Texttitel (Kurzbezeichnung) | Passional (A) |
Textkürzel in ReM (und in der Mittelhochdeutschen Grammatik) | Pass |
Textkürzel im Mittelhochdeutschen Wörterbuch | Pass |
Textsorte, spezifisch | Religion, Poesie |
Textsorte | Heiligenlegenden |
Textart (P = Prosatext, U = Urkunde, V = Verstext) | V |
Primäre Referenz (Edition, Handschrift) | Edition |
Sekundäre Referenz (Edition, Handschrift) | Handschrift |
Aufbewahrungsort | Berlin, Staatsbibl. |
Signatur | mgf 778 |
Link zum Handschriftencensus | http://www.handschriftencensus.de/1811 |
Überlieferungstyp (Handschrift, Rolle, Inschrift) | Handschrift |
Blattangabe | 248 Blätter |
Ausschnitt | vv. 1,1-19,103 (Bl. 76va,9-91ra,27) [Marienlegenden] |
Sprachstufe (in ReM steht “mhd”) | mhd |
sprachlicher Großraum, weit (oberdeutsch, mitteldeutsch, niederdeutsch) | mitteldeutsch |
sprachlicher Großraum, enger (z.B. ostoberdeutsch, westmitteldeutsch) | ostmitteldeutsch |
Sprachlandschaft/Dialekt (z.B. nordbairisch, schwäbisch, hessisch) | - |
Lokalisierung/Schreibort | - |
Zeit (Jahrhundert(hälfte)) (z.B. 12,2 = 12. Jh., 2. Hälfte) | 14,1 |
Bemerkungen zum Überlieferungsträger | - |
Zeit (genauere Datierung) | 13,E |
Lokalisierung (Entstehungsort) des Textes | Deutschordensstaat? |
Autor des Textes | - |
Sprache des Autors | ostmitteldeutsch |
Übersetzungsvorlage | - |
Edition (Standardedition, auf die sich ggf. die primäre oder sekundäre Referenz bezieht) | Hans-Georg Richert (Hg.), Marienlegenden aus dem Alten Passional (Altdeutsche Textbibliothek 64), Tübingen 1965. |
Korpuszugehörigkeit (ReM I, ReM II, MiGraKo) | MiGraKo |
Bemerkungen zur Texterfassung/Transkription | - |
Bemerkungen zur Annotation | - |
Digitalisierung von: Name(n) (Arbeitsstelle) | Elfriede Döring (Bonn) |
Kollationierung von: Name(n) (Arbeitsstelle) | Martina Lennertz, Laila Cuno-Janßen, Christine Hentschel, Kathrin Chlench (Bonn) |
Präeditiert durch: Name(n) (Arbeitsstelle) | Laila Cuno-Janßen (Bonn) |
Annotierung von: Name(n) (Arbeitsstelle) | Frank Ringeler (Bonn) |
Abschlusskorrektur durch: Name(n) (Arbeitsstelle) | Marika Fußer, Tobias A. Kemper (Bonn) |
Zeile | Transkription (Unicode) | Transliteration |
---|---|---|
[1a,1] [1a,2] [1a,3] [1a,4] [1a,5] [1a,6] [1a,7] [1a,8] [1a,9] [1a,10] [1a,11] [1a,12] [1a,13] [1a,14] [1a,15] [1a,16] [1a,17] [1a,18] [1a,19] [1a,20] [1a,21] [1a,22] [1a,23] [1a,24] [1a,25] [1a,26] [1a,27] [1a,28] [1a,29] [1a,30] [1a,31] [1a,32] [1a,33] [1a,34] [1a,35] [1a,36] [1a,37] [1a,38] [1a,39] [1a,40] [1a,41] [1a,42] [1a,43] [1a,44] [1a,45] [1a,46] [1a,47] [1a,48] [1a,49] [1a,50] [1a,51] [1a,52] [1a,53] [1a,54] [1a,55] [1a,56] [1a,57] [1a,58] [1a,59] [1a,60] [1a,61] [1a,62] [1a,63] [1a,64] [1a,65] [1a,66] [1a,67] [1a,68] [1a,69] [1a,70] [1a,71] [1a,72] [1a,73] [1a,74] [1a,75] [1a,76] [1a,77] [1a,78] [1a,79] [1a,80] [1a,81] [1a,82] [1a,83] [1a,84] [1a,85] [1a,86] [1a,87] [1a,88] [1a,89] [1a,90] [1a,91] [1a,92] [1a,93] [1a,94] [1a,95] [1a,96] [1a,97] [1a,98] [1a,99] [1a,100] [1a,101] [1a,102] [1a,103] [1a,104] [1a,105] [1a,106] [1a,107] [1a,108] [2a,1] [2a,2] [2a,3] [2a,4] [2a,5] [2a,6] [2a,7] [2a,8] [2a,9] [2a,10] [2a,11] [2a,12] [2a,13] [2a,14] [2a,15] [2a,16] [2a,17] [2a,18] [2a,19] [2a,20] [2a,21] [2a,22] [2a,23] [2a,24] [2a,25] [2a,26] [2a,27] [2a,28] [2a,29] [2a,30] [2a,31] [2a,32] [2a,33] [2a,34] [2a,35] [2a,36] [2a,37] [2a,38] [2a,39] [2a,40] [2a,41] [2a,42] [2a,43] [2a,44] [2a,45] [2a,46] [2a,47] [2a,48] [2a,49] [2a,50] [2a,51] [2a,52] [2a,53] [2a,54] [2a,55] [2a,56] [2a,57] [2a,58] [2a,59] [2a,60] [2a,61] [2a,62] [2a,63] [2a,64] [2a,65] [2a,66] [2a,67] [2a,68] [2a,69] [2a,70] [2a,71] [2a,72] [2a,73] [2a,74] [2a,75] [2a,76] [2a,77] [2a,78] [2a,79] [2a,80] [2a,81] [2a,82] [2a,83] [2a,84] [2a,85] [2a,86] [2a,87] [2a,88] [2a,89] [2a,90] [2a,91] [2a,92] [2a,93] [2a,94] [2a,95] [2a,96] [2a,97] [2a,98] [2a,99] [2a,100] [2a,101] [2a,102] [2a,103] [2a,104] [2a,105] [2a,106] [2a,107] [2a,108] [2a,109] [2a,110] [2a,111] [2a,112] [2a,113] [2a,114] [2a,115] [2a,116] [2a,117] [2a,118] [2a,119] [2a,120] [2a,121] [2a,122] [2a,123] [2a,124] [2a,125] [2a,126] [2a,127] [2a,128] [2a,129] [2a,130] [2a,131] [2a,132] [2a,133] [2a,134] [2a,135] [2a,136] [2a,137] [2a,138] [2a,139] [2a,140] [2a,141] [2a,142] [2a,143] [2a,144] [2a,145] [2a,146] [2a,147] [2a,148] [2a,149] [2a,150] [2a,151] [2a,152] [2a,153] [2a,154] [2a,155] [2a,156] [2a,157] [2a,158] [2a,159] [2a,160] [2a,161] [2a,162] [2a,163] [2a,164] [2a,165] [2a,166] [2a,167] [2a,168] [2a,169] [2a,170] [2a,171] [2a,172] [2a,173] [2a,174] [2a,175] [2a,176] [2a,177] [2a,178] [2a,179] [2a,180] [2a,181] [2a,182] [2a,183] [2a,184] [2a,185] [2a,186] [2a,187] [2a,188] [2a,189] [2a,190] [2a,191] [2a,192] [2a,193] [2a,194] [2a,195] [2a,196] [2a,197] [2a,198] [2a,199] [2a,200] [2a,201] [2a,202] [2a,203] [2a,204] [2a,205] [2a,206] [2a,207] [2a,208] [2a,209] [2a,210] [2a,211] [2a,212] [2a,213] [2a,214] [2a,215] [2a,216] [2a,217] [2a,218] [2a,219] [2a,220] [2a,221] [2a,222] [2a,223] [2a,224] [2a,225] [2a,226] [2a,227] [2a,228] [2a,229] [2a,230] [2a,231] [2a,232] [2a,233] [2a,234] [2a,235] [2a,236] [2a,237] [2a,238] [2a,239] [2a,240] [2a,241] [2a,242] [3a,1] [3a,2] [3a,3] [3a,4] [3a,5] [3a,6] [3a,7] [3a,8] [3a,9] [3a,10] [3a,11] [3a,12] [3a,13] [3a,14] [3a,15] [3a,16] [3a,17] [3a,18] [3a,19] [3a,20] [3a,21] [3a,22] [3a,23] [3a,24] [3a,25] [3a,26] [3a,27] [3a,28] [3a,29] [3a,30] [3a,31] [3a,32] [3a,33] [3a,34] [3a,35] [3a,36] [3a,37] [3a,38] [3a,39] [3a,40] [3a,41] [3a,42] [3a,43] [3a,44] [3a,45] [3a,46] [3a,47] [3a,48] [3a,49] [3a,50] [3a,51] [3a,52] [3a,53] [3a,54] [3a,55] [3a,56] [3a,57] [3a,58] [3a,59] [3a,60] [3a,61] [3a,62] [3a,63] [3a,64] [3a,65] [3a,66] [3a,67] [3a,68] [3a,69] [3a,70] [3a,71] [3a,72] [3a,73] [3a,74] [3a,75] [3a,76] [3a,77] [3a,78] [3a,79] [3a,80] [3a,81] [3a,82] [3a,83] [3a,84] [3a,85] [3a,86] [3a,87] [3a,88] [3a,89] [3a,90] [3a,91] [3a,92] [3a,93] [3a,94] [3a,95] [3a,96] [3a,97] [3a,98] [3a,99] [3a,100] [3a,101] [3a,102] [3a,103] [3a,104] [3a,105] [3a,106] [3a,107] [3a,108] [3a,109] [3a,110] [3a,111] [3a,112] [3a,113] [3a,114] [3a,115] [3a,116] [3a,117] [3a,118] [3a,119] [3a,120] [3a,121] [3a,122] [3a,123] [3a,124] [3a,125] [3a,126] [3a,127] [3a,128] [3a,129] [3a,130] [3a,131] [3a,132] [3a,133] [3a,134] [3a,135] [3a,136] [3a,137] [3a,138] [3a,139] [3a,140] [3a,141] [3a,142] [3a,143] [3a,144] [3a,145] [3a,146] [3a,147] [3a,148] [3a,149] [3a,150] [3a,151] [3a,152] [3a,153] [3a,154] [3a,155] [3a,156] [3a,157] [3a,158] [3a,159] [3a,160] [3a,161] [3a,162] [3a,163] [3a,164] [3a,165] [3a,166] [3a,167] [3a,168] [3a,169] [3a,170] [3a,171] [3a,172] [3a,173] [3a,174] [3a,175] [3a,176] [3a,177] [3a,178] [3a,179] [3a,180] [3a,181] [3a,182] [3a,183] [3a,184] [3a,185] [3a,186] [3a,187] [3a,188] [3a,189] [3a,190] [3a,191] [3a,192] [3a,193] [3a,194] [3a,195] [3a,196] [3a,197] [3a,198] [3a,199] [3a,200] [3a,201] [3a,202] [3a,203] [3a,204] [3a,205] [3a,206] [3a,207] [3a,208] [3a,209] [3a,210] [3a,211] [3a,212] [3a,213] [3a,214] [3a,215] [3a,216] [3a,217] [3a,218] [3a,219] [3a,220] [3a,221] [3a,222] [3a,223] [3a,224] [3a,225] [3a,226] [3a,227] [3a,228] [3a,229] [3a,230] [3a,231] [3a,232] [3a,233] [3a,234] [3a,235] [3a,236] [3a,237] [3a,238] [3a,239] [3a,240] [3a,241] [3a,242] [3a,243] [3a,244] [3a,245] [3a,246] [3a,247] [3a,248] [3a,249] [3a,250] [3a,251] [3a,252] [3a,253] [3a,254] [3a,255] [3a,256] [3a,257] [3a,258] [3a,259] [3a,260] [3a,261] [3a,262] [3a,263] [3a,264] [3a,265] [3a,266] [3a,267] [3a,268] [3a,269] [3a,270] [3a,271] [3a,272] [3a,273] [3a,274] [3a,275] [3a,276] [3a,277] [3a,278] [3a,279] [3a,280] [3a,281] [3a,282] [3a,283] [3a,284] [3a,285] [3a,286] [4a,1] [4a,2] [4a,3] [4a,4] [4a,5] [4a,6] [4a,7] [4a,8] [4a,9] [4a,10] [4a,11] [4a,12] [4a,13] [4a,14] [4a,15] [4a,16] [4a,17] [4a,18] [4a,19] [4a,20] [4a,21] [4a,22] [4a,23] [4a,24] [4a,25] [4a,26] [4a,27] [4a,28] [4a,29] [4a,30] [4a,31] [4a,32] [4a,33] [4a,34] [4a,35] [4a,36] [4a,37] [4a,38] [4a,39] [4a,40] [4a,41] [4a,42] [4a,43] [4a,44] [4a,45] [4a,46] [4a,47] [4a,48] [4a,49] [4a,50] [4a,51] [4a,52] [4a,53] [4a,54] [4a,55] [4a,56] [4a,57] [4a,58] [4a,59] [4a,60] [4a,61] [4a,62] [4a,63] [4a,64] [4a,65] [4a,66] [4a,67] [4a,68] [4a,69] [4a,70] [4a,71] [4a,72] [4a,73] [4a,74] [4a,75] [4a,76] [4a,77] [4a,78] [4a,79] [4a,80] [4a,81] [4a,82] [4a,83] [4a,84] [4a,85] [4a,86] [4a,87] [4a,88] [4a,89] [4a,90] [5a,1] [5a,2] [5a,3] [5a,4] [5a,5] [5a,6] [5a,7] [5a,8] [5a,9] [5a,10] [5a,11] [5a,12] [5a,13] [5a,14] [5a,15] [5a,16] [5a,17] [5a,18] [5a,19] [5a,20] [5a,21] [5a,22] [5a,23] [5a,24] [5a,25] [5a,26] [5a,27] [5a,28] [5a,29] [5a,30] [5a,31] [5a,32] [5a,33] [5a,34] [5a,35] [5a,36] [5a,37] [5a,38] [5a,39] [5a,40] [5a,41] [5a,42] [5a,43] [5a,44] [5a,45] [5a,46] [5a,47] [5a,48] [5a,49] [5a,50] [5a,51] [5a,52] [5a,53] [5a,54] [5a,55] [5a,56] [5a,57] [5a,58] [5a,59] [5a,60] [5a,61] [5a,62] [5a,63] [5a,64] [5a,65] [5a,66] [5a,67] [5a,68] [5a,69] [5a,70] [5a,71] [5a,72] [5a,73] [5a,74] [5a,75] [5a,76] [5a,77] [5a,78] [5a,79] [5a,80] [5a,81] [5a,82] [5a,83] [5a,84] [5a,85] [5a,86] [5a,87] [5a,88] [5a,89] [5a,90] [5a,91] [5a,92] [5a,93] [5a,94] [5a,95] [5a,96] [5a,97] [5a,98] [5a,99] [5a,100] [5a,101] [5a,102] [5a,103] [5a,104] [5a,105] [5a,106] [5a,107] [5a,108] [5a,109] [5a,110] [5a,111] [5a,112] [5a,113] [5a,114] [5a,115] [5a,116] [5a,117] [5a,118] [5a,119] [5a,120] [5a,121] [5a,122] [5a,123] [5a,124] [5a,125] [5a,126] [5a,127] [5a,128] [5a,129] [5a,130] [5a,131] [5a,132] [6a,1] [6a,2] [6a,3] [6a,4] [6a,5] [6a,6] [6a,7] [6a,8] [6a,9] [6a,10] [6a,11] [6a,12] [6a,13] [6a,14] [6a,15] [6a,16] [6a,17] [6a,18] [6a,19] [6a,20] [6a,21] [6a,22] [6a,23] [6a,24] [6a,25] [6a,26] [6a,27] [6a,28] [6a,29] [6a,30] [6a,31] [6a,32] [6a,33] [6a,34] [6a,35] [6a,36] [6a,37] [6a,38] [6a,39] [6a,40] [6a,41] [6a,42] [6a,43] [6a,44] [6a,45] [6a,46] [6a,47] [6a,48] [6a,49] [6a,50] [6a,51] [6a,52] [6a,53] [6a,54] [6a,55] [6a,56] [6a,57] [6a,58] [6a,59] [6a,60] [6a,61] [6a,62] [6a,63] [6a,64] [6a,65] [6a,66] [6a,67] [6a,68] [6a,69] [6a,70] [6a,71] [6a,72] [6a,73] [6a,74] [6a,75] [6a,76] [6a,77] [6a,78] [6a,79] [6a,80] [6a,81] [6a,82] [6a,83] [6a,84] [6a,85] [6a,86] [6a,87] [6a,88] [6a,89] [6a,90] [6a,91] [6a,92] [6a,93] [6a,94] [6a,95] [6a,96] [6a,97] [6a,98] [7a,1] [7a,2] [7a,3] [7a,4] [7a,5] [7a,6] [7a,7] [7a,8] [7a,9] [7a,10] [7a,11] [7a,12] [7a,13] [7a,14] [7a,15] [7a,16] [7a,17] [7a,18] [7a,19] [7a,20] [7a,21] [7a,22] [7a,23] [7a,24] [7a,25] [7a,26] [7a,27] [7a,28] [7a,29] [7a,30] [7a,31] [7a,32] [7a,33] [7a,34] [7a,35] [7a,36] [7a,37] [7a,38] [7a,39] [7a,40] [7a,41] [7a,42] [7a,43] [7a,44] [7a,45] [7a,46] [7a,47] [7a,48] [7a,49] [7a,50] [7a,51] [7a,52] [7a,53] [7a,54] [7a,55] [7a,56] [7a,57] [7a,58] [7a,59] [7a,60] [7a,61] [7a,62] [7a,63] [7a,64] [7a,65] [7a,66] [7a,67] [7a,68] [7a,69] [7a,70] [7a,71] [7a,72] [7a,73] [7a,74] [7a,75] [7a,76] [7a,77] [7a,78] [7a,79] [7a,80] [7a,81] [7a,82] [7a,83] [7a,84] [7a,85] [7a,86] [7a,87] [7a,88] [8a,1] [8a,2] [8a,3] [8a,4] [8a,5] [8a,6] [8a,7] [8a,8] [8a,9] [8a,10] [8a,11] [8a,12] [8a,13] [8a,14] [8a,15] [8a,16] [8a,17] [8a,18] [8a,19] [8a,20] [8a,21] [8a,22] [8a,23] [8a,24] [8a,25] [8a,26] [8a,27] [8a,28] [8a,29] [8a,30] [8a,31] [8a,32] [8a,33] [8a,34] [8a,35] [8a,36] [8a,37] [8a,38] [8a,39] [8a,40] [8a,41] [8a,42] [8a,43] [8a,44] [8a,45] [8a,46] [8a,47] [8a,48] [8a,49] [8a,50] [8a,51] [8a,52] [8a,53] [8a,54] [8a,55] [8a,56] [8a,57] [8a,58] [8a,59] [8a,60] [8a,61] [8a,62] [8a,63] [8a,64] [8a,65] [8a,66] [8a,67] [8a,68] [8a,69] [8a,70] [8a,71] [8a,72] [8a,73] [8a,74] [8a,75] [8a,76] [8a,77] [8a,78] [8a,79] [8a,80] [8a,81] [8a,82] [8a,83] [8a,84] [8a,85] [8a,86] [8a,87] [8a,88] [8a,89] [8a,90] [9a,1] [9a,2] [9a,3] [9a,4] [9a,5] [9a,6] [9a,7] [9a,8] [9a,9] [9a,10] [9a,11] [9a,12] [9a,13] [9a,14] [9a,15] [9a,16] [9a,17] [9a,18] [9a,19] [9a,20] [9a,21] [9a,22] [9a,23] [9a,24] [9a,25] [9a,26] [9a,27] [9a,28] [9a,29] [9a,30] [9a,31] [9a,32] [9a,33] [9a,34] [9a,35] [9a,36] [9a,37] [9a,38] [9a,39] [9a,40] [9a,41] [9a,42] [9a,43] [9a,44] [9a,45] [9a,46] [9a,47] [9a,48] [9a,49] [9a,50] [9a,51] [9a,52] [9a,53] [9a,54] [9a,55] [9a,56] [9a,57] [9a,58] [9a,59] [9a,60] [9a,61] [9a,62] [9a,63] [9a,64] [9a,65] [9a,66] [9a,67] [9a,68] [9a,69] [9a,70] [9a,71] [9a,72] [9a,73] [9a,74] [9a,75] [9a,76] [9a,77] [9a,78] [9a,79] [9a,80] [9a,81] [9a,82] [9a,83] [9a,84] [9a,85] [9a,86] [9a,87] [9a,88] [9a,89] [9a,90] [9a,91] [9a,92] [9a,93] [9a,94] [9a,95] [9a,96] [9a,97] [9a,98] [10a,1] [10a,2] [10a,3] [10a,4] [10a,5] [10a,6] [10a,7] [10a,8] [10a,9] [10a,10] [10a,11] [10a,12] [10a,13] [10a,14] [10a,15] [10a,16] [10a,17] [10a,18] [10a,19] [10a,20] [10a,21] [10a,22] [10a,23] [10a,24] [10a,25] [10a,26] [10a,27] [10a,28] [10a,29] [10a,30] [10a,31] [10a,32] [10a,33] [10a,34] [10a,35] [10a,36] [10a,37] [10a,38] [10a,39] [10a,40] [10a,41] [10a,42] [10a,43] [10a,44] [10a,45] [10a,46] [10a,47] [10a,48] [10a,49] [10a,50] [10a,51] [10a,52] [10a,53] [10a,54] [10a,55] [10a,56] [10a,57] [10a,58] [10a,59] [10a,60] [10a,61] [10a,62] [10a,63] [10a,64] [10a,65] [10a,66] [10a,67] [10a,68] [10a,69] [10a,70] [10a,71] [10a,72] [10a,73] [10a,74] [10a,75] [10a,76] [10a,77] [10a,78] [10a,79] [10a,80] [10a,81] [10a,82] [10a,83] [10a,84] [10a,85] [10a,86] [10a,87] [10a,88] [10a,89] [10a,90] [10a,91] [10a,92] [10a,93] [10a,94] [10a,95] [10a,96] [10a,97] [10a,98] [10a,99] [10a,100] [10a,101] [10a,102] [10a,103] [10a,104] [10a,105] [10a,106] [10a,107] [10a,108] [10a,109] [10a,110] [10a,111] [10a,112] [10a,113] [10a,114] [10a,115] [10a,116] [10a,117] [10a,118] [10a,119] [10a,120] [10a,121] [10a,122] [10a,123] [10a,124] [10a,125] [10a,126] [10a,127] [10a,128] [10a,129] [10a,130] [10a,131] [10a,132] [10a,133] [10a,134] [10a,135] [10a,136] [10a,137] [10a,138] [10a,139] [10a,140] [10a,141] [10a,142] [10a,143] [10a,144] [10a,145] [10a,146] [10a,147] [10a,148] [10a,149] [10a,150] [10a,151] [10a,152] [10a,153] [10a,154] [10a,155] [10a,156] [10a,157] [10a,158] [10a,159] [10a,160] [10a,161] [10a,162] [10a,163] [10a,164] [10a,165] [10a,166] [10a,167] [10a,168] [10a,169] [10a,170] [11a,1] [11a,2] [11a,3] [11a,4] [11a,5] [11a,6] [11a,7] [11a,8] [11a,10] [11a,11] [11a,13] [11a,14] [11a,15] [11a,16] [11a,17] [11a,18] [11a,19] [11a,20] [11a,21] [11a,22] [11a,23] [11a,24] [11a,25] [11a,26] [11a,27] [11a,28] [11a,29] [11a,30] [11a,31] [11a,32] [11a,33] [11a,34] [11a,35] [11a,36] [11a,37] [11a,38] [11a,39] [11a,40] [11a,41] [11a,42] [11a,43] [11a,44] [11a,45] [11a,46] [11a,47] [11a,48] [11a,49] [11a,50] [11a,51] [11a,52] [11a,53] [11a,54] [11a,55] [11a,56] [11a,57] [11a,58] [11a,59] [11a,60] [11a,61] [11a,62] [11a,63] [11a,64] [11a,65] [11a,66] [11a,67] [11a,68] [11a,69] [11a,70] [11a,71] [11a,72] [11a,73] [11a,74] [11a,75] [11a,76] [11a,77] [11a,78] [11a,79] [11a,80] [11a,81] [11a,82] [11a,83] [11a,84] [11a,85] [11a,86] [11a,87] [11a,88] [11a,89] [11a,90] [11a,91] [11a,92] [11a,93] [11a,94] [11a,95] [11a,96] [11a,97] [11a,98] [11a,99] [11a,100] [11a,101] [11a,102] [11a,103] [11a,104] [11a,105] [11a,106] [11a,107] [11a,108] [11a,109] [11a,110] [11a,111] [11a,112] [11a,113] [11a,114] [11a,115] [11a,116] [11a,117] [11a,118] [11a,119] [11a,120] [11a,121] [11a,122] [11a,123] [11a,124] [12a,1] [12a,2] [12a,3] [12a,4] [12a,5] [12a,6] [12a,7] [12a,8] [12a,9] [12a,10] [12a,11] [12a,12] [12a,13] [12a,14] [12a,15] [12a,16] [12a,17] [12a,18] [12a,19] [12a,20] [12a,21] [12a,22] [12a,23] [12a,24] [12a,25] [12a,26] [12a,27] [12a,28] [12a,29] [12a,30] [12a,31] [12a,32] [12a,33] [12a,34] [12a,35] [12a,36] [12a,37] [12a,38] [12a,39] [12a,40] [12a,41] [12a,42] [12a,43] [12a,44] [12a,45] [12a,46] [12a,47] [12a,48] [12a,49] [12a,50] [12a,51] [12a,52] [12a,53] [12a,54] [12a,55] [12a,56] [12a,57] [12a,58] [12a,59] [12a,60] [12a,61] [12a,62] [12a,63] [12a,64] [12a,65] [12a,66] [12a,67] [12a,68] [12a,69] [12a,70] [12a,71] [12a,72] [12a,73] [12a,74] [12a,75] [12a,76] [12a,77] [12a,78] [12a,79] [12a,80] [12a,81] [12a,82] [12a,83] [12a,84] [12a,85] [12a,86] [12a,87] [12a,88] [12a,89] [12a,90] [12a,91] [12a,92] [12a,93] [12a,94] [12a,95] [12a,96] [12a,97] [12a,98] [12a,99] [12a,100] [12a,101] [12a,102] [12a,103] [12a,104] [12a,105] [12a,106] [12a,107] [12a,108] [12a,109] [12a,110] [12a,111] [12a,112] [12a,113] [12a,114] [12a,115] [12a,116] [12a,117] [12a,118] [12a,119] [12a,120] [12a,121] [12a,122] [12a,123] [12a,124] [13a,1] [13a,2] [13a,3] [13a,4] [13a,5] [13a,6] [13a,7] [13a,8] [13a,9] [13a,10] [13a,11] [13a,12] [13a,13] [13a,14] [13a,15] [13a,16] [13a,17] [13a,18] [13a,19] [13a,20] [13a,21] [13a,22] [13a,23] [13a,24] [13a,25] [13a,26] [13a,27] [13a,28] [13a,29] [13a,30] [13a,31] [13a,32] [13a,33] [13a,34] [13a,35] [13a,36] [13a,37] [13a,38] [13a,39] [13a,40] [13a,41] [13a,42] [13a,43] [13a,44] [13a,45] [13a,46] [13a,47] [13a,48] [13a,49] [13a,50] [13a,51] [13a,52] [13a,53] [13a,54] [13a,55] [13a,56] [13a,57] [13a,58] [13a,59] [13a,60] [13a,61] [13a,62] [13a,63] [13a,64] [13a,65] [13a,66] [13a,67] [13a,68] [13a,69] [13a,70] [13a,71] [13a,72] [13a,73] [13a,74] [13a,75] [13a,76] [13a,77] [13a,78] [13a,79] [13a,80] [13a,81] [13a,82] [13a,83] [13a,84] [13a,85] [13a,86] [13a,87] [13a,88] [13a,89] [13a,90] [14a,1] [14a,2] [14a,3] [14a,4] [14a,5] [14a,6] [14a,7] [14a,8] [14a,9] [14a,10] [14a,11] [14a,12] [14a,13] [14a,14] [14a,15] [14a,16] [14a,17] [14a,18] [14a,19] [14a,20] [14a,21] [14a,22] [14a,23] [14a,24] [14a,25] [14a,26] [14a,27] [14a,28] [14a,29] [14a,30] [14a,31] [14a,32] [14a,33] [14a,34] [14a,35] [14a,36] [14a,37] [14a,38] [14a,39] [14a,40] [14a,41] [14a,42] [14a,43] [14a,44] [14a,45] [14a,46] [14a,47] [14a,48] [14a,49] [14a,50] [14a,51] [14a,52] [14a,53] [14a,54] [14a,55] [14a,56] [14a,57] [14a,58] [14a,59] [14a,60] [14a,61] [14a,62] [14a,63] [14a,64] [14a,65] [14a,66] [14a,67] [14a,68] [14a,69] [14a,70] [14a,71] [14a,72] [14a,73] [14a,74] [14a,75] [14a,76] [14a,77] [14a,78] [14a,79] [14a,80] [14a,81] [14a,82] [14a,83] [14a,84] [14a,85] [14a,86] [14a,87] [14a,88] [14a,89] [14a,90] [14a,91] [14a,92] [14a,93] [14a,94] [14a,95] [14a,96] [14a,97] [14a,98] [14a,99] [14a,100] [14a,101] [14a,102] [14a,103] [14a,104] [14a,105] [14a,106] [14a,107] [14a,108] [14a,109] [14a,110] [14a,111] [14a,112] [14a,113] [14a,114] [14a,115] [14a,116] [14a,117] [14a,118] [14a,119] [14a,120] [14a,121] [14a,122] [14a,123] [14a,124] [14a,125] [14a,126] [14a,127] [14a,128] [14a,129] [14a,130] [14a,131] [14a,132] [14a,133] [14a,134] [14a,135] [14a,136] [14a,137] [14a,138] [14a,139] [14a,140] [14a,141] [14a,142] [14a,143] [14a,144] [14a,145] [14a,146] [14a,147] [14a,148] [14a,149] [14a,150] [14a,151] [14a,152] [14a,153] [14a,154] [14a,155] [14a,156] [14a,157] [14a,158] [14a,159] [14a,160] [14a,161] [14a,162] [14a,163] [14a,164] [14a,165] [14a,166] [14a,167] [14a,168] [14a,169] [14a,170] [14a,171] [14a,172] [14a,173] [14a,174] [14a,175] [14a,176] [14a,177] [14a,178] [14a,179] [14a,180] [14a,181] [14a,182] [14a,183] [14a,184] [14a,185] [14a,186] [14a,187] [14a,188] [14a,189] [14a,190] [14a,191] [14a,192] [14a,193] [14a,194] [14a,195] [14a,196] [14a,197] [14a,198] [14a,199] [14a,200] [14a,201] [14a,202] [14a,203] [14a,204] [14a,205] [14a,206] [14a,207] [14a,208] [14a,209] [14a,210] [14a,211] [14a,212] [14a,213] [14a,214] [14a,215] [14a,216] [14a,217] [14a,218] [14a,219] [14a,220] [14a,221] [14a,222] [14a,223] [14a,224] [14a,225] [14a,226] [14a,227] [14a,228] [14a,229] [14a,230] [14a,231] [14a,232] [14a,233] [14a,234] [15a,1] [15a,2] [15a,3] [15a,4] [15a,5] [15a,6] [15a,7] [15a,8] [15a,9] [15a,10] [15a,11] [15a,12] [15a,13] [15a,14] [15a,15] [15a,16] [15a,17] [15a,18] [15a,19] [15a,20] [15a,21] [15a,22] [15a,23] [15a,24] [15a,25] [15a,26] [15a,27] [15a,28] [15a,29] [15a,30] [15a,31] [15a,32] [15a,33] [15a,34] [15a,35] [15a,36] [15a,37] [15a,38] [15a,39] [15a,40] [15a,41] [15a,42] [15a,43] [15a,44] [15a,45] [15a,46] [15a,47] [15a,48] [15a,49] [15a,50] [15a,51] [15a,52] [15a,53] [15a,54] [15a,55] [15a,56] [15a,57] [15a,58] [15a,59] [15a,60] [15a,61] [15a,62] [15a,63] [15a,64] [15a,65] [15a,66] [15a,67] [15a,68] [15a,69] [15a,70] [15a,71] [15a,72] [15a,73] [15a,74] [15a,75] [15a,76] [15a,77] [15a,78] [15a,79] [15a,80] [15a,81] [15a,82] [15a,83] [15a,84] [16a,1] [16a,2] [16a,3] [16a,4] [16a,5] [16a,6] [16a,7] [16a,8] [16a,9] [16a,10] [16a,11] [16a,12] [16a,13] [16a,14] [16a,15] [16a,16] [16a,17] [16a,18] [16a,19] [16a,20] [16a,21] [16a,22] [16a,23] [16a,24] [16a,25] [16a,26] [16a,27] [16a,28] [16a,29] [16a,30] [16a,31] [16a,32] [16a,33] [16a,34] [16a,35] [16a,36] [16a,37] [16a,38] [16a,39] [16a,40] [16a,41] [16a,42] [16a,43] [16a,44] [16a,45] [16a,46] [16a,47] [16a,48] [16a,49] [16a,50] [16a,51] [16a,52] [16a,53] [16a,54] [16a,55] [16a,56] [16a,57] [16a,58] [16a,59] [16a,60] [16a,61] [16a,62] [17a,1] [17a,2] [17a,3] [17a,4] [17a,5] [17a,6] [17a,7] [17a,8] [17a,9] [17a,10] [17a,11] [17a,12] [17a,13] [17a,14] [17a,15] [17a,16] [17a,17] [17a,18] [17a,19] [17a,20] [17a,21] [17a,22] [17a,23] [17a,24] [17a,25] [17a,26] [17a,27] [17a,28] [17a,29] [17a,30] [17a,31] [17a,32] [17a,33] [17a,34] [17a,35] [17a,36] [17a,37] [17a,38] [17a,39] [17a,40] [17a,41] [17a,42] [17a,43] [17a,44] [17a,45] [17a,46] [17a,47] [17a,48] [17a,49] [17a,50] [17a,51] [17a,52] [17a,53] [17a,54] [17a,55] [17a,56] [17a,57] [17a,58] [17a,59] [17a,60] [17a,61] [17a,62] [18a,1] [18a,2] [18a,3] [18a,4] [18a,5] [18a,6] [18a,7] [18a,8] [18a,9] [18a,10] [18a,11] [18a,12] [18a,13] [18a,14] [18a,15] [18a,16] [18a,17] [18a,18] [18a,19] [18a,20] [18a,21] [18a,22] [18a,23] [18a,24] [18a,25] [18a,26] [18a,27] [18a,28] [18a,29] [18a,30] [18a,31] [18a,32] [18a,33] [18a,34] [18a,35] [18a,36] [18a,37] [18a,38] [18a,39] [18a,40] [18a,41] [18a,42] [18a,43] [18a,44] [18a,45] [18a,46] [18a,47] [18a,48] [18a,49] [18a,50] [18a,51] [18a,52] [18a,53] [18a,54] [18a,55] [18a,56] [18a,57] [18a,58] [18a,59] [18a,60] [18a,61] [18a,62] [18a,63] [18a,64] [18a,65] [18a,66] [18a,67] [18a,68] [18a,69] [18a,70] [18a,71] [18a,72] [18a,73] [18a,74] [18a,75] [18a,76] [18a,77] [18a,78] [18a,79] [18a,80] [18a,81] [18a,82] [18a,83] [18a,84] [18a,85] [18a,86] [18a,87] [18a,88] [18a,89] [18a,90] [18a,91] [18a,92] [18a,93] [18a,94] [18a,95] [18a,96] [18a,97] [18a,98] [18a,99] [18a,100] [18a,101] [18a,102] [18a,103] [18a,104] [18a,105] [18a,106] [18a,107] [18a,108] [18a,109] [18a,110] [18a,111] [18a,112] [18a,113] [18a,114] [18a,115] [18a,116] [18a,117] [18a,118] [18a,119] [18a,120] [18a,121] [18a,122] [18a,123] [18a,124] [18a,125] [18a,126] [18a,127] [18a,128] [18a,129] [18a,130] [18a,131] [18a,132] [18a,133] [18a,134] [18a,135] [18a,136] [18a,137] [18a,138] [18a,139] [18a,140] [18a,141] [18a,142] [18a,143] [18a,144] [18a,145] [18a,146] [18a,147] [18a,148] [18a,149] [18a,150] [18a,151] [18a,152] [18a,153] [18a,154] [18a,155] [18a,156] [18a,157] [18a,158] [18a,159] [18a,160] [18a,161] [18a,162] [18a,163] [18a,164] [18a,165] [18a,166] [18a,167] [18a,168] [18a,169] [18a,170] [18a,171] [18a,172] [19a,1] [19a,2] [19a,3] [19a,4] [19a,5] [19a,6] [19a,7] [19a,8] [19a,9] [19a,10] [19a,11] [19a,12] [19a,13] [19a,14] [19a,15] [19a,16] [19a,17] [19a,18] [19a,19] [19a,20] [19a,21] [19a,22] [19a,23] [19a,24] [19a,25] [19a,26] [19a,27] [19a,28] [19a,29] [19a,30] [19a,31] [19a,32] [19a,33] [19a,34] [19a,35] [19a,36] [19a,37] [19a,38] [19a,39] [19a,40] [19a,41] [19a,42] [19a,43] [19a,44] [19a,45] [19a,46] [19a,47] [19a,48] [19a,49] [19a,50] [19a,51] [19a,52] [19a,53] [19a,54] [19a,55] [19a,56] [19a,57] [19a,58] [19a,59] [19a,60] [19a,61] [19a,62] [19a,63] [19a,64] [19a,65] [19a,66] [19a,67] [19a,68] [19a,69] [19a,70] [19a,71] [19a,72] [19a,73] [19a,74] [19a,75] [19a,76] [19a,77] [19a,78] [19a,79] [19a,80] [19a,81] [19a,82] [19a,83] [19a,84] [19a,85] [19a,86] [19a,87] [19a,88] [19a,89] [19a,90] [19a,91] [19a,92] [19a,93] [19a,94] [19a,95] [19a,96] [19a,97] [19a,98] [19a,99] [19a,100] [19a,101] [19a,102] [19a,103] [19a,104] [19a,105] [19a,106] [19a,107] [19a,108] [19a,109] [19a,110] [19a,111] [19a,112] [19a,113] [19a,114] [19a,115] [19a,116] [19a,117] [19a,118] [19a,119] [19a,120] [19a,121] [19a,122] [19a,123] [19a,124] [19a,125] [19a,126] [19a,127] [19a,128] [19a,129] [19a,130] [19a,131] [19a,132] [19a,133] [19a,134] [19a,135] [19a,136] [19a,137] [19a,138] [19a,139] [19a,140] [19a,141] [19a,142] [19a,143] [19a,144] [19a,145] [19a,146] [19a,147] [19a,148] [19a,149] [19a,150] [19a,151] [19a,152] [19a,153] [19a,154] [19a,155] [19a,156] [19a,157] [19a,158] [19a,159] [19a,160] [19a,161] [19a,162] [19a,163] [19a,164] [19a,165] [19a,166] [19a,167] [19a,168] [19a,169] [19a,170] [19a,171] [19a,172] [19a,173] [19a,174] [19a,175] [19a,176] [19a,177] [19a,178] [19a,179] [19a,180] [19a,181] [19a,182] [19a,183] [19a,184] [19a,185] [19a,186] [19a,187] [19a,188] [19a,189] [19a,190] [19a,191] [19a,192] [19a,193] [19a,194] [19a,195] [19a,196] [19a,197] [19a,198] [19a,199] [19a,200] [19a,201] [19a,202] [19a,203] [19a,204] [20a,1] [20a,2] [20a,3] [20a,4] [20a,5] [20a,6] [20a,7] [20a,8] [20a,9] [20a,10] [20a,11] [20a,12] [20a,13] [20a,14] [20a,15] [20a,16] [20a,17] [20a,18] [20a,19] [20a,20] [20a,21] [20a,22] [20a,23] [20a,24] [20a,25] [20a,26] [20a,27] [20a,28] [20a,29] [20a,30] [20a,31] [20a,32] [20a,33] [20a,34] [20a,35] [20a,36] [20a,37] [20a,38] [20a,39] [20a,40] [20a,41] [20a,42] [20a,43] [20a,44] [20a,45] [20a,46] [20a,47] [20a,48] [20a,49] [20a,50] [20a,51] [20a,52] [20a,53] [20a,54] [20a,55] [20a,56] [20a,57] [20a,58] [20a,59] [20a,60] [20a,61] [20a,62] [20a,63] [20a,64] [20a,65] [20a,66] [20a,67] [20a,68] [20a,69] [20a,70] [20a,71] [20a,72] [20a,73] [20a,74] [20a,75] [20a,76] [20a,77] [20a,78] [20a,79] [20a,80] [20a,81] [20a,82] [20a,83] [20a,84] [20a,85] [20a,86] [20a,87] [20a,88] [20a,89] [20a,90] [20a,91] [20a,92] [20a,93] [20a,94] [20a,95] [20a,96] [20a,97] [20a,98] [20a,99] [20a,100] [20a,101] [20a,102] [20a,103] [20a,104] [20a,105] [20a,106] [20a,107] [20a,108] [20a,109] [20a,110] [20a,111] [20a,112] [20a,113] [20a,114] [20a,115] [20a,116] [20a,117] [20a,118] [20a,119] [20a,120] [20a,121] [20a,122] [20a,123] [20a,124] [20a,125] [20a,126] [20a,127] [20a,128] [20a,129] [20a,130] [20a,131] [20a,132] [20a,133] [20a,134] [20a,135] [20a,136] [20a,137] [20a,138] [20a,139] [20a,140] [20a,141] [20a,142] [20a,143] [20a,144] [20a,145] [20a,146] [20a,147] [20a,148] [20a,149] [20a,150] [20a,151] [20a,152] [20a,153] [20a,154] [20a,155] [20a,156] [20a,157] [20a,158] [20a,159] [20a,160] [20a,161] [20a,162] [20a,163] [20a,164] [20a,165] [20a,166] [20a,167] [20a,168] [20a,169] [20a,170] [20a,171] [20a,172] [20a,173] [20a,174] [20a,175] [20a,176] [20a,177] [20a,178] [20a,179] [20a,180] [20a,181] [20a,182] [20a,183] [20a,184] [20a,185] [20a,186] [20a,187] [20a,188] [20a,189] [20a,190] [20a,191] [20a,192] [20a,193] [20a,194] [20a,195] [20a,196] [20a,197] [20a,198] [20a,199] [20a,200] [20a,201] [20a,202] [20a,203] [20a,204] [20a,205] [20a,206] [20a,207] [20a,208] [20a,209] [20a,210] [20a,211] [20a,212] [20a,213] [20a,214] [20a,215] [20a,216] [20a,217] [20a,218] [20a,219] [20a,220] [20a,221] [20a,222] [20a,223] [20a,224] [20a,225] [20a,226] [20a,227] [20a,228] [20a,229] [20a,230] [20a,231] [20a,232] [20a,233] [20a,234] [20a,235] [20a,236] [20a,237] [20a,238] [20a,239] [20a,240] [20a,241] [20a,242] [20a,243] [20a,244] [20a,245] [20a,246] [20a,247] [20a,248] [20a,249] [20a,250] [20a,251] [20a,252] [20a,253] [20a,254] [20a,255] [20a,256] [20a,257] [20a,258] [20a,259] [20a,260] [20a,261] [20a,262] [20a,263] [20a,264] [20a,265] [20a,266] [20a,267] [20a,268] [20a,269] [20a,270] [20a,271] [20a,272] [20a,273] [20a,274] [20a,275] [20a,276] [20a,277] [20a,278] [20a,279] [20a,280] [20a,281] [20a,282] [20a,283] [20a,284] [20a,285] [20a,286] [21a,1] [21a,2] [21a,3] [21a,4] [21a,5] [21a,6] [21a,7] [21a,8] [21a,9] [21a,10] [21a,11] [21a,12] [21a,13] [21a,14] [21a,15] [21a,16] [21a,17] [21a,18] [21a,19] [21a,20] [21a,21] [21a,22] [21a,23] [21a,24] [21a,25] [21a,26] [21a,27] [21a,28] [21a,29] [21a,30] [21a,31] [21a,32] [21a,33] [21a,34] [21a,35] [21a,36] [21a,37] [21a,38] [21a,39] [21a,40] [21a,41] [21a,42] [21a,43] [21a,44] [21a,45] [21a,46] [21a,47] [21a,48] [21a,49] [21a,50] [21a,51] [21a,52] [21a,53] [21a,54] [21a,55] [21a,56] [21a,57] [21a,58] [21a,59] [21a,60] [21a,61] [21a,62] [21a,63] [21a,64] [21a,65] [21a,66] [21a,67] [21a,68] [21a,69] [21a,70] [21a,71] [21a,72] [21a,73] [21a,74] [21a,75] [21a,76] [21a,77] [21a,78] [21a,79] [21a,80] [21a,81] [21a,82] [21a,83] [21a,84] [21a,85] [21a,86] [21a,87] [21a,88] [21a,89] [21a,90] [21a,91] [21a,92] [21a,93] [21a,94] [21a,95] [21a,96] [21a,97] [21a,98] [21a,99] [21a,100] [21a,101] [21a,102] [21a,103] [21a,104] [21a,105] [21a,106] [21a,107] [21a,108] [21a,109] [21a,110] [21a,111] [21a,112] [21a,113] [21a,114] [21a,115] [21a,116] [21a,117] [21a,118] [21a,119] [21a,120] [21a,121] [21a,122] [21a,123] [21a,124] [21a,125] [21a,126] [21a,127] [21a,128] [21a,129] [21a,130] [21a,131] [21a,132] [21a,133] [21a,134] [21a,135] [21a,136] [21a,137] [21a,138] [21a,139] [21a,140] [21a,141] [21a,142] [21a,143] [21a,144] [21a,145] [21a,146] [21a,147] [21a,148] [21a,149] [21a,150] [21a,151] [21a,152] [21a,153] [21a,154] [21a,155] [21a,156] [21a,157] [21a,158] [21a,159] [21a,160] [21a,161] [21a,162] [21a,163] [21a,164] [21a,165] [21a,166] [21a,167] [21a,168] [21a,169] [21a,170] [21a,171] [21a,172] [21a,173] [21a,174] [21a,175] [21a,176] [21a,177] [21a,178] [21a,179] [21a,180] [21a,181] [21a,182] [21a,183] [21a,184] [21a,185] [21a,186] [21a,187] [21a,188] [21a,189] [21a,190] [21a,191] [21a,192] [21a,193] [21a,194] [21a,195] [21a,196] [21a,197] [21a,198] [21a,199] [21a,200] [21a,201] [21a,202] [21a,203] [21a,204] [21a,205] [21a,206] [21a,207] [21a,208] [21a,209] [21a,210] [21a,211] [21a,212] [21a,213] [21a,214] [21a,215] [21a,216] [21a,217] [21a,218] [21a,219] [21a,220] [21a,221] [21a,222] [21a,223] [21a,224] [21a,225] [21a,226] [21a,227] [21a,228] [21a,229] [21a,230] [21a,231] [21a,232] [21a,233] [21a,234] [21a,235] [21a,236] [21a,237] [21a,238] [21a,239] [21a,240] [21a,241] [21a,242] [21a,243] [21a,244] [21a,245] [21a,246] [21a,247] [21a,248] [21a,249] [21a,250] [21a,251] [21a,252] [21a,253] [21a,254] [21a,255] [21a,256] [21a,257] [21a,258] [21a,259] [21a,260] [21a,261] [21a,262] [21a,263] [21a,264] [21a,265] [21a,266] [21a,267] [21a,268] [21a,269] [21a,270] [21a,271] [21a,272] [21a,273] [21a,274] [21a,275] [21a,276] [21a,277] [21a,278] [21a,279] [21a,280] [21a,281] [21a,282] [21a,283] [21a,284] [21a,285] [21a,286] [21a,287] [21a,288] [21a,289] [21a,290] [21a,291] [21a,292] [21a,293] [21a,294] [21a,295] [21a,296] [21a,297] [21a,298] [21a,299] [21a,300] [21a,301] [21a,302] [21a,303] [21a,304] [21a,305] [21a,306] [21a,307] [21a,308] [21a,309] [21a,310] [21a,311] [21a,312] [21a,313] [21a,314] [21a,315] [21a,316] [21a,317] [21a,318] [21a,319] [21a,320] [21a,321] [21a,322] [21a,323] [21a,324] [21a,325] [21a,326] [21a,327] [21a,328] [21a,329] [21a,330] [21a,331] [21a,332] [21a,333] [21a,334] [21a,335] [21a,336] [21a,337] [21a,338] [21a,339] [21a,340] [21a,341] [21a,342] [21a,343] [21a,344] [21a,345] [21a,346] [21a,347] [21a,348] [21a,349] [21a,350] [21a,351] [21a,352] [21a,353] [21a,354] [21a,355] [21a,356] [21a,357] [21a,358] [21a,359] [21a,360] [21a,361] [21a,362] [21a,363] [21a,364] [21a,365] [21a,366] [21a,367] [21a,368] [21a,369] [21a,370] [21a,371] [21a,372] [21a,373] [21a,374] [21a,375] [21a,376] [21a,377] [21a,378] [21a,379] [21a,380] [21a,381] [21a,382] [21a,383] [21a,384] [21a,385] [21a,386] [21a,387] [21a,388] [21a,389] [21a,390] [21a,391] [21a,392] [21a,393] [21a,394] [21a,395] [21a,396] [21a,397] [21a,398] [21a,399] [21a,400] [21a,401] [21a,402] [21a,403] [21a,404] [21a,405] [21a,406] [21a,407] [21a,408] [21a,409] [21a,410] [21a,411] [21a,412] [21a,413] [21a,414] [21a,415] [21a,416] [21a,417] [21a,418] [21a,419] [21a,420] [21a,421] [21a,422] [21a,423] [21a,424] [21a,425] [21a,426] [21a,427] [21a,428] [21a,429] [21a,430] [21a,431] [21a,432] [21a,433] [21a,434] [21a,435] [21a,436] [21a,437] [21a,438] [21a,439] [21a,440] [21a,441] [21a,442] [21a,443] [21a,444] [21a,445] [21a,446] [21a,447] [21a,448] [21a,449] [21a,450] [21a,451] [21a,452] [21a,453] [21a,454] [21a,455] [21a,456] [21a,457] [21a,458] [21a,459] [21a,460] [21a,461] [21a,462] [21a,463] [21a,464] | von vnſer vrouwen wundˢe NV horet alle díe híe ſín Vf daz vch di kvnígín Di edele vn̄ di vrie Gotes mvter marie Mvge deſte baz behagen So wil ich hi von ir ſagen Ir zv lobe vns zv vrumen als ich mít warheít han vˢnvmen Svmeliche gute mere Dar an di lobebere Rechtes lobes wol iſt wert In dem hˢzen daz ir gert Zu eínem vor ſprechen dort Ir habet alle wol gehort Daz ſi vier tage hat Di man mit viere begat In des iares v̄mevart Der tac do ſi geborn wart Der wart zv iungeſt vf geleît Von der reínen criſtenheít Nv horet wi ſich daz erhub als ich ſín an dem mere entſub Ez was ein reíner guter man Der hete ſich genvmen an In alle ſíme lebene Daz er ie vil ebene Sich von dˢ valſchen werlt enzoch Vn̄ an vnſen herren vloch an des gebetes innekeít Sin hˢze dicke was zv ſpreit an des geiſtes weíde Dˢ werlde lieb noch leide Enkonde ín brengen nicht da von· Des er mít gote was gewon Wand er mít kvſchen mvte In rechter demvte Vf got was geneíget gar Nv vugete ſíchz alle iar Immer als di zit gelac Daz nv iſt vnſer vrouwen tac In dem ſi zvr werlde quam Der ſelbe gute man vˢnam In grozer ſuzekeít dar obe an vnſers lîeben hˢren lobe Von engeln lvſtlichen ſanc Dˢ ím mít ſulchem done erclanc Daz ergevreut des ſere wart Ie nach des iares v̄mevart Horte er di ſtíme· vn̄ anders nícht Durch di ſelben geſchicht Vn̄ dvrch des wunders gebot Bat er getrulich got Daz er ím erſcheínte Waz dírre ſanc meínte Der ím mít ſulcher vreudē ſchal Ie des iares erhal aller ſvzekeíte vol Sín wílle wart ervullet wol Wand ím quā eín reíner bote Eín engel geſant von gote Der lieplichen ſprach zv ím Guter man nv vˢním Ich ſal machen dir bekant Dar nach din wille was gewant Waz der geſanc meíne María di vil reíne Di edele di demvte Di ſchone vn̄ di gute Di criſtes mvter· was erkorn an dem tage wart geborn Der criſtenheít zu eíner wer Des vreut ſich allez hímeliſch her In der edelen vrouwen lobe Vor irme lieben ſvne dar obe Diz ſaltu offenbaren Daz man ín allen iaren In der criſtenheít bege Den tac· ſwēne er ouch entſte Daz alſo hímel vnd erde Wol eíntrechtic werde Glich· vnd vnvˢhouwen an dem lobe der vrouwen Di wert iſt aller werdekeít Swaz dem māne wart geſeít Daz ſagete er vurbaz zvhant Dem pabeſte machte er ez bekant Vn̄ andern guten luten Sin wort vnde ſín beduten Entpfiengen ſie vil ebene Wand er an ſíme lebene Mit vil grozer heilikeít Ein bilde gab der warheit Der pabeſt vn̄ die gelarten Iren ſín do karten allen enden ín di ſchríft Vn̄ vunden ín der alden ſtift als ouch geſchriben was da vorn Wi an dem tage wart geborn Di edele ívncvrouwe gut Sus viel dar uf ir aller mut Daz der tac eín víre wart Von der zít vntz vurwart Den die criſten lute· Begen mít vreuden hute Vn̄ eren dran marien Di edeln wandels vrien Sus ſal von rechte ímmer ſín Gelobet des hímels kvnígín Ez was eín edele vrouwe Di mít genaden touwe Von gode alſo begozzē wart Daz ſi ín tugentlicher art Ires hˢzen liebe ſcharf Grozlich vf vnſe vrouwe warf Vf marien di kvnígín Ir liebe wart daran wol ſchín Di ſi zv maríen truc In grozer hitze genvc an tugentlicher ſnelle Si liez ir eíne capelle Vor írme huſe machen Mit erlichen ſachen Wart di geziert ordenlích Di vrouwe vndˢwant ſich Daz ír was gentzlich vndˢtan Capelle vnde capellan Daz was ír wille vn̄ ir gebot Dvrch maríen vn̄ durch got als ín ír liebe was ergraben Daz ſi wolde alle tage haben Eíne meſſe von marien Die edeln vn̄ di vríen Lobete ſi alſus da míde Der víl tugentliche ſite Werte an ir lange vn̄ lanc In des iares híneganc Do der kvnigīne tac In rechter maze gelac Daz maría di gute In grozer demute Ir kínt ín den tempel truc als man mít vreuden genvc In der reínen criſtenheít Die liecht zv den kírchen treít Daz liechtmeſſe iſt genant Do wart der vrouwen erwant Ir meſſe an vngemache Ez vugete not ſache Daz ir priſter dannen was Vn̄ ir níman ſanc noch las Di meſſe· als ſi was gewon Di edele vrouwe truc da von In ir víl groz vngemach Durch daz mā ſi betrubet ſach Wand ir di ſache ir vreude nam In ir capelle ſi quam Mit grozer andacht ſi daz tet Vn̄ viel mit leide an ír gebet Si clagete weínde ſere Daz ſi der grozen ere Des heíligen tages ſolde entweſen Vn̄ weder ſíngen noch leſen Di meſſe ſolde horen Díz mvſte ir vreude ſtoren In alles hˢzen mvte Secht wa got der gute Liez offenlichen ſchouwen an der ſelben vrouwen Daz er nícht vngelonet lat ſwˢ ſíne mvter lieb hat Di vrouwe wart entrucket hín Von gote ín eínē vremden ſín Der ir herze erluchte Di vrouwe do beduchte Wi ſi ín eín mvnſtˢ quam Dar abe ſi vil vreuden nam Daz mvnſtˢ was gezíeret Wol underníeret vndˢordeníeret an tíefer liſtkvnder art Di vrouwe bracht darín wart an eíne wol gezierte ſtat Secht wi zvr tvr ín trat als ſi begonde ſchouwen Vil ſchoner ívncvrouwen Wol geordent was ir ganc Idoch vor in allen ſwanc Ein íuncvrouwe alſo luſtſam Daz di vrouwen wundˢ nam Irre vnmazen clarheít Si was kvníclich becleit In aller richeít genvc Vf írme houbte ſi truc Eín wol luchtende crone Sie quamen alle ſchone Vn̄ ſatzten ſich nach ir recht In der kírchen zilecht als ſie ir ordenvnge twanc Dar nach nicht vber lanc So ſicht ſi aber dríngen Eíne ſchar von ívngelíngen In· durch di kírchtvr Sie quamen alle her vur In daz mvnſtˢ ordenlich Vn̄ ſatzten zvchtlichen ſich Wand ín wol geſtulet was In den gotes palas Wart do vil bvrnder kerzē bracht In harte grozer andacht Gab mā eín liecht dˢ vrouwē hin Di zvm erſten vor ín Was in den tempel getreten als ſie daz getan heten Vn̄ di vrouwe lobeſam Ir liecht ín ir hant genam Ir kerzen man alv̄me gab Vntz an daz ende hín ab Daz da níman ínne was In des mvnſters palas Er enhete eín liecht ín der hant Obene harte ſchone entprant ane di vrouwe alleíne Do quam ouch ir eíne Vn̄ gab der vrouwē eín liecht Vf daz ſi hete mítepflicht an der hochzít· díz geſchach Dar nach di vrouwe aber ſach Wi mít ſchonen vugen zwene zweí licht trugen Daz eíne was laurencíus Daz andere víncencíus Nach dē quamē zwene man Die ſich heten an getan als noch hute ín hochzít Dyaken vn̄ ſubdyaken pflit Vn̄ zv dem amte ſuln leſen Die duchtē ſie zwene engele weſen nach den quā mít zierheít Eíner pfeflich becleít Sie duchte ez were criſtus nv diſe quamen alle ſus Vntz hín vur den altare Do erhub man offenbare Des tages ſanc vn̄ ſín amt Swaz ir darīne was geſamt Die ſvngen alſo ſchone Daz von ſulchem done Di vrouwe groze vreude entphie Daz amt vaſte híne gie Biz zv dem opfer ſange Do quā an ſchonē gange als daz opfer ſolde ſin Di gecronte kvnígín Hin vor den priſter· da ſi Vntz vf die kníe ſich níder lie Vn̄ opferte ím daz kerzen licht Mit tvgentlicher zv pflicht als ſi wider hín getrat Da ſi e· was an ir ſtat Eín ieglich zv dem alter quā als der gewonheit wol gezam Da er der kerzen ſich vˢzech Di man im da vor lech Sie begonden alle ſchouwen Dort nach iener vrouwen Ob ſi queme· oder nicht Vn̄ wolde ouch opfern ir licht Dˢ priſter der des amtes wielt Nach der vrouwen ſich enthielt alſo daz er nicht vurbaz ſanc Diz werte lanc vnde lanc Daz doch di vrouwe nícht enquā Do daz di kvnígín vˢnam Daz ir beítte gar die rote Do wart da hín geſant eī bote Von der grozen kvnígín Ganc ſprach ſi· ſi mac wol ſín als eín gebvrín gemvt Dem ſi nv gliche tut Vn̄ zv dem opfer nícht enquā Sit der priſter lobeſam Ir beitet · alſo lange dort Der bote warb ſíne wort Zu der vrouwē v̄mez licht Si ſprach· des engebe ich nícht Wil der priſter ſíngen Vn̄ daz amt volbríngen Nach dem rechte vf ſín zil Daz mac er tvn ob er wil Di kvnígín ir aber enpot Des liechtes were ir vnnot Daz ſi ez zvm opfer brechte Vn̄ dar an gedechte Wi ir der priſter beitte Vn̄ daz amt nicht enleítte als er ſolde vffez ort Da was aber der vrouwē wort als ez da vor was geweſen Er mac ſíngen oder leſen Swi im daz ſelber wol behage Min liecht ich ím nicht entrage Nach mínes hˢzen wale Zv dem dritten male Enpot da hin di vrouwe Ganc ſprach ſi vn̄ ſchouwe Ob ſi noch an den ſachen Ein ende wolle machen Vn̄ daz liecht her brengen Wil ſi ez aber lengen So nim daz liecht mít gewalt Des dv ir nicht lazen ſalt Der bote quam aber dar Vn̄ nam ir mít rede war Ob ſi noch wolde volgen Si wart ím des erbolgen So gentzlich daz ſi hielt ir licht Vn̄ gab im da von nichteſnicht Der bote ouch nicht blibē liez als ín ſín vrouwe tvn hiez an daz liecht die hende er ſluc Di vrouwe ím nichteſnícht vˢtruc Wand ſi ſich vaſte hielt ín hart Der ſtrit lange an ín gewart Wand ſi ím crieges nicht entvloch Iener zoch. di vrouwe zoch Nach des hˢten crieges ſiten Di kerze brach al ín míten Daz ſi ir halb bleib ín der hant Hi míte was ir críec volant Di vrouwe zv ir ſelber quam Mit rechter warheit ſi vˢnam Daz ſi got beruchte Vn̄ mit genaden ſuchte Der ſele zv gelucke Si vant daz halbe ſtucke Der kerzen noch ín írre hant alle ir truren was volant Dvrch ſulcher vreuden gebot Si lobte den guten got Vn̄ di heiligen mvter ſin Maríen di kvnígín Vmb di ſchone geſchicht Mit aller tugende zvpflicht Diente ſi ir baz dan e· Swem da was vō geſuchte we Dem wart ſín leit gar benvmen Ob er dar zv mochte kvmen Daz ín daz kerzen ſtucke Berurte zv gelucke So mochte er wol geſvnt ſín Des ſi gelobet di kvnígín BOnífacîus eín pabeſt was als ich vō ím geſchriben las Dˢ zv rome ín der ſtat an vil genaden vf trat Vn̄ eín tempel der abgote Nach rechter tugende gebote In eín gotes tempel karte als ín ſin wiſheit larte Wand er genaden was gevult als ir her nach horen ſult Wan vns di zit kvmt an ír recht Do mā den ſelben gotes knecht Des ſtules pflegen zv rome ſach Bí ſínen zíten geſchach Daz zv rome ín der ſtat Der íuden críec ſere vf trat Kegen der reínen criſtenheít Wand ſie waren alda breit Vn̄ eín teil groz ir gewalt Hi von wurden ſie ſo balt an ir verkarten liſten Daz ſie die godes criſten Velſcheten ſwa ſie kvnden Dar vf ſie begvnden Mit rede buwen hi vn̄ da Sie ſprachen daz maría Do ſi criſtum gebere Nícht kvſch eín maget were Ioſeph der were ir rechtˢ man Nv ſecht ſprachen ſie dar an Daz eín ieglich mēſche vˢbírt Swaz vō nature nícht gewírt Naturlich ganc let dar abe Daz eín ívncvrouwe eīkínt habe Vn̄ des blibe kvſch dar na Die criſten ſprachen iſa Zv ín daz der groze got al vollen hat des gebot Daz er ín ſíme hoen lobe Si der naturen obe Dar vz er machet ſwaz er wil Sie bezvgeten ez vil Mít propheten vn̄ wiſſagen Die es bekanten bi ir tagen Vn̄ hiezen ſie daz ſuchen In ir ſelbes buchen Da ſtvnt ez werlich geſchriben Die íuden idoch ſtete bliben Vn̄ liezen ſich nícht bíegen Von ir valſchen criegen Swí man ín dicke widˢ trat nv was eín blínder ín der ſtat Von ſíner mvter blínt geborn Dem was dírre críec zorn Svmeliche ſagen mere Daz er eín íude were Wír lazen ín ſín· wer er was Er was ie blínt als ichz las Idoch hete er von kíndes íugent als noch die blíndē vil wol mvgent Gelernet vzen di ſchrift Sínes hˢzen wiſe grift In den grvnt ſo vˢre brach Daz er offenlichen ſprach als di ſchrift hat geſaget Maria were ein kvſche maget Vn̄ hete an rechter kvſcheít Criſtvm an ſíner menſcheít Mít vreuden zv der werlde bracht als ſín von gote was gedacht Der ez nach willen geſchuf Do wart eín hvcen vn̄ eín ruf Kegen ím von allen íuden als ein tier von den ruden Wart er an gebollen Din lib iſt bewollen Sprachen ſie dv blínder Dv macht wol treten hínder Wand dv ín ſvnden biſt geborn Vn̄ darinne haſt vˢlorn Die ougen der naturen Dv ſoldeſt billich truren Der ordenvnge miſſetrít Hat dir vˢſchrenket díe gelit Vn̄ von ſulcher vngewalt Biſtu nícht als eī mēſche geſtalt Vollenkvmē an den geliden Dv ſoldeſt billich han vˢmíden Gein vns heben dínen cric Ganc zv huſe vn̄ ſwíc Wand dir miſſelvngen iſt Dín maria vn̄ dín criſt Hey wi verre ſie dir ſínt Dv biſt ir knecht· vn̄ biſt blínt Dv lobeſt ſere marien De kan dich nícht gevríen Von díner blíndeclíchen clage Hi von vns ní̄mer nícht ſage Von ir tugentlichen macht Do wart der blínde dar zv bracht Daz er begonde buwen Vf got· vn̄ ím getruwen Daz er in ſolde loſen Von diſen worten boſen Dvrch ſíner mvter willen Die íuden wolde er ſtillen Die nv waren alzu geil nv horet ſprach er mich eín teil Waz ich offenlich vch ſage Her nach an dem drittē tage So ſult ir alle vil wol ſehen Wi got an mír wil beiehen Daz er ín ſíner tugende lobe Der naturen iſt obe als mír ſín gute wider git Daz von geburt níder lit Ich meíne míner ougen lícht Des mā nv mích darben ſicht Hora hora ſprachen ſie waz dírre hat geraſet hie Ia ſprachen ſie gotgvmen Sich ob dir criſt mac gevrumen Den vnſe vetere viengen Vn̄ an eín cruce hiengen Sín helfe was ím ſelber tot Wand mā ím leides vil erbot Daz er mvſte liden Man ſach ín da vˢmíden Swaz er helfe ie gewan Wir wollen des dir bi geſtan Vn̄ vns dar an verbínden Gehilfet er dir blínden Daz dv mít ougē macht geſehen Wir wollen gentzlich an ín iehen Mít gelouben· vn̄ vns toufen Do wart eín zv loufen Von dem volke ín der ſtat Díz gelubde man ſie bat Verbvrgen· vn̄ behalden Do ſprachen gar die alden Die edeln romere Ob dem alſo were Daz der blínde wurde Von blíndeclicher burde Erloſet von dem gutē gote So ſolde gar der íuden rote In mít gelouben eren Wolde íman des entkeren Des gut ſolde weſen vrí Vn̄ er mvſte wichen bi So hín mít ſchanden vzer ſtat Der blínde vrolich heím trat Hi míte ouch ieglich der diet Heím zv herbergen ſchíet Die íuden heten íren ſpot Die criſten baten alle got Daz er ir ſpotten dructe Vn̄ den gelouben zucte Vf· ín hoer werdekeít Wand der íuden valſcheít In gedachte vnwiſlich ruren Der blínde hiez ſich vuren Vur den pabeſt bonífacíum Der weſte noch nícht darvm Do er di rede ím ſagete Vil wol ſi ím behagete Wan er was eín wiſer man Vn̄ geſtvnt mit ím dar an Got ſolde ín wol erhoren Vn̄ den valſch zv ſtoren Der an der íuden hˢze lac Nv was di zit· der ſelbe tac Der e· von ín beiden Was dar zv beſcheiden Der liechtmeſſe iſt genant Do maría den heilant Ieſvm truc zv dem templo Der pabeſt hiez gebíeten do als ím ſín herze geríet Daz algemeín der íuden diet Des tages zv houf ſich nemen Vn̄ zv der metten quemen In daz mvnſter vnſer vrouwen Da ſolde man beſchouwen Ob criſt der íuncvrouwen ſvn Icht mochte eín zeichen getvn Von gotlichem gewalde Do quamen íunge vn̄ alde Svnder allez vriſten Von íuden vn̄ von criſten Von leyen vn̄ von pfaffen Vn̄ wolden zv caffen Welche den ſic hetten Man ſanc vil ſchone metten Wand da vil pfaffen was Do mā di achten leccíen las Do wart iener blínde Gevurt von eíme kínde Vur den alter an eín ſtat Da er ſo offenlich vf trat Daz ín maníc mēſche ſach Sín gebet er da ſprach Daz kínt lief von im her abe Vn̄ liez ín ſten an dem ſtabe Dar uf er geneiget ſtvnt Sin hˢze tet als die tvnt Die nícht zwíueln an gote In rechter tugende gebote Gewís er ſíner ougen was Do mā di leccien vz gelas Do ſweíc der kor· vn̄ er ſanc Mit vreuden als ſin wille in twanc Eín reſponſoríum· daz er In dem hˢzen brachte her Vn̄ getichtet hete vor Sín ſtí̄me hub ſich dran enpor Vn̄ ſanc in rechter wende Hín vntz an daz ende Do daz vers vz quam Von gote lon er des nam Ouch zvhant vf der ſtete Wand er zwei ſchone ougen hete Criſt erluchte ſínen knecht Daz ín der zit wol was recht Wand er mít worten vrien Síne mvter maríen Groz lob hete an geleít Vn̄ ir edele kvſcheit Bewerte wol darínne Síner worte ſínne Die er offenliche ſanc Heten vf den ſín ir ganc Vreuwe dich maría vrouwe gut aller vngelouben blut Haſtū wol zv brochen Swaz zv dir hat geſprochen Gabriel der godes bote Des geloubeſtv von gote In rechter tugende ſchouwe Di kvſche íuncvrouwe Gebere menſchen· vn̄ got Nach der gotheit gebot Vn̄ blibe kvſch nach der geburt Daz ichz da míte mache kvrt Der iude mvze ſín geſchant Des geloube iſt dran gewant Daz criſt der liebe hˢre mín Ioſephes ſvn ſolde ſín Sit in di ívncvrouwe gut Gebar in kvſcheít wol behut Swaz der pfafheít was geſamt Dvrch di metten an daz amt Vn̄ ſahen waz alda geſchach Wi der mēſche wol geſach Dˢ vor des blínt was geweſen Do was eín ieglicher geneſen Mit vreuden von des zwíuels not Der ſich da vor genvgen bot In lobes richem ſchalle Huben ſie do alle Iren geſanc hín zv gote Von des tugende gebote Der iuden ſchallen ſich vˢſchríet Sich touften von der íuden diet Wol vmb di vumfhvndert Swer ouch des was geſvndert Vn̄ nicht ſich liez erweichen Diz lobeliche zeichen Svnder als e· herte bleib Den ſelben mā vil balde vz treib als e· was gelobet von der ſtat Do wart ordenlich geſat Von dem pabeſte albeſvnder Dvrch díz groze wunder Daz die geloubigen hetten Den geſanc zv der metten an dem tage vnſer vrouwen Dar an ſie mochtē ſchouwen Ir lob vn̄ ir eren pris Wand di kvnígínne wís Iren vrunden helfen wil Des ſi dvnket nícht zv vil Die ſi mít truwen rufen an Den wil ſi vollen troſt lan Swa ſie ín noten ín dert ſín Des ſi gelobet di kvnígín Maríen der vrouwen gut Sul wir ín rechtˢ demut Vil lobes ſtete mezzen Eín rítter was vˢmezzen an ritterlichem priſe Kvne· vnde wiſe Was er· vn̄ da bi tugenthaft María hete groze craft In ſiner liebe· die er ir Bot mit ſteteclicher gír an dienſte manígerleíe So hín zv dem tvrneíe Wol er ín eínen ziten Nach gewonheít riten Bi des tvrneíes plan Lac ein mvnſter wol getan Gewihet der wandels vríen Gotes mvter maríen als der ritter ritterlich Wol bereít hete ſich Vn̄ vur daz mvnſter reit Darínne was von pfafheít Geſamt eín erſame rote Der ritter was gut ín gote Er dachte· ez iſt gut daz ich ge Vn̄ hore ín criſtenlicher e· Eíne meſſe von maríen Si mac mích wol gevríen Von allerhande leídes not als ím ſín wille gebot Daz liez er vollen varn alhie In daz mvnſter er gie Zv eíner meſſe di man ſprach als man daz ende kvmē ſach So hub mā dort ein andˢe an Di wolde er vollen ſtan Vntz ſi volſprochen were Waz ſal des lange mere Der meſſen wart vmb ín ſo vil Daz ſie in hielden in dem zil Vntz bi den mítten tac ſo hin Sin heilic tvgentlicher ſín In nícht vnderbrechen lie Swaz mā der meſſen ſprach alhie Vf ſin ros er do geſaz Vn̄ reít ſo hin vurbaz Da er weſte den behurt Di zit beduchte in weſen kvrt Di wile er in der kirchen was Vn̄ gote ſín gebet las Vf den behurt ſtvnt noch ſin wan Nv was der tvrneí zv lan Die lute ríten ím entgegen Vn̄ ſprachen daz er gar ein degen Des tages were alda geweſt Vf týuſt· vn̄ vf foreſt Beſahen ſie níe rítters man Rítterſchaft ſo wol getan als da ſíne kvne manheit Genvger alda zv ím reít Mit vil grozer demvt Die ím waren ſchuldic gut Nach des tvrneíes recht Beide rítter vn̄ knecht Sprachen vor ín allen Ez iſt vch wol gevallen Wand ir gut· ere· vn̄ prís In vil ritterlicher wís an vns hute habet eriaget als diz dem ritter wart geſaget Es nam in michel wunder Idoch aldarvnder Begonde er offen ſchouwen Daz werc vnſer vrouwen Wi er ge eret was von ir Ir ſult ſprach er gelouben mir Daz ich ſín víl vnſchuldic bin Sus ſagete er ín vil gar den ſin Wi im zvr kírchen geſchach Dˢ ritter ſich do von ín brach Zvr werlde nam er vrloub Wand im was ir liebe toub Er enſchuf weder diz noch daz als er in den wapenen ſaz Sus reit er ín daz cloſter hin Sín vil gotlicher ſín Greíf vurbaz an di rítterſchaft Daz er mít aller tugende craft Marien ritter wolde ſin Des ſi gelobet die kvnígín Eíner vrouwē ſtarb ir man Vn̄ hete ir nícht me kínt gelan Dan eínē ſvn· der was ir zart Do der zeínem manne wart Er was in írme erbe Wol erſam vn̄ bederbe Nv vugete ſichz an eíme tage Daz der vrouwē wuchs eī clage Wand ir ſvn gevangen wart Vn̄ beveſtent vil hart In kerker vn̄ ín halſrínc Vmb den ſelben ívngelínc Mochte man do ſchouwen Iamer an der vrouwen Wand ir weínē vn̄ ir clagen Daz ſi treib an allen tagen Des was vil vn̄ genvc Ir andacht ſi dar uf truc Daz ſi begonde ſchríen an gotes mvter marien Daz ſi von allen banden Vn̄ von den vianden Iren ſvn wolde machen vri Diz gebet wonte ir bi Lange zit· vn̄ di geſchicht Half ſi dar an níchteſnícht Swaz ſi gebat marien Vmb iren ſvn zv vrien Den kerker níman im entſloz zv iungeſt ſi ſin ouch vˢdroz Wand ir gebet was vnerhort Si quam zv eíner kírchen dort nach gewonlichen ſiten Da was eín bilde geſníten Vn̄ meíſterlich gehouwen Nach vnſer lieben vrouwen In ir ſchoze eín kíndel ſaz Di vrouwe erſpehete vil wol daz alleín ſi were drínne In eínvaldigem ſínne Vur daz bilde ſi quam Zv ſamne ſi ir hende nam Vn̄ viel vf íre kníe vnvro Si ſprach zv vnſer vrouwen do Wand betrubet was ir mvt Maria iuncvrouwe gut Ich bin da her zv dir getreten Vn̄ habe dich harte vil gebeten Beide abent vnde morgen Daz dv in mínen ſorgen Mir woldeſt díne helfe tvn Vn̄ mir mínen lieben ſvn Vrolich woldeſt loſen Von alle ienen boſen Die in dort gevangen haben Nv han ich des vil wol entſaben Swaz ich an dich vn̄ an dín kínt Schríe· daz iſt allez blínt Wand du mir nícht helfen wílt Mine bete ſich alhie bezílt Wand ich dich nícht wíl als e· Vmb mínē ſvn biten me Min arbeít ſal ich dran vˢſparn aber ich wil dír míte varn als mît mir iſt geworben Sit min troſt iſt erſtorben So wil ich dín kínt dir ouch nemen Des mích dvrch not mvz gezemen Zv eíme giſele vur mín kínt Mín wille ní̄mer ſich erwínt Daz ich ín wider brenge dir Dv enſchaffeſt mínen ſvn mir Darv̄me tv als dir behage Wand ich ie zv huſe trage Din kínt mít mir vō dirre ſtat Hi mite ſi hin zv trat Vn̄ nam daz bilde ir uzer ſchoz Ein tuch ſi darv̄me ſloz Vn̄ truc ez heím mitir zv hvs Si gienc vil heímlich in ir clvs Vn̄ nam mit grozem ruche Vil ſydiner tuche Vn̄ dar zv ander gewant Darv̄me ſi ez wol bewant Vn̄ leítez ín ir kíſten Si ſprach wil dich hi vriſten Din mvter· daz mac ſi wol tvn Gibet ſi nícht mír mínē ſvn Dv wírſt ir ní̄mer wider bracht nv quā ouch ín der ſelben nacht Maria di vil gute In des kerkeres hute Da iener ſvn gevangen lac Vn̄ vil lutzel vreuden pflac Nach ſíner viende willekvr alle des kerkeres tur Vezzern vnde halſbant Loſte ím maría zvhant Si ſprach vil liebez kínt nv ganc Vrí ſvnder allen twanc Zv díner mvter· vn̄ ſprich Daz ich geloſet wol han dich Sit dv macht vri bi mír leben Heiz mír mī kínt ouch widˢ geben Daz ſi mír vor dich e· nam Dˢ knappe heím zv huſe quam Harte vrolich zvhant Der mvter machte er bekant allez wi ím was geſchen als ín di mvter hete erſehen Do wart ir vreude harte groz Iren kaſten ſi vf ſloz Des ſi do nícht bevilde Si nam daz cleíne bilde Da mite ſi zvr kirchen quam Vn̄ gab der vrouwē lo beſam Ir kínt wider· vn̄ ſprach Nv hat mín hˢze gut gemach Edel kvſche gotes maget Genade vn̄ lob ſi dir geſaget Wand dín helflicher troſt Mír mínē ſvn hat erloſt Von der gevencníſſe cloben Des ſal ich dich ímmer loben ane vˢgezzens vnderbínt Dv haſt gelediget wol dín kínt Daz ich dir laze vrie Secht alſus kan marie Ir tugent den lutē zeigen Die ſich wollent neigen Vn̄ ir mít dienſte vnder ſín Des ſi gelobet di kvnigín VF vngenemen gewín Satzte eín mā ſínes hˢzen ſín Wand er den lutē ſtal ir habe Vn̄ betruc ſich dar abe Idoch dírre ſelbe dieb Hete vnſe vrouwē harte lieb Swi er des boſen amtes pflac Dar an er gevangen lac In der ſvnden ſtricke Idoch vil dicke vn̄ dicke Sprach er daz aue maria Beide hi vnd ouch da Gruzte er di liebe vrouwen Da bi was vnvˢhouwen Sín dvbe· der er dicke pflac Nv vugete ſichz vf eínē tac Daz er nach duplicher art nach rechtˢ ſchult begriffen wart Vn̄ geworfen ín den ſtoc Dvrch ſín velſchlich gezoc Wart ím verteilt ſin leben Vber ín wart vrteil gegeben Daz mā in ſolde erhengen Díz wolde man volbrengen nach gehegetem vrteile Mit eíme ſtarken ſeile Wart er geſtricket oben an Man zoch di leítern hín dan Vn̄ liez den dieb ſwingen Do wolde an nuwen díngen María di getruwe Machen alda nuwe Daz eín ieglich geſlechte Si mí̄nen ſal zv rechte Vn̄ an dem hˢzen haben lieb Si hielt enpor diſen dieb Daz in der ſtric nícht entwanc alſus ſagete ſi ím danc Daz er ſi dicke gruzte Sín vngemach ſi buzte Swí er enpor ſwebete Daz er doch wol lebete Vn̄ dikeínes leides pflac Sin gelucke ím do wac Daz die· die ín e· hiengen Des drítten tages gíengen Von geſchicht da vor ín Wand da gienc eín ſtraze hín Vn̄ ſahen daz ín wunder bot Wi ím noch vˢre was ſín tot Wand er ſich regete· vn̄ ſprach Ob er hete gut gemach Ir eíner hív entzweí daz ſeil Do geſtvnt er vor ím heil als dem nicht leides iſt geſchen Sie baten ín der warheít iehen Wi daz were ergangen Sit er was erhangen Daz in der tot nícht hete erſlagen Do ſprach er daz wil ich vch ſagen Wannē mír iſt helfe kvmen Do mir di leiter wart benvmen Vn̄ ſus min troſt vˢhouwen Di aller ſchonſten vrouwen Di ie keín ouge me geſach Sach ich kvmē vf mī gemach Wand ſi mich enpor hielt Vn̄ mit gewalt mín alſo wielt Daz mich der ſtríc nicht entwanc Di zit enduchte ouch mích nícht lanc Wand mir gar ein ſemfte leben Dar enbinnē was gegeben So gerne ich di vrouwen ſach Zv mir vil gutlich ſi ſprach Nv ſich wi dv geníezen ſalt Diner tugende gewalt Dvrch di ich dir helfe la Wan dv daz aue maría Zv mir ſpreche dicke Des ſal in diſme ſtricke Gelonet werden dir ein teil Die lute waren alle geil Do ſie heten wol vˢnvmen War abe ím helfe were kvmen Durch di reíne maríen Di ín da wolde vríen Do liezen ſie ín weſen vrí Der dieb lief alzvhant da bi Zeíme cloſtere· da er bat Daz mā durch got ín an der ſtat Síne ſvnde lieze bvzen Marien di vil ſvzen Gewan er alſo lieb dar na Daz er daz aue maría Mit ſíner veníe ir dicke bot alſus tut ín aller not Di vrouwe írē vrūden helfe ſchín Des ſi gelobet di kvnígín IN eíner ſchule eín ſchuler was Der da ſanc vnde las Vntz an kvnſt er gedech Sín hˢze ſich des níe vˢzech Ez enhete lieb maríen Di reínen wandels vríen Gruzte er dicke hi vn̄ da Mít dem *faue maría Vnſer vrouwen gezít Di maníger noch ſprechen pflít Di ſprach der ſchuler alle tage nv entſtvnt ím eín clage Di ím eín teil ſwere wart Wand ím des todes hervart Vater vn̄ mvter nam Daz erbe gar vf ín quam Wand er was eín eínec ſvn Der vrunde rat mvſte er tvn Wand ir wille was dar an Er ſolde von den buchen lan Vn̄ zv der e· grifen Oder ím begonde entſlífen Vz den henden ſín gut Sie vberwunden ſínē mut Er volgete írme rate Do wart ouch ím vil drate Getruwet offenlich eín brut Di man ím ſchone vn̄ vberlut Erlich zv huſe brachte Der brutegovm gedachte Er hete eín teil gebrochen Vn̄ noch nícht vollen ſprochen Di gezít vnſer vrouwen Daz hete ím vnderhouwen Di ſamnvnge vn̄ di wírtſchaft Daz hˢze idoch ím was behaft Zv vnſer vrouwen alſo tief Daz er heímlichen lief In vil drater ſnelle Da bi ín di capelle Vn̄ wolde ervullen ſín gebet Bínnē des vn̄ er daz tet Do víel er vn̄ entnvcte Sín herze ſich enzvcte an vremde aneſchouwe Vor ín quam vnſe vrouwe In ſchonem liechte genvc Ir antlítze ſi nider ſluc als ob di wol geborne In ſolde ſehen mít zorne Dem ſi wol geliche ſach Zv ím ſi vnmvtec ſprach alda ín dem kore Eya dv rechter tore Wes wíltu lazen dích gezemen Vn̄ ein ander brut nemen Dar an wíltu mích ſmehen Vn̄ gar vervnwehen Díne kvſchlichen cleít ſoldeſtu mít werdekeít Behalden gar ín aller macht Sus heteſtu dich vor bedacht nv wiltu verandern dich Vn̄ eíne brut vber mích an díne liebe nv zíen Sus wiltu hín von mir vlien Daz iſt vil effenlich eín dínc Do erſchrac der íungelínc Deſwar harte ſere Er nam di widerkere So hín zv der wírtſchaft War an daz hˢze ím was behaft Daz machte er níman kvnt Dar nach an der abent ſtvnt Do man zv bette ín vurte Sín alde truweín rurte Di er zv maríen truc Daz er ſích karte uf ſulchen vuc Wi er heímlich entqueme Díz ſchuf wol der geneme als ím geríet ſín wille Er lief do ín der ſtille Zv eíme cloſtere hín ab Da er zvhant ſich ouch begab Mit tugentlicher reínekeit Opferte er di kvſcheít Maríen der vrouwen ſin Des ſi gelobet di kvnígín An kvnſtlichem priſe Was eín pfaffe vnwiſe Ichmeíne an vzerre kvnſt Idoch an tugende vernvnſt Waren ím die ſínne ſcharf Dar uf er ie ſin hˢze warf Daz er zv maríen truc Grozer liebe vil genvc Darínne er zv allen ziten bran Dírre ſelbe gute man Von den meſſen gemeínen Hielt ſich an di eínen als ſín eínvalt ín twanc Salue ſancta parens ſanc Díz was di meſſe di er treib an der er alle tage bleib Vn̄ wolde ouch ſtete an ir weſen Beide ſingen vn̄ leſen Was im di meſſe wol gereít Díz mere wart von ím ſo breít Daz ez der biſchof vernam Der des groblich erquam Wand er ouch nach ím ſante Sínen zorn er wante Vf ín mít harte grozer craft alle ſíner priſterſchaft Hiez er ín gentzlich vri weſen Weder ſíngen noch leſen Wand ez gar míſſezeme Daz er ſich an neme an der priſterſchaft ſo leben Im was eíne pfarre gegeben Di nam ím ouch der biſchof Beide hus vn̄ hof Liez er nícht ím bliben Wand er wolde ín vˢtriben als eínen rechten narren Von allerhande pfarren Vn̄ vz dem geníeze lan Der priſter der gute man Wart vil leidec vnde vnvro Daz er verſtozen was alſo Von alle ſíme gemache Dvrch di ſelbe ſache an vnſe vrouwe er vaſte ríef Do ſus di zit hin gelief Vn̄ zv ir halb di nacht genam Maria di vrouwe quam Zv dem biſchoue do er lac an ſlafe gemaches pflac In ſíme troume diz geſchach Ernſtlich ſi zv im ſprach als ſi vnmvtec were Sage mir durch welche mere Haſtu mínen capellan So betrubet von dir gelan Vn̄ ím ſin ere genvmen Der an min dienſt iſt bekvmen Vn̄ dar an wol vˢvlizzen Dv ſalt vˢwar daz wizzen Dv engebeſt im di ere wider Daz din ere lit dar nider Beide líb vnde leben Mvſtu gentzlich ergeben Binnen diſen drízec tagen Den biſchof wart di angeſt iagen Daz er da von erwachte Zvhant er ſich uf machte Vn̄ ſante nach dem priſtˢ hín Mit demut viel er vor ín Vn̄ ſprach mír iſt nicht wol geſchen als ich mít warheít habe geſehen Vergib mir mínē vbeln mvt Vn̄ habe dir wider alle dín gut Pfarre vnde pfafheít Vn̄ dar zv gantze vriheít Idoch in ſulcher míete Daz ich dir nv gebiete Von diſme tage vurbaz Saltu behalden ímmer daz Des ich dích gar wil vríen Daz dv di ſchonen marien Ereſt mit der meſſe allein Vor die andern gemeín als du biz her haſt getan Do wart vro der gute man Vn̄ dancte der vrouwen gut Daz ſi in hete wol behut an erbe vn̄ an dem amte ſin Des ſi gelobet di kvnigín Sycilia iſt ein lant Mit ſime namē ſo genant Darīne was als mā ſaget Ein ſchuler wol uf betaget Der den rechtē wec verlie Wand er mit ſvndē vmme gie Darínne er beſulwet lac Idoch ſwi er víl ſvnden pflac Die in heten gebogen Doch was daz hˢze im gezogen Zv marien der ſvzen Di er pflac ofte gruzen Wand er ir grozer liebe iach Da bi er vil mit ſvnden brach Vn̄ erzvrnete alſo got Daz er ſín heilic gebot Vˢwarf· vn̄ in ſvnden lief Zeimal lac er vn̄ entſlief Do troumte im harte ſwere In duchte wi er were Vor got an ſin gerichte kvmen Vn̄ horte grozen vnvrumen Der uber in alda geſchach Got zv ſínen heíligen ſprach Ey nv ſaget mir welch recht Sal haben dirre boſe knecht Dem ích ſo víl han vˢtragen In hat di ſvnde alſo vˢſlagen Daz er mít willen iſt gereit In ieglicher boſheit Beſuln den lib vn̄ den ſín Die heíligen ſprachen wider in Herre gewaldiger got Er hat ſo vil ín dín gebot Gebrochen· daz des wol iſt zit Ob ſin leben dran gelit Gib in mit vrteile Zv dem vnheíle Dar nach ſin ſvndec hˢze lam als daz maría vernam Di muter aller truwe Machte alda nuwe Irre grozen tugende recht Vn̄ gedachte an iren knecht Der ſi víl ofte gruzte Sin leít ſi im wol buzte Vn̄ machte im alle ſorge blínt Si ſprach wider ir liebez kint Ey lieber ſvn tv ſo wol Gewere mich als ich biten ſol Vur diz mēſche daz hi ſtat Daz din vrteil vˢtvmet hat Zv der helle glute Sich an dine gute Daz dv ſo rechte gut biſt Gewere mích in dirre vriſt Vn̄ lenge ein wenic im ſín leben Wil er di ſvnde nicht begeben Vn̄ ſich nicht zv dir keren So ſaltu an im meren Swi dir behage dínen zorn Sích ſprach er nv han ich vˢkorn Dvrch dich liebe mvter min Daz er vˢtvmet ſolde ſín als ein vnnvtze vaz Ich wil in vriſten vurbaz Ob er ſích vmme kere Mích vnd dích dran ere Daz er ſich baz vˢſinne Do neíg di kvnígínne Geín ím mit grozer werdekeít Daz ſin zorn was hin geleít als ſin tugent ín lerte Maria ſich do kerte Kegen dem ſchuldigen man Ey ſprach ſi nv ſich dar an Wi dir genade iſt geſchen Dv ſalt mit vlize beſehen Daz dv von allen ſvnden vlies Vn̄ din leben vf tugende zies Tuſtu des nicht· wizze daz Dir hilfet níman vurbaz Vntz dir kvmt eín leíder ſlac Der rede er alſo hart erſchrac Daz er da von entwachte Vil balde er ſich uf machte Vn̄ dancte ſiner vrouwen Er líez vil gentzlích ſchouwen Daz im was leít di ſvnde Zv eínem vrkvnde Er luterlíchen bichte Do er ſich wol entlichte Zv eíme cloſter balde er vur Da er ſich ínne vˢſwur Vn̄ ouch mít tugendē ſtete bleib Sin zit er nvtzlich vˢtreib Dvrch di lieben vrouwē ſin Des ſi gelobet di kvnígin Aue maría iſt ein gebet Swer daz ie mít vlize tet Vn̄ noch hute in vlize tut Deſwar des lon iſt harte gut Wand di liebe kvnígín Maria di vrouwe mín In rechter zit ím lonet Sin wirt ouch geſchonet Da er es aller beſt bedarf Diz gebet iſt alſo ſcharf Daz ez vil vntugende Nemelích ín der íugende abe den luten ſnídet Der tuvel von ím lidet Deſwar leides harte vil als ich eín teil vch ſagen wil In eíme cloſter was eín man Der hete mvnches cleíder an Vn̄ truc vzene daz leben Sin hˢze was vil vnbegeben an dem den orden kvſet got Von der brudere gebot Pflac er di metten luten Vn̄ daz zeíchen duten Dar nach man ſanc vn̄ las Ein harte valſcher mvnch er was Wand er als ein tv̄ber gief Des nachtes zv den luten lief So er des mochte haben ſtate Eine gewonheit er hate Der er gewon was zv pflege Daz er ie in dem ſelben wege Vnſer vrouwen bilde neíg Vn̄ da bi nícht geſweig Er enſpreche ein ave maria Eines nachtes quā er da aber uf ſinen boſen wec Vber ein wazzer lac ein ſtec Dar vf ſin trít geburte Der tuvel zv ſchurte Vntz im der vuz hín abe entgleit Im entſtvnt ein míchel leit Wand er víel níder· vn̄ ertranc Vil ſcharf was der anevanc Den di ſele an vorchten nam Ein míchel her vō tvueln quam Die ſich der ſele an namen Die heiligen engele ouch quamen Vn̄ warten ires teíles Des menſchen vnheíles Waren die tuvele harte vro Vn̄ ſprachen zv den engeln ſo Waz iſt uwer gewerben an diſſes menſchen ſterben Er iſt vnſer da er lit Wand er pflac des alle zít Daz er mit ſvndē vmme gie In den er iſt erſtor ben hie Hi von iſt ſin gevelle Von rechte vntz ín dí helle Die engele ſichs do verzigen Der antwurte ſie geſwigen Wand die tuvele heten war Er was mít ſvnden kvmē dar Secht do machte vns nuwe Maria di getruwe Daz ſi den wil bi geſtan Díe ſvnderlíchen vliz han In ir dienſte alle zit Ob der mēſche wol in ſvnden lit Vn̄ doch di kvnígínne In etelichem ſinne Da bi mit truwen eret Ir tugent ſi daz leret Daz ſi im in rechter not Ez ſi ín leben oder in tot Ir helfe mvz ie leiſten Si quam zv diſen geiſten Da ſi den vrunt ín noten ſach Vil ernſtlích ſi zv ín ſprach Mit gewaldes volleiſte Wa nv ir vbeln geiſte Wi tvrret ir beruren Di ſele· vn̄ indert vuren als ich wol an vch ſchouwe Do ſprachen ſie· o vrouwe Wir tvn der ſele harte recht Wand er als eín valſcher knecht Den líb mit ſvnden hat volant Do ſprach di vrouwe ſanzvhant O. des ſult ir nicht ſprechen Ich mac wol vnderbrechen Mit rechter warheit den ſtrít Wand er pflac des alle zít als er an diſen wec quam Daz er vrloub zv mir nam Vn̄ neíg keín mínē bilde Da bi ín nícht bevilde Er engruzte alda mich Mit ſíme gruze vrūtlich Den ich von ím dicke nam Zvhant als er wider quam Gruzte er mích aber· vn̄ neíg Der tuvele craft hi míte ſweig Do ſprach di vrouwe· vf daz ir Gedenket mvget icht zv mir Daz ich vch wolle tvn gewalt So laze wír mít einvalt an den ríchter di ſache Vn̄ ſwaz er druz mache Des ſul wir halden vns gewert Des wart ouch von ín begert Do ſprach der hoſte richter got Sin wílle were vn̄ ſín gebot Dvrch ſine mvter mínneſam Di ſich der ſele an nam Daz di ſele queme Vn̄ den lib wider neme Wolde er bezzern ſín leben Do So ſolde mā di vreude ím geben Were aber daz er in ſvnden Di boſheit wolde ergrvnden Vn̄ beſvlt darínne weſen So ſolde er bliben vngeneſen Er mvſte nach des libes tot Hín in di ewigen not Vn̄ da beſitzen di glut Daz urteíl iſt geweſen gut Sprach die vrouwe ſanzvhant nv was di zít ouch volant Daz die mvnche hetten Geſlafen biz zur metten Niman zoch di glocken Die daz lut ſolden locken Zvr kirchen nach gewonheit Ir ſwigen wart do hin geleit Wand ſíe hín vnde her Suchten iren glockener als in do wol geburte Zvr tvr vz man ín ſpurte Man gienc ím nach vntz mā ín ſach Ertrvnken ligen in der bach Diz was ín v̄mazen leit Doch was ín allen vˢſeit Di ſache di ín vz treib Nicht lange er da ligen bleib Sie zvgen in vz vf daz ſtat Des volkes vil hin zv trat Vn̄ clagete ſín vngemach Bínnen des vn̄ diz geſchach Daz ſie ín clageten aller meiſt Do erquícte ſich ſín geiſt Von vnſers hˢren gebote alle die geſamte rote Nam des michel wunder Sie vrageten albeſvnder Wi ím geſchen were Do ſagete er ín die mere Gentzlich durch waz er vz quam Vn̄ wi er ſínen tot nam Vn̄ wi di reíne kvnígín Im were ín den noten ſin Getrulich zv helfe kvmen als ſie heten díz vˢnvmen Do lobeten ſie alle got Dˢ bruder liez der ſvnden ſpot nach tugende er mít vlize warb Darínne er ſeliclichen ſtarb Vn̄ quam hín zv der vrouwē ſin Des ſi gelobet di kvnígín Ouch was da bi ín eíner ſtat Eín ſchuler der ſo hín trat Vf ſvndeclichen ſtrazen Er wolde vngerne lazen Sinen willen vnvolbracht Der uf ſvnde was gedacht als er des mochte haben ſtate Ein tugent er da bi hate Vor vnſer vrouwen bilde er gie Da víel er vffe ſíne knie alle tage· daz geſchach Harte lieplich er ſprach alda ſín aue maria Nv geburte ſichz dar na als ſíne víende víentlich Dar vf wol beríeten ſich Sie wolden ín zv tode erſlan Diz liezen ſie ouch vollen gan Daz ſie in tot ſlugen Nach diſen vnvugen Was den vrunden leit genvc Den toden licham man truc Svnder meſſe ſvnder recht als einen vnnvtzen knecht Vn̄ grub in vf dem velde Mit ſulchem wider gelde Lonten ſie den ſvnden Den magen vn̄ den vrunden Was allen wol von ím bekant Wi ſin leben was gewant Vf alſulche boſheit Daz im zv rechte was vˢſeit Criſtenliche bigraft Daz lut was in den wan behaft Er were nv in der helle clage Dar nach vber drízec tage Di vrouwe ob allen vrouwen Maria liez beſchouwen Daz ſi mít helfe dem geſtat Der ir ie icht gedienet hat In etelicher andacht Si wiſete ſích ín der nacht Eime reínen mvnche gut Mit allen tugenden wol behut Der wol ín gotes wegen trat Diz was ín der ſelben ſtat Da bi der mēſche was begraben Do ir der mvnch hete entſaben Vn̄ ſi mít ſinem gruze entpfie Do ſprach di vrouwe ir habet alhíe Kein mir eín teil míſſetan Wand ir mínen dienſtman Vf daz velt habet geleit Zwiſchen ím vn̄ der criſtenheít Machet ir eín vnderſcheíde Do wart dem mvnche leíde Sagan vrouwe mín ſagan Sprach er· wer iſt dírre man Vrouwe mī daz iſt wol recht Swa wir wízzen dínē knecht Den ſal mā durch dich eren Vn̄ dran dín lob meren In den landen verre hín Do ſprach di vrouwe wider ín Ez iſt der· der vor drizec tagen Hi zv tode wart erſlagen Vn̄ dar nach vffez velt geleit Er hete eíne gewonheit Di mír wol von ím tet Daz er dícke ſin gebet Sprach vor mínem bilde Da míte in nícht bevilde Er enviele vf ſíne kníe Mit grozer andacht er ſich lie Vf die hende kegen mír Sín gruz quā wol nach míner gír Den er mír dicke vn̄ dicke bot E· er wurde erſlagen tot Diz ſaltu beduten Dvrch gut den andern luten Sprich daz mā ſin ſchone habe Vn̄ vf den kirchof ín grabe Hi míte ir wort eín ende nam als der vru morgen quam Der gute man daz lut rief Maníc mēſche dar zv lief Wand er ín gentzlich vndˢſchiet als ím vnſe vrouwe ríet Von dem· der vf dem velde lac Do ez quam vf ſchonen tac Die lute giengen an ſín grab Vn̄ ſchurren vaſte ſo hín ab Di erde vntz vf den licham Eín wunder man alda vˢnam Daz ieglich an ím wol ſach Do man di laden vf brach Man vant da eíne blvmen Vríſch vf ſíme gvmen Ligen ín ſínem mvnde Da bi man ouch begvnde an ím ſín zvnge ſchouwen Di was ſo vnverhouwen Von aller vnvlate Varwe vnde blut ſi hate So vriſch behut vor aller not als ob der mēſche níe were tot Des nam ſie míchel wunder Do pruweten ſie dar vnder Daz di blvme vn̄ daz gelit Da legen ſvnder vulen trit Daz were gar von dem gebete Daz er mit der zvngen hete Vnſer vrouwen erboten Mit vil erlichen roten Vn̄ mit lobes ſchalle Brachten ſie do alle Vf den kírchof den lichamen In vnſer lieben vrouwen namē Begruben ſie mít werde In· vf gewiheter erde In der criſtenheíte ſchrín Des ſi gelobet di kvnígín NOch ſult ir horen hi vnder Eín harte ſchone wunder Wi maría di gute In lobelicher hute Ire vrunt ín noten halden kan Ez was eín abt ein guter man Der ín eín tugentlichez leben Sich mít willen hete ergeben Vn̄ des getruwelichen pflac Vil nahen ím zv hˢzen lac María di vrouwe gut Wort· werc· vn̄ mvt In ir liebe er wante Darínne er ſtete brante Wand er ez willekvrte Zeimal ez ſich geburte Daz ín mít luten genvc Eín ſchif vber mer truc Die vf dem wege liden not Eín ſtvrmweter ſich ín bot Mit ſulches wíndes vlagen Daz ir genvge lagen als ob ſie weren tot geſlagen Der ſtvrm begondez ſchif iagen Beide wider vnde vort Daz wazzer lief ín den bort an grozen vnden vf erhaben Sie wanten alle beſnaben Von zwiuel als die veigen tvnt Der ſtvrm lange ob ím ſtvnt Vn̄ herte an mit grozer macht Binnen des in eíner nacht Wart daz weter alſo groz Vn̄ gab dem kile ſulchen ſtoz Daz die lute liezen lígen alle ir dínc vn̄ ſichz verzigen Von der vnden loufen Dachte ſie beſoufen Ir leben· vn̄ daz neígen Sie ſtvnden als die veigen Die gewís den tot haben Die hende ieglicher hete erhaben Da míte er in den hímel ſchrei Idoch truc ir geſchreí entzwei Dírre an nícolaum Iener ſchreí an petrum So rief der an andream Vnde der an katherínam Ieglicher vmme helfe ſprach Den· an dem er ſich vˢſach Daz erím helfe ſolde geben Vn̄ den ſín wille vn̄ ſín leben Beſvnder vz den andern las Swaz der wazzer heiligen was Die man an rufet vf dem mer Den wart nach helflicher wer Vil gelubdes getan Do der abt der gute man Di zwítracht gehorte Di an der lute worte an manígen heiligen bat Mítten ín daz ſchif er trat O ſprach er lieben lute Vernemt waz ich vch dute Ez iſt gut daz ir tut Idoch tut ein bezzer gut Sit daz wir von den heiligē roten Zv gote wollen ſenden boten Die vnſer leben veſten So ſul wir nemen die beſten Der gotes willen neiget Daz er balde vns zeiget Síner barmvnge willen Vn̄ let daz wazzer ſtillen Daz mit ſo grozer vnde Vf vns durch vnſer ſvnde an diſme ſtvrme iſt geſant Wol wir di not han volant So ſul wir alle ſchríen an gotes muter maríen Di durch vns den namē treit Mvter der barmhˢzekeít Di iſt vns eín gewiſſer bote nach helfe zv dem gutē gote Vn̄ mac wol ſemften vnſer not Daz volc ſich do gemeinlích bot an di edeln gotes brut Sie ſchrieten alle uber lut nach helfe di vrouwen an als des nicht lange was ergan Secht do liez aber ſchouwen Di vrouwe ob allen vrouwen Daz ir helfe iſt gereit Den· die mít ínnekeit Si getrulichen loben Vf dem maſte dar enboben Ein vakeln liecht ſo ſchone quā Daz di trube gar benam Di ſich e· ob dem ſchiffe truc Vil witen ſich alvmme ſluc Daz liecht von dem maſte Bi diſme ſchonen glaſte Geſahen ſie nv alle wol Des wart ir hˢze vreuden vol Die grozen ſtvrm wínde Die e· mít voller ſwínde Vf dem ſchiffe lagen Vnd der vnden vlagen Begonden ſich wol neígen Die vorchtigen die veigen Wurden erquícket vn̄ vro Vil línde wart ir weter do Vn̄ als der morgen uf trat Do quā daz ſchif an daz ſtat Da hín ir wille was gewant Vurwar wart ín do bekant Daz ſie ín cleíner wile Manige ſtarke mile Gerichte waren zv bekvmen Des libes vn̄ des gutes vrumen Dancten ſie der vrouwen gut Wand ſie waren wol behut Von ir· als offenlich wart ſchín Des ſi gelobet di kvnigín Alleín ez eiſche daz recht Daz eín ieglich gotes knecht Si alle zit gebvnden Vnd ouch ín allen ſtvnden Dar zv daz er marien lobe Idoch ſal er behalden drobe Den ſvnnabent albeſvnder Dvrch eín ſchone wunder Daz iſt ín eíner ſtat alda Conſtantinopolitana alſo iſt ſi genant Sie machent werlich bekant Die geweſen ſínt dar bi Daz eín mvnſter alda ſi Gewihet in vnſer vrouwē namē Nach der vrouwē lobeſamen Dar ín eín bilde iſt geſat So offenbar an eín ſtat Daz die man vn̄ die vrouwen Daz bilde mvgen ſchouwen Swēne ez in wírt gewiſet bloz Si hat daz kínt ín der ſchoz als der meiſter wolde Von varwe vn̄ von golde Iſt dran geleit michel ruch Ein edel breit ſydín tuch Vor dem bilde hanget Níman daz erlanget Der ez turre grifen an Vn̄ icht gezihen ſo hín dan Oder mvge beſchouwen Daz bilde vnſer vrouwen Dan als di ſtvnde gelit Daz ſichz ſelbe ſchouwen gít Vrítages nach der none als di ſvnne ſchone Sich neíget an ír vnderganc Vn̄ mā hebet den geſanc Daz vnſer vrouwē veſper iſt Zvhant in der ſelben vriſt Pflit ſich daz tuch uf erheben Dikeín mēſche kan entſeben Wer ez zihe· vn̄ wer ez halde ane allerhande valde Ez von ím ſelber vf get Daz bilde alſo bloz ſtet So mac ez ſchouwē wer da wil Wand ez ſtet bloz eín langez zil Vntz uf den ſvnnabent hín an der veſper begin Di da horet an den ſvntac Zvhant man aber ſchouwē mac Wi ſich daz tuch nider let Vn̄ daz bilde vber vet Bedecket vnde behullet Vntz ſich di woche ervullet Daz der vrítac iſt kvmen So wirt daz tuch vf genvmen Vntz an den ſvnnabent ſider Nach none let ez ſich dar níder Hi ſal man ſchouwen ínne Wi di kvnígínne Durch daz ſelbe wunder Den ſvnnabent beſvnder Von vns wil geeret weſen Swer ewiclichen wil geneſen Vn̄ dort di vrouwe ſchouwen Der habe ot lieb di vrouwen Vn̄ wende ir dienſtlichen mut O· ia iſt ſi alſo gut Daz ir v̄mazen wol tut als wir von ir ſín behut Vn̄ vns ín íren dienſt zíhen Swer allem leide wil entvlien Vn̄ ín alle vreude kvmen Deſwar dem mac ſi wol gevrumen Mit irre ſchoz der mildekeit Si iſt eín wec der ſicherheít Vn̄ ein gewís leiteſtern Si iſt grozer ſuze eín kern Di himel keiſerínne vrí Iſt íren vrunden ſtete bi In noten· daz wol vuge hat Vf gantze helfe get ir rat Si kan die vrunt bedenken Vn̄ ir herze trenken Mit liebe· vn̄ ervuchten Si kan den ſín erluchten an hitze grozer tugende ſchin Des ſi gelobet di kvnígín NOch ſult ir horen vurbaz Wi daz genaden riche vaz María di vil gute Di edele wol gemute Genade al vol guzet Des ſi nícht verdruzet allen den· die íren namen Den erlichen lobeſamen Getrulichen nennen Vn̄ ſi da vur erkennen Daz ſi wil helfen vn̄ mac Ez was eín rítter der pflac als noch maníc arm rítter pflit Vf dem groz geſínde lit Der nicht groze gulde hat Vn̄ doch nícht gerne lat Er enwolle grozlichen leben Vn̄ ſtete ín dem vollen ſweben Des mvz er dícke reiſen Vf wítewen vn̄ vf weíſen Den er iſt vil bitter alſus was der rítter Zvr werlde gar vˢmezzen Vf einer burc geſezzen an geſínde vberladen Da mite er tet grozē ſchaden Vf walden vn̄ vf ſtrazen Swaz ír darv̄me ſazen Den was er leider nachgebur Vn̄ eín alſo herter ſchur Daz ſie mvſten ſwachen Bi alle diſen ſachen So hete er eíne groze tugent an ím geheget von der íugent Di im zv vreuden vz ergie Nímmer eínen tac er lie Er engruzte ie mit lobe Gotes mvter· vn̄ dar obe Viel er níder an die kníe Entweder dort oder hie aue maria er ſprach Swi vil man ín bekv̄mert ſach So ennam di vnmvze In nimmer von dem gruze Wand er darínne ſtete bleib Da bi er vil vbels treib Vn̄ was ſtete ouch dar an Zeimal ſolde eín guter man Ein mvnch ane ſvnden vlec Wandern vor di burc den wec als ím do geburte Ir gewonheít zv ſchurte Die vf dem huſe lagen Vn̄ des amtes pflagen Struten vnde luden Hin níder vz den bvden Lie Liefen do díe knappen Sie namen ím di kappen Vn̄ ſwaz ſie mochtē ím genemen Beide vurchten vn̄ ſchemen Was in gentzlich entgan Do bat ſi der gute man Daz ſie gotes gedechten So vil vn̄ ín brechten Vor íren hˢren· díz geſchach Dˢ gute man do zv ím ſprach Swi ſie ez heten gar vur ſpot Herre tu ez nv durch got Vn̄ gewere mích einer bete Gebut dazher vur mích trete allez din geſínde Swaz man des índert vínde Vf dírre burc vnder dir Sprích daz ſie gehoren mir Ich wil von gote eín teil ín ſagen Dem hˢren wart ez wol behagen Er ſprach· dín wille ſal geſchen Ich wil gerne hi beſehen Ob dv icht ſchaffes gutes vrumē Do hiez er drate vor ſich kvmen allez daz da was geſamt Bekv̄mert oder ſvnder amt Do daz geſinde vˢnam Des hˢren wort· zvhant ez quam Geſamt vur den mvnch hín Sín dvrchſichtec heilíc ſín Enſach nicht den er iagete Zvme herren er do ſagete Sie enſint nícht kvmen alle Ob ez dir wol gevalle So laz der knechte war Do ſprach gemeinlich di ſchar Deſwar dv tuſt vns vnrecht Ieglichē vnſers hˢren knecht Machtu ſchouwen alhi ſtan Do ſprach zv ín der gute man Ey nv habet ez nicht vur ſpot Get ſuchet durch den richen got Wan hi gebrichet etewes Do rief zv ím vnder des alſus ir eíner von der ſchar Ia werlichen dv haſt war Der kemerer mínes herren Machet vns diſen werren Wand er ſich heímlich hat behut Ia ſprach der mvnch gut Der iſt ez den ich wolde haben als des der herre hete entſaben Er hiez ín drate brengen Der kemerer wart do lengen Den wec· wand er vngerne quam als ím do wol gezam Idoch wart er bracht zvr rote Do er den guten mvnch ín gote Vnder ougen geſach Vber rucke er ſich brach Daz er eín teil beſit weich Sín antlitze wart ím bleich Daz geſichte er verkarte Sín houbt alſo gebarte als eíme der nícht ſínne hat Vn̄ enweiz wi er gat Do ſprach der gute man zv ím Hore mich knappe· vn̄ vˢním Dv ſalt dich billich vor mich ſchamē Ich gebiete ín ieſv críſtí namen Dem ich bín gehorſam Daz dv nv mír ſiſt alſam alhi an diſen ſachen Dv ſalt vns kvnt machen Offenlich dv ſchanden vaz Waz du ſiſt· vn̄ durch waz Dv hi ſo lange ſiſt bliben Vn̄ waz du woldeſt han getriben Daz ſaltu gar vns wizzen lan als díz geſprach der gute man Der kemerer di rede wac So ho daz er ir erſchrac Vn̄ ſi ín grobelich mvte als eín vie er lute an engeſtlicher ſtímme Er ſchreí ín eíme grí̄me Vber lut vil ſere Wafen ímmer mere Daz dich dín wec ie her getruc Ich bín gebvnden ſo genvc Von dir· daz ich den luten Mvz alhi beduten Waz ich bín· vn̄ waz ich iage Owe ſwan ich daz geſage Da han ích nicht gewí̄nes an Ich bín eín tuvel· nícht eín man In eínes menſchen bilde Ich mich alhi vˢwilde Vnde bín geweſen alvurwar Bi dem ritter vierzehen íar als er ouch wol ſelber weiz Sínes dienſtes ich mich vleiz Wand ez mír geboten was Vnſe meiſter ſathanas Hat mích zv ím da her geſant Wand er mít ſvnden iſt geblant Der er vil vn̄ vil begat Eíne tugent er an ím hat Di er let an ím ſchouwen Wand er di grozen vrouwen Gruzen pflíget alle tage Daz iſt mír von ím eín clage Vn̄ eín alzuherte leit Daz er der gewonheít So ſtete ſich hat an genvmen Ich bín alſo zv ím kvmen an welchem tage ez were Daz er den gruz vˢbere Des er pflit der vrouwen So ſolde ich ím verhouwen Sín leben· vn̄ erwurgen ín nv ſínt die iar alle hín Daz er níe liez eínē tac als ich leider ſprechen mac Er enviele an den gruz Hi von als ich bekennen mvz Swi ez mír ſal werden arc So wart er keín mír alſo ſtarc Daz ich mít leide ím nícht enquā Do ſus der rítter vernam Wer dirre was· vn̄ wes er pflac So ſere ím ſín hˢze erſchrac Daz er weníc weſte Welch im was daz beſte Idoch do er ſich verſan Er viel vor den guten man Langes an di erde Hilf herre daz ich werde Sprach er· des argen wichtes vri Min leben ſi ouch ſwi ez ſi Ich wil nach dínem rate Mich enprechen drate Von dem armen lebene In dem ich ſo vnebene alzv lange bin beſtan Do ſprach der mvnch der gute man O· boſer kemerere Valſch· vnd vngewere In dem namen íeſu criſtí Sal diſe burc dín weſen vrí Vare hín du boſer geiſt Mit diner argen volleiſt In den ewigen haz Dir ſi verboten vurbaz Daz dv immer tvrreſt kvmen Zv des menſchen vnvrumen Daz da pflit ſchríen nach helfe an maríen Mit dínem vientlichen ſchaden Sal ez gar ſin vnvˢladen Dvrch di edeln vrouwē gut Di mít rechter demut Ir truwe dar uf hat gewant Der kemerer do verſwant Daz ſin níman wart gewar Der hˢre· vn̄ daz geſínde gar Bezzerten ſich ſere Nach des mvnches lere Wandelte ieglich ſín leben Do wurden wider ouch gegeben Dem guten manne ſíne cleít Mit tugentlicher arbeít Hete er ſie verdienet wol Er was ouch grozer vreuden vol Wand der arge ſathanas Vf der burc geſchendet was Sus quam er zv den brudern ſin Des ſi gelobet di kvnígín Zv der werlde edel ein man alſulchen willen gewan Daz er durch got wolde leben Reíne. vnde ſich begeben Dírre wille vollen gienc Den grawen orden er entpfienc In dem cloſtere cytes Die mvnche ſich vˢſvnnen des Daz dem edeln herren gut Nicht vugete ein ſulche demut Daz er ein convers were Da was in ouch daz ſwere Daz er were in der pfafheít Wand ím gentzlich was vˢſeit alle pfefliche kvnſt Der gute man was in der brunſt Daz er nicht en achte Swaz man vz ím machte Die pfaffen wurden des ín eín Er ſolde weſen ir gemeín Vnde noch di ſchrift leren alſus wolden ſie eren Sín anegeborne edelkeít Im wart di ſchrift vur geleit Vn̄ ein meiſter gegeben So was er vor al ſín leben In ritters wís worden alt Vn̄ was der ſín ín ím kalt Zv dírre nuwen lere an manígerhande kere Sín meiſter ím do vor las Daz vmb ſuſt doch an ím was Wand in di kvnſt nícht entraf alle die ſínne ím waren ſlaf Der er zvr kvnſt nicht enwíelt Níwan die zweí wort er behíelt aue maría vn̄ nicht me Swi ez ím ſelber tete we So wolde ot nicht di kvnſt ín in Diz ergreif ſín herter ſín Daz ouch als mít buchſtaben Im ín ſín hˢze was ergraben aue maria ſprach er ie Swaz er tet vn̄ ſwa er gíe So ſprach er ie die zweí wort Got aller ſelden ein volbort Vn̄ rechter tugende eín mínne Líez der herten ſínne Den ritter nícht entgelden Er wolde ím wol vˢgelden Di werlt di er dvrch ín lie Do ím ſín leben abe gie Er ſtarb· vn̄ wart begraben Dar nach vil ſchiere wart entſaben Eínes zeichens dar an Den brudern kvnt wart getan Wi ím vergolden was ſin habe Ein lilie wuchs vz ſíme grabe Di vf an ſchonen blvmē trat an ein ieglichez blat Was von goltbuchſtaben aue maria erhaben Des nam die brudere wunder Vn̄ gruben alhín vnder Do ſie quamen vf den grunt Síe ſahen ím ín ſínē mvnt Do was di wurtz der blvmen Entſprvngen vf dem gvmen In des menſchen mvnde Ieglicher do begvnde Wunder alda ſchouwen Vn̄ maríen der vrouwen Danken dírre grozen gift Vn̄ der wunderlichen ſtift Dar an ſi wiſete íren knecht Eya ſprachen ſie nv ſecht Ez íſt vns offenlich wol kvnt Daz er von allez herzen grvnt Sprach mit grozer innekeit Der zweier worte reinekeít Dar an er tet daz beſte Vn̄ mit willen veſte Wolde er an der vrouwē libe ſin Des ſi gelobet di kvnígin Eín meler hete ſcharfen ſin Vf ſín amt dvrch gewin Dar abe er erlich ſich betruc Den ſin er veſteclichen ſluc Mit liebe vf vnſe vrouwen Daz liez er dicke ſchouwen an tugenden mít den er ranc Nv malte er eínē v̄mehanc Dar an ſích geburte als daz recht willekvrte Di kvnígín di milde Vn̄ ouch des tuvels bilde nach der materíen v̄meſweíf Der meler an di kvnſt greif Mit vlize an allem ſínne Malte er di kvnígínne So er beſt ímmer konde Dar nach er begonde Den tuvel ouch dvrch ſtrichen Er liez ím nícht entwíchen Swaz er kvnſt mochte haben Vntz er der forme hete entſaben Vf daz hoeſte vngeſtalt Des wart der tuvel harte balt Vor zorn als ſín erge ín twanc Vur den ſelben v̄mehanc Quam er zv dem guten man Ey ſprach er nv ſage an Daz wolde ich gerne wízzen Dvrch waz biſtu vervlizzen Vf der vrouwen bílde Daz dv mít ſchoner mílde Si macheſt alſo vlizeclích Vn̄ alſo vngeſtellet mích Maleſt· als ich wol ſprechen mac Der gute man eín teil erſchrac Idoch ermannete er drate Zv kegen der vnvlate Vil ſmelichen er do ſprach Deſwar dv biſt alſo ſwach So boſe vnde ſo eiſlich Konde ích noch wírs gemalen dích Daz ieſche an dir daz recht wol So iſt min vrouwe tugende vol alſo ſchone vn̄ alſo gut Daz ſi mit aller kvnſt mín mvt Sal malen vf daz beſte Ob ich icht ſchoners weſte Dan ich gemalet han alhie Daz wolde ich legen noch an ſie Dvrch ir wírdeclichez loben Der tuvel wolde mít ím toben Vn̄ in werfen her dan Secht do wart der gute man an vnſe vrouwen ſchríen Daz bilde von marien Vor im an des tuches want Racte im hín di rechten hant Vn̄ enthielt ín enpor Do vloch der tuvel balde vor Vn̄ liez den man an vride ſín Des ſi gelobet di kvnígín Ein cloſter hof ſo wite was Daz beide bovm vn̄ gras Darínne ſtvnden genvc Wand ſich verre alvmme truc Sin v̄merínc vn̄ ſín ganc Ein vlutec wazzer nā den ſwanc Dvrch den hof al ín míten Dar abe nach gewenten ſiten Die lute luſt entphíengen Eín teil mvnche giengen Dvrch ir luſt ſo hín zv Eines morgens alzv vru Vn̄ ſtvnden bi des wazzers louf Sie gaben couf vn̄ couf Schímf rede vnde itele wort Der von ín vil wart gehort Daz in der zít nicht hete vuc Di wile ſich diz wechſel ſluc an vil iteln worten Die mvnche alle horten Ein ſchif daz wazzer uf kvmen als ſie heten vˢnvmen Offenlich den ruder ſlac Ein ir ieglích erſchrac Vn̄ vrageten ſa der mere Wer darinne were Wir ſin tuvele ſprachen ſie Vn̄ vuren des mēſchen ſele hie Der dort zv ſente gallen Prabeſt was ob ín allen Vn̄ zv eime houbte geſat Wand er nach vnſen wíllen trat In der ſvnden haken Die mvnche ſere erſchraken Sie begonden allen ſchríen nach helfe an marien Sente maría nv hilf vns Sie liefen von des baches rvns Daz ſie icht arges griffe Die tuvele ín dem ſchiffe Schríeten nach ín vf ir vart Deſwar ir habet uch wol bewart Daz ir riefet di vrouwen an Enwere des ſelben nicht getan So hete wir uch ertrenket Vn̄ ín den grvnt vˢſenket Wand ir wilde mvnche ſit Vn̄ alhi vz der rechten zít Kegen des ordens gebot Tribet itelichen ſpot Vn̄ dar zv vnnvtze wort Dar an mit valſche ir ſit bekort Durch des hˢzen itelkeít als ſie daz heten vollen ſeít Do vuren ſie ír ſtraze Die mvnche hielden maze Von ſulcher rede· ín ſulcher zít Der man zv vnrechte pflít Gotes mvter dancten ſie Di in ír truwe bot alhie Vn̄ wart in rechter not ín ſchín Des ſi gelobet di kvnígín Zvr werlde was ein guter man Der mít vlize began Trachten uf di itelkeít als di cranke werld treít Daz ſi nímannes ſchonet Glich ín allen lonet Den ríchen vn̄ den armen ane allerhande erbarmen Iſt ir lon der herte val In den tot hín zv tal Ez ge dar nach ouch ſwi ez ge Dem guten manne tet vil we Daz maníger ir getruwete Vn̄ uf di werlt buwete als er ímmer ſolde leben Der gute man wolde ergeben Sich von der werlt· vn̄ erva bewarn Den willen liez er vollen varn Vn̄ vur in eíne wuſte Vf daz er alda mvſte In der eínote rvn Vn̄ mít ím ſínē willen tvn an wachen· vaſten· an gebete Zvr werlde er vil gutes hete Wan er was riche eín rítter Diz wart im allez bítter Beide herſchaft vn̄ gut Dvrch got wolde er armut Hi uf erden liden Vn̄ gar di luſt vˢmíden Swaz ir di werlt ſchenkē pflit Er was ín der erſten zit Vil heiz· als man ouch hute Víndet maníge lute Die zvmerſten brínnen Wol veſte ín gotes mínnen Dvrch der conſcíencíen tur Di ſie wol berigeln vur Vnd an der wite mazen Vn̄ nicht da dvrch lazen Sie enwollen ez e· reinen Des mvgen ſie wol weínen Wand in iſt ſuze di vlut Gebet· wachen· ſwaz man tut Dar uf iſt man vˢvlizzen Dar nach als díe gewizzen Ein teil beginnent vulen Wand ſi an ir tor ſulen Rucken ín di wite Daz wol hín durch glíte Bewilen eín míchel ſtucke So kvmt daz vngelucke Daz itele wort werden balt Vn̄ daz herze an genaden kalt Hivon ſo hebet ſich vngedult Des hˢzen bvrne wírt gevult Mit erden an der werlde haft Hi von zv rínnet di craft Der alden herzen ſtoze Der bach der ougen vloze Iſt ſín vrſprínc vertreten als der menſche ſolde beten In rechter hítze daz iſt kalt Wand der ſvnnen gewalt Iſt mít wolkene vndernvmen Darv̄me dicke zv ím kvmen Wínde· ſne· vnde regen Die ím beſvln daz herze pflegen Nach der viende willekvrn Hi von ſal ieglicher ſpvrn In tugentlicher wende Daz begín vnd daz ende Wi er ſich habe gevlizzen In ím der gewízzen Swa di enger an ím was In der zit er baz genas In ím von boſen geſten Swer ſich noch wil veſten Der ſal mít gote vride han Nv ſprechen dort von ienē man Der was zvmerſten heíz gnvc Wand er groze liebe truc an got· vn̄ an di hímel rote Idoch ſo hete er nach gote Groze liebe an maríen Vil dicke pflac er ſchrien In alle ſínes herzen gír Mit ſíme lobe hín keín ír Durch rechte liebe er des pflac Dar nach uber manígen tac Begonde er eín teíl lazzen Vn̄ liez ſich vndervazzen an dem herzen mít vulheít Da vor was heíz di ínnekeit Di was nv laz vnde kalt Di conſcíencía ín nícht ſchalt Wand ſi was wíder worden Vmb den verkarten orden Wolde ſi ín nícht ſtrafen Dicke wart er ſlafen Vn̄ an gebete erſtv̄mende Do ſprach er alſo ſlv̄mende Sin gebet· vn̄ verhouwen Der vulheit ſíner vrouwen Wart daz gebet alſo toub Vil dicke er ez ouch vf ſchoub Vntz hin an den andern tac Do er diſſes gepflac Eíne wile nach gewonheít Vn̄ wolde mít der vulheít Zv verre vz tugendē vliezen Secht do liez ín geníezen Maria di vil gute Daz er in ſínen mute Beſvnder ſíner liebe ír iach Vn̄ ſin hˢze nach ír brach Si ſante ím drí epfele hín Vil miſſewant vnder ín Einer von dem andern ſcheín Ein apfel was gar vnreín Der ander grvne abe genvmen So was der dritte vollenkvmen Beide ſchone vnde rif Eín engel ſprach· nv grif Diſe epfele alle ín díne hant Sie hat maría dir geſant Di tugende vol di milde Dir zv eínen bilde Waz man dir lones ſal geben alhi vmb dín hˢte leben Daz doch entzweí vˢre treít als der epfele vnderſcheít Der erſte iſt vul von vnvlat Der wol eben maze hat Der zit díner ínnekeit Di dich neiget an vulheít Vnde vnvletec machet Da von iſt geſwachet Vil an díner crone an díner tugende lone Mvz dir da von abe gan So ſich den andern apfel an Der iſt vil vnzítec alſo biſtu gitec Du leſt di zit entſlifen Vn̄ wilt andere grifen Vur diſe di dir iſt entgan alſo mac ez nícht beſtan Ein getruwer gotes knecht Gebe ieglicher zit ir recht Da ez mit rechte ſin mac Der apfel iſt vil vngeſmac Den man vnzítec brichet Swˢ ſín gebet ſprichet In rechter zit mít andacht Daz wírt vor vnſern hˢren bracht Dem mēſchen zeíme hoen vrumen Dazmeínet der apfel vollenkvmen Hi míte nā di rede eín ort als der eínſidel hete erhort Di heiligen manv̄ge Do wart eín wandelvnge· an alle ſíme lebene Er gienc me vurbaz ebene Vulheít vn̄ vnrechte zit Trat von ím hin beſit Vn̄ wart an ím vˢhouwen Síner lieben vrouwen Dancte er mít allē vlize me Wand ſi getruwelichen e· Berefſente daz leben ſin Des ſi gelobet di kvnigin IN ſvnden eín menſche lac Daz doch da bi dˢ tugēde pflac Da von got eī menſch· beiaget· Mariā di kvſchen maget Hete er lieb beſvnder nv vugete ſichz hi vnder Daz got dvrch ſíne gute Des menſchen gemute Zv rechtem wege beluchte Den menſchen ſus beduchte Wi er nach todes gebote an daz urteil vor gote Were gentzlich bekvmen Sich hete nítlich an genvmen Daz Der tuvel· daz er bi ín trat Vn̄ vber ín gerichtes bat nach ſíner valſcheít gebot Er ſprach· alweldiger got Gib mír díſen· er iſt mín Wand ich vor den ougen din Dín ſelbes wort dar uf mac haben an ſíme herzen ergraben Der richter ſprach waz iſt daz Do ſprach der tuvel vurbaz Du ſpreche an cluger wíſe In dem paradiſe Swanne ir uch vˢgezzet Vn̄ daz obz ezzet So ſult ir ſterben díz ergie Nv ſtet dírre menſche alhíe Von dem kvnne geborn Dem du den tot haſt geſworn Noch habe ich eín vrkvnde Wand er ín grozer ſvnde Wol drízec iar iſt gelegen Der er vil hat gepflegen Vn̄ wolden lazen nícht dar abe Daz dritte vrkvnde ich ouch habe Daz ich alſo bewiſe Ob er an tugende priſe Da bi icht gutes habe getan So wil zvſamne lan Daz boſe vn̄ daz gute In ſínes herzen mvte Nímt daz boſe vberhant Des ſal er billich ſin geſchant Vn̄ alſus haſtu nicht an im Do ſprach der richter nv vˢnim Waz er dar zv wolle ſagen Dˢ menſche mvſte gar gedagen Vor grozer ſchemde leide Do ſprach anderweide Der richter· wir ſuln ez lan acht tage alv̄me ſtan E· man ín verſenke Ob er noch icht gedenke Waz er wider rede habe Do gienc vil truric her abe Dˢ ſelbe mēſche· vn̄ vnderwegen Gienc ím eíner engegen Dˢ vragete in ſa der mere Warv̄me er leidec were Owe ſprach er ich bin vnvro Vn̄ vnderſchiet im alſo Wi ím dru ſcharfe ſtucke Vf ſin groz vngelucke Der tuvel hete vor geleít Vnd ím were vngereit Wi er da von enpreche ſich Iener ſprach· enruche dich Ich bin di warheít genant Vn̄ wil vur dich alzvhant Des erſten ſtuckes rede geben als der ſvnder gienc beneben Eín ander ím do wíder vur Der ím veſteclichen ſwur Er wolde im zv gelucke Wol daz andere ſtucke Hin legen ín rechter wiſheit Min name iſt di gerechtekeit Sprach er· vn̄ ich han wol dí macht Des achten tages wart er bracht aber vur gerichte· als e· Der tuvel nach urteile ſchre Vber ín· vmb daz erſte leit Do ſprach zv ím di warheit Du haſt im di ſchult gegeben Er ſi vˢlorn vm daz leben Daz mit vluche namen alle kínt von adamen Do er brach gotes gebot Vn̄ az den apfel wider got Dar abe ím got den tot gehiez Da er in ſit ouch ín ſtíez Der traf den lib· nicht den geiſt Vn̄ da von als dunv ſeiſt Iſt vmb ſuſt di ſache Des ſelben todes ſwache Gab ot uf den lib den vluch Des mvz er durch den vnruch Werden zv eíme ſtoube Hi mite ich wol betoube Vf in di erſte ſache alhie Di gerechtekeít do hine gie Vn̄ ſprach alda ſo wil ich Des andern vndˢwínden mích Dv haſt geſprochen offenbar Er habe dir wol drízec iar Gedíent· an groſvn ſvnden So wil ich da bi kvnden Daz beide hi vn̄ ouch da In im di conſciencía Mvrmelte an der ruwe Vn̄ daz wart dicke nuwe Mit der bichte der er pflac Der tuvel leitlich ſich erwac Der zweíer ſtucke die ím ſlecht Gemachet hete wol daz recht Idoch daz dritte greif er an Vor den ſvndigen man Enſprach do weder der noch der Do ſprach der richter brenget her Eine wage· vn̄ lat wegen Wes er me hat gepflegen Des guten oder des argen Der ſvnder wart do kargen Wand in ſin hˢze an leide ſneit Warheit· vn̄ gerechtekeít Sprachen heímlich wider in armer mēſche louf balde hin Zv maríen der vrouwen Bit ſi wollen ſchouwen Dín armut· vn̄ ir gute Ir tugentlich gemvte Iſt ſo milde. vn̄ alſo gut Daz ſi dir ie helfe tut Si iſt der truwe wol gewon Vn̄ vˢmac ſich wol da von Wand ſi den edeln namē treít Mvter der barmhˢzekeít Der arme ſvndere Mit ſínes herzen ſwere Viel vur der vrouwen vuze Ey ſprach er du vil ſuze Du milde dv getruwe Laz an mír werden nuwe Daz dv biſt bezzer danne gut Wand mir ſo rechte we tut Sal man mích verteilen Dv macht mích vrouwe heilen Mit díner tugende gewalt Ez iſt vmb dich alſo geſtalt Daz dv mír macht helfe lan Vrouwe mvter ſich dar an Daz dv vns ſvndigen luten Zv rechte ſalt beduten Vn̄ dín lob den namen treit Muter der barmherzekeít Hilf mír vrouwe hilf mír nv Wand mír allez iamer zv Get· in der ewígen hitze Ob dv dín gut antlitze Von mír wolleſt keren Dv ſalt dích dar an eren Wand mir dín rat gehelfen mac Hi míte er di vrouwe erwac Daz ſi quam bi di wage Mit wol gehufter lage Wart di ſvnde alzvmale Geworfen in di ſchale Vn̄ gehufet als ein berc Man leite ouch ſíne gutē werc In daz andere becken Der tuvel wart zv ſtecken an ſin ende alſo genvc Daz di ſchale níder ſluc Vn̄ wante ím were gelvngen Díe guten werc uf ſwūgen Do nam di íuncvrouwe gut Dvrch iren tugentlichen mvt Vn̄ leite druf íre hant Die boſen werc alzvhant Sach man da ho uf ſnvrren Die tuvele zv ſchurren Swaz ſie arges konden Dar uber ſie begonden Daz ſie ſich ſelben hiengen dran Vn̄ wolden zihen her dan Ir teil ín di tufe níder Di vrouwe hielt ſo vaſte wider Di ſchale an wider ſaze Daz ſi ín ſchoner maze Den ſvnder vrí machte Der menſche do entwachte Wand er díz ín dem ſlafe ſach Von der werld er ſich brach Vn̄ díente vlizeclichen gote In ſíme heiligen gebote Was er ſtete vorchtſam Di kvnígín maríam Mit gantzer vreude er lieb gewan Di alſo wol helfen kan Den armen· die in noten ſin Des ſi gelobet di kvnígin VOn der wol gebornē maget Sal vch werden noch geſaget Wi ſo gut vn̄ vber gut Iſt ir tugenthafter mut Vn̄ wi ir tugent vluzet Daz ein mēſche ouch genvzet Des andern. daz ſi lieb hat Di hohe írre tugende grat Di ſi in edelm willen treít Kan ní̄mer werden oll vollen ſeit Von worte noch von littere Horet von eíme rittere Wi er vremder tugent genoz an ſíme namē was er groz Vn̄ an der íugende grvne Er was ſtoltz vnde kvne Vri herzen vn̄ mvtes Vnde milde ſínes gutes Den tvrneí ſelden er vˢlac Da erofte ſuchen pflac Beide tyuſt· vnde foreſt Swa er ímmer was geweſt Da iach an ín der lute lob Wand ſíne gabe was ſo grob Spilluten vn̄ den vríen Daz ſie mvſten ſchríen Mit offenlichen worten Sin lob an allen orten Daz ſie zv íungeſt doch vˢtruc Swi er hete vil genvc alſo lange er vmme vur Vn̄ vírtet von der ſnvr Daz er wart metalle bloz Sin armekeít wart an im ſo groz Daz er nicht alleíne neit Di gabe nach gewonheít Er wart ouch ſelbe alſo ſwach Daz man ín nícht haben ſach Di notdurft envollen Sín herze was geſwollen Mit leide di im vreude nam Nv vugete ſichz daz ím quam Ein hochzit· daz di vriheit Sich ſamten nach gewonheít Zv ím· wand er des ſtete pflac als di hochzít gelac Daz er ín groze gabe erbot Dem ríttere wuchs do leide not Wand er nicht da weſte Da mite er die geſte Nach gewonheit mochte entphan Der vil truríge man Di ſchande alſo manícvalt Vloch ín eínen dicken walt Da er der hochzít entweich alleine er dar ín ſtreich Daz niman weſte wa er quam Er hete eín reíne wibeſnam Bewart mít tugentlicher zvcht Ires mannes tobeſucht Daz er ſo vil ín vnpflec Dvrch hochvart gab hín wec Daz was ir v̄mazen leit Ire heilige gewonheit almvſen vnde gebet Mit allen truwen dicke tet Ir man gab ſpilluten hín So liez ir tugenthafter ſín Sich die gotes armen Mit milder hant erbarmen Maria di vrouwe gut Was ir gezogē durch den mut Darínne ir liebe ſtete lac Wand ſi vrolichen pflac Ir dienen ſwa ſi konde Der tuvel ouch begonde Di tugent an ír níden Wand er nícht mochte erliden an ir daz tugenthafte leben Dem ſi wol erlich was ergeben Er woldez gerne han verruct Vnde ſi dar vz han gezvct Dar uf gedachte er vil tief Er man dort ín der wuſte lief als eín menſche ſvnder ſín Do quam der tuvel da hín Vn̄ reít bi ín ín den walt Vf eínem pferde vngeſtalt Sie waren ſwartz beide Dem ríttere wart do leide Wand er der geſicht erſchrac Der tuvel ſulcher worte pflac Da míte er ín wol troſte Vn̄ von der angeſt loſte Waz wírret dir zv ím er ſprach Der rítter ordenlich ím iach Waz ín von den luten tribe Wi er durch armut da blibe Biz di hochzít· queme hín Do ſprach der tuvel wider ín Daz wandelte ich vil drate Ob dv nach mínem rate Eín dínc woldeſt an gan Daz ſchíere were doch getan Vn̄ iſt ouch cleíne genvc Swaz dín ere e· níder ſluc Daz wolde ich mít gute erheben Dv ſoldeſt ſulcher ere entſeben Daz ſich din name níe da vor Getruc alſo ho enpor Er enſolde hoer werden nv Do ſprach ím der ritter zv Ich wil tvn ſwaz du wilt Ob ſich mín armut bezilt Von díner helfe als dv nv ſeiſt Do ſprach zv im der ubele geiſt Daz iſt gut ſo wil ich Gutes riche machen dich Vn̄ werltlicher eren ſat Ganc vn̄ grabe an der ſtat Von ſilber vn̄ von golde Daz dín armut wolde Des víndeſtu da richen hort Idoch halt mír dín erſte wort Nv iſt mín bete kein dir Daz dv dín huſvrouwe mír Wolleſt brengen· do ſprach er Dar an ervulle ich díne ger Di ſtat· di zít er ím beſchíet Der rítter do zv huſe ſchiet Vn̄ vant als im geſaget was Do zíerte er wol ſín palas Sín erbe vn̄ ſín eigen Daz ſich mvſte e· neigen Dvrch gut vnder vremde hant Daz loſte er wider ſanzvhant Er gewan ſín ouch me Vn̄ lebete richlich als e· Von diſme guten coufe In des íares loufe In rechtem zil anz ende quam Daz er ſín edel wibeſnam Dem tuvele ſolde brengen Díz wolde er ouch nicht lengen als ſin was da vor begert Er hiez ſateln zwei pfert Wol uf ſprach er zvr vrouwen als ſi begonde ſchouwen an des herren mute Daz ſi ſvnder hute Solden riten eíne Do ſprach zv ím di reíne Herre mín wa ſul wir hín Do ſagete er ir wol halben ſín Sie ſolden in di wuſte Vn̄ daz ſi míte mvſte Ir herze grobelich erquam Idoch was ſi gehorſam Si bevalch ín iren mvte Sích in maríen hute Vn̄ reít mít ím ſo hín dan Ir herze trat groz angeſt an Wand ir daz ſelbe mere Wart íe lenger ſwere Daz ſi rurte zv pflege Sich geburte an ír wege Di vart vur eíne capelle In vil drater ſnelle Viel di edele werde Níder von dem pferde Vnde lief ſprechen ír gebet als di ſi daz tet Vn̄ an vnſe vrouwen rief Do vugete ſichz daz ſi entſlief María ir zv helfe quam Di ſulche forme an ſich nam an geſteltníſſe vn̄ an cleíde an alles vnderſcheíde Was an ir der volle ſchín als ob ez di vrouwe ſolde ſín Diſe lac· maría gienc Der ritter ſínen wec do vienc Di reínen gotes werde Vurte er uf dem pferde Biz zv der gelobten ſtat Der tuvel vrolich zv trat Vn̄ wante gar gewūnen haben Mit dem als er hete entſaben Wer di was di er brachte Mit vlucht er von ím gachte Vn̄ wart der reíſe vil vnvro Zv dem ritter ſprach er do Ey dv vngetruwer man Waz haſtu leides mír getan Mít díner grozen valſcheit Ich gab dir míne richeit an ſilber vnd an golde Swi dín herze wolde Daz dv mír brechtes her din wib Ich wolde rechen an ir lib Mínen zorn mít níde Wand ich von ír líde Vil groze not di ſi mír tut an írre kvſchen demut Ir almvſen vnd ir bíten Mít andern tugentlichen ſíten Der ſi vil hat an ír Die erbi ten groz laſter mír Diz wolde ich han erbrochen Vn̄ mich an ir gerochen Daz ſi michz vurwart hat erlan Nv haſtu vngetruwer man Durch dine valſchen ſínne Her bracht di kvnígínne Di mit grozer werde In himel vn̄ in erde Ob allen díngen hat gewalt Di wile er ſus den ritter ſchalt Vn̄ ſich doch vaſte von ím brach Di gute vrouwe zv ím ſprach Mit gewaldes volleíſt Ey du valſchafter geiſt Wer gab dír ie den willen Daz dv woldeſt villen Min ſvnderliche holde Di mít truwen wolde Sich ín mín dienſt neígen Nv ſaltu vurbaz veígen Vn̄ nicht als e· weſen vrí In dem namen ieſu criſti Mines ſvnes· ſo wil ich Daz du balde hebes dich Nider in den helle grvnt Vn̄ wirt ní̄mer vurbaz kvnt Den zv leide vn̄ zv ſchamen Die nach helfe an mínē namē ſchríen· vn̄ den eren Do began von dannē keren Der tuvel mít gebraſte Er hulte v̄mazen vaſte Durch di gewalt di vf ín quam als daz der ritter vernam Diz wunder an ím worchte Daz ſin ſtarke vorchte an dem hˢzen wart ſo ſcharf Di in von dem roſſe warf Idoch als er ſich vˢſan Do viel der trurige man Vor di gotes werden Langes an di erden Vn̄ bat di valſcheit ím vˢgeben Daz er ſo torlich wolde leben Vn̄ mít den ſvnden ſich vˢſluc Di vrouwe ſtrafte ín genvc Ganc ſprach ſi tv dich abe alle der leiden tuvels habe Di dir nícht gehelfen mvgent Díner hvſvrouwen tugent Saltu geníezen· ob dv noch Von dir ſvntlichez ioch Wilt loſen· vn̄ des vri weſen So machtu harte wol geneſen Vn̄ tugende gewínnen vil Hi mite nam di rede eín zil Er reít hín vz dem walde Zv der kirchen balde Da er der vrouwen was vˢzigen Di vant er ſlafende ligen als ſi dvrch tugende vrumen Vor was zv gebete kvmen Des wart der ritter harte vro Vn̄ wacte gutlich ſi do Do er mít ir zv huſe quam allez daz er e· vˢnam Daz machte er gentzlich ír bekant Do wart ouch vmme gewant Sín leben· als er liez ſchouwen Er volgete ſíner vrouwen Vn̄ karte ſich uf tugende me Im tet von allem herzen we Daz er der vntugende Da her von ſíner íugende Leider alſo vil getreib In gutem lebene er ſtete bleib Mit der hvſvrouwen ſín Des ſi gelobet di kvnígín Lat vch me von ír ſagen Vn̄ mít rede vurbaz iagen Der vrouwen lob ín vnſe wort· Ez was als ich han gehort Eín ſchuler ín eíner ſtat Dˢ durch kv̄ſt zvr ſchule trat als noch hute maníger tut Mit gerete was er wol behut Man ſchuf im meíſter vn̄ buch Do gab ím ſteter vnruch Herten mut· ſtvmpfen ſín Die tage· daz iar giengen hín Vergezzenheit mít ím bleib Swaz der meiſter ín getreib Mit ſcharfen wortē vn̄ mít ſlegen Díz konde nícht ín ín gelegen Der wiſheit eín gelucke Vf ſínen blozen rucke Dicke vn̄ dicke er ín ſluc Daz doch nícht vor truc Vn̄ tiefen ſín ím gebe Síne kvnſt was vngehebe Vn̄ an ſchonen witzen kalt Sus wuchs von ím eín ribalt Vn̄ eín tumber betſchelier Er was an allen dínge zier Swaz uf der werlde leben trat Idoch hete er ím vor geſat Eíner tugende beiac Der er hete manígen tac Gepflogen an gewonheít Dar an ſín wille was zv ſpreít Vn̄ weich ím níchtes hínder Svmer vn̄ wínder Zv velde er alle tage lief als ſíne gewonheit ím rief Da er blvmen vnde gras an eínen crantz ímmer las als er nícht blvmē konde haben So durch ſuchte er die graben Vntz er icht grvnes da vant Was di erde geblant Mit ſne ín wínter zíten So gienc er an di liten Vn̄ ſchar den ſne hín zv tal Er durch ſuchtez uber al Hi tiefen grūt· da hoen berc Vntz er volbrachte ie ſín werc Vn̄ geſamte ie ſo vil Daz er gemachte eī ſchepíl Grvne vf dem gevilde So gienc er zeínem bilde Geſníten vn̄ gehouwen Nach vnſer lieben vrouwen Vn̄ ſatzte ir uf diſen crantz an ſulchē willen bleib er gantz ane ſvmens vnderbrich Vrouwe ſprach er· ſit daz ích Nicht vil gutes me vˢmac So la dir ieglichen tac Díz von mír eín dienſt weſen alſus pflac er blvmē leſen Oder bletere vor die blvmen Swi er mít ſvnden vlvmen Gewonlich ander ſache treib Díz vil ſtete bi ím bleib Daz er ie gab der vrouwen ſín alle tage eín crenzelín Nicht werkes ím daz vndˢnam nv vugete ſichz daz ím quam anz herze eín genaden ſtoz In dem der werlde ín vˢdroz Di ím ſwachte ſín leben Zv mvnchen wolder ſich begeben Ob er di ſtate mochte haben als des heten wol entſaben Die vrunt vn̄ die mage Svnder alle wider lage · Stercten ſie ím den ſín Druf· vn̄ hulfen vlizeclich ím hin Vntz er zv grawē mvnchen quam Do er di regele an ſich genam Do lebete er als die andern Mít ín begonde er wandern Vntz im · geliebete daz leben Swaz ím genade wart gegeben Di karte ſi vf daz beſte Er was darínne veſte Vntz dar nach eínen tac Do er ſínes gebetes pflac Des in ouch nicht bevilde Do ſach er dort eín bilde Nach vnſer lieben vrouwen ſtan Mit leide er trachten began Wi er eteſwenne vf las Die ſchepil die er ſchuldic was Vn̄ nv dvrch den orden Ein lugener was worden Owe ſprach er herre got Nach ſínes iamers gebot Heímlich er vor den alter gie Vn̄ viel vf ſíne blozen kníe Des hˢzen vlut zvn ougen vloz Di im die wangen begoz Mildeclich hin zv tal Vn̄ di bruſt vber al Di im von zeheren beran Dirre truríge man Sufzte· vn̄ leit vngemach Zv vnſer vrouwen er do ſprach O maría vrouwe gut Nv iſt mír ſo beſwert dˢ mut Kvmen dvrch den orden Eya waz bín ich worden als ich von rechte nv wol clage Daz ich dír von tage zv tage Min loben nícht gehalden mac als ich hi bevor pflac Daz iſt nv vnerloubet Ich ſehe· vrouwe dín houbet alle tage ſvnder crantz Diz machet mír vil manígē ſchrantz an alle mínem lebene Ich wanderte gar vnebene Des wil ich mínen orden lan Vn̄ dem amte bi geſtan Daz ich dír crenzel mache Nv was bi dirre ſache Eín alt mvnch ſo nahē kvmen Daz er hete eín teil vˢnvmen Wi dírre íunge weínte Waz er aber meínte Daz lac ím noch verborgen Er was in grozen ſorgen Vn̄ vorchte im argete daz leben Er zoch eín teil in beneben In eínen wínkel· vn̄ ſprach Lieber ſvn welch vngemach Hat betrubet dínen mvt Wand ich ſach der ougen vlut So vollic von dir vliezen Konde ich ſín icht geníezen an troſte· ſprach er· ſo wolde ich Sin gerne hi bewiſen dich Waz mích von vreuden ſcheidet Vn̄ mir den orden leidet Dar an mín hˢze iſt uf erſworn Doch wene ich ez ſi gar vˢlorn Ob ich ez ſage· des la mich gan Sagan liebez kínt ſagan Sprach zv ím der alde man Wand ich dir wol geraten kan Mit gote an wiſer lere Der iunge weínte ſere Owe ſprach er vater mín Ich wil nach dem willen dín Dir ſagen waz mích írret Vn̄ von dem orden vírret Ich was zvr werlde valſch gnvc In der mín tvmpheit mich vˢtruc Daz ich tet weníc gutes Doch was ich ſulches mvtes Daz ich uf ieglichen tac Eín grune ſchepil machen pflac Von bovmē oder von bovmblaten So di ir zít nícht enhaten So ſuchte ich crut oder gras an der gewonheit ich was als mír wol was erloubet Vf vnſer vrouwen houbet Wolde ich daz ímmer haben ſtan Des widerſtvnt mír níeman E· ich queme in den orden Sit ich nv mvnch bín worden So hat di regele mír benvmen Daz ich dar an nicht mac bekvmen Vn̄ daz crentzel breche Vurwar ich nv wol ſpreche Daz mír der orden leiden mvz O· lieber ſvn des wírt dir buz Sprach er nv vil drate Von mínem gewiſſen rate Wiltu der wandels vrien Der kvnígín marien Tegelich ín edelen ſachen Eín roſen crentzlín machen Vn̄ daz mít lobe zieren So ſaltu ez ordíníeren Daz dv vber dín tage zit Di dir dín regele ſprechen git Immer ſprecheſt ie dar na Vumfzíc aue maría Da míte iſt daz ſchepil gantz Vn̄ wízze daz ſi diſen crantz Vor lilien vn̄ vor roſen nímt Wand ir vˢre baz gezímt Owe ſprach der íunge Were ir di wandelvnge Lieb· daz wolde ich ímmer loben Ia da wil ich weſen oben Sprach der alde mít eíde Daz dir nícht zv leide Vmb daz gelubde geſchicht Di wile man dich halden ſicht Daz gebet· da von ich ſage Do liez von ſíner hˢten clage Der íunge· vn̄ gab ir eín zil Er machte eín nuwe ſchepil alle tage der vríen an vumfzíc aue maríen Hi míte ím vil tugende quam an wiſheít er zv nam Dar an ín got wol ſtercte Der abt ouch an ím mercte Daz er mít grozen vugen Wuchs an wítzen clugen In den er wol ſich halden pflac Dar nach vber manígen tac Wart er zv amte geſat Dar zv geſcheffede ín an trat Dvrch daz er mvſte riten In ſvmelichen zíten Da man in nvtzlich ín wˢben ſach Zeímal ím des not geſchach Do reít er vz vn̄ ſchuf Sínes ordenes behuf Der wol nach willen gewart Do quam er in der wider vart Vf einen luſtlichen plan Do ſach er vz dem wege ſtan Wol dvrch wachſen eínen walt Darínne was di luft kalt Swi ez doch heiz da vor was Beide blvmen vn̄ gras Stvnt da ín voller grute Erhaben an ſíner blvte Vor der heizen ſvnnen Bewart vn̄ vngewūnen Die bovme vn̄ ir eſte Heten ſich wol veſte Geladen mít den ſvmerlaten Die waren dicke von ir blaten Bewachſen vn̄ bewallen Der cleínen vogelín ſchallen Darínne witen erclanc Dem mvnche wart eín luſtic ſwanc Des ruchez vz dem walde Da hín karte er ſich balde Dvrch luſt vn̄ dvrch ſín gebet Daz er aldarínne ouch tet Mit harte grozer andacht In di gehugde wart ím bracht Daz der vrouwen crenzelín Noch vngeſprochen was geſin Daz hub er vrolichen an Nv waren nach dem guten man Zwene valſche man vil ſtarc Geſlichen dar· vf ſín arc Durch des pferdes liebe Die valſchaften diebe Liez vnſer herre ſchouwen Di aller ſchonſten vrouwen Di vleiſlich ouge ie vˢnam Bi den mvnch di vrouwe quam In harte richem cleide Vz vnd innen beide Geworcht luter ſydin Was der edel baldekin Vn̄ an der varwe himelvar Darínne ſtvnden her vn̄ dar Blvmen alſam die ſterne Sie ſahen harte gerne Di vrouwe· vn̄ vrolich gnvc an irem arme ſi truc Einen ſchonē reif von golde Dar uf ſi ſetzen wolde Blvmen· vn̄ ein ſchepil haben als der mvnch hete entſaben Ein aue maria· vn̄ ſprach Secht welch ein wūder da geſchach Wand ez wart zv einer roſen Mit griffen harte loſen Di vrouwe do begvnde Im brechen von dem mvnde Ein roſen nach der andern Ob er begonde wandern Wol vnderwilen von der ſtat Di vrouwe im liſe nach trat Vn̄ warte wol der blvmen Di von des mannes gvmen Wuchſen da nach dem gebete Immer als di vrouwe hete Gebrochen· vn̄ di roſe ergreíf Si bant ſi vm den golt reif Mit eíme ſilber drate Do ouch der mvnch hate Vumfzic aue geſprochen Do was ſo vil gebrochen Der blvmē· daz der roſen crantz Was vollenkvmē· vn̄ gantz Den di edele vrouwe Zv der zweier aneſchouwe Satzte uf ir houbt· diz geſchach Dar nach ir ieglicher ſach Si vrolich ſvnder leide Swingen vber di heide So hin vntz an eín dicke Da ſi wart vz ir blicke Mit dem crantze benvmen Nv was di zit ouch wol kvmen Daz der mvnch ſolde Riten als er wolde Vn̄ er ſin zit hi vollen ſprach Vz dem puſche er ſich do brach Da er e· was· vn̄ greif Mit dem vuze ín den ſtegereif als er uf wolde ſtigen Do hub ſich im ein crigen Zv ím liefen iene man Vn̄ griffen ubellich ín an Stet her mvnch ſprachen ſie Ir ſult daz pfert vns lazen hie Wir wollen vch nicht morden Daran wir uwern orden Ein teil wollen eren Ir mvget von hínnen keren Geſvnt· ſvndˢ valſch gezoc Lat ot hi den vber roc Daz pfert vn̄ ouch di cappen Eya ſprach er edeln knappen Habet dvrch got mín ſchone Des er vch ímmer lone Wan ich bín cranc vn̄ darzv alt Díe zwene waren vf ín balt Gebet vnſ ſprachen ſie zvhant Swaz wir haben e· benant Wand wir ez hí̄nen wollen tragen Da bi ſult ir vns ouch ſagen Wer di vrouwe ſi geweſen Di die roſen hat geleſen alhi von uwern mvnde Wir wollen haben kvnde Ob ez von goukelvure ſi Daz vch iſt geweſen bi Eín ſo vnmazen ſchone wib Ez get uch werlich an den lib Ir enſaget vns di warheit Der mvnch ſwur in manigen eit Mit ſinen worten veſte Daz er nicht enweſte Von der vrouwen vm ein har Er dachte beide her vnd dar Wa di rede wolde hín Idoch do ſie berichten ín Von vumfzic roſen die ſi brach Vn̄ wi ſi ieglicher ſach Da von eín crentzel machen Do marcte an diſen ſachen Dˢ mvnch waz dar an geſchach Ia werlich ia er ſprach Ia vil lieben kíndere mín Di vrouwe ſal gelobet ſín Ich weíz wol waz íz meínet Got der hat hute erſcheinet Daz er iſt ein getruwer got Vn̄ wil uch von der werlde ſpot Mít dem geſichte vuren alſus begonde er rvren Wi im zvmerſten was gegeben Ein vngeneme ſvndec leben Vn̄ wi er aldarínne pflac Daz er uf ieglichen tac Eín crentzlín ſíner vrouwē truc Wi daz dar nach v̄me ſluc Daz er der wandels vrien Von vumfzíc aue marien Brechte alle tage eín crentzelín Secht ſprach er lieben brudˢe mín Hute iſt di vrouwe zv mir kvmē Vn̄ hat ir crentzil genvmen Daz ſahet ir· vn̄ ich nicht an der ſelben geſchicht Sult ir offenlichen ſehen Daz ez dvrch uch iſt geſchen Vn̄ ir uch bezzern dar an ſult Mit vil grozer gedult Sprachen ſie do beide Owe der herten leide Daz wir ie zv ſvnden Dvrch des tuvels ſchvnden So verre vieln vz gots gebote Ey vn̄ mochte wir an gote Noch genade vínden Wir wolden gar erwînden Von dem laſter lebene Vn̄ vns vurwart ebene In ſíme gebote halden Secht do wart dem alden Des hˢzen vreude alſo groz Daz ím ſín antlitze ervloz Zv tal von der ougen bach Ia vil lieben kínt er ſprach Secht des uf minen orden Des bruder ich bín worden Vn̄ vf mínen hoſten eít Daz gotes barmherzekeít In ſíner grozen truwe Vch nach gantzer ruwe Harte willeclich entphet Vnde ín ſín riche kvmen let Criſt der vil gewere got Dvrch des vater gebot Truc des cruces burde Vf daz der ſvnder wurde Vri der ewigen laſt Des hímels kvníc was hi gaſt Dˢ vreuden cleít was hi bloz Des ín níchteſnicht vˢdroz Dvrch den ſvndigen man Daz er ot wider wolle gan Zv gote an tugentlicher art Vil wol ich an mír han gelart Di ſíne barmherzekeít Wand mín hˢze ouch vˢſneît Maníger ſvnden vnvlat Nv hat der gute gotes rat Vn̄ di helfe míner vrouwen als ir wol mvget ſchouwen Mich ein teil dar vz gezogen Er hat ſín vil vntz her gepflogen als er wil hute an uch pflegen Gut wider ubel wegen Kert ot balde uwern ſín Mit der rechten ruwe an ín Daz iſt ím groz eín ere Dvrch di guten lere Vn̄ dvrch daz vremde zeichen Begonde ſich erweichen Ir hertez gemvte In einvaldiger gute Wart ir herze beweít Darinne gotes genade ſneít an ruwe di was ſo groz Daz ſi zvn ougen vz vloz In alſulchen geberden Vieln ſie zvr erden Langes vor den guten man Vn̄ riefen gutlich ín an Mit harte clegelicher dol Eya vater tu ſo wol Sit dich got vns hat geſant Mache vns den rechten wec erkant Den wol wir gerne ímmer treten Zwar des wart er lichte erbeten Wand er ſie lieplich vf nam Vn̄ mit ín zv cloſtere quam Da mvnchten ſie ſich beide In ruwiger leíde Vmb die alden miſſetríte Bleib vil tugenthaft ir ſite Wand ſie wol hielden gots gebot Secht díz worchte vnſer hˢre got Dvrch der vrouwen crentzelín Des ſi gelobet di kvnígín | Constantinopolitana getriuwelîchen nennen auemaria erhaben vünvzic auemaria |