Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Mascov, Johann Jakob: Geschichte der Teutschen. Bd. 1. Leipzig, 1726.

Bild:
<< vorherige Seite

Vandalischen, Svevischen etc. Reichs.
daß er bis Florentz gekommen, und selbige Stadt belagert, Stilico aber sie ent-
setzet 6. Rom zitterte schon für einem so nahen Feinde, und insonderheit ward
den Christen bange, weil Radagaisus ein Heyde war, und man ausgestreuet,
er habe seinen Göttern gelobet, ihnen der Römer Blut zu opffern, auch die
Partie der Heyden sich daher in Rom starck regete. Stilico aber zog zu Pa-
via
die Römischen Truppen zusammen 7: und hatte auch ein Heer Gothen,

die
[Beginn Spaltensatz] Roma, quae, sicut nunc sentit, non ad remitten-
dam, sed ad reprimendam idololatriae praesum-
tionem, iudicis dei aliquam misericordiam; ita
continuo, propter uiuorum & mortuorum sancto-
rum piam recordationem, dei iram passura non
plenam, si forte confusa poeniteat, ut per experi-
entiam fidem discat, ab incursu Alarici regis &
hostis, sed Christiani, aliquantulo ad tempus spa-
tio differtur.
orosivs
redet nur von hören-
sagen; daher sind bey dieser Erzehlung einige Um-
stände so unwahrscheinlich, daß sie von sich selbst die
Erzehlung verdächtig machen. Wer wird Rhada-
gayso,
den die Historie als einen großen Krieges-
Held beschreibet, zutrauen, daß er sich mit 200000
Mann in ein unfruchtbares Gebürge retiriret, oder
vollends glauben, daß solche Armee auf einem ein-
zelen kleinen Berge campiren können?
avgvstinvs gedenckt dieses Einbruchs
an zweyen Orten. Erstlich sermone CV. c. 10. p.
381. Mementote, fratres, mementote, non est lon-
gum, pauci anni sunt; recordamini. Euersis in
urbe Roma omnibus simulacris, Rhadagaysus, rex
Gothorum, cum ingenti exercitu, multo numerosio-
re, quam Alarici fuit, uenit. Paganus Romae
erat Rhadagaysus, Ioui sacrisicabat quotidie, nun-
tiabatur ubique, quod a sacrisiciis non desisteret
Rhadagaysus. Tunc omnes isti,
[pagani scilicet]
ecce nos non sacrisicamus, ille sacrisicat: uinci
debemus a sacrificante, quibus non licet sacrifica-
re. Deus ostendens, quia non in istis sacrificiis
est ipsa temporalis salus, ipsa regna terrena: ui-
ctus est Rhadagaysus, adiuuante domino, miro mo-
do.
Und zum andern L. V. c. 23. de ciuit. dei.
Quod tamen nostra memoria, recentissimo tempo-
re, deus mirabiliter & misericorditer fecit, non
cum gratiarum actione commemorant; sed quan-
tum in ipsis est, omnium
(si fieri potest) homi-
num obliuione sepelire conantur: quod a nobis, si
tacebitur, similiter erimus ingrati. Cum Rhada-
gaysus, rex Gothorum, agmine ingenti & immani,
iam in urbis uicinia constitutus, Romanis ceruici-
bus immineret, una die tanta celeritate sic uictus
est, ut ne uno quidem, non dicam extincto, sed nec
uulnerato Romanorum, multo amplius quam cen-
tum millium prosterneretur eius exercitus, atque
ipse
cum filiis mox captus, poena debita necare-
[Spaltenumbruch] tur. Nam, si ille tam impius, cum tantis & tam
impiis copiis Romam fuisset ingressus, cui pe-
percisset? quibus honorem martyrum detulisset?
in qua persona deum timeret? cuius non
sanguinem effusum, cuius pudicitiam uellet inta-
ctam? Quas autem isti pro diis suis uoces habe-
rent? quod ideo ille uicisset, ideo tanta potuisset,
quia quotidianis sacrisiciis placabat atque inuita-
bat deos? quod Romanos facere, Christiana reli-
gio non sinebat. Nam appropinquante iam ille
his locis, ubi nutu summae maiestatis oppressus est,
cum eius fama ubique crebresceret, nobis apud
Carthaginem dicebatur, hoc credere, spargere,
iactare paganos, quod ille diis amicis protegenti-
bus, & opitulantibus, quibus immolare quotidie
ferebatur, uinci omnino non posset ab eis, quia ta-
lia diis Romani sacra non facerent, nec fieri a
quoquam permitterent. Et non agunt miseri gra-
tias tantae misericordiae dei, qui, cum sta-
tuisset, irruptione barbarica grauiore dignos mores
hominum castigare, indignationem suam tamen
mansuetudine temperauit, ut illum primo faceret
mirabiliter uinci; ne ad infirmorum animos euer-
tendos gloria daretur daemonibus, quibus eum sup-
plicare constabat; deinde ab his barbaris Roma
caperetur, qui contra omnem consuetudinem bello-
rum ante gestorum, ad loca sancta confugientes,
Christianae religionis reuerentia tuerentur, ipsis-
que daemonibus, atque impiorum sacrisiciorum ri-
tibus, de quibus ille praesumserat, sic aduersaren-
tur pro nomine Christiano, ut longe atrocins bel-
lum cum eis, quam cum hominibus gerere uideren-
tur.
Jn der Edition der Benedietiner T. VIII. p.
140. ist angemercket; daß in einigen der besten ge-
schriebenen Bücher, die Worte cum filiis nicht an-
zutreffen.
6 pavlinvs in uit. S. Ambrosii c. 50.
Tempore, quo Rhadagaysus supradictam Florenti-
nam ciuitatem obsidebat; cum iam de se penitus
desperassent uiri ciuitatis, per uisum S. Ambrosi-
us cuidam apparuit, & promisit, alio die salutem
illis affuturam. Quo referente, ciuium animi
sunt erecti. Nam altero die, adueniente Stilicho-
ne, tunc comite, cum exercitu; facta est de hoste
uictoria. Haec Pansophia, religiosa foemina,
matre pueri Pansophii, referente, cognouimus.
7 zosimvs l. c.
[Ende Spaltensatz]
8. idem
X x

Vandaliſchen, Sveviſchen ꝛc. Reichs.
daß er bis Florentz gekommen, und ſelbige Stadt belagert, Stilico aber ſie ent-
ſetzet 6. Rom zitterte ſchon fuͤr einem ſo nahen Feinde, und inſonderheit ward
den Chriſten bange, weil Radagaiſus ein Heyde war, und man ausgeſtreuet,
er habe ſeinen Goͤttern gelobet, ihnen der Roͤmer Blut zu opffern, auch die
Partie der Heyden ſich daher in Rom ſtarck regete. Stilico aber zog zu Pa-
via
die Roͤmiſchen Truppen zuſammen 7: und hatte auch ein Heer Gothen,

die
[Beginn Spaltensatz] Roma, quae, ſicut nunc ſentit, non ad remitten-
dam, ſed ad reprimendam idololatriae praeſum-
tionem, iudicis dei aliquam miſericordiam; ita
continuo, propter uiuorum & mortuorum ſancto-
rum piam recordationem, dei iram paſſura non
plenam, ſi forte confuſa poeniteat, ut per experi-
entiam fidem diſcat, ab incurſu Alarici regis &
hoſtis, ſed Chriſtiani, aliquantulo ad tempus ſpa-
tio differtur.
orosivs
redet nur von hoͤren-
ſagen; daher ſind bey dieſer Erzehlung einige Um-
ſtaͤnde ſo unwahrſcheinlich, daß ſie von ſich ſelbſt die
Erzehlung verdaͤchtig machen. Wer wird Rhada-
gayſo,
den die Hiſtorie als einen großen Krieges-
Held beſchreibet, zutrauen, daß er ſich mit 200000
Mann in ein unfruchtbares Gebuͤrge retiriret, oder
vollends glauben, daß ſolche Armee auf einem ein-
zelen kleinen Berge campiren koͤnnen?
avgvstinvs gedenckt dieſes Einbruchs
an zweyen Orten. Erſtlich ſermone CV. c. 10. p.
381. Mementote, fratres, mementote, non eſt lon-
gum, pauci anni ſunt; recordamini. Euerſis in
urbe Roma omnibus ſimulacris, Rhadagayſus, rex
Gothorum, cum ingenti exercitu, multo numeroſio-
re, quam Alarici fuit, uenit. Paganus Romae
erat Rhadagayſus, Ioui ſacriſicabat quotidie, nun-
tiabatur ubique, quod a ſacriſiciis non deſiſteret
Rhadagayſus. Tunc omnes iſti,
[pagani ſcilicet]
ecce nos non ſacriſicamus, ille ſacriſicat: uinci
debemus a ſacrificante, quibus non licet ſacrifica-
re. Deus oſtendens, quia non in iſtis ſacrificiis
eſt ipſa temporalis ſalus, ipſa regna terrena: ui-
ctus eſt Rhadagayſus, adiuuante domino, miro mo-
do.
Und zum andern L. V. c. 23. de ciuit. dei.
Quod tamen noſtra memoria, recentiſſimo tempo-
re, deus mirabiliter & miſericorditer fecit, non
cum gratiarum actione commemorant; ſed quan-
tum in ipſis eſt, omnium
(ſi fieri poteſt) homi-
num obliuione ſepelire conantur: quod a nobis, ſi
tacebitur, ſimiliter erimus ingrati. Cum Rhada-
gayſus, rex Gothorum, agmine ingenti & immani,
iam in urbis uicinia conſtitutus, Romanis ceruici-
bus immineret, una die tanta celeritate ſic uictus
eſt, ut ne uno quidem, non dicam extincto, ſed nec
uulnerato Romanorum, multo amplius quam cen-
tum millium proſterneretur eius exercitus, atque
ipſe
cum filiis mox captus, poena debita necare-
[Spaltenumbruch] tur. Nam, ſi ille tam impius, cum tantis & tam
impiis copiis Romam fuiſſet ingreſſus, cui pe-
perciſſet? quibus honorem martyrum detuliſſet?
in qua perſona deum timeret? cuius non
ſanguinem effuſum, cuius pudicitiam uellet inta-
ctam? Quas autem iſti pro diis ſuis uoces habe-
rent? quod ideo ille uiciſſet, ideo tanta potuiſſet,
quia quotidianis ſacriſiciis placabat atque inuita-
bat deos? quod Romanos facere, Chriſtiana reli-
gio non ſinebat. Nam appropinquante iam ille
his locis, ubi nutu ſummae maieſtatis oppreſſus eſt,
cum eius fama ubique crebreſceret, nobis apud
Carthaginem dicebatur, hoc credere, ſpargere,
iactare paganos, quod ille diis amicis protegenti-
bus, & opitulantibus, quibus immolare quotidie
ferebatur, uinci omnino non poſſet ab eis, quia ta-
lia diis Romani ſacra non facerent, nec fieri a
quoquam permitterent. Et non agunt miſeri gra-
tias tantae miſericordiae dei, qui, cum ſta-
tuiſſet, irruptione barbarica grauiore dignos mores
hominum caſtigare, indignationem ſuam tamen
manſuetudine temperauit, ut illum primo faceret
mirabiliter uinci; ne ad infirmorum animos euer-
tendos gloria daretur daemonibus, quibus eum ſup-
plicare conſtabat; deinde ab his barbaris Roma
caperetur, qui contra omnem conſuetudinem bello-
rum ante geſtorum, ad loca ſancta confugientes,
Chriſtianae religionis reuerentia tuerentur, ipſis-
que daemonibus, atque impiorum ſacriſiciorum ri-
tibus, de quibus ille praeſumſerat, ſic aduerſaren-
tur pro nomine Chriſtiano, ut longe atrocins bel-
lum cum eis, quam cum hominibus gerere uideren-
tur.
Jn der Edition der Benedietiner T. VIII. p.
140. iſt angemercket; daß in einigen der beſten ge-
ſchriebenen Buͤcher, die Worte cum filiis nicht an-
zutreffen.
6 pavlinvs in uit. S. Ambroſii c. 50.
Tempore, quo Rhadagayſus ſupradictam Florenti-
nam ciuitatem obſidebat; cum iam de ſe penitus
deſperaſſent uiri ciuitatis, per uiſum S. Ambroſi-
us cuidam apparuit, & promiſit, alio die ſalutem
illis affuturam. Quo referente, ciuium animi
ſunt erecti. Nam altero die, adueniente Stilicho-
ne, tunc comite, cum exercitu; facta eſt de hoſte
uictoria. Haec Panſophia, religioſa foemina,
matre pueri Panſophii, referente, cognouimus.
7 zosimvs l. c.
[Ende Spaltensatz]
8. idem
X x
<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <div n="2">
          <p><pb facs="#f0379" n="345"/><fw place="top" type="header"><hi rendition="#b">Vandali&#x017F;chen, Svevi&#x017F;chen &#xA75B;c. Reichs.</hi></fw><lb/>
daß er bis Florentz gekommen, und &#x017F;elbige Stadt belagert, <hi rendition="#aq">Stilico</hi> aber &#x017F;ie ent-<lb/>
&#x017F;etzet <note place="foot" n="6"><hi rendition="#aq"><hi rendition="#g"><hi rendition="#k">pavlinvs</hi></hi> in uit. S. Ambro&#x017F;ii c. 50.<lb/><hi rendition="#i">Tempore, quo Rhadagay&#x017F;us &#x017F;upradictam Florenti-<lb/>
nam ciuitatem ob&#x017F;idebat; cum iam de &#x017F;e penitus<lb/>
de&#x017F;pera&#x017F;&#x017F;ent uiri ciuitatis, per ui&#x017F;um S. Ambro&#x017F;i-<lb/>
us cuidam apparuit, &amp; promi&#x017F;it, alio die &#x017F;alutem<lb/>
illis affuturam. Quo referente, ciuium animi<lb/>
&#x017F;unt erecti. Nam altero die, adueniente Stilicho-<lb/>
ne, tunc comite, cum exercitu; facta e&#x017F;t de ho&#x017F;te<lb/>
uictoria. Haec Pan&#x017F;ophia, religio&#x017F;a foemina,<lb/>
matre pueri Pan&#x017F;ophii, referente, cognouimus.</hi></hi></note>. Rom zitterte &#x017F;chon fu&#x0364;r einem &#x017F;o nahen Feinde, und in&#x017F;onderheit ward<lb/>
den Chri&#x017F;ten bange, weil <hi rendition="#aq">Radagai&#x017F;us</hi> ein Heyde war, und man ausge&#x017F;treuet,<lb/>
er habe &#x017F;einen Go&#x0364;ttern gelobet, ihnen der Ro&#x0364;mer Blut zu opffern, auch die<lb/>
Partie der Heyden &#x017F;ich daher in Rom &#x017F;tarck regete. <hi rendition="#aq">Stilico</hi> aber zog zu <hi rendition="#aq">Pa-<lb/>
via</hi> die Ro&#x0364;mi&#x017F;chen Truppen zu&#x017F;ammen <note place="foot" n="7"><hi rendition="#aq"><hi rendition="#g"><hi rendition="#k">zosimvs</hi></hi> l. c.</hi><lb/>
<fw place="bottom" type="catch">8. <hi rendition="#aq"><hi rendition="#g"><hi rendition="#k">idem</hi></hi></hi></fw><lb/>
<fw place="bottom" type="sig">X x</fw><lb/><cb type="end"/></note>: und hatte auch ein Heer Gothen,<lb/>
<fw place="bottom" type="catch">die</fw><lb/><note xml:id="FN378_04_02" prev="#FN378_04_01" place="foot" n="4"><cb type="start"/><hi rendition="#aq"><hi rendition="#i">Roma, quae, &#x017F;icut nunc &#x017F;entit, non ad remitten-<lb/>
dam, &#x017F;ed ad reprimendam idololatriae prae&#x017F;um-<lb/>
tionem, iudicis dei aliquam mi&#x017F;ericordiam; ita<lb/>
continuo, propter uiuorum &amp; mortuorum &#x017F;ancto-<lb/>
rum piam recordationem, dei iram pa&#x017F;&#x017F;ura non<lb/>
plenam, &#x017F;i forte confu&#x017F;a poeniteat, ut per experi-<lb/>
entiam fidem di&#x017F;cat, ab incur&#x017F;u Alarici regis &amp;<lb/>
ho&#x017F;tis, &#x017F;ed Chri&#x017F;tiani, aliquantulo ad tempus &#x017F;pa-<lb/>
tio differtur.</hi><hi rendition="#g"><hi rendition="#k">orosivs</hi></hi></hi> redet nur von ho&#x0364;ren-<lb/>
&#x017F;agen; daher &#x017F;ind bey die&#x017F;er Erzehlung einige Um-<lb/>
&#x017F;ta&#x0364;nde &#x017F;o unwahr&#x017F;cheinlich, daß &#x017F;ie von &#x017F;ich &#x017F;elb&#x017F;t die<lb/>
Erzehlung verda&#x0364;chtig machen. Wer wird <hi rendition="#aq">Rhada-<lb/>
gay&#x017F;o,</hi> den die Hi&#x017F;torie als einen großen Krieges-<lb/>
Held be&#x017F;chreibet, zutrauen, daß er &#x017F;ich mit 200000<lb/>
Mann in ein unfruchtbares Gebu&#x0364;rge retiriret, oder<lb/>
vollends glauben, daß &#x017F;olche Armee auf einem ein-<lb/>
zelen kleinen Berge campiren ko&#x0364;nnen?<note type="editorial">Es handelt sich um eine fortlaufende Fußnote, deren Text auf der vorherigen Seite beginnt. Im Druck ist die Fußnotenfortsetzung an erster Stelle auf dieser Seite aufgelistet.</note></note><lb/><note xml:id="FN378_05_02" prev="#FN378_05_01" place="foot" n="5"><hi rendition="#aq"><hi rendition="#g"><hi rendition="#k">avgvstinvs</hi></hi></hi> gedenckt die&#x017F;es Einbruchs<lb/>
an zweyen Orten. Er&#x017F;tlich <hi rendition="#aq">&#x017F;ermone CV. c. 10. p.<lb/>
381. <hi rendition="#i">Mementote, fratres, mementote, non e&#x017F;t lon-<lb/>
gum, pauci anni &#x017F;unt; recordamini. Euer&#x017F;is in<lb/>
urbe Roma omnibus &#x017F;imulacris, Rhadagay&#x017F;us, rex<lb/>
Gothorum, cum ingenti exercitu, multo numero&#x017F;io-<lb/>
re, quam Alarici fuit, uenit. Paganus Romae<lb/>
erat Rhadagay&#x017F;us, Ioui &#x017F;acri&#x017F;icabat quotidie, nun-<lb/>
tiabatur ubique, quod a &#x017F;acri&#x017F;iciis non de&#x017F;i&#x017F;teret<lb/>
Rhadagay&#x017F;us. Tunc omnes i&#x017F;ti,</hi> [pagani &#x017F;cilicet]<lb/><hi rendition="#i">ecce nos non &#x017F;acri&#x017F;icamus, ille &#x017F;acri&#x017F;icat: uinci<lb/>
debemus a &#x017F;acrificante, quibus non licet &#x017F;acrifica-<lb/>
re. Deus o&#x017F;tendens, quia non in i&#x017F;tis &#x017F;acrificiis<lb/>
e&#x017F;t ip&#x017F;a temporalis &#x017F;alus, ip&#x017F;a regna terrena: ui-<lb/>
ctus e&#x017F;t Rhadagay&#x017F;us, adiuuante domino, miro mo-<lb/>
do.</hi></hi> Und zum andern <hi rendition="#aq">L. V. c. 23. de ciuit. dei.<lb/><hi rendition="#i">Quod tamen no&#x017F;tra memoria, recenti&#x017F;&#x017F;imo tempo-<lb/>
re, deus mirabiliter &amp; mi&#x017F;ericorditer fecit, non<lb/>
cum gratiarum actione commemorant; &#x017F;ed quan-<lb/>
tum in ip&#x017F;is e&#x017F;t, omnium</hi> (<hi rendition="#i">&#x017F;i fieri pote&#x017F;t</hi>) <hi rendition="#i">homi-<lb/>
num obliuione &#x017F;epelire conantur: quod a nobis, &#x017F;i<lb/>
tacebitur, &#x017F;imiliter erimus ingrati. Cum Rhada-<lb/>
gay&#x017F;us, rex Gothorum, agmine ingenti &amp; immani,<lb/>
iam in urbis uicinia con&#x017F;titutus, Romanis ceruici-<lb/>
bus immineret, una die tanta celeritate &#x017F;ic uictus<lb/>
e&#x017F;t, ut ne uno quidem, non dicam extincto, &#x017F;ed nec<lb/>
uulnerato Romanorum, multo amplius quam cen-<lb/>
tum millium pro&#x017F;terneretur eius exercitus, atque<lb/>
ip&#x017F;e</hi> cum filiis <hi rendition="#i">mox captus, poena debita necare-<lb/><cb/>
tur. Nam, &#x017F;i ille tam impius, cum tantis &amp; tam<lb/>
impiis copiis Romam fui&#x017F;&#x017F;et ingre&#x017F;&#x017F;us, cui pe-<lb/>
perci&#x017F;&#x017F;et? quibus honorem martyrum detuli&#x017F;&#x017F;et?<lb/>
in qua per&#x017F;ona deum timeret? cuius non<lb/>
&#x017F;anguinem effu&#x017F;um, cuius pudicitiam uellet inta-<lb/>
ctam? Quas autem i&#x017F;ti pro diis &#x017F;uis uoces habe-<lb/>
rent? quod ideo ille uici&#x017F;&#x017F;et, ideo tanta potui&#x017F;&#x017F;et,<lb/>
quia quotidianis &#x017F;acri&#x017F;iciis placabat atque inuita-<lb/>
bat deos? quod Romanos facere, Chri&#x017F;tiana reli-<lb/>
gio non &#x017F;inebat. Nam appropinquante iam ille<lb/>
his locis, ubi nutu &#x017F;ummae maie&#x017F;tatis oppre&#x017F;&#x017F;us e&#x017F;t,<lb/>
cum eius fama ubique crebre&#x017F;ceret, nobis apud<lb/>
Carthaginem dicebatur, hoc credere, &#x017F;pargere,<lb/>
iactare paganos, quod ille diis amicis protegenti-<lb/>
bus, &amp; opitulantibus, quibus immolare quotidie<lb/>
ferebatur, uinci omnino non po&#x017F;&#x017F;et ab eis, quia ta-<lb/>
lia diis Romani &#x017F;acra non facerent, nec fieri a<lb/>
quoquam permitterent. Et non agunt mi&#x017F;eri gra-<lb/>
tias tantae mi&#x017F;ericordiae dei, qui, cum &#x017F;ta-<lb/>
tui&#x017F;&#x017F;et, irruptione barbarica grauiore dignos mores<lb/>
hominum ca&#x017F;tigare, indignationem &#x017F;uam tamen<lb/>
man&#x017F;uetudine temperauit, ut illum primo faceret<lb/>
mirabiliter uinci; ne ad infirmorum animos euer-<lb/>
tendos gloria daretur daemonibus, quibus eum &#x017F;up-<lb/>
plicare con&#x017F;tabat; deinde ab his barbaris Roma<lb/>
caperetur, qui contra omnem con&#x017F;uetudinem bello-<lb/>
rum ante ge&#x017F;torum, ad loca &#x017F;ancta confugientes,<lb/>
Chri&#x017F;tianae religionis reuerentia tuerentur, ip&#x017F;is-<lb/>
que daemonibus, atque impiorum &#x017F;acri&#x017F;iciorum ri-<lb/>
tibus, de quibus ille prae&#x017F;um&#x017F;erat, &#x017F;ic aduer&#x017F;aren-<lb/>
tur pro nomine Chri&#x017F;tiano, ut longe atrocins bel-<lb/>
lum cum eis, quam cum hominibus gerere uideren-<lb/>
tur.</hi></hi> Jn der Edition der Benedietiner <hi rendition="#aq">T. VIII. p.</hi><lb/>
140. i&#x017F;t angemercket; daß in einigen der be&#x017F;ten ge-<lb/>
&#x017F;chriebenen Bu&#x0364;cher, die Worte <hi rendition="#aq">cum filiis</hi> nicht an-<lb/>
zutreffen.<note type="editorial">Die Fußnotenreferenz befindet sich auf der vorherigen Seite. Im Druck ist diese Fußnote an zweiter Stelle auf dieser Seite aufgelistet.</note></note><lb/></p>
        </div>
      </div>
    </body>
  </text>
</TEI>
[345/0379] Vandaliſchen, Sveviſchen ꝛc. Reichs. daß er bis Florentz gekommen, und ſelbige Stadt belagert, Stilico aber ſie ent- ſetzet 6. Rom zitterte ſchon fuͤr einem ſo nahen Feinde, und inſonderheit ward den Chriſten bange, weil Radagaiſus ein Heyde war, und man ausgeſtreuet, er habe ſeinen Goͤttern gelobet, ihnen der Roͤmer Blut zu opffern, auch die Partie der Heyden ſich daher in Rom ſtarck regete. Stilico aber zog zu Pa- via die Roͤmiſchen Truppen zuſammen 7: und hatte auch ein Heer Gothen, die 4 5 6 pavlinvs in uit. S. Ambroſii c. 50. Tempore, quo Rhadagayſus ſupradictam Florenti- nam ciuitatem obſidebat; cum iam de ſe penitus deſperaſſent uiri ciuitatis, per uiſum S. Ambroſi- us cuidam apparuit, & promiſit, alio die ſalutem illis affuturam. Quo referente, ciuium animi ſunt erecti. Nam altero die, adueniente Stilicho- ne, tunc comite, cum exercitu; facta eſt de hoſte uictoria. Haec Panſophia, religioſa foemina, matre pueri Panſophii, referente, cognouimus. 7 zosimvs l. c. 8. idem 4 Roma, quae, ſicut nunc ſentit, non ad remitten- dam, ſed ad reprimendam idololatriae praeſum- tionem, iudicis dei aliquam miſericordiam; ita continuo, propter uiuorum & mortuorum ſancto- rum piam recordationem, dei iram paſſura non plenam, ſi forte confuſa poeniteat, ut per experi- entiam fidem diſcat, ab incurſu Alarici regis & hoſtis, ſed Chriſtiani, aliquantulo ad tempus ſpa- tio differtur. orosivs redet nur von hoͤren- ſagen; daher ſind bey dieſer Erzehlung einige Um- ſtaͤnde ſo unwahrſcheinlich, daß ſie von ſich ſelbſt die Erzehlung verdaͤchtig machen. Wer wird Rhada- gayſo, den die Hiſtorie als einen großen Krieges- Held beſchreibet, zutrauen, daß er ſich mit 200000 Mann in ein unfruchtbares Gebuͤrge retiriret, oder vollends glauben, daß ſolche Armee auf einem ein- zelen kleinen Berge campiren koͤnnen? 5 avgvstinvs gedenckt dieſes Einbruchs an zweyen Orten. Erſtlich ſermone CV. c. 10. p. 381. Mementote, fratres, mementote, non eſt lon- gum, pauci anni ſunt; recordamini. Euerſis in urbe Roma omnibus ſimulacris, Rhadagayſus, rex Gothorum, cum ingenti exercitu, multo numeroſio- re, quam Alarici fuit, uenit. Paganus Romae erat Rhadagayſus, Ioui ſacriſicabat quotidie, nun- tiabatur ubique, quod a ſacriſiciis non deſiſteret Rhadagayſus. Tunc omnes iſti, [pagani ſcilicet] ecce nos non ſacriſicamus, ille ſacriſicat: uinci debemus a ſacrificante, quibus non licet ſacrifica- re. Deus oſtendens, quia non in iſtis ſacrificiis eſt ipſa temporalis ſalus, ipſa regna terrena: ui- ctus eſt Rhadagayſus, adiuuante domino, miro mo- do. Und zum andern L. V. c. 23. de ciuit. dei. Quod tamen noſtra memoria, recentiſſimo tempo- re, deus mirabiliter & miſericorditer fecit, non cum gratiarum actione commemorant; ſed quan- tum in ipſis eſt, omnium (ſi fieri poteſt) homi- num obliuione ſepelire conantur: quod a nobis, ſi tacebitur, ſimiliter erimus ingrati. Cum Rhada- gayſus, rex Gothorum, agmine ingenti & immani, iam in urbis uicinia conſtitutus, Romanis ceruici- bus immineret, una die tanta celeritate ſic uictus eſt, ut ne uno quidem, non dicam extincto, ſed nec uulnerato Romanorum, multo amplius quam cen- tum millium proſterneretur eius exercitus, atque ipſe cum filiis mox captus, poena debita necare- tur. Nam, ſi ille tam impius, cum tantis & tam impiis copiis Romam fuiſſet ingreſſus, cui pe- perciſſet? quibus honorem martyrum detuliſſet? in qua perſona deum timeret? cuius non ſanguinem effuſum, cuius pudicitiam uellet inta- ctam? Quas autem iſti pro diis ſuis uoces habe- rent? quod ideo ille uiciſſet, ideo tanta potuiſſet, quia quotidianis ſacriſiciis placabat atque inuita- bat deos? quod Romanos facere, Chriſtiana reli- gio non ſinebat. Nam appropinquante iam ille his locis, ubi nutu ſummae maieſtatis oppreſſus eſt, cum eius fama ubique crebreſceret, nobis apud Carthaginem dicebatur, hoc credere, ſpargere, iactare paganos, quod ille diis amicis protegenti- bus, & opitulantibus, quibus immolare quotidie ferebatur, uinci omnino non poſſet ab eis, quia ta- lia diis Romani ſacra non facerent, nec fieri a quoquam permitterent. Et non agunt miſeri gra- tias tantae miſericordiae dei, qui, cum ſta- tuiſſet, irruptione barbarica grauiore dignos mores hominum caſtigare, indignationem ſuam tamen manſuetudine temperauit, ut illum primo faceret mirabiliter uinci; ne ad infirmorum animos euer- tendos gloria daretur daemonibus, quibus eum ſup- plicare conſtabat; deinde ab his barbaris Roma caperetur, qui contra omnem conſuetudinem bello- rum ante geſtorum, ad loca ſancta confugientes, Chriſtianae religionis reuerentia tuerentur, ipſis- que daemonibus, atque impiorum ſacriſiciorum ri- tibus, de quibus ille praeſumſerat, ſic aduerſaren- tur pro nomine Chriſtiano, ut longe atrocins bel- lum cum eis, quam cum hominibus gerere uideren- tur. Jn der Edition der Benedietiner T. VIII. p. 140. iſt angemercket; daß in einigen der beſten ge- ſchriebenen Buͤcher, die Worte cum filiis nicht an- zutreffen. X x

Suche im Werk

Hilfe

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)
XML (TEI P5 inkl. att.linguistic)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Voyant Tools ?

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Ergänzungsvorschlag vom DWB [mehr]

Dieses Werk wurde gemäß den DTA-Transkriptionsrichtlinien im Double-Keying-Verfahren von Nicht-Muttersprachlern erfasst und in XML/TEI P5 nach DTA-Basisformat kodiert.




Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/mascov_geschichte01_1726
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/mascov_geschichte01_1726/379
Zitationshilfe: Mascov, Johann Jakob: Geschichte der Teutschen. Bd. 1. Leipzig, 1726, S. 345. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/mascov_geschichte01_1726/379>, abgerufen am 16.07.2024.