascov_geschichte01_1726 |
URL zu dieser Seite: | https://www.deutschestextarchiv.de/mascov_geschichte01_1726/305 |
Zitationshilfe: | Mascov, Johann Jakob: Geschichte der Teutschen. Bd. 1. Leipzig, 1726, S. 271. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/mascov_geschichte01_1726/305>, abgerufen am 16.02.2025. |