Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 2. Göttingen, 1826.

Bild:
<< vorherige Seite

III. consonantische ableitungen. G.
wird-eig (dignus) lobe-wird-eig 104, 3; wiz-eig (sapiens)
106, 43. un-wiz-eig (ignorans) 13, 1. 38, 9. 70, 2; michel-
wurch-eig (magnificus) 95, 6; zal-eig (dolosus) 25, 2. 139,
3; zeit-eig (tempestivus); un-zuht-eig 24, 18. --

alts. -eig oder schon -ig? gi-bith-eig (futurus, exspec-
tandus); craft-eig neben crast-ag; en-eig (ullus); ew-eig;
gi-hor-eig (obediens); hriw-eig (poenitens); gram-hugd-eig
(moestus); maht-eig; gi-nath-eig; sal-eig, lof-sal-eig; sculd-eig;
streid-eig (contentiosus); thult-eig; guod-will-eig; reht-weis-eig
(justus); wird-eig; wlit-eig (pulcher); sith-wor-eig (fessus
itinere) u. viele andere. --

ags. fallen in -ig, das ich für -eig zu nehmen mir nicht
getraue, die organ. -ag und -eig untereinander, doch pfle-
gen die -ig für -ag keinen umlaut zu haben (mod-ig, nicht
med-ig). Beispiele: aen-ig (aliquis) naen-ig (nullus); blod-ig
(cruentus); bys-ig (occupatus); clud-ig (saxosus); cräft-ig;
dreor-ig (lugubris); dyrst-ig (audax); dys-ig (stultus); ead-ig
(felix); graed-ig (inhians); hal-ig (sanctus); horv-eg (sor-
didus); hrad-ig (citus); hrem-ig (compos); hreov-ig (poe-
nitens); hyd-ig (cautus) f. hygd-ig, an-hyd-ig (pervicax);
med-ig (fessus); lyt-ig (astutus); miht-ig, eal-miht-ig;
mist-ig (tenebrosus); mod-ig (animosus); mon-ig (mul-
tus); ge-mynd-ig (memor); myr-ig (jocundus); om-ig
(rubiginosus) Beov. 205. 226; riht-ig; sael-ig; salov-ig (lu-
ridus); sar-ig (tristis); synn-ig (scelestus) Beov. 105; scyld-
ig; sped-ig (prosperus); staed-ig (sterilis); svat-ig (cruen-
tus); tear-ig (lacrimosus); el-theod-ig (peregrinus) Beov.
28; thyld-ig (patiens); vel-ig (dives) Beov. 194; ver-ig
(malignus); ver-ig (fessus); vind-ig (ventosus); vit-ig
(sapiens); vord-ig (dignus) u. a. m. --

altn. findet sich zuweilen -igr statt -ugr, offenbar un-
organisch geschrieben, weil kein umlaut dabei ist: blod-
igr, heipt-igr, naud-igr, mod-igr etc. --

mhd. schwankend -ec und -ic, ich setze ersteres: aen-ec
(orbatus) MS. 1, 68a troj. 19c; benn-ec (banno damnatus) M.
S. 2, 185b; bend-ec a. Tit. 110. un-bend-ec Wilh. 2, 173b;
bir-ec (ferax); broed-ec gefolgert aus broedec-heit, broed-
ec-lich; wider-brüht-ec MS. 2, 128a; kiel-brüst-ec MS. 2,
133b, nider-brust-ec: verlust-ec Wilh. 2, 75b; gebürt-ec;
vor-be-daeht-ec; ge-dult-ec; dürft-ec; eht-ec (locuples) Mar.
117. 159. (:mehtec); emeß-ec folgt aus emeßecheit Trist.; ew-
-ec; gell-ec (biliosus) MS. 2, 221a Bon. 51, 39; gir-ec (cu-
pidus); gird-ec (idem) fragm. 16c; giht-ec (confitens)
troj. 102a; grimm-ec; grueß-ec Tit. eren-grueß-ec MS.

III. conſonantiſche ableitungen. G.
wird-îg (dignus) lobe-wird-îg 104, 3; wiz-îg (ſapiens)
106, 43. un-wiz-îg (ignorans) 13, 1. 38, 9. 70, 2; michel-
wurch-îg (magnificus) 95, 6; zâl-îg (doloſus) 25, 2. 139,
3; zît-îg (tempeſtivus); un-zuht-îg 24, 18. —

altſ. -îg oder ſchon -ig? gi-bith-îg (futurus, exſpec-
tandus); craft-îg neben craſt-ag; ên-îg (ullus); êw-îg;
gi-hôr-îg (obediens); hriw-îg (poenitens); gram-hugd-îg
(moeſtus); maht-îg; gi-nâth-îg; ſâl-îg, lof-ſâl-îg; ſculd-îg;
ſtrîd-îg (contentioſus); thult-îg; guod-will-îg; rëht-wîſ-îg
(juſtus); wird-îg; wlit-îg (pulcher); ſith-wôr-îg (feſſus
itinere) u. viele andere. —

agſ. fallen in -ig, das ich für -îg zu nehmen mir nicht
getraue, die organ. -ag und -îg untereinander, doch pfle-
gen die -ig für -ag keinen umlaut zu haben (môd-ig, nicht
mêd-ig). Beiſpiele: æn-ig (aliquis) næn-ig (nullus); blôd-ig
(cruentus); byſ-ig (occupatus); clud-ig (ſaxoſus); cräft-ig;
dreór-ig (lugubris); dyrſt-ig (audax); dyſ-ig (ſtultus); eád-ig
(felix); græd-ig (inhians); hâl-ig (ſanctus); horv-eg (ſor-
didus); hrad-ig (citus); hrêm-ig (compos); hrëóv-ig (poe-
nitens); hyd-ig (cautus) f. hygd-ig, ân-hyd-ig (pervicax);
mêð-ig (feſſus); lyt-ig (aſtutus); miht-ig, ëal-miht-ig;
miſt-ig (tenebroſus); môd-ig (animoſus); mon-ig (mul-
tus); ge-mynd-ig (memor); myr-ig (jocundus); om-ig
(rubiginoſus) Beov. 205. 226; riht-ig; ſæl-ig; ſalov-ig (lu-
ridus); ſâr-ig (triſtis); ſynn-ig (ſceleſtus) Beov. 105; ſcyld-
ig; ſpêd-ig (proſperus); ſtæd-ig (ſterilis); ſvât-ig (cruen-
tus); tëar-ig (lacrimoſus); el-þëód-ig (peregrinus) Beov.
28; þyld-ig (patiens); vël-ig (dives) Beov. 194; ver-ig
(malignus); vêr-ig (feſſus); vind-ig (ventoſus); vit-ig
(ſapiens); vorð-ig (dignus) u. a. m. —

altn. findet ſich zuweilen -igr ſtatt -ugr, offenbar un-
organiſch geſchrieben, weil kein umlaut dabei iſt: blôð-
igr, heipt-igr, nauð-igr, môð-igr etc. —

mhd. ſchwankend -ec und -ic, ich ſetze erſteres: æn-ec
(orbatus) MS. 1, 68a troj. 19c; benn-ec (banno damnatus) M.
S. 2, 185b; bend-ec a. Tit. 110. un-bend-ec Wilh. 2, 173b;
bir-ec (ferax); brœd-ec gefolgert aus brœdec-heit, brœd-
ec-lich; wider-brüht-ec MS. 2, 128a; kiel-brüſt-ec MS. 2,
133b, nider-bruſt-ec: verluſt-ec Wilh. 2, 75b; gebürt-ec;
vor-be-dæht-ec; ge-dult-ec; dürft-ec; eht-ec (locuples) Mar.
117. 159. (:mehtec); emeƷ-ec folgt aus emeƷecheit Triſt.; êw-
-ec; gell-ec (bilioſus) MS. 2, 221a Bon. 51, 39; gir-ec (cu-
pidus); gird-ec (idem) fragm. 16c; giht-ec (confitens)
troj. 102a; grimm-ec; grueƷ-ec Tit. êren-grueƷ-ec MS.

<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <div n="2">
          <div n="3">
            <div n="4">
              <p><pb facs="#f0320" n="302"/><fw place="top" type="header"><hi rendition="#b">III. <hi rendition="#i">con&#x017F;onanti&#x017F;che ableitungen. G.</hi></hi></fw><lb/>
wird-îg (dignus) lobe-wird-îg 104, 3; wiz-îg (&#x017F;apiens)<lb/>
106, 43. un-wiz-îg (ignorans) 13, 1. 38, 9. 70, 2; michel-<lb/>
wurch-îg (magnificus) 95, 6; zâl-îg (dolo&#x017F;us) 25, 2. 139,<lb/>
3; zît-îg (tempe&#x017F;tivus); un-zuht-îg 24, 18. &#x2014;</p><lb/>
              <p>alt&#x017F;. -îg oder &#x017F;chon -ig? gi-bith-îg (futurus, ex&#x017F;pec-<lb/>
tandus); craft-îg neben cra&#x017F;t-ag; ên-îg (ullus); êw-îg;<lb/>
gi-hôr-îg (obediens); hriw-îg (poenitens); gram-hugd-îg<lb/>
(moe&#x017F;tus); maht-îg; gi-nâth-îg; &#x017F;âl-îg, lof-&#x017F;âl-îg; &#x017F;culd-îg;<lb/>
&#x017F;trîd-îg (contentio&#x017F;us); thult-îg; guod-will-îg; rëht-wî&#x017F;-îg<lb/>
(ju&#x017F;tus); wird-îg; wlit-îg (pulcher); &#x017F;ith-wôr-îg (fe&#x017F;&#x017F;us<lb/>
itinere) u. viele andere. &#x2014;</p><lb/>
              <p>ag&#x017F;. fallen in -ig, das ich für -îg zu nehmen mir nicht<lb/>
getraue, die organ. -ag und -îg untereinander, doch pfle-<lb/>
gen die -ig für -ag keinen umlaut zu haben (môd-ig, nicht<lb/>
mêd-ig). Bei&#x017F;piele: æn-ig (aliquis) næn-ig (nullus); blôd-ig<lb/>
(cruentus); by&#x017F;-ig (occupatus); clud-ig (&#x017F;axo&#x017F;us); cräft-ig;<lb/>
dreór-ig (lugubris); dyr&#x017F;t-ig (audax); dy&#x017F;-ig (&#x017F;tultus); eád-ig<lb/>
(felix); græd-ig (inhians); hâl-ig (&#x017F;anctus); horv-eg (&#x017F;or-<lb/>
didus); hrad-ig (citus); hrêm-ig (compos); hrëóv-ig (poe-<lb/>
nitens); hyd-ig (cautus) f. hygd-ig, ân-hyd-ig (pervicax);<lb/>
mêð-ig (fe&#x017F;&#x017F;us); lyt-ig (a&#x017F;tutus); miht-ig, ëal-miht-ig;<lb/>
mi&#x017F;t-ig (tenebro&#x017F;us); môd-ig (animo&#x017F;us); mon-ig (mul-<lb/>
tus); ge-mynd-ig (memor); myr-ig (jocundus); om-ig<lb/>
(rubigino&#x017F;us) Beov. 205. 226; riht-ig; &#x017F;æl-ig; &#x017F;alov-ig (lu-<lb/>
ridus); &#x017F;âr-ig (tri&#x017F;tis); &#x017F;ynn-ig (&#x017F;cele&#x017F;tus) Beov. 105; &#x017F;cyld-<lb/>
ig; &#x017F;pêd-ig (pro&#x017F;perus); &#x017F;tæd-ig (&#x017F;terilis); &#x017F;vât-ig (cruen-<lb/>
tus); tëar-ig (lacrimo&#x017F;us); el-þëód-ig (peregrinus) Beov.<lb/>
28; þyld-ig (patiens); vël-ig (dives) Beov. 194; ver-ig<lb/>
(malignus); vêr-ig (fe&#x017F;&#x017F;us); vind-ig (vento&#x017F;us); vit-ig<lb/>
(&#x017F;apiens); vorð-ig (dignus) u. a. m. &#x2014;</p><lb/>
              <p>altn. findet &#x017F;ich zuweilen -igr &#x017F;tatt -ugr, offenbar un-<lb/>
organi&#x017F;ch ge&#x017F;chrieben, weil kein umlaut dabei i&#x017F;t: blôð-<lb/>
igr, heipt-igr, nauð-igr, môð-igr etc. &#x2014;</p><lb/>
              <p>mhd. &#x017F;chwankend -ec und -ic, ich &#x017F;etze er&#x017F;teres: æn-ec<lb/>
(orbatus) MS. 1, 68<hi rendition="#sup">a</hi> troj. 19<hi rendition="#sup">c</hi>; benn-ec (banno damnatus) M.<lb/>
S. 2, 185<hi rendition="#sup">b</hi>; bend-ec a. Tit. 110. un-bend-ec Wilh. 2, 173<hi rendition="#sup">b</hi>;<lb/>
bir-ec (ferax); br&#x0153;d-ec gefolgert aus br&#x0153;dec-heit, br&#x0153;d-<lb/>
ec-lich; wider-brüht-ec MS. 2, 128<hi rendition="#sup">a</hi>; kiel-brü&#x017F;t-ec MS. 2,<lb/>
133<hi rendition="#sup">b</hi>, nider-bru&#x017F;t-ec: verlu&#x017F;t-ec Wilh. 2, 75<hi rendition="#sup">b</hi>; gebürt-ec;<lb/>
vor-be-dæht-ec; ge-dult-ec; dürft-ec; eht-ec (locuples) Mar.<lb/>
117. 159. (:mehtec); eme&#x01B7;-ec folgt aus eme&#x01B7;echeit Tri&#x017F;t.; êw-<lb/>
-ec; gell-ec (bilio&#x017F;us) MS. 2, 221<hi rendition="#sup">a</hi> Bon. 51, 39; gir-ec (cu-<lb/>
pidus); gird-ec (idem) fragm. 16<hi rendition="#sup">c</hi>; giht-ec (confitens)<lb/>
troj. 102<hi rendition="#sup">a</hi>; grimm-ec; grue&#x01B7;-ec Tit. êren-grue&#x01B7;-ec MS.<lb/></p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </div>
    </body>
  </text>
</TEI>
[302/0320] III. conſonantiſche ableitungen. G. wird-îg (dignus) lobe-wird-îg 104, 3; wiz-îg (ſapiens) 106, 43. un-wiz-îg (ignorans) 13, 1. 38, 9. 70, 2; michel- wurch-îg (magnificus) 95, 6; zâl-îg (doloſus) 25, 2. 139, 3; zît-îg (tempeſtivus); un-zuht-îg 24, 18. — altſ. -îg oder ſchon -ig? gi-bith-îg (futurus, exſpec- tandus); craft-îg neben craſt-ag; ên-îg (ullus); êw-îg; gi-hôr-îg (obediens); hriw-îg (poenitens); gram-hugd-îg (moeſtus); maht-îg; gi-nâth-îg; ſâl-îg, lof-ſâl-îg; ſculd-îg; ſtrîd-îg (contentioſus); thult-îg; guod-will-îg; rëht-wîſ-îg (juſtus); wird-îg; wlit-îg (pulcher); ſith-wôr-îg (feſſus itinere) u. viele andere. — agſ. fallen in -ig, das ich für -îg zu nehmen mir nicht getraue, die organ. -ag und -îg untereinander, doch pfle- gen die -ig für -ag keinen umlaut zu haben (môd-ig, nicht mêd-ig). Beiſpiele: æn-ig (aliquis) næn-ig (nullus); blôd-ig (cruentus); byſ-ig (occupatus); clud-ig (ſaxoſus); cräft-ig; dreór-ig (lugubris); dyrſt-ig (audax); dyſ-ig (ſtultus); eád-ig (felix); græd-ig (inhians); hâl-ig (ſanctus); horv-eg (ſor- didus); hrad-ig (citus); hrêm-ig (compos); hrëóv-ig (poe- nitens); hyd-ig (cautus) f. hygd-ig, ân-hyd-ig (pervicax); mêð-ig (feſſus); lyt-ig (aſtutus); miht-ig, ëal-miht-ig; miſt-ig (tenebroſus); môd-ig (animoſus); mon-ig (mul- tus); ge-mynd-ig (memor); myr-ig (jocundus); om-ig (rubiginoſus) Beov. 205. 226; riht-ig; ſæl-ig; ſalov-ig (lu- ridus); ſâr-ig (triſtis); ſynn-ig (ſceleſtus) Beov. 105; ſcyld- ig; ſpêd-ig (proſperus); ſtæd-ig (ſterilis); ſvât-ig (cruen- tus); tëar-ig (lacrimoſus); el-þëód-ig (peregrinus) Beov. 28; þyld-ig (patiens); vël-ig (dives) Beov. 194; ver-ig (malignus); vêr-ig (feſſus); vind-ig (ventoſus); vit-ig (ſapiens); vorð-ig (dignus) u. a. m. — altn. findet ſich zuweilen -igr ſtatt -ugr, offenbar un- organiſch geſchrieben, weil kein umlaut dabei iſt: blôð- igr, heipt-igr, nauð-igr, môð-igr etc. — mhd. ſchwankend -ec und -ic, ich ſetze erſteres: æn-ec (orbatus) MS. 1, 68a troj. 19c; benn-ec (banno damnatus) M. S. 2, 185b; bend-ec a. Tit. 110. un-bend-ec Wilh. 2, 173b; bir-ec (ferax); brœd-ec gefolgert aus brœdec-heit, brœd- ec-lich; wider-brüht-ec MS. 2, 128a; kiel-brüſt-ec MS. 2, 133b, nider-bruſt-ec: verluſt-ec Wilh. 2, 75b; gebürt-ec; vor-be-dæht-ec; ge-dult-ec; dürft-ec; eht-ec (locuples) Mar. 117. 159. (:mehtec); emeƷ-ec folgt aus emeƷecheit Triſt.; êw- -ec; gell-ec (bilioſus) MS. 2, 221a Bon. 51, 39; gir-ec (cu- pidus); gird-ec (idem) fragm. 16c; giht-ec (confitens) troj. 102a; grimm-ec; grueƷ-ec Tit. êren-grueƷ-ec MS.

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Dieses Werk wurde gemäß den DTA-Transkriptionsrichtlinien im Double-Keying-Verfahren von Nicht-Muttersprachlern erfasst und in XML/TEI P5 nach DTA-Basisformat kodiert.




Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826/320
Zitationshilfe: Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 2. Göttingen, 1826, S. 302. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826/320>, abgerufen am 11.05.2024.