Dokumentansicht: M522-N1.xml [XML, CMDI, OAI_DC]

Metadaten

Texttitel (Kurzbezeichnung)Sigenot
Textkürzel in ReM (und in der Mittelhochdeutschen Grammatik)ÄSigen
Textkürzel im Mittelhochdeutschen WörterbuchÄSigen
Textsorte, spezifischPoesie
TextsorteHeldendichtung
Textart (P = Prosatext, U = Urkunde, V = Verstext)V
Primäre Referenz (Edition, Handschrift)Edition
Sekundäre Referenz (Edition, Handschrift)Handschrift [Folio+Seite+Zeile]
AufbewahrungsortKarlsruhe, Landesbibl.
SignaturCod. Donaueschingen 74
Link zum Handschriftencensushttp://www.handschriftencensus.de/1849
Überlieferungstyp (Handschrift, Rolle, Inschrift)Handschrift
Blattangabe130-132
Ausschnitt-
Sprachstufe (in ReM steht “mhd”)mhd
sprachlicher Großraum, weit (oberdeutsch, mitteldeutsch, niederdeutsch)oberdeutsch
sprachlicher Großraum, enger (z.B. ostoberdeutsch, westmitteldeutsch)westoberdeutsch
Sprachlandschaft/Dialekt (z.B. nordbairisch, schwäbisch, hessisch)ostalemannisch
Lokalisierung/Schreibort-
Zeit (Jahrhundert(hälfte)) (z.B. 12,2 = 12. Jh., 2. Hälfte)14,1
Bemerkungen zum Überlieferungsträger-
Zeit (genauere Datierung)-
Lokalisierung (Entstehungsort) des Textes-
Autor des Textes-
Sprache des Autors-
Übersetzungsvorlage-
Edition (Standardedition, auf die sich ggf. die primäre oder sekundäre Referenz bezieht)Zupitza, Julius (Hg.), Dietrichs Abenteuer von Albrecht von Kemenaten nebst den Bruchstücken von Dietrich und Wenezlan (Deutsches Heldenbuch, fünfter Teil), Berlin 1870 (Nachdruck 1968), S. 207-215
Korpuszugehörigkeit (ReM I, ReM II, MiGraKo)ReM II
Bemerkungen zur Texterfassung/TranskriptionDie Initialen wurden alle groß geschrieben, auch wenn speziell im Falle von {z}, {h}, {a}, {v} und {w} dies nicht entscheidbar war. Der erste Buchstabe der Zeile ist durchgehend abgesetzt.
Bemerkungen zur Annotation-
Digitalisierung von: Name(n) (Arbeitsstelle)Michael Dembach (Bonn)
Kollationierung von: Name(n) (Arbeitsstelle)Michael Dembach, Kathrin Winkels (Bonn)
Präeditiert durch: Name(n) (Arbeitsstelle)Michael Dembach (Bonn)
Annotierung von: Name(n) (Arbeitsstelle)Michael Dembach (Bonn)
Abschlusskorrektur durch: Name(n) (Arbeitsstelle)Oksana Fofulit (Bonn)

Dokumenttext

ZeileTranskription (Unicode)Transliteration
[1a,1]
[1a,2]
[1a,3]
[1a,4]
[1a,5]
[1a,6]
[1a,7]
[1a,8]
[1a,9]
[1a,10]
[1a,11]
[1a,12]
[1a,13]
[2a,1]
[2a,2]
[2a,3]
[2a,4]
[2a,5]
[2a,6]
[2a,7]
[2a,8]
[2a,9]
[2a,10]
[2a,11]
[2a,12]
[2a,13]
[3a,1]
[3a,2]
[3a,3]
[3a,4]
[3a,5]
[3a,6]
[3a,7]
[3a,8]
[3a,9]
[3a,10]
[3a,11]
[3a,12]
[3a,13]
[4a,1]
[4a,2]
[4a,3]
[4a,4]
[4a,5]
[4a,6]
[4a,7]
[4a,8]
[4a,9]
[4a,10]
[4a,11]
[4a,12]
[4a,13]
[5a,1]
[5a,2]
[5a,3]
[5a,4]
[5a,5]
[5a,6]
[5a,7]
[5a,8]
[5a,9]
[5a,10]
[5a,11]
[5a,12]
[5a,13]
[6a,1]
[6a,2]
[6a,3]
[6a,4]
[6a,5]
[6a,6]
[6a,7]
[6a,8]
[6a,9]
[6a,10]
[6a,11]
[6a,12]
[6a,13]
[7a,1]
[7a,2]
[7a,3]
[7a,4]
[7a,5]
[7a,6]
[7a,7]
[7a,8]
[7a,9]
[7a,10]
[7a,11]
[7a,12]
[7a,13]
[8a,1]
[8a,2]
[8a,3]
[8a,4]
[8a,5]
[8a,6]
[8a,7]
[8a,8]
[8a,9]
[8a,10]
[8a,11]
[8a,12]
[8a,13]
[9a,1]
[9a,2]
[9a,3]
[9a,4]
[9a,5]
[9a,6]
[9a,7]
[9a,8]
[9a,9]
[9a,10]
[9a,11]
[9a,12]
[9a,13]
[10a,1]
[10a,2]
[10a,3]
[10a,4]
[10a,5]
[10a,6]
[10a,7]
[10a,8]
[10a,9]
[10a,10]
[10a,11]
[10a,12]
[10a,13]
[11a,1]
[11a,2]
[11a,3]
[11a,4]
[11a,5]
[11a,6]
[11a,7]
[11a,8]
[11a,9]
[11a,10]
[11a,11]
[11a,12]
[11a,13]
[12a,1]
[12a,2]
[12a,3]
[12a,4]
[12a,5]
[12a,6]
[12a,7]
[12a,8]
[12a,9]
[12a,10]
[12a,11]
[12a,12]
[12a,13]
[13a,1]
[13a,2]
[13a,3]
[13a,4]
[13a,5]
[13a,6]
[13a,7]
[13a,8]
[13a,9]
[13a,10]
[13a,11]
[13a,12]
[13a,13]
[14a,1]
[14a,2]
[14a,3]
[14a,4]
[14a,5]
[14a,6]
[14a,7]
[14a,8]
[14a,9]
[14a,10]
[14a,11]
[14a,12]
[14a,13]
[15a,1]
[15a,2]
[15a,3]
[15a,4]
[15a,5]
[15a,6]
[15a,7]
[15a,8]
[15a,9]
[15a,10]
[15a,11]
[15a,12]
[15a,13]
[16a,1]
[16a,2]
[16a,3]
[16a,4]
[16a,5]
[16a,6]
[16a,7]
[16a,8]
[16a,9]
[16a,10]
[16a,11]
[16a,12]
[16a,13]
[17a,1]
[17a,2]
[17a,3]
[17a,4]
[17a,5]
[17a,6]
[17a,7]
[17a,8]
[17a,9]
[17a,10]
[17a,11]
[17a,12]
[17a,13]
[18a,1]
[18a,2]
[18a,3]
[18a,4]
[18a,5]
[18a,6]
[18a,7]
[18a,8]
[18a,9]
[18a,10]
[18a,11]
[18a,12]
[18a,13]
[19a,1]
[19a,2]
[19a,3]
[19a,4]
[19a,5]
[19a,6]
[19a,7]
[19a,8]
[19a,9]
[19a,10]
[19a,11]
[19a,12]
[19a,13]
[20a,1]
[20a,2]
[20a,3]
[20a,4]
[20a,5]
[20a,6]
[20a,7]
[20a,8]
[20a,9]
[20a,10]
[20a,11]
[20a,12]
[20a,13]
[21a,1]
[21a,2]
[21a,3]
[21a,4]
[21a,5]
[21a,6]
[21a,7]
[21a,8]
[21a,9]
[21a,10]
[21a,11]
[21a,12]
[21a,13]
[22a,1]
[22a,2]
[22a,3]
[22a,4]
[22a,5]
[22a,6]
[22a,7]
[22a,8]
[22a,9]
[22a,10]
[22a,11]
[22a,12]
[22a,13]
[23a,1]
[23a,2]
[23a,3]
[23a,4]
[23a,5]
[23a,6]
[23a,7]
[23a,8]
[23a,9]
[23a,10]
[23a,11]
[23a,12]
[23a,13]
[24a,1]
[24a,2]
[24a,3]
[24a,4]
[24a,5]
[24a,6]
[24a,7]
[24a,8]
[24a,9]
[24a,10]
[24a,11]
[24a,12]
[24a,13]
[25a,1]
[25a,2]
[25a,3]
[25a,4]
[25a,5]
[25a,6]
[25a,7]
[25a,8]
[25a,9]
[25a,10]
[25a,11]
[25a,12]
[25a,13]
[26a,1]
[26a,2]
[26a,3]
[26a,4]
[26a,5]
[26a,6]
[26a,7]
[26a,8]
[26a,9]
[26a,10]
[26a,11]
[26a,12]
[26a,13]
[27a,1]
[27a,2]
[27a,3]
[27a,4]
[27a,5]
[27a,6]
[27a,7]
[27a,8]
[27a,9]
[27a,10]
[27a,11]
[27a,12]
[27a,13]
[28a,1]
[28a,2]
[28a,3]
[28a,4]
[28a,5]
[28a,6]
[28a,7]
[28a,8]
[28a,9]
[28a,10]
[28a,11]
[28a,12]
[28a,13]
[29a,1]
[29a,2]
[29a,3]
[29a,4]
[29a,5]
[29a,6]
[29a,7]
[29a,8]
[29a,9]
[29a,10]
[29a,11]
[29a,12]
[29a,13]
[30a,1]
[30a,2]
[30a,3]
[30a,4]
[30a,5]
[30a,6]
[30a,7]
[30a,8]
[30a,9]
[30a,10]
[30a,11]
[30a,12]
[30a,13]
[31a,1]
[31a,2]
[31a,3]
[31a,4]
[31a,5]
[31a,6]
[31a,7]
[31a,8]
[31a,9]
[31a,10]
[31a,11]
[31a,12]
[31a,13]
[32a,1]
[32a,2]
[32a,3]
[32a,4]
[32a,5]
[32a,6]
[32a,7]
[32a,8]
[32a,9]
[32a,10]
[32a,11]
[32a,12]
[32a,13]
[33a,1]
[33a,2]
[33a,3]
[33a,4]
[33a,5]
[33a,6]
[33a,7]
[33a,8]
[33a,9]
[33a,10]
[33a,11]
[33a,12]
[33a,13]
[34a,1]
[34a,2]
[34a,3]
[34a,4]
[34a,5]
[34a,6]
[34a,7]
[34a,8]
[34a,9]
[34a,10]
[34a,11]
[34a,12]
[34a,13]
[35a,1]
[35a,2]
[35a,3]
[35a,4]
[35a,5]
[35a,6]
[35a,7]
[35a,8]
[35a,9]
[35a,10]
[35a,11]
[35a,12]
[35a,13]
[36a,1]
[36a,2]
[36a,3]
[36a,4]
[36a,5]
[36a,6]
[36a,7]
[36a,8]
[36a,9]
[36a,10]
[36a,11]
[36a,12]
[36a,13]
[37a,1]
[37a,2]
[37a,3]
[37a,4]
[37a,5]
[37a,6]
[37a,7]
[37a,8]
[37a,9]
[37a,10]
[37a,11]
[37a,12]
[37a,13]
[38a,1]
[38a,2]
[38a,3]
[38a,4]
[38a,5]
[38a,6]
[38a,7]
[38a,8]
[38a,9]
[38a,10]
[38a,11]
[38a,12]
[39a,1]
[39a,2]
[39a,3]
[39a,4]
[39a,5]
[39a,6]
[39a,7]
[39a,8]
[39a,9]
[39a,10]
[39a,11]
[39a,12]
[39a,13]
[40a,1]
[40a,2]
[40a,3]
[40a,4]
[40a,5]
[40a,6]
[40a,7]
[40a,8]
[40a,9]
[40a,10]
[40a,11]
[40a,12]
[40a,13]
[41a,1]
[41a,2]
[41a,3]
[41a,4]
[41a,5]
[41a,6]
[41a,7]
[41a,8]
[41a,9]
[41a,10]
[41a,11]
[41a,12]
[41a,13]
[42a,1]
[42a,2]
[42a,3]
[42a,4]
[42a,5]
[42a,6]
[42a,7]
[42a,8]
[42a,9]
[42a,10]
[42a,11]
[42a,12]
[42a,13]
[43a,1]
[43a,2]
[43a,3]
[43a,4]
[43a,5]
[43a,6]
[43a,7]
[43a,8]
[43a,9]
[43a,10]
[43a,11]
[43a,12]
[43a,13]
[44a,1]
[44a,2]
[44a,3]
[44a,4]
[44a,5]
[44a,6]
[44a,7]
[44a,8]
[44a,9]
[44a,10]
[44a,11]
[44a,12]
[44a,13]
Woltent ir hˢren nu gedagē.
Ich wolt vͥ vroͤmduͥ mae=re ſagen ·
Von groſſē vngeferte
Das hˢ diͤtrich nie mait
von bˢn vil mengen ſtⁱt er ſtraít.
Vnd das ín got ernerte·
Do kund es niemer ſin ergan·
Er rait dik aíne von bˢne·
Durch mengen ungefuͤgen tan·
Dc mugt ir hoͤren gˢne·
Liep vnd lait ím da geſchach·
Er ſluͦk vil mēgen degē tot·
Dar nach er eggen ſtach·
Aín ſchilt dē fuͦrt eˢ vor dˢ hant.
Do vant er aínen wigant.
Slafent ín dem walte·
Der wc der aller kuͦnſte man·
Der dc leben ie gewan·
Do erbaiſt der degen balde.
Alſ er ín ferroſt ſach zehant.
Sín huͦt ím ſere glaſte·
Sinen voln er ſere bant.
Ze aines bomes aſte·
Alſ er ín undˢ oͧgen ſach·
Er wacht ín hart vnſanfte·
Des ívns dc mare iach·
Alſ ín der riſe ane ſach·
Dc wort er zorneclichen ſprach·
Du biſt der bernaͤre.
Du fuͤrſt den arn vō loͤwē keln·
du fuͤrſt mins neven Grinen helm .
Dc iſt mir harte ſwaͤre·
Din vͥbˢ muͦt iſt groſ an mír·
Des han ich ſer engolten·
Rich ich mínen neuē an dir·
Des bín ich vnbeſcholten·
Ich ſag dir íungˢ degē eben·
Vn̄ gib dirs mine truͥwe·
Es koſtot dich dín leben·
Hˢ diethrich ſpᵃch zuͦ dē kuͤnē mā
Helt du ſolt mich riten lan·
Des haſt eht iemer ere ·
Fund ich dich ſlaffend aͤlle tag ·
Das wort ich dir benamē ſag·
Ich gewakt dich níemˢmere·
Dc du mī vigēt wolteſt ſín·
Das wiſ ich niht ze waͤre·
Nu ſpⁱcheſt du haſt gehuͤteͭ mī·
Vil dik ín diſem iare ·
Strites ſolt du mich erlan·
Do ſprach der riſe kuͤne·
z war dc mag niht eˢgan·
Die ſtang eˢ do ze handē nam
Vn̄ ſluͦg den wndˢ kuͤnē man
Den edeln vogt vō bˢne·
Ain alſo cᵉfteclichē ſlak ·
Dc er da vor im nidˢ lak·
Daſ mugt ir hoͤren gˢne·
Wie dem helde da gelank·
Dem kuͤnen bˢnaͤre·
Eſ geſchach ím ſundˢ ſinē dank.
Vn̄ wc im harte ſwaͤre.
Er hat dem tot ergebē ſich.
Won ín der riſe kuͤne·
Truͦg harte krefteclich·
Do ſprach dˢ hˢre dietherich·
Vō bˢn an fuͥrſte lobelich.
Muͦſ ich nu hie uˢderben·
Do ſprach der riſe ſigenot.
Du kaͤm nie ze alſo gᵒſſer not·
Du muͦſt vō mir erſterben·
Dc du mir ie laͥt haſt getan·
Dc mag dich vil wol ruͤwen.
Du beſtaſt nih mer dekainē mā.
Dc hab vf míne truͥwen·
Sit du mir gˢnē haſt erſlagen·
Dˢ wc mín rehter oͤhan·
Auch moͤht ich dirs uˢtragen.
Do ſprach der hˢre dietherich·
Vil vrumˢ helt nu ruͤwet mich·
Dc ich dir tet ze laide·
Eſ iſt anͤ míne ſchuld eˢgan·
Den lip waͤnd ich uˢlorn han·
Alſ ich dich beſchaide·
Sin wip hart vngefuͤge wc·
Dcwas aín michel wundˢ·
Das ich vor der ie genas·
Si lag ob vn̄ ich vndˢ·
Vn̄ druhte mich vf aínem bank·
Dc mir dc rote wallebluͦt.
Ze baiden oren vſ trank·
Da laid ich angeſt vnde not·
Wan ich vorhte ſere dentot·
Do erloſt mich mín maiſter·
Der iſt gehaiſſen hiltebrant·
Aín vſerwelter wigant·
Swc er ie gelobt dc laiſt er·
Dem wolg ich ſo ich beſte kan·
Alſo ſpᵃch dˢ bernare ·
Eſ muͦs an dínen gnadē ſtan·
Vil ſtolzˢ degen maͤre·
Sol ich hie behalten den lip·
Do ſprach der riſe kuͤne·
Mich ruͤwet nef vnd wip
Vndˢ dc vͦhs er ín genan·
Balde truͦg er ín vō dan·
Aín groſſe tagewaide·
Durch ainē wilden vinſter̄ tan.
Seht da huͦb er ſich von dan·
Vͥber aíne ſchoͤne haide·
Duͥ e des hˢren gˢnen wc
Den kuͤnen bˢnaͤre.
Da ſtuͦnden bluͦmen vnde gras·
Es wc im harte ſwaͤre·
Dc er kaín wil da ſoͤlte ſin.
Der riſe vil vngefuͤge·
Tet ím vil groſſen pín·
Er warf ín ī aínē holē ſtaín·
Da kaín geſiht oͮch ín geſchaín·
Do ſprach der bernaͤre.
Solt ich kaín wil dar ínne ligē·
Dˢ tot dˢ muͤſt mir an geſigen·
Dc iſt mir harte ſwaͤre·
Ja hˢre got durch dínen tot.
Nu hilf du mir vō hínnan·
So dc ich kom vō dirre not·
Vn̄ mug mī orſ gewínnen·
Wis es mín maiſtˢ hiltebrant.
Er hulf mir von noͤten.
Mit ſinˢ ellenthaftˢ hant·
Hern dietherich ſere daz uˢdros·
Vō dan huͦb ſich dˢ riſe gros·
Den rehtē wek gen bˢne·
Vn̄ oͮwe ſo ſpᵃch dˢ wigant.
Widˢ ritte mˢ maiſtˢ hiltebrant·
Den ſaͤh ich harte gerne·
Er hat mir laides vil getan·
Er vnd der bernaͤre·
Eſ muͦs ím an dc leben gan·
Ich gereche mine ſwaͤre·
Erſt ſchuldig an dem neuen mín·
Wrd eˢ mír in dem walde·
Eſ muͦſt ſín ende ſín·
Wc er dc wort do wolle ſprach·
Durch den walt er do geſach.
maiſtˢ hiltebranden·
Der rait aín harte ſchoͤne mark.
Baide michel vnde ſtark.
Er fuͦrt in ſínē handᵉn·
Aín gern lāgē vn̄ dar zuͦ guͦt·
Mit ſtahel wol bewnden.
Selb hat er aínes loͮwen muͦt.
Wan da zen ſelben ſtunden.
Sín ſchilt wc lank vn̄ dar zuͦ bˢt·
Aín ſwert wuͦrt er andˢ ſiten·
Dc mengen helt uˢſnait.
Alſ maiſtˢ hiltebrant geſach
Síns hˢren ors gebunden ſach ·
An ainem bom allaine·
Vn̄ oͮwe ſprach dˢ kuͤne man·
Dc ich dc leben ie gewan·
Er begunde ſere waínen·
Ich waͤn mín hˢ der ſig tot·
Der edel bernaͤre·
Des muͦs ich liden gᵒſſe not
Ich geriche míne ſwaͤre·
Alſo ſprach maiſtˢ hiltebrant.
Han ich uˢlorn den herren.
So rum ich oͮch dív lant.
Enmíttent lief der riſe zuͦ·
Dc was der andˢ morgen fruͦ·
Mit aínˢ ſtahel ſtange·
Div wc ſich harte wol geworcht.
Si truͦk der riſe unerforht.
Wol drier klafter lengí ·
Si wc von fieren eggen gros·
Vn̄ ſínwel da zer hende.
Von des valendes genos·
Nam menik man ſín ende·
Kaíns wafens eˢ do mere phlag·
Wan aínes huͦtes von huͥten·
Dˢ tacht ín vf den nag.
Er wc mít liſten wol geworht.
Den truͦk der riſe vnerforht·
Das ſont ir mir geloͮben·
Do erbaiſte maiſtˢ hiltebrant·
Aín vſerwelter wigant·
Er wolt ienſ lebonſ roͮben.
Sínen voln er ſere bant·
Ze aínes bomes aſte·
Dc ſwert ergraf er mit dˢ hant·
Vnd huͦb es harte faſte·
Er ſprach helt du ſolt mir ſagē·
Durch dine tugend ob du mir·
Den hˢren haſt erſlagen·
Do ſprach der riſe ſigenot·
Her dietherich muͦs belibē tot.
In dem holen ſtaíne·
Er hat mir laides vil getan ·
Dc muͦſ im an dc leben gan·
Alſ ich im erſchaíne·
Dcich ſin hie gehuͤtet han·
Dchan ich wol bewendet.
Wan vnſer hˢre hat den man·
Ze handē mir geſendet·
Vn̄ waͤriſt du maiſtˢ hiltebrant.
Dˢ ſchuͦf mir míne ſware·
Sín leben wrd zertrant·
Do ſprach dˢ rittˢ vnuˢzaít·
Helt dc ſol dir ſín geſait·
Hiltebᵃnt bín ich gehaiſſen·
Vnd bín vō garten oͮch geborn·
Nu la dirs niht weſen zorn·
Ze manhait wil ich raiſen·
Den vil lieben hˢren mín·
Der iſt geborn von bˢne·
Hˢ dietherich iſt dˢ name ſín
Ich dien ím harte gˢne·
So ich iemˢ aller beſte kan·
Sín ſwˢt zuht der drate·
Vn̄ luf den riſen an·
Die ſtang der ris ze handē nan·
Ze hant do luf eˢ ín oͮch an·
Do ſluͦg vf ín daz alte·
Ain alſo krefteclichen ſlak·
Dc er da vor ím nidˢ lak·
Dˢ riſeím oͮch erſchalte·
Dc hoͮbt er kam vf ſínuͥ knie·
Der ſtolze degen maͤre·
Er wolt waͤnnē dc im hiͤ ·
Der lip benomen ware.
Von des ſtarkē riſen ſlak·
Schoſ im dc ſwˢt vō handen·
Dc es fer vor ím lak·
Der riſe ſprank da er vant·
Dc ſwert vn̄ zuht mͭ ſinˢ hant.
Vō der erde ſchiere·
Er ſpᵃch du altˢ gⁱſer man·
Du muͦſt zuͦdínem hˢrē dan·
Vn̄ waͤrent dín ioch fiere·
Da ich ín wol behalten han·
In aínem holen ſtaíne·
Dar ín ſo muͦſt du zuͦ im gan·
Ir ſont es han gemaíne·
Dív roſ er vie vn̄ fuͦrt ſi dan·
Da er da hat gelaſſen·
Den hˢren lobeſan·
Bi dem bart er ín gevie·
Hern hiltebᵃndē vnde gie·
Gen dem holen ſtaíne·
Da hˢ dietherich ínne lak·
Diszoh ſich vf dē andˢn tak ·
Sín vroͤdiv duͥ wc klaíne·
Er hat uˢlaſſen ſich an got.
Dˢ edel fuͥrſte riche·
Dis wc ie doch deſ riſen ſpot·
Dc wiſſent ſicherliche ·
Owe ſprach maiſtˢ hiltebrant.
Es kam ín mínen bart níe me
Do kaínes mannes hant
Die wil ich nu gelebē mak·
So wird ich níemˢ kaínē tak·
Vro vō hˢzen mere·
In gereche mínen bart·
Ich han aín vnſaͤlge vart.
Da her getan ſo ſere·
Er braht ín ſchiere fuͥr dē berk·
Da hˢ dietherich lag gewangē·
Dē buwton vil wilduͥ getwerk·
Des muͦſ ín da belangen.
Den bart den brach erm vſ dˢ hāt.
Do ſach er ſínes hˢrē
Swˢt hangē an dˢ want.
Alſ er dc guͦte ſwˢt erſach·
Liebˢ ím do nie geſchach·
Sínſ moͤht eˢ niht gewínnen·
Dc truͦk der riſe unmaſſē lank·
Harte froͤlich er do ſprank·
Mit liſteclichen ſínnen·
E ſín der riſe wurd gewar·
Do wc er von der wende·
Sínſ hˢren ſwert vō ſtahel clar·
Daſ zuht er mit der hende·
Der riſe im balde nach geſrait·
Doch wc er ím endrunnen·
Dc waſ im ſit her lait.
Do ſpᵃch ſich maiſtˢ hilthebrant.
Nu wer dich gᵒſſer valant·
Won es muͦſ ſín dín ende·
Sit du die ſtange haſt uˢlorn·
Des fuͥrht ich klaíne dínē zorn·
Mit ſínˢ língen hende·
Dē ſchilt er do fur die bruſt nan·
Da rin ſluͦg alſo ſere·
Dˢ riſe dc ím dc ſwert vō dan·
Niht wolte volgē mere·
Er zuht dc ím dˢ ſchilt rieme brach ·
Nu mugt ir gˢne hoͤren·
Wc wundˢs da beſchach.
wigant maiſtˢ hiltebᵃnt·
Der ſluͦg im ab die língē hant·
Dc ſi lag vf der molten·
Vnd do der riſe dc beuant·
Vf den ſchilt trat eˢ zehant·
Dc ſwert eˢ gewínnen wolte·
Der alt ím do hín nahˢ trat·
Vn̄ ſluͦg ím aine wnden·
In aín baín dc er ze ſtat·
Wart vf den knuͥwen funden·
Dānoch wert ſich dˢ kuͤne man.
So ſer dc er da wande.
Den lip uˢlorn han·
Hˢ hiltebrant dˢ kuͤne man.
Dc ſwert ze baiden hēdē nā·
Er ſluͦg ím von dem hoͮbte·
Vnz vf den feſſel hín zetal·
Da wart aín vngefuͤgˢ ſchal·
Suſ er ín lebens roͮbte·
Der riſe ſtuͦnt vf dē kuͤwē ſín·
Dc hobt moht niht erlangen·
Hˢ hilthebᵃt mit ſinē ſwˢte fín.
Doͮch wc ſín not ᷦergangen·
Wan es wc da des riſen tot·
Suſ wc half er ſinem hˢren·
Von bˢn vſ gᵒſſer not·
Alſ er den ſik an ím gewan·
Vil balde huͦb er ſich do dan·
Gen aínem holen turne·
Da her dietherich ínne lak·
Vn̄ vngefuͤgˢ ſorgen phlak·
Von mengem ſtarkē wrme·
Der ſmak tet do lait vn̄ ſer·
In dem holen ſtaíne·
Dem vil edeln fuͥrſten her·
Er wc ſo gar vnraíne·
Dc er kam ín ſo gᵒſſe not.
Dc er des waͤnē wolte·
Er muͦſſe ligen tot·
Do ſprach ſich maiſtˢ hilthebᵃt
Biſt du vō bˢn aín wigant·
Ich frage dich gˢn der maͤre·
Wō wanā du waͤrſt hˢ bekomē·
Dc het ich gˢne uernomen·
Nu ſag mir helt gewaͤre·
War haſt du díne ſínne getan·
Dc du riteſt aínge von bˢne·
Nu haſt doch mengē frumē man.
Der mít ͩir ritte gerne·
Du haſt burklehen enpfangē hie.
Dir iſt geſchehen alſ mengem.
Der guͦt ler vͥbˢ gie·
Du wilt mir laidˢ volgen niht.
Des ſchaid ich mich wie mir geſchiht.
Von dir vn̄ lan dich aíne.
Do ſprach dˢ hˢre dietherich·
Von bˢn aín fuͥrſte lobelich·
Vſſer dem holen ſtaíne·
Mir iſt aín weníg miſſegan·
Dc ſolt du niht enzuͥrnen·
Den lip ich noch geſunden han·
Vor diſen ſtarken wurmen.
Maiſtˢ la dín zurnen ſín·
Hilf mir ze licht ich uolge·
Dir an dc ende mín·
Do ſprach maiſtˢ hiltebrant.
Aín vſerweltˢ wigant·
Dc taͤt ich harte gerne·
Nu wais ich laidˢ wa ald wie·
Ich vínde kaine laitˢ hie·
Do ſprach dˢ helt vō bˢne·
Vn̄ wilt du haben mínē rat·
Su kum ich hínnan drate·
Dc mir hie níemˢ miſſegat
Nu volge mínem rate·
Zerſníde gar dín guͦt gewant
Vn̄ ſtrik es an ander·
Vnd gib mirs an die hant.
Des anͭwrt maiſtˢ hilthebrant·
Aín vſ erweltˢ wigant·
Vnd ſprach er taͤt es gˢne·
Suſ zerſnait er ſín gewant.
An an andˢ erſ do bant.
Durch den helt vō bˢne·
Das ſail lies er den ſtaín hín ín·
Dc vie der bˢner ſchoͤne·
Er ſpᵃch zuͥh vf maiſtˢ mín·
Dcich dirſ iemˢ lone·
Dc ſal enzwai brach alſ ich las·
Her dietherich viel ſo ſere·
Dc er vil kum genas·
Alſ hˢ hilthebrant dc geſach·
Laidˢ ím do nie geſchach·
Er begunde wainon ſere·
Vn̄ ſprach oͮwe dc ich ie wart geborn·
Han ich mínen hˢren ſus uˢlorn·
Dcich ín níemermere·
Geſich daſt minˢ vroͤden ſlak·
Suſ rief er claͤgeliche·
Er ſluͦk ze den bruſtē al den tak·
Sich ſelber kreftecliche·
Die klag er hort er ín dem ſtaín.
Er ſprach halt dich wol maiſtˢ·
Vnd var hín widˢ haín·
Wan kaͤm ich us ín dine phliht·
Ich moͤhte doch geneſen niht·
Vor dem groſſen walle ·
Nu tuͦ dich balde vō dem weg·
Vn̄ kunſt du in des riſen phleg.
Do ruͦft er zehant mit ſchalle .
Iſt dc war dc du durch mich
Biſt komen her ze ſtrite·
So gib ich dir min truͥwe eˢ muͥrdet dich·
Des ich dich nicht enbitte·
War hain la dir bevolhen ſin·
Mín wip vn̄ oͮch diethˢē
dē brodˢ mī ·
Hˢ hiltebrant gie ī den berk·
Da vant eˢ ſlaffend aínē gewˢk ·
Eˢ eˢgraif ín bi dem barte·
Es wc gehaiſſen eggerich·
Dc getwerk gar lobelich·
Dc erſrak alſo harte·
Hˢre wie hant irs gedaht·
Ir hant geroͮffet mͨ͛h gͣr ſere·
Wˢ hat mich zuͦ ím braht·
Vˢhelnt michſ nít mere·
Dcir mich ſo geroͮffet hat·
Do ſprach dˢ kuͤne·
Dín leben an mir ſtat·
Wilt abˢ du behaltē dī lebē·
So muͦſtu mͬ die lere gebē·
Wie ich nu dē bˢnaͤre·
ner Dˢ hie bi gewangen lit·
Do ſpᵃch egger an dirre zit
Ich gib dir guͦte lere·
Nu ſag mͬ wie iſt eˢ genant
Dc wiſ ich harte gˢne·
Do ſpᵃch ſich maiſtˢ hilthebᵃnt
Eſ iſt dˢ vogt vō bˢne·
Owe ſo ſprach dˢ klaín getwͤrk·
Wen kam mī hˢ vō bˢne·
Her ín dē holen berk·
Ald wen wart eˢ gewāgē hie·
Dc mich dc niemā wiſſē lie·
Dc nímt mích michel wndˢ·
Nu ſag an maͤre wigant·
Hat eˢ ſín ſtaͤhelín gewant·
Iſt eˢ noch wol geſundˢ·
So mag ſín wˢdē vil guͦt rat·
Do ſprach abˢ der alte·
Aín riſ ī hie gewangē hat·
Mit michelm gewalte ·
Er warf ī ín den holen ſtaín·
Da nie ſit gottes gebuͥrte·
Kaín lieht mer ī geſchaín·
Ich wil dir oͮch mī not klagē·
Er hat mich nach ze tot eˢſlagē·
Doͮch han ich ím vˢgolten·
Sweᷤ er ím ie hat gegert·
Des han ich ín gewert
Ich bín ſín vnbeſcholten·
Ich waͤn ich hab ín gar zˢklobē.
Vil reht da zem hˢzen·
Ich vil ſín vnſern hˢrē loben·
Es muͦſ ín iemˢ ſmerzen·
Ich han ſín leben ím benomē.
Rat hˢzog egrich ſchiere·
Wie wir vō hínnan koment·
Do ſpᵃch dc wenige getwˢek·
Gank ſāmír fuͥrbc ī den berk·
Da lit aín laitˢ ſwaͤre·
Duͥ des hˢren grͥnen wc·
Fuͥr war ſo ſolt ír wiſſen dc.
Ich tuͦn dich ſorgen laͤre·
Dív gat nidˢ ín dē holē berk·
vn̄ iſt vō ledˢ veſte·
Si worchtont liſtíguͥ getwˢk·
Darūbe man ſi geſte·
Es nam den alten bi dˢ hant.
Vnd fuort ín gar gerihte·
Da er die laitˢ vant·
Alſ er die laitˢ ane ſach·
Liebˢ im do níe geſchach·
Er huͦb ſi vf allaíne ·
Er moht niht me gͤtᵃgē han·
Er gie hín zuͦ dem ſtaine·
Da hˢ dietherich ínne lak·
Mit ſorgen gar gewangen·
Suſhulfenz im vf an dē tak.
Vn̄ hen die laitˢ hangen·
Ze helf dem hˢrē al hín ín·
Er ſpᵃch vil liebˢ hˢre mín·
Nim hín die laitˢ mín·
Her dietherich wart ir ſchier gewar ·
Vil balde huͦb er ſich do dar·
Suſ trat er an die ſtíge·
Alſ er zem turn hˢ uſ do gie·
Alſo kuͥndet man vͥnſ hie·
Dc ich vͥ niht enliege·
Er wc aín naht dar ínne geleḡ·
Es duht ín driſig iare·
Alſ er do kam vſ an die ſtegē·
Des vrowt er ſich zeware·
Do ſprach dˢ hˢzog eggerich·
Sínt willekomē uſ ſorgen·
Von bˢn her dietherich·
Des genat ím ſa zehant.
He dietherich der wigant·
Er ſpᵃch zuͦ dem getwerge·
Vō wannā biſtu hˢ bekomen·
Dc het ich gˢn uernomen·
Wonſt du hie ín diſem bˢge·
Dˢ alte ſprach nu wolge mír.
Enphah den helt vil ſchoͤne·
Er hat des libes geholfē mír.
Dar umbe ím dienſtes lone·
Er haiſet hˢzog eggerich·
Er hat buͥrg ſtet vn̄ luͥte·
Vn̄ iſt aín furſte riche·
Des genat ím ſa zehant·
Hˢ dietherich der wigant·
Er ſprach zuͦ dem getwerge·
Got lon dir hˢzog eggerich·
Ich han vō dinē ſchuldē mich·
Erloͤſt vſ diſem berge·
Darumbe vil ich dienen dir·
Das wiſſiſt ſiechˢliche·
Swen du gebuͥteſt mír
Du biſt ſo tugende riche·
Des vroͮte ſich dc klaín getwˢk·
Vnd huͦb ſich harte balde·
Hín in den holen bˢk·
Dˢ bˢner ſprach do maiſtˢ mín·
Alſ lieb alſ ich dir mug geſín·
Wie haſt den lip behalten
Ich ſag dir reht wie mͬ geſchach ·
Aín bon er uſ dem herde brach·
Mit ſlegen maͤnig valten·
Beht ſam aín wildˢ dunr ſlak·
Sluͦk er mir fuͥr die oren·
Ich waͤnd es waͤr mī íung ſtˢtak·
Suſ wart ich zaínē toren·
Duͥ batwat mir vil gar zˢbras ·
Ich wand es waͤr mín ende·
Sus fiel er vf dc gras.
Bi mínem bart er mich gevie·
Bald er do vō dannan gie·
Gen aínem holen ſtaine·
Alſo ſprach maiſtˢ hiltebrant·
In mínem barte lag ſín hant·
Do wart mín vroͤde klaine·
Won ich da alles des uergas·
Dc mir ie wart zeliebe·
Den bart er mir do uſ gelas·
Sa reht alſ aínem diebe·
Er het mich ſanftˢ wol getᵃgen·
Hie lant die red beliben·
Ich han ín drum erſlagen·
Hie mit ſchiedent ſi vō dan·
Her dietherich vn̄ dˢ wiſe man·
Hín gen der ſtat ze bˢne·
Da wrdent enpfangen·
Mit vroͤden alſ man hˢren ſol·
Enphahen vn̄ ſehen gˢne
Suſ klegton ſuͥ ír vngemach·
Den rietˢn vn̄ den vrowen ·
Dc ín ī dem walde geſchach·
Vn̄ wie ſi muͦſtē ſchoͮwen·
Groſſe not vō dc ſuͥ ſchiet.
Her hilthebᵃnt vſ ſorgen·
Suſ hebt ſich eggen liet·
daz hêrre Dieterîch nie meit
er reit dicke eine von Berne.
dâr nâch er Ecken stach.
daz wort er zorniclîchen sprach.
bist der Bernære.
den edeln voget von Berne.
dem küenen Bernære.
sluoc harte krefticlîche.
sprach der hêrre Dieterîch.
sprach der rise Sigenôt.
sprach der hêrre Dieterîch.
der ist geheizen Hiltebrant.
dem volge ich ich bezziste kan.
alsô sprach der Bernære.
die êr des hêrren Grînen was
den küenen Bernære.
sprach der Bernære.
wisse ez mîn meister Hiltebrant.
hêrren Dieterîch sêre daz verdrôz.
den rehten wec gein Berne.
widerrite mir meister Hiltebrant.
er und der Bernære.
den meister Hiltebranden.
beide michel unde starc.
mit stahel wole bewunden.
als meister Hiltebrant gesach
der edel Bernære.
alsô sprach meister Hiltebrant.
erbeizte meister Hiltebrant.
sprach der rise Sigenôt.
hêrr Dieterîch muoz belîben tôt.
unde wærest meister Hiltebrant.
Hiltebrant bin ich geheizen.
der ist geboren von Berne.
hêrr Dieterîch ist der name sîn
ir solent ez hân gemeine.
hêrrn Hiltebranden unde gie.
hêrre Dieterîch inne lac.
daz wizzent sicherlîche.
ouwê sprach meister Hiltebrant.
hêrr Dieterîch lac gevangen.
harte vroelîche er spranc.
sprach sich meister Hiltebrant.
der wîgant meister Hiltebrant.
hêrre Hiltebrant der küene man.
hêrre Hiltebrant mit sînem swerte fîn.
hêrre Dieterîch inne lac.
sprach sich meister Hiltebrant
sprach der hêrre Dieterîch.
dir an daz ende mîn.
sprach meister Hiltebrant.
des antwurte meister Hiltebrant.
durch den helt von Berne.
daz vie der Berner schoene.
hêrre Dieterîch viel sêre.
als hêrre Hiltebrant daz gesach.
sus rief er klagelîche.
sich selber krefticlîche.
des ich dich niht en bite.
mîn wîp unde ouch Dieterîchen
hêrre Hiltebrant gie in den berge.
ez was geheizen Eggerîch.
wie ich den Bernære.
sprach Eggerîch an dirre zît
sprach sich meister Hiltebrant
ez ist der voget von Berne.
rât herzoge Eggerîch schiere.
sprach daz wênige getwerc.
diu des hêrren Grînen was.
hêrre Dieterîch inne lac.
hêrre Dieterîch wart ir schier gewar.
sus trat er an die stîge.
sprach der herzoge Eggerîch.
von Berne hêrre Dieterîch.
hêrre Dieterîch der wîgant.
er heizet herzoge Eggerîch.
hêrr Dieterîch der wîgant.
got lône dir herzoge Eggerîch.
daz wizzest sicherlîche.
alsô sprach meister Hiltebrant.
hêrre Dieterîch unde der wîse man.
hin gein der stat ze Berne.
hêrr Hiltebrant ûz sorgen.
sus hebet sich Ecken liet.