Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Laßwitz, Kurd: Geschichte der Atomistik. Bd. 1. Hamburg, 1890.

Bild:
<< vorherige Seite
Nicolaus de Autricuria.

Diese Atomistik des Nicolaus de Autricuria steht freilich
vorläufig noch vereinzelt und war von keinem nachweisbaren
Einflusse. Der Verteidiger sah sich gezwungen, seine Sätze
abzuschwören. Aber diese Verurteilung weist doch hin auf die
beginnende Richtung der Geister, nach einer neuen Art der
Naturbetrachtung zu suchen. Man darf vermuten, daß ähn-
liche Ansichten nicht gerade in diesem uns bekannt gewor-
denen Falle allein vorhanden gewesen sind. Dergleichen
ketzerische Meinungen sind in selbständigeren Köpfen gewiß
häufiger aufgetaucht, wenn sie auch nicht öffentlich ausge-
sprochen wurden. Manches mag vom Lehrer auf den Schüler
übergegangen sein, ohne daß man gewagt hätte, es aufzu-
schreiben, oder wenn es aufgeschrieben wurde, so wurde es
bald wieder vernichtet. Noch war die Zeit nicht gekommen,

disgregationis et congregationis: ita quod ad talem motum sequitur congregatio
Atomalium, colliguntur ad invicem, et sortiuntur naturam unius suppositi,
dicitur generatio, quando segregantur, dicitur corruptio. Et quando per motum
localem atomalia cum aliquo supposito, quae sunt talia quod nec adventus
eorum videtur facere ad motum suppositi, vel ad id quod dicitur operatio
naturalis ejus, tunc dicitur alteratio. (Istum artic. assero haereticum et reputo
falsum.) Quando per motum localem atomalia cum aliquo supposito, quae sunt
talia quod nec adventus eorum videtur facere ad motum suppositi, vel ad id
quod dicitur operatio naturalis ejus, tunc dicitur alteratio. -- 38. Item quod lumen
nihil est aliud, quam quaedam corpora quae nata sint sequi motum solis vel alterius
corporis luminosi, ita quod fit per motum localem talium corporum advenientium ad
praesentiam corporis luminosi. Et si(c)(?) dicatur quod non fit per motum localem,
quia in instanti fit: Respondetur quod imo fit in tempore, sicut sonus(;) licet non
percipiamus, quia fit subito. (Ist. art. reputo falsum.) -- 41. Quod duae
albedines aut quaecunque duo individua ejusdem speciei conveniunt ad sensum
et intellectum, ut eaedem res sunt omnino eadem, nec debet eis negari aliquis
gradus indemnitatis quantumcunque sint in diversis sitibus et suppositis.
(R. f. et err.) -- 42. Item quod praemiatio bonorum et punitio malorum per
hoc fit quod quando corpora atomalia segregantur, remanent quidam spiritus
qui dicuntur unus intellectus et alius sensus; Et isti spiritus sicut in bono se
habebant in optima dispositione, sic se habebunt imfinities secundum quod illa
judicia infinities congregabantur. Et sic in hoc bonus praemiabitur, malus
autem punietur, quia infinities, quando iterabitur congregatio suorum Atomalium
habebit semper suam malam dispositionem: vel post aliter poni quod illi duo
spiritus bonorum, quando dicuntur corrumpi supposita eorum, fiunt alteri sup-
posito constituto ex atomis perfectioribus. Et quod tale suppositum sit minoris
perfectionis. Id circa intelligibilia magis quam prius remeant ad nos. (Ist. a.
assero fals. et. err.)
Nicolaus de Autricuria.

Diese Atomistik des Nicolaus de Autricuria steht freilich
vorläufig noch vereinzelt und war von keinem nachweisbaren
Einflusse. Der Verteidiger sah sich gezwungen, seine Sätze
abzuschwören. Aber diese Verurteilung weist doch hin auf die
beginnende Richtung der Geister, nach einer neuen Art der
Naturbetrachtung zu suchen. Man darf vermuten, daß ähn-
liche Ansichten nicht gerade in diesem uns bekannt gewor-
denen Falle allein vorhanden gewesen sind. Dergleichen
ketzerische Meinungen sind in selbständigeren Köpfen gewiß
häufiger aufgetaucht, wenn sie auch nicht öffentlich ausge-
sprochen wurden. Manches mag vom Lehrer auf den Schüler
übergegangen sein, ohne daß man gewagt hätte, es aufzu-
schreiben, oder wenn es aufgeschrieben wurde, so wurde es
bald wieder vernichtet. Noch war die Zeit nicht gekommen,

disgregationis et congregationis: ita quod ad talem motum sequitur congregatio
Atomalium, colliguntur ad invicem, et sortiuntur naturam unius suppositi,
dicitur generatio, quando segregantur, dicitur corruptio. Et quando per motum
localem atomalia cum aliquo supposito, quae sunt talia quod nec adventus
eorum videtur facere ad motum suppositi, vel ad id quod dicitur operatio
naturalis ejus, tunc dicitur alteratio. (Istum artic. assero haereticum et reputo
falsum.) Quando per motum localem atomalia cum aliquo supposito, quae sunt
talia quod nec adventus eorum videtur facere ad motum suppositi, vel ad id
quod dicitur operatio naturalis ejus, tunc dicitur alteratio. — 38. Item quod lumen
nihil est aliud, quam quaedam corpora quae nata sint sequi motum solis vel alterius
corporis luminosi, ita quod fit per motum localem talium corporum advenientium ad
praesentiam corporis luminosi. Et si(c)(?) dicatur quod non fit per motum localem,
quia in instanti fit: Respondetur quod imò fit in tempore, sicut sonus(;) licet non
percipiamus, quia fit subitò. (Ist. art. reputo falsum.) — 41. Quod duae
albedines aut quaecunque duo individua ejusdem speciei conveniunt ad sensum
et intellectum, ut eaedem res sunt omnino eadem, nec debet eis negari aliquis
gradus indemnitatis quantumcunque sint in diversis sitibus et suppositis.
(R. f. et err.) — 42. Item quod praemiatio bonorum et punitio malorum per
hoc fit quod quando corpora atomalia segregantur, remanent quidam spiritus
qui dicuntur unus intellectus et alius sensus; Et isti spiritus sicut in bono se
habebant in optima dispositione, sic se habebunt imfinities secundum quod illa
judicia infinities congregabantur. Et sic in hoc bonus praemiabitur, malus
autem punietur, quia infinities, quando iterabitur congregatio suorum Atomalium
habebit semper suam malam dispositionem: vel post aliter poni quod illi duo
spiritus bonorum, quando dicuntur corrumpi supposita eorum, fiunt alteri sup-
posito constituto ex atomis perfectioribus. Et quod tale suppositum sit minoris
perfectionis. Id circa intelligibilia magis quam prius remeant ad nos. (Ist. a.
assero fals. et. err.)
<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <div n="2">
          <pb facs="#f0276" n="258"/>
          <fw place="top" type="header"><hi rendition="#k">Nicolaus de Autricuria</hi>.</fw><lb/>
          <p>Diese Atomistik des <hi rendition="#k">Nicolaus de Autricuria</hi> steht freilich<lb/>
vorläufig noch vereinzelt und war von keinem nachweisbaren<lb/>
Einflusse. Der Verteidiger sah sich gezwungen, seine Sätze<lb/>
abzuschwören. Aber diese Verurteilung weist doch hin auf die<lb/>
beginnende Richtung der Geister, nach einer neuen Art der<lb/>
Naturbetrachtung zu suchen. Man darf vermuten, daß ähn-<lb/>
liche Ansichten nicht gerade in diesem uns bekannt gewor-<lb/>
denen Falle allein vorhanden gewesen sind. Dergleichen<lb/>
ketzerische Meinungen sind in selbständigeren Köpfen gewiß<lb/>
häufiger aufgetaucht, wenn sie auch nicht öffentlich ausge-<lb/>
sprochen wurden. Manches mag vom Lehrer auf den Schüler<lb/>
übergegangen sein, ohne daß man gewagt hätte, es aufzu-<lb/>
schreiben, oder wenn es aufgeschrieben wurde, so wurde es<lb/>
bald wieder vernichtet. Noch war die Zeit nicht gekommen,<lb/><note xml:id="seg2pn_12_2" prev="#seg2pn_12_1" place="foot" n="2">disgregationis et congregationis: ita quod ad talem motum sequitur congregatio<lb/>
Atomalium, colliguntur ad invicem, et sortiuntur naturam unius suppositi,<lb/>
dicitur generatio, quando segregantur, dicitur corruptio. Et quando per motum<lb/>
localem atomalia cum aliquo supposito, quae sunt talia quod nec adventus<lb/>
eorum videtur facere ad motum suppositi, vel ad id quod dicitur operatio<lb/>
naturalis ejus, tunc dicitur alteratio. (Istum artic. assero haereticum et reputo<lb/>
falsum.) Quando per motum localem atomalia cum aliquo supposito, quae sunt<lb/>
talia quod nec adventus eorum videtur facere ad motum suppositi, vel ad id<lb/>
quod dicitur operatio naturalis ejus, tunc dicitur alteratio. &#x2014; 38. Item quod lumen<lb/>
nihil est aliud, quam quaedam corpora quae nata sint sequi motum solis vel alterius<lb/>
corporis luminosi, ita quod fit per motum localem talium corporum advenientium ad<lb/>
praesentiam corporis luminosi. Et si(c)(?) dicatur quod non fit per motum localem,<lb/>
quia in instanti fit: Respondetur quod imò fit in tempore, sicut sonus(;) licet non<lb/>
percipiamus, quia fit subitò. (Ist. art. reputo falsum.) &#x2014; 41. Quod duae<lb/>
albedines aut quaecunque duo individua ejusdem speciei conveniunt ad sensum<lb/>
et intellectum, ut eaedem res sunt omnino eadem, nec debet eis negari aliquis<lb/>
gradus indemnitatis quantumcunque sint in diversis sitibus et suppositis.<lb/>
(R. f. et err.) &#x2014; 42. Item quod praemiatio bonorum et punitio malorum per<lb/>
hoc fit quod quando corpora atomalia segregantur, remanent quidam spiritus<lb/>
qui dicuntur unus intellectus et alius sensus; Et isti spiritus sicut in bono se<lb/>
habebant in optima dispositione, sic se habebunt imfinities secundum quod illa<lb/>
judicia infinities congregabantur. Et sic in hoc bonus praemiabitur, malus<lb/>
autem punietur, quia infinities, quando iterabitur congregatio suorum Atomalium<lb/>
habebit semper suam malam dispositionem: vel post aliter poni quod illi duo<lb/>
spiritus bonorum, quando dicuntur corrumpi supposita eorum, fiunt alteri sup-<lb/>
posito constituto ex atomis perfectioribus. Et quod tale suppositum sit minoris<lb/>
perfectionis. Id circa intelligibilia magis quam prius remeant ad nos. (Ist. a.<lb/>
assero fals. et. err.)</note><lb/></p>
        </div>
      </div>
    </body>
  </text>
</TEI>
[258/0276] Nicolaus de Autricuria. Diese Atomistik des Nicolaus de Autricuria steht freilich vorläufig noch vereinzelt und war von keinem nachweisbaren Einflusse. Der Verteidiger sah sich gezwungen, seine Sätze abzuschwören. Aber diese Verurteilung weist doch hin auf die beginnende Richtung der Geister, nach einer neuen Art der Naturbetrachtung zu suchen. Man darf vermuten, daß ähn- liche Ansichten nicht gerade in diesem uns bekannt gewor- denen Falle allein vorhanden gewesen sind. Dergleichen ketzerische Meinungen sind in selbständigeren Köpfen gewiß häufiger aufgetaucht, wenn sie auch nicht öffentlich ausge- sprochen wurden. Manches mag vom Lehrer auf den Schüler übergegangen sein, ohne daß man gewagt hätte, es aufzu- schreiben, oder wenn es aufgeschrieben wurde, so wurde es bald wieder vernichtet. Noch war die Zeit nicht gekommen, 2 2 disgregationis et congregationis: ita quod ad talem motum sequitur congregatio Atomalium, colliguntur ad invicem, et sortiuntur naturam unius suppositi, dicitur generatio, quando segregantur, dicitur corruptio. Et quando per motum localem atomalia cum aliquo supposito, quae sunt talia quod nec adventus eorum videtur facere ad motum suppositi, vel ad id quod dicitur operatio naturalis ejus, tunc dicitur alteratio. (Istum artic. assero haereticum et reputo falsum.) Quando per motum localem atomalia cum aliquo supposito, quae sunt talia quod nec adventus eorum videtur facere ad motum suppositi, vel ad id quod dicitur operatio naturalis ejus, tunc dicitur alteratio. — 38. Item quod lumen nihil est aliud, quam quaedam corpora quae nata sint sequi motum solis vel alterius corporis luminosi, ita quod fit per motum localem talium corporum advenientium ad praesentiam corporis luminosi. Et si(c)(?) dicatur quod non fit per motum localem, quia in instanti fit: Respondetur quod imò fit in tempore, sicut sonus(;) licet non percipiamus, quia fit subitò. (Ist. art. reputo falsum.) — 41. Quod duae albedines aut quaecunque duo individua ejusdem speciei conveniunt ad sensum et intellectum, ut eaedem res sunt omnino eadem, nec debet eis negari aliquis gradus indemnitatis quantumcunque sint in diversis sitibus et suppositis. (R. f. et err.) — 42. Item quod praemiatio bonorum et punitio malorum per hoc fit quod quando corpora atomalia segregantur, remanent quidam spiritus qui dicuntur unus intellectus et alius sensus; Et isti spiritus sicut in bono se habebant in optima dispositione, sic se habebunt imfinities secundum quod illa judicia infinities congregabantur. Et sic in hoc bonus praemiabitur, malus autem punietur, quia infinities, quando iterabitur congregatio suorum Atomalium habebit semper suam malam dispositionem: vel post aliter poni quod illi duo spiritus bonorum, quando dicuntur corrumpi supposita eorum, fiunt alteri sup- posito constituto ex atomis perfectioribus. Et quod tale suppositum sit minoris perfectionis. Id circa intelligibilia magis quam prius remeant ad nos. (Ist. a. assero fals. et. err.)

Suche im Werk

Hilfe

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)
XML (TEI P5 inkl. att.linguistic)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Voyant Tools ?

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Dieses Werk wurde gemäß den DTA-Transkriptionsrichtlinien im Double-Keying-Verfahren von Nicht-Muttersprachlern erfasst und in XML/TEI P5 nach DTA-Basisformat kodiert.




Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/lasswitz_atom01_1890
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/lasswitz_atom01_1890/276
Zitationshilfe: Laßwitz, Kurd: Geschichte der Atomistik. Bd. 1. Hamburg, 1890, S. 258. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/lasswitz_atom01_1890/276>, abgerufen am 27.09.2024.