Dokumentansicht: M410-G1.xml [XML, CMDI, OAI_DC]

Metadaten

Texttitel (Kurzbezeichnung)Ruprecht von Freising: Freisinger Rechtsbuch
Textkürzel in ReM (und in der Mittelhochdeutschen Grammatik)Rupr
Textkürzel im Mittelhochdeutschen WörterbuchRbRupr
Textsorte, spezifischRecht
TextsorteStadtrechtsbuch
Textart (P = Prosatext, U = Urkunde, V = Verstext)P
Primäre Referenz (Edition, Handschrift)Handschrift
Sekundäre Referenz (Edition, Handschrift)Edition
AufbewahrungsortMünchen, Stadtarchiv
SignaturZimelie 1 (Codex urbis Monacensis 1)
Link zum Handschriftencensushttp://www.handschriftencensus.de/7712
Überlieferungstyp (Handschrift, Rolle, Inschrift)Handschrift
BlattangabeBl. 1r-58r
Ausschnitt"S. 8,1-13,28; 44,30-49,39; 66,29-79,20; 91,23-102,11. - nur präeditiert: 102,12-103,34"
Sprachstufe (in ReM steht “mhd”)mhd
sprachlicher Großraum, weit (oberdeutsch, mitteldeutsch, niederdeutsch)oberdeutsch
sprachlicher Großraum, enger (z.B. ostoberdeutsch, westmitteldeutsch)ostoberdeutsch
Sprachlandschaft/Dialekt (z.B. nordbairisch, schwäbisch, hessisch)mittelbairisch
Lokalisierung/SchreibortFreising
Zeit (Jahrhundert(hälfte)) (z.B. 12,2 = 12. Jh., 2. Hälfte)14
Bemerkungen zum Überlieferungsträger-
Zeit (genauere Datierung)1328 (VL 8, 416)
Lokalisierung (Entstehungsort) des Textes-
Autor des Textes-
Sprache des Autorsbair. (Freising) (VL 8, 416)
Übersetzungsvorlage-
Edition (Standardedition, auf die sich ggf. die primäre oder sekundäre Referenz bezieht)Hans-Kurt Claußen (Hg.), Freisinger Rechtsbuch (Germanenrechte N.F., Stadtrechtsbücher 1), Weimar 1941
Korpuszugehörigkeit (ReM I, ReM II, MiGraKo)MiGraKo
Bemerkungen zur Texterfassung/Transkription-
Bemerkungen zur Annotationnur präeditiert: 102,12-103,34
Digitalisierung von: Name(n) (Arbeitsstelle)Jörn Weinert (Halle)
Kollationierung von: Name(n) (Arbeitsstelle)Aletta Leipold, Heike Link, Hans-Joachim Solms (Halle)
Präeditiert durch: Name(n) (Arbeitsstelle)Kathrin Chlench (Bonn)
Annotierung von: Name(n) (Arbeitsstelle)Kathrin Chlench (Bonn)
Abschlusskorrektur durch: Name(n) (Arbeitsstelle)Marika Fußer, Stefan Müller (Bonn)

Dokumenttext

ZeileTranskription (Unicode)Transliteration
[8a,1]
[8a,2]
[8a,3]
[8a,4]
[8a,5]
[8a,6]
[8a,7]
[8a,8]
[8a,9]
[8a,10]
[8a,11]
[8a,12]
[8a,13]
[8a,14]
[8a,15]
[8a,16]
[8a,17]
[8a,18]
[8a,19]
[8a,20]
[8a,21]
[8a,22]
[8a,23]
[8a,24]
[8a,25]
[8a,26]
[8a,27]
[8a,28]
[8a,29]
[8a,30]
[8a,31]
[8a,32]
[8a,33]
[8a,34]
[8a,35]
[8a,36]
[8a,37]
[8a,38]
[8a,39]
[8a,40]
[8a,41]
[8a,42]
[8a,43]
[8a,44]
[8a,45]
[8a,46]
[8a,47]
[8a,48]
[8a,49]
[8a,50]
[8a,51]
[8a,52]
[8a,53]
[8a,54]
[8a,55]
[9a,1]
[9a,2]
[9a,3]
[9a,4]
[9a,5]
[9a,6]
[9a,7]
[9a,8]
[9a,9]
[9a,10]
[9a,11]
[9a,12]
[9a,13]
[9a,14]
[9a,15]
[9a,16]
[9a,17]
[9a,18]
[9a,19]
[9a,20]
[9a,21]
[9a,22]
[9a,23]
[9a,24]
[9a,25]
[9a,26]
[9a,27]
[9a,28]
[9a,29]
[9a,30]
[9a,31]
[9a,32]
[9a,33]
[9a,34]
[9a,35]
[9a,36]
[9a,37]
[9a,38]
[9a,39]
[9a,40]
[9a,41]
[9a,42]
[9a,43]
[9a,44]
[9a,45]
[9a,46]
[9a,47]
[9a,48]
[9a,49]
[9a,50]
[9a,51]
[9a,52]
[9a,53]
[9a,54]
[9a,55]
[9a,56]
[9a,57]
[10a,1]
[10a,2]
[10a,3]
[10a,4]
[10a,5]
[10a,6]
[10a,7]
[10a,8]
[10a,9]
[10a,10]
[10a,11]
[10a,12]
[10a,13]
[10a,14]
[10a,15]
[10a,16]
[10a,17]
[10a,18]
[10a,19]
[10a,20]
[10a,21]
[10a,22]
[10a,23]
[10a,24]
[10a,25]
[10a,26]
[10a,27]
[10a,28]
[10a,29]
[10a,30]
[10a,31]
[10a,32]
[10a,33]
[10a,34]
[10a,35]
[10a,36]
[10a,37]
[10a,38]
[10a,39]
[10a,40]
[10a,41]
[10a,42]
[10a,43]
[10a,44]
[10a,45]
[10a,46]
[10a,47]
[10a,48]
[10a,49]
[10a,50]
[10a,51]
[10a,52]
[10a,53]
[10a,54]
[11a,1]
[11a,2]
[11a,3]
[11a,4]
[11a,5]
[11a,6]
[11a,7]
[11a,8]
[11a,9]
[11a,10]
[11a,11]
[11a,12]
[11a,13]
[11a,14]
[11a,15]
[11a,16]
[11a,17]
[11a,18]
[11a,19]
[11a,20]
[11a,21]
[11a,22]
[11a,23]
[11a,24]
[11a,25]
[11a,26]
[11a,27]
[11a,28]
[11a,29]
[11a,30]
[11a,31]
[11a,32]
[11a,33]
[11a,34]
[11a,35]
[11a,36]
[11a,37]
[11a,38]
[11a,39]
[11a,40]
[11a,41]
[11a,42]
[11a,43]
[11a,44]
[11a,45]
[11a,46]
[11a,47]
[11a,48]
[11a,49]
[11a,50]
[11a,51]
[11a,52]
[12a,1]
[12a,2]
[12a,3]
[12a,4]
[12a,5]
[12a,6]
[12a,7]
[12a,8]
[12a,9]
[12a,10]
[12a,11]
[12a,12]
[12a,13]
[12a,14]
[12a,15]
[12a,16]
[12a,17]
[12a,18]
[12a,19]
[12a,20]
[12a,21]
[12a,22]
[12a,23]
[12a,24]
[12a,25]
[12a,26]
[12a,27]
[12a,28]
[12a,29]
[12a,30]
[12a,31]
[12a,32]
[12a,33]
[12a,34]
[12a,35]
[12a,36]
[12a,37]
[12a,38]
[12a,39]
[12a,40]
[12a,41]
[12a,42]
[12a,43]
[12a,44]
[12a,45]
[12a,46]
[12a,47]
[12a,48]
[12a,49]
[12a,50]
[12a,51]
[13a,1]
[13a,2]
[13a,3]
[13a,4]
[13a,5]
[13a,6]
[13a,7]
[13a,8]
[13a,9]
[13a,10]
[13a,11]
[13a,12]
[13a,13]
[13a,14]
[13a,15]
[13a,16]
[13a,17]
[13a,18]
[13a,19]
[13a,20]
[13a,21]
[13a,22]
[13a,23]
[13a,24]
[13a,25]
[13a,26]
[13a,27]
[13a,28]
[44a,30]
[44a,31]
[44a,32]
[44a,33]
[44a,34]
[44a,35]
[44a,36]
[44a,37]
[44a,38]
[44a,39]
[44a,40]
[44a,41]
[44a,42]
[44a,43]
[44a,44]
[45a,1]
[45a,2]
[45a,3]
[45a,4]
[45a,5]
[45a,6]
[45a,7]
[45a,8]
[45a,9]
[45a,10]
[45a,11]
[45a,12]
[45a,13]
[45a,14]
[45a,15]
[45a,16]
[45a,17]
[45a,18]
[45a,19]
[45a,20]
[45a,21]
[45a,22]
[45a,23]
[45a,24]
[45a,25]
[45a,26]
[45a,27]
[45a,28]
[45a,29]
[45a,30]
[45a,31]
[45a,32]
[45a,33]
[45a,34]
[45a,35]
[45a,36]
[45a,37]
[45a,38]
[45a,39]
[45a,40]
[45a,41]
[45a,42]
[46a,1]
[46a,2]
[46a,3]
[46a,4]
[46a,5]
[46a,6]
[46a,7]
[46a,8]
[46a,9]
[46a,10]
[46a,11]
[46a,12]
[46a,13]
[46a,14]
[46a,15]
[46a,16]
[46a,17]
[46a,18]
[46a,19]
[46a,20]
[46a,21]
[46a,22]
[46a,23]
[46a,24]
[46a,25]
[46a,26]
[46a,27]
[46a,28]
[46a,29]
[46a,30]
[46a,31]
[46a,32]
[46a,33]
[46a,34]
[46a,35]
[46a,36]
[46a,37]
[46a,38]
[46a,39]
[46a,40]
[46a,41]
[46a,42]
[46a,43]
[47a,1]
[47a,2]
[47a,3]
[47a,4]
[47a,5]
[47a,6]
[47a,7]
[47a,8]
[47a,9]
[47a,10]
[47a,11]
[47a,12]
[47a,13]
[47a,14]
[47a,15]
[47a,16]
[47a,17]
[47a,18]
[47a,19]
[47a,20]
[47a,21]
[47a,22]
[47a,23]
[47a,24]
[47a,25]
[47a,26]
[47a,27]
[47a,28]
[47a,29]
[47a,30]
[47a,31]
[47a,32]
[47a,33]
[47a,34]
[47a,35]
[47a,36]
[47a,37]
[47a,38]
[47a,39]
[47a,40]
[47a,41]
[47a,42]
[48a,1]
[48a,2]
[48a,3]
[48a,4]
[48a,5]
[48a,6]
[48a,7]
[48a,8]
[48a,9]
[48a,10]
[48a,11]
[48a,12]
[48a,13]
[48a,14]
[48a,15]
[48a,16]
[48a,17]
[48a,18]
[48a,19]
[48a,20]
[48a,21]
[48a,22]
[48a,23]
[48a,24]
[48a,25]
[48a,26]
[48a,27]
[48a,28]
[48a,29]
[48a,30]
[48a,31]
[48a,32]
[48a,33]
[48a,34]
[48a,35]
[48a,36]
[48a,37]
[48a,38]
[48a,39]
[48a,40]
[48a,41]
[49a,1]
[49a,2]
[49a,3]
[49a,4]
[49a,5]
[49a,6]
[49a,7]
[49a,8]
[49a,9]
[49a,10]
[49a,11]
[49a,12]
[49a,13]
[49a,14]
[49a,15]
[49a,16]
[49a,17]
[49a,18]
[49a,19]
[49a,20]
[49a,21]
[49a,22]
[49a,23]
[49a,24]
[49a,25]
[49a,26]
[49a,27]
[49a,28]
[49a,29]
[49a,30]
[49a,31]
[49a,32]
[49a,33]
[49a,34]
[49a,35]
[49a,36]
[49a,37]
[49a,38]
[49a,39]
[49a,40]
[66a,29]
[66a,30]
[66a,31]
[66a,32]
[66a,33]
[67a,1]
[67a,2]
[67a,3]
[67a,4]
[67a,5]
[67a,6]
[67a,7]
[67a,8]
[67a,9]
[67a,10]
[67a,11]
[67a,12]
[67a,13]
[67a,14]
[67a,15]
[67a,16]
[67a,17]
[67a,18]
[67a,19]
[67a,20]
[67a,21]
[67a,22]
[67a,23]
[67a,24]
[67a,25]
[67a,26]
[67a,27]
[67a,28]
[67a,29]
[67a,30]
[67a,31]
[67a,32]
[67a,33]
[67a,34]
[67a,35]
[67a,36]
[67a,37]
[67a,38]
[67a,39]
[67a,40]
[68a,1]
[68a,2]
[68a,3]
[68a,4]
[68a,5]
[68a,6]
[68a,7]
[68a,8]
[68a,9]
[68a,10]
[68a,11]
[68a,12]
[68a,13]
[68a,14]
[68a,15]
[68a,16]
[68a,17]
[68a,18]
[68a,19]
[68a,20]
[68a,21]
[68a,22]
[68a,23]
[68a,24]
[68a,25]
[68a,26]
[68a,27]
[68a,28]
[68a,29]
[68a,30]
[68a,31]
[68a,32]
[68a,33]
[68a,34]
[68a,35]
[68a,36]
[68a,37]
[68a,38]
[68a,39]
[68a,40]
[68a,41]
[68a,42]
[69a,1]
[69a,2]
[69a,3]
[69a,4]
[69a,5]
[69a,6]
[69a,7]
[69a,8]
[69a,9]
[69a,10]
[69a,11]
[69a,12]
[69a,13]
[69a,14]
[69a,15]
[69a,16]
[69a,17]
[69a,18]
[69a,19]
[69a,20]
[69a,21]
[69a,22]
[69a,23]
[69a,24]
[69a,25]
[69a,26]
[69a,27]
[69a,28]
[69a,29]
[69a,30]
[69a,31]
[69a,32]
[69a,33]
[69a,34]
[69a,35]
[69a,36]
[69a,37]
[69a,38]
[69a,39]
[69a,40]
[69a,41]
[69a,42]
[70a,1]
[70a,2]
[70a,3]
[70a,4]
[70a,5]
[70a,6]
[70a,7]
[70a,8]
[70a,9]
[70a,10]
[70a,11]
[70a,12]
[70a,13]
[70a,14]
[70a,15]
[70a,16]
[70a,17]
[70a,18]
[70a,19]
[70a,20]
[70a,21]
[70a,22]
[70a,23]
[70a,24]
[70a,25]
[70a,26]
[70a,27]
[70a,28]
[70a,29]
[70a,30]
[70a,31]
[70a,32]
[70a,33]
[70a,34]
[70a,35]
[70a,36]
[70a,37]
[70a,38]
[70a,39]
[70a,40]
[70a,41]
[70a,42]
[71a,1]
[71a,2]
[71a,3]
[71a,4]
[71a,5]
[71a,6]
[71a,7]
[71a,8]
[71a,9]
[71a,10]
[71a,11]
[71a,12]
[71a,13]
[71a,14]
[71a,15]
[71a,16]
[71a,17]
[71a,18]
[71a,19]
[71a,20]
[71a,21]
[71a,22]
[71a,23]
[71a,24]
[71a,25]
[71a,26]
[71a,27]
[71a,28]
[71a,29]
[71a,30]
[71a,31]
[71a,32]
[71a,33]
[71a,34]
[71a,35]
[71a,36]
[71a,37]
[71a,38]
[71a,39]
[71a,40]
[71a,41]
[72a,1]
[72a,2]
[72a,3]
[72a,4]
[72a,5]
[72a,6]
[72a,7]
[72a,8]
[72a,9]
[72a,10]
[72a,11]
[72a,12]
[72a,13]
[72a,14]
[72a,15]
[72a,16]
[72a,17]
[72a,18]
[72a,19]
[72a,20]
[72a,21]
[72a,22]
[72a,23]
[72a,24]
[72a,25]
[72a,26]
[72a,27]
[72a,28]
[72a,29]
[72a,30]
[72a,31]
[72a,32]
[72a,33]
[72a,34]
[72a,35]
[73a,1]
[73a,2]
[73a,3]
[73a,4]
[73a,5]
[73a,6]
[73a,7]
[73a,8]
[73a,9]
[73a,10]
[73a,11]
[73a,12]
[73a,13]
[73a,14]
[73a,15]
[73a,16]
[73a,17]
[73a,18]
[73a,19]
[73a,20]
[73a,21]
[73a,22]
[73a,23]
[73a,24]
[73a,25]
[73a,26]
[73a,27]
[73a,28]
[73a,29]
[73a,30]
[73a,31]
[73a,32]
[73a,33]
[73a,34]
[73a,35]
[73a,36]
[73a,37]
[73a,38]
[74a,1]
[74a,2]
[74a,3]
[74a,4]
[74a,5]
[74a,6]
[74a,7]
[74a,8]
[74a,9]
[74a,10]
[74a,11]
[74a,12]
[74a,13]
[74a,14]
[74a,15]
[74a,16]
[74a,17]
[74a,18]
[74a,19]
[74a,20]
[74a,21]
[74a,22]
[74a,23]
[74a,24]
[74a,25]
[74a,26]
[74a,27]
[74a,28]
[74a,29]
[74a,30]
[74a,31]
[74a,32]
[74a,33]
[74a,34]
[74a,35]
[74a,36]
[74a,37]
[75a,1]
[75a,2]
[75a,3]
[75a,4]
[75a,5]
[75a,6]
[75a,7]
[75a,8]
[75a,9]
[75a,10]
[75a,11]
[75a,12]
[75a,13]
[75a,14]
[75a,15]
[75a,16]
[75a,17]
[75a,18]
[75a,19]
[75a,20]
[75a,21]
[75a,22]
[75a,23]
[75a,24]
[75a,25]
[75a,26]
[75a,27]
[75a,28]
[75a,29]
[75a,30]
[75a,31]
[75a,32]
[75a,33]
[75a,34]
[75a,35]
[75a,36]
[75a,37]
[75a,38]
[76a,1]
[76a,2]
[76a,3]
[76a,4]
[76a,5]
[76a,6]
[76a,7]
[76a,8]
[76a,9]
[76a,10]
[76a,11]
[76a,12]
[76a,13]
[76a,14]
[76a,15]
[76a,16]
[76a,17]
[76a,18]
[76a,19]
[76a,20]
[76a,21]
[76a,22]
[76a,23]
[76a,24]
[76a,25]
[76a,26]
[76a,27]
[76a,28]
[76a,29]
[76a,30]
[76a,31]
[76a,32]
[76a,33]
[76a,34]
[76a,35]
[76a,36]
[76a,37]
[76a,38]
[76a,39]
[77a,1]
[77a,2]
[77a,3]
[77a,4]
[77a,5]
[77a,6]
[77a,7]
[77a,8]
[77a,9]
[77a,10]
[77a,11]
[77a,12]
[77a,13]
[77a,14]
[77a,15]
[77a,16]
[77a,17]
[77a,18]
[77a,19]
[77a,20]
[77a,21]
[77a,22]
[77a,23]
[77a,24]
[77a,25]
[77a,26]
[77a,27]
[77a,28]
[77a,29]
[77a,30]
[77a,31]
[77a,32]
[77a,33]
[77a,34]
[77a,35]
[77a,36]
[77a,37]
[77a,38]
[77a,39]
[77a,40]
[78a,1]
[78a,2]
[78a,3]
[78a,4]
[78a,5]
[78a,6]
[78a,7]
[78a,8]
[78a,9]
[78a,10]
[78a,11]
[78a,12]
[78a,13]
[78a,14]
[78a,15]
[78a,16]
[78a,17]
[78a,18]
[78a,19]
[78a,20]
[78a,21]
[78a,22]
[78a,23]
[78a,24]
[78a,25]
[78a,26]
[78a,27]
[78a,28]
[78a,30]
[78a,31]
[78a,32]
[78a,33]
[78a,34]
[78a,35]
[78a,36]
[78a,37]
[78a,38]
[78a,39]
[78a,40]
[78a,41]
[78a,42]
[79a,1]
[79a,2]
[79a,3]
[79a,4]
[79a,5]
[79a,6]
[79a,7]
[79a,8]
[79a,9]
[79a,10]
[79a,11]
[79a,12]
[79a,13]
[79a,14]
[79a,15]
[79a,16]
[79a,17]
[79a,18]
[79a,19]
[79a,20]
[91a,23]
[91a,24]
[91a,25]
[91a,26]
[91a,27]
[91a,28]
[91a,29]
[91a,30]
[91a,31]
[91a,32]
[91a,33]
[91a,34]
[91a,35]
[91a,36]
[91a,37]
[91a,38]
[91a,39]
[91a,40]
[91a,41]
[92a,1]
[92a,2]
[92a,3]
[92a,4]
[92a,5]
[92a,6]
[92a,7]
[92a,8]
[92a,9]
[92a,10]
[92a,11]
[92a,12]
[92a,13]
[92a,14]
[92a,15]
[92a,16]
[92a,17]
[92a,18]
[92a,19]
[92a,20]
[92a,21]
[92a,22]
[92a,23]
[92a,24]
[92a,25]
[92a,26]
[92a,27]
[92a,28]
[92a,29]
[92a,30]
[92a,31]
[92a,32]
[92a,33]
[92a,34]
[92a,35]
[92a,36]
[92a,37]
[92a,38]
[92a,39]
[92a,40]
[93a,1]
[93a,2]
[93a,3]
[93a,4]
[93a,5]
[93a,6]
[93a,7]
[93a,8]
[93a,9]
[93a,10]
[93a,11]
[93a,12]
[93a,13]
[93a,14]
[93a,15]
[93a,16]
[93a,17]
[93a,18]
[93a,19]
[93a,20]
[93a,21]
[93a,22]
[93a,23]
[93a,24]
[93a,25]
[93a,26]
[93a,27]
[93a,28]
[93a,29]
[93a,30]
[93a,31]
[93a,32]
[93a,33]
[93a,34]
[93a,35]
[93a,36]
[93a,37]
[93a,38]
[93a,39]
[94a,1]
[94a,2]
[94a,3]
[94a,4]
[94a,5]
[94a,6]
[94a,7]
[94a,8]
[94a,9]
[94a,10]
[94a,11]
[94a,12]
[94a,13]
[94a,14]
[94a,15]
[94a,16]
[94a,17]
[94a,18]
[94a,19]
[94a,20]
[94a,21]
[94a,22]
[94a,23]
[94a,24]
[94a,25]
[94a,26]
[94a,27]
[94a,28]
[94a,29]
[94a,30]
[94a,31]
[94a,32]
[94a,33]
[94a,34]
[94a,35]
[94a,36]
[94a,37]
[94a,38]
[94a,39]
[94a,40]
[94a,41]
[95a,1]
[95a,2]
[95a,3]
[95a,4]
[95a,5]
[95a,6]
[95a,7]
[95a,8]
[95a,9]
[95a,10]
[95a,11]
[95a,12]
[95a,13]
[95a,14]
[95a,15]
[95a,16]
[95a,17]
[95a,18]
[95a,19]
[95a,20]
[95a,21]
[95a,22]
[95a,23]
[95a,24]
[95a,25]
[95a,26]
[95a,27]
[95a,28]
[95a,29]
[95a,30]
[95a,31]
[95a,32]
[95a,33]
[95a,34]
[95a,35]
[95a,36]
[95a,37]
[95a,38]
[96a,1]
[96a,2]
[96a,3]
[96a,4]
[96a,5]
[96a,6]
[96a,7]
[96a,8]
[96a,9]
[96a,10]
[96a,11]
[96a,12]
[96a,13]
[96a,14]
[96a,15]
[96a,16]
[96a,17]
[96a,18]
[96a,19]
[96a,20]
[96a,21]
[96a,22]
[96a,23]
[96a,24]
[96a,25]
[96a,26]
[96a,27]
[96a,28]
[96a,29]
[96a,30]
[96a,31]
[96a,32]
[96a,33]
[96a,34]
[96a,35]
[96a,36]
[96a,37]
[96a,38]
[96a,39]
[96a,40]
[96a,41]
[96a,42]
[96a,43]
[96a,44]
[96a,45]
[97a,1]
[97a,2]
[97a,3]
[97a,4]
[97a,5]
[97a,6]
[97a,7]
[97a,8]
[97a,9]
[97a,10]
[97a,11]
[97a,12]
[97a,13]
[97a,14]
[97a,15]
[97a,16]
[97a,17]
[97a,18]
[97a,19]
[97a,20]
[97a,21]
[97a,22]
[97a,23]
[97a,24]
[97a,25]
[97a,26]
[97a,27]
[97a,28]
[97a,29]
[97a,30]
[97a,31]
[97a,32]
[97a,33]
[97a,34]
[97a,35]
[97a,36]
[97a,37]
[97a,38]
[97a,39]
[97a,40]
[97a,41]
[98a,1]
[98a,2]
[98a,3]
[98a,4]
[98a,5]
[98a,6]
[98a,7]
[98a,8]
[98a,9]
[98a,10]
[98a,11]
[98a,12]
[98a,13]
[98a,14]
[98a,15]
[98a,16]
[98a,17]
[98a,18]
[98a,19]
[98a,20]
[98a,21]
[98a,22]
[98a,23]
[98a,24]
[98a,25]
[98a,26]
[98a,27]
[98a,28]
[98a,29]
[98a,30]
[98a,31]
[98a,32]
[98a,33]
[98a,34]
[98a,35]
[98a,36]
[98a,37]
[98a,38]
[98a,39]
[98a,40]
[98a,41]
[99a,1]
[99a,2]
[99a,3]
[99a,4]
[99a,5]
[99a,6]
[99a,7]
[99a,8]
[99a,9]
[99a,10]
[99a,11]
[99a,12]
[99a,13]
[99a,14]
[99a,15]
[99a,16]
[99a,17]
[99a,18]
[99a,19]
[99a,20]
[99a,21]
[99a,22]
[99a,23]
[99a,24]
[99a,25]
[99a,26]
[99a,27]
[99a,28]
[99a,29]
[99a,30]
[99a,31]
[99a,32]
[99a,33]
[99a,34]
[99a,35]
[99a,36]
[99a,37]
[99a,38]
[99a,39]
[99a,40]
[99a,41]
[99a,42]
[99a,43]
[100a,1]
[100a,2]
[100a,3]
[100a,4]
[100a,5]
[100a,6]
[100a,7]
[100a,8]
[100a,9]
[100a,10]
[100a,11]
[100a,12]
[100a,13]
[100a,14]
[100a,15]
[100a,16]
[100a,17]
[100a,18]
[100a,19]
[100a,20]
[100a,21]
[100a,22]
[100a,23]
[100a,24]
[100a,25]
[100a,26]
[100a,27]
[100a,28]
[100a,29]
[100a,30]
[100a,31]
[100a,32]
[100a,33]
[100a,34]
[100a,35]
[100a,36]
[100a,37]
[100a,38]
[100a,39]
[100a,40]
[100a,41]
[100a,42]
[100a,43]
[100a,44]
[100a,45]
[100a,46]
[101a,1]
[101a,2]
[101a,3]
[101a,4]
[101a,5]
[101a,6]
[101a,7]
[101a,8]
[101a,9]
[101a,10]
[101a,11]
[101a,12]
[101a,13]
[101a,14]
[101a,15]
[101a,16]
[101a,17]
[101a,18]
[101a,19]
[101a,20]
[101a,21]
[101a,22]
[101a,23]
[101a,24]
[101a,25]
[101a,26]
[101a,27]
[101a,28]
[101a,29]
[101a,30]
[101a,31]
[101a,32]
[101a,33]
[101a,34]
[101a,35]
[101a,36]
[101a,37]
[101a,38]
[101a,39]
[101a,40]
[101a,41]
[101a,42]
[101a,43]
[101a,44]
[101a,45]
[101a,46]
[101a,47]
[102a,1]
[102a,2]
[102a,3]
[102a,4]
[102a,5]
[102a,6]
[102a,7]
[102a,8]
[102a,9]
[102a,10]
[102a,11]
[102a,12]
[102a,13]
[102a,14]
[102a,15]
[102a,16]
[102a,17]
[102a,18]
[102a,19]
[102a,20]
[102a,21]
[102a,22]
[102a,23]
[102a,24]
[102a,25]
[102a,26]
[102a,27]
[102a,28]
[102a,29]
[102a,30]
[102a,31]
[102a,32]
[102a,33]
[102a,34]
[102a,35]
[102a,36]
[102a,37]
[102a,38]
[102a,39]
[102a,40]
[102a,41]
[102a,42]
[102a,43]
[103a,1]
[103a,2]
[103a,3]
[103a,4]
[103a,5]
[103a,6]
[103a,7]
[103a,8]
[103a,9]
[103a,10]
[103a,11]
[103a,12]
[103a,13]
[103a,14]
[103a,15]
[103a,16]
[103a,17]
[103a,18]
[103a,19]
[103a,20]
[103a,21]
[103a,22]
[103a,23]
[103a,24]
[103a,25]
[103a,27]
[103a,28]
[103a,29]
[103a,30]
[103a,31]
[103a,32]
[103a,33]
[103a,34]
Wir ſpᵉchen mer von totſlegē. ez get einˢ gar mit
einē. gar getˢwleich/ er get von im ein gazzē/ odˢ
ſwo ez iſt. auf einē andˢn wech./ im chn̂mt nu íener
vndˢ den Leutē./ er hat im gehaizzē./ er well ím zaigē
den. den er da. ſlahen. well. er tar nu vor den
leutē nicht geredē. gen im. vnd wíncht ím mit
dˢ hant. odˢ mít den augē./ vn̄ zaigt mit dem
vingˢ nach. do er hin gegangē iſt./ ienˢ lauft ím
nach. dˢ ſein veínt iſt./ nach dˢ bezaichnûzz. vnd
ſlecht in ze tot/ ſol dˢ wínchˢ. icht ſchuld haben an
dem totſlag./ wir ſpᵉchen ia. grozzerev ſchuld. denn
dˢ den totſlach. tuͦt/ wan er ſich vor im nicht weſt
ze huͤtten/ Richtē ſol man. vbˢ den. dˢ den. totſlach
tan hat./ als vm andˢ totſleg./ wir ſpᵉchē daz mā.
vbˢ den. wínchˢ. richtē ſol. alz vber einē mordˢ. der
mortleichev dinch rætet./ man ſol in auch. dˢ winchnûzz
vbˢwærē/ mit zwain die ez geſehē haben./ do
vndˢ er gegangē ſei/ odˢ mit den laeutē. di ez
gehoͤrt haben. daz er in gehaizzē hab. daz er in zaigē
wolt den er erſlagē hat.
Wiͤr ſprechē mˢ von totſlegē/ iſt daz ein wiͤrt ſein
hauſfrawē ze tot ſlecht vnuˢdientˢ dinge/ Wiͤrt er
dar vm gevangē wˢ ſol in anſpᵉchen. vm. den. totſlach
daz ſûllē dˢ frawē di erſlagē hat./ nachſtē Gˢmagē
tuͦn. odˢ dˢ Richtˢ. wiͤrt er des. totſlages. vbˢwûndē
mit dem rechtē./ ſo ſol man vber in richtē. alz
wiͤr euch lazzē wizzē./ Man. ſol in zuͦ einem roſſe.
pindē vn̄ ſol in ſlaiphē. ze dˢ werlt geſichte dar
nach. ſol man in Radpˢchen. daz iſt dar vm geſetzet.
daz er di tˢw hat zerbrochen. di got ſelbˢ
geſetzet hat an. dˢ e. vn̄ an ſeinˢ rechtē chonē.
Ez ſol auch dˢ richtˢ di puͦzz vor hin dan nemen.
vm den. totſlach ob ſi do iſt./ vn̄ ſwaz denne
vbˢ wiͤrt/ daz ſelb ſol er tailē mit den chindē
ob er chint hat/ hat er auˢ nicht chint. ſo iſt
es des hˢren gar Daz dev puͦzz. ſwæˢ iſt denn
andˢ puͦzz. di man vm. totſleg tuͦt/ daz machet
dev Ee. Vnd hat er lehē di ſint auch ledich dem hˢrn
do er ſi von hat/ er hab chint odˢ nicht
Iſt auˢ daz ein frawͤ. ir wiͤrt toͤttet/ wirt ſi. dar
vm geuangē/ vnd wiͤrt deſ todeſ vbˢwundē./ ſo ſol
man. vbˢ ſi richtē als. wir vor geſchribē haben.
vm. den man. dˢ ſein hauſfrawē toͤtet mit dem Rad
dez ſlaiphens ſol ſi vbˢich ſein. daz ſol man lazzē
durch dev weiphait. Wie man ſi vbˢwinden
ſûlle./ ob ſi des todes laugē welle. des welle wiͤr
euch beſchaiden./ wan hauſfrawē níndˢt den wiͤrttē
haimleichˢ. ſint/ dann an den pettē vindet
man. plutigev mezzˢ. odˢ ſwˢt pluͦtigev da pei hangēt
vn̄ daz. daz pettegwant. pluͦtich iſt/ mit den
wortzaichen. berecht man. di frawē wol. Wan
man ſich wol verſtet/ daz ſi des wiͤrttes vngetˢwlich
gephlegē hat. Vn̄ des totſlages ſchûldich
iſt. vn̄ ſwˢ ſi dar vm anſpˢcht des mannes
Gˢmag odˢ dˢ Richtˢ dˢ mag daz wol tuͦn/ alſo
ſol man richtē vm den totſlach . Ob er chínt hat
ſol man dev icht puͤzzē. wir ſpᵉchen nicht/ wan ſi an dē
vatˢ genuͦch florē habent/ vn̄ dˢ tot iſt geſchehē von
einē weibe hat er auˢ nicht chint/ ſo ſullē ſich di
zwelf des guͦts andˢwindē vn̄ ſullē es taylen. halbs
dˢ ſtathˢren vn̄ daz andˢ halb tail dˢ ſtat. Daz iſt
dar vm. daz es in dˢ ſtat gewunē iſt.
Wir ſprechē auˢ von totſlegē/ daz ein wiͤrt vindet
andˢ man er ſei phaff odˢ lay. pei ſeinem weib ligēt
an dem pett/ odˢ ſwo er ſi vindet. vindet er ſi an
ſûntleichē díngē. vn̄ ſticht odˢ ſlacht er ſi paide
ze tot/ ſol er den totſlach puͤzzē/ wir ſpᵉchē nicht
wie er es auˢ bewærē ſûll daz er ſi alſo funden hab
daz lazz wir euch auch wizzē/ zehant als er di totſleg
tuͦt/ ſo ſol er ruͤffen ſeinē næchſtē hin zuͦ. vn̄
ſol in chlagē. daz er in ſeinˢ eren entwˢt hab. den
er erſlagē hat. vn̄ di hauſfrawͤ ir tˢw an im zebrochen.
hat./ alſo ſol er gen mit den ſelben leutē
den. er chlagt hat./ mit dem pluͦtigē waffen/ do
er di totſleg mit getan hat fûr den Richtˢ dˢ dˢ
ſtatrichtˢ iſt. vn̄ ſol dem auch chlagē. als er den leutē
vor chlagt hat do mit er bewæret di totſleg. wan
man ſo getanev ſchæmleichev dinch nûr haimleich
tuͦt do ez nieman ſicht/ alſo ſol in dˢ Richtˢ denne
vˢtigē an den. gaſtleichē Richtˢ./ vn̄ ſol in dˢ puͦzzen
vm di totſleg./ wir ſpᵉchen ob im des totē mannes
chint odˢ andˢ ſein frevnt./ icht veint ſûllē ſein
wir ſpᵉchen nicht vm den totſlach. wir ſpᵉchen
nicht wellent ſi im veint ſein/ daz ſol er den Richtˢ
lazzē wizzē. vn̄ di pûrgˢ/ di ſullē ſi danne twingē
daz ſi ſein frevnt ſein. wan ſi paidev ir tˢwe
an im zerbrochen habent.
Wær ſpᵉchen auˢ. daz er das weip ze totſluͤg vnt
den man nicht. odˢ den man. zetot ſluͤg/ vn̄ daz
weip nicht/ das daeucht archwanich. wir ſpᵉchen
alſo. er moͤcht ſi wol. pei ein andˢ fundē haben. do
er den man. geſlagē hiet/ daz. daz. weip aus geloffē
hiet./ odˢ daz weip geſlagē hiet. daz dˢ man aus
geloffen wær/ wan nieman zwē tôtſleg wol mit
ein andˢ tuͦn moͤcht/ vn̄ iſt daz weip vor archwanich
geweſen. mit dem manne. den er er ſlagen hat
odˢ mit andˢn mannē. ſo hat er des leibes nicht vˢworcht
vn̄ machet daz. das er in haimgeſuͦcht hat
vm ſein tˢw vn̄ vm ſein er vn̄ ſol in dˢ Richtˢ
vnd di purgˢ fridē. vor den frevntē als wir
vor geſchriben haben.
Wir ſpᵉchen auˢ mer von totſlegē. get ein phaff dˢ.
ein prieſtˢ iſt./ ein Ewang(elier) odˢ ein letznˢ in ein leithaus./
vn̄ træt er mezzˢ vn̄ ſwˢt odˢ ein ſwˢt vnd
nicht ein mezzeˢ. odˢ ein mezzˢ. vn̄ nicht ſwˢts . er heft
einē chriech an einē layē. dˢ lay ſol im entweichen
an dem chrieg ſwo er mag vn̄ ſol auch an im
erē. daz er ein geweichtˢ man iſt iſt auˢ das
dˢ geweicht man. ſwˢ er iſt. ſein swˢt zúchet.
odˢ ſein mezzˢ. vn̄ wil in ſtechē odˢ ſlahen: ez
ſol. dˢ lay auˢ hindˢ ſich weichen. ob er mag.
mag er auˢ nicht entweichen. ſo ſol er ſich wˢn.
Slecht er den. vorgenantē geweichtē man. ze tot. ſol
erin icht puͤzzē wir ſprechen nicht./ wirt er gevanḡ
vm den totſlach. er ſol. dev notwˢ prinḡ als vor
geſchribē als vor geſchribē iſt pringt er di notwˢ
vor dem. wertleichē Richtˢ. er ſol ſi. vor dem gæſtleichē
auch. pᵃcht haben. daz iſt dar vm. geſetzet. ſwas
werltleichs gericht richt daz ſol. gæſtleiches nicht
richtē. Oder ſwaz. dˢ gæſtleich. richtˢ richt. daz../
ſol dˢ wˢtleich richtˢ nicht richtē.
Wir ſpᵉchē auˢ von. totſlegē. Ob ein pˢeſtˢ ewang(elier)
odˢ letznˢ. des nachtes auf dˢ ſtᵃzze get mit gurtem
ſwˢte./ odˢ mit andˢ wer/ in chumt ain lay
an. odˢ mer ſi hefent ein vnred mit ein andˢ. ez
zûcht dˢ lay ſein ſwˢt odˢ ſein wˢe ſam tuͦt dˢ.
phaff. es. ſlecht der lay. den. phaffen. ze tot./ er
wirt vm. den. totſlach. geuangē./ ſol. er in icht hohˢ
puͤzzē dann einē layen. wir ſpᵉchē nicht. Er ſol
in nicht hoͤhˢ puͤzzen dann. einē layē Daz iſt.
dar vm. geſetzet daz. er nicht phæfleichen. get
wan. igleich. phaff des nachtes gemach ſol habē
vnd nicht alſo auf di ſtᵃzze gen ſol.
Slecht auˢ dˢ phaffe den Layen ze tot. dˢ phaff
wiͤrt dar vm. geuanḡ/ dˢ wˢtleich richtˢ ſol in
antw᷑ttē dem gæſtleichē Richtˢ. ob er weich hab
daz im di ab haizz nemē. Ez. ſol. auch dˢ
gæſtleich. Richtˢ widˢ antw᷑tten. den phaffen
dem. wˢltleichen. richtˢ/ ein drein viertzehen
tagē . ob dˢ piſchof pei dem Lande iſt dˢ im
di weich ab nemen ſol./ iſt dˢ piſchof nicht
pei dem lande. ſo ſol in dˢ gæſtleich richter
behaltē in guͦtˢ vanchnûzz./ vntz daz dˢ piſchof
zuͦ dem lande chûmt dar nach ſo er
zuͦ dem lande chûmt/ vbˢ drei vierzehē tag
ſol er in widˢ antw᷑ttē dem wˢltleichē richtˢ.
Iſt auˢ daz den piſchof des gotshauſes not
irret/ daz er in auf den tach nicht geantw᷑tē
mag/ ſo ſol. dˢ piſchof ſeinen. pˢef ſendē dē
Richtˢ vn̄ ſol. dar an ſchreibē. einē vngeværleichen
tag./ da er in auf ſtellē well./ wær
auˢ daz dˢ piſchof des alles nicht tæt/ vn̄
dem. werltleichen. Richtˢ den phaffen nicht
wolt widˢ antw᷑tē/ mag dˢ hˢre. ob er eines
hˢrē geweſen iſt. dˢ auf dem Lande geſezzen
iſt./ den piſchof icht anſpᵉchen vm ſeinen
man. odˢ dez mannes chint./ odˢ ſein hauſfrawē.
odˢ ſein Gˢmagē. wir ſpᵉchen ia. Ez
mag dˢ hˢre des dˢ man geweſen iſt/ odˢ des
mannes chint. odˢ andˢ ſein Erben. den piſchof
gar wol anſprechē vm allen den ſchadē
den ſi habent genomē. an dem manne den
dˢ pfaff er ſlagē hat./ wie nu. dˢ piſchof
den ſchadē in ablegē ſûlle. des well wir
euch beſchaiden. er ſol dem hˢrē des dˢ man
geweſen iſt. einē als tewˢn man geb en ſam
im dˢ man . pfaff er ſlagē hat vn̄ ſol man vier beſchaiden
man nemen./ die den man erchant haben. E. das
in dˢ phaff erſlagē hab. alſo ſol dˢ piſchof dē
vorgenantē Gˢmagē ablegē. vn̄ auch dem hˢren wan
vatˢ mit vatˢ nie vˢgoltē wart. Ez hat auch dˢ piſchof
wol dev wal.. daz er dē phaffē dˢ den man
er ſlagē hat wol gehaltē mach geuangē vntz an
ſeinē tot./ doch mus er den chlagˢn. ablegē als wir
vor geſchriben haben. das iſt dar vm geſetzet
daz chain wˢltlich richtˢ. mag gerichtē hintz des phaffen
guͦt nûr dˢ gæſtleich richtˢ./ antw᷑t auˢ dˢ.
piſchof dem Richtˢ den phaffen. als er im di weich
ab genom̄ hat. ſo iſt er fuͤrbas ledich. vō dem
hˢren. vn̄ von. dem chlagˢn. vn̄ ſol dˢ Richtˢ denn
richtē hintz dem phaffen. vm. den totſlach. als
hintz einē layen. Iſt auˢ das dˢ phaff nicht
geuangē w᷑d vm. den totſlach. zehant/ mag in
dˢ Richtˢ hˢ nach. icht geuahn̄ vm den totſlach.
wir ſprechen ia. er mag in gar wol dar vm geuahn̄
ein dˢ ſtat ſwo er in begreift er ſei dann an ein
fridleich ſtat gevlohen./ do ſol er in nicht an
greiffen. væcht er in auˢ. ſo ſol er in antw᷑tten.
dem gæſtleichen richtˢ. als wir vor geſchriben
haben.
Wir ſpᵉchen auˢ von totſlegē. ob ein ſun ſeinē
vatˢ ze tot ſlecht odˢ ſein Muͦtˢ. wiͤrt er dar vm
geuanḡ./ wie man do hin richtē ſûll. vm den ſwæchleichē
totſlach. dar vbˢ mag man richten driualtichleichē.
Ez mag wol dˢ richtˢ vn̄ di pûrger.
den ſelben mortleichen man. vˢmaurē zuͦ einem weg
vnd heizzē vˢſmiden in ein pantziͤr vnd im heizzē
daz waffen an. den hals hengē. do mit er vatˢ odˢ
muͦtˢ erſlagē hat./ alſo daz es mænchleich geſehn̄
mûg/ dˢ werlt ze einˢ pezzˢūg das man ſich.
fûrbas huͤtt/ vor vatˢ vn̄ vor muͦtˢ hat auˢ dˢ
ſelb mortleich man. ſogetan frevnt den dˢ Richtˢ
vn̄ di purgˢ dar vber getᵃwen ſwas im dˢ gæſtleich
richtˢ ze puͦzze geb. daz er di puͦzze laiſt.
di porgſchaft muͦgē ſi wol ein genemē. ob ſi
wellent Ez mag auch dˢ Richtˢ vn̄ di pûrgˢ.
den ſelbē mortleichen man. auf daz recht pˢngē
vnd daz man vbˢ in richt als recht ſei. weder
ſullē in di pûrgˢ pruͤdˢ odˢ andˢ ſein Gˢmagē
an ſpᵉchen. wir ſpᵉchen nicht/ wan er auch ſein
vatˢ was. in ſol. dˢ Richtˢ anſprechen. odˢ die
pûrgˢ vnd als er des mordes vbˢwunden
wiͤrt. ſo ſol man in ſlaiphen von gazzē ze gazzē
vnd ſol in dann dar nach Radpˢechen alſo ſol
man. vbˢ in Richtē: vnd hat dˢ Richtˢ vnd
di pûrgˢ di wal. daz ſi vndˢ den drin ge=richtē
im tuͦnt wedˢs ſi wellent. Nu ſpˢchen
wir ob er icht guͦts hindˢ im lazze
ob. daz. ſein erben/ Erben ſûllē. wir ſpᵉchen nicht er hat
in daz erbtail vˢworcht an dem grozzē mord daz er getan
hat. vnd nimt dˢ ſtathˢre das guͦt vnd di pûrgˢ
vn̄ ſûllē das mit ein andˢ tailē. als wir vor geſchribē
haben.
Iſt auch. das ein pruͦdˢ den andˢn ſlecht wirt er dar
vm. geuangē/ wie man. hintz dem richtē ſûlle. daz lazzen
wir euch wizzē. in mach. vil wol anſpᵉchen. ſein hauſfrawͤ
ob er ein hauſfrawē hat./ odˢ ſeinev chint. hat er entwedˢs.
ſo mag in dˢ richteˢ wol. anſprechē. oder di pûrgˢ
vnt ſol man. vbˢ in richtē als wir vorgeſchribē habē
von. dem dˢ ſeinē vatˢ ſlecht. Læt er icht guͦts hindˢ
im. ob man. daz den Erbē gebē ſûll. wir ſpᵉchen nicht.
er hat in das erbtail vˢworcht. daz iſt die pen. daz
ſich geſwiſtreit vor einandˢ huͤttē ſûllen.
Wir ſpᵉchen nu. von wiͤrten. die in den ſtetē Gastgebē
haizzent chûmt ein gaſt do hin. odˢ mer/ auz ſwelhˢ
zûng er vert/ er wiͤrt des nachtes florē vnt
wiͤrt er mordet vnd wirt ein dem haus inbegᵃben
odˢ ein ein vas geſlagē odˢ ſwie er vˢporgē wiͤrt
in. dem haus. vnt wiͤrt er indem haus fûnden mag
man den wiͤrt dar vm icht anſpᵉchen. wir ſpᵉchen
ia. wiͤrt dˢ wirt geuanḡ vn̄ wiͤrt auf das reht
pracht. in ſol dˢ Richtˢ anſpᵉchē. odˢ die pûrgˢ vnd
ſol man vber in richtē als vber den mordˢ. Wær auˢ
daz dˢ wiͤrt dar vm entwiche./ vn̄ nicht geuangē w᷑d
ſo ſûllē im di púrgˢ nach ſenden. inſwelhem gericht
ſi in ervorſchen. do ſullē ſi in veſtē: daz vbˢ den mordˢ
gericht wˢde. von. wev daz ſei. daz man im in eín
andˢ gericht nach ſol ſenden. daz man vm andˢ mordˢ
nicht tuͦt. daz iſt dar vm. daz er aller dˢ wiͤrt
was./ di aus andˢn gerichtē hintz im chom̄. wedˢ
ſol des mordˢs guͦt. ſein hauſfrawen vn̄ ſeinev chīt
vn̄ andˢ ſein Erbē icht an. Erben. wir ſpᵉchē nicht
wan in andˢn ſtetē gewonleich iſt. daz man. di hauſfrawē
die chínt vnd die Ehaltē. di den wiͤrt an gehoͤrent
auch toͤttet vm. daz ſelb mort daz iſt nicht gewonleich
in teutzſchˢ zûng/ man ſol in des guͦts. des
dˢ mordˢ hie lazzē hat/ nûr als vil. gebē daz ſi des
næchſtē tais zezzē haben. geit man in mer. das muͦs
von gnadē ſein. vnt ſûllē ſich des andˢn guͦts
vndˢwindē dˢ ſtathˢre vn̄ die pûrgˢ. vn̄ ſûllē daz
tailen. als wir vorgeſchribē habē. wie ſol man
dem haus tuͦn do das mord inne geſchehē iſt
Iſt haus vnd hofſtat des mordˢs geweſen. ſo ſol
man. es nidˢ pˢchen. vn̄ ſol es iar vn̄ tach ligē
lazzē. das man. do pei erchenne. das daz mort
dar inne geſchehen iſt. hat er es auˢ vm einē
zins. ſo ſol man íms vnzˢbrochen lazzē des ez
do ſei. alſo ſol man richtē vm den mordˢ.
Wir ſpᵉchē auˢ nu. von totſlegē. vert ein chaufmā
ſwelhˢlay chaufſchatz er fuͤret. vert er auf dem wazzˢ mit
plozzē . odˢ mit ſcheffen. odˢ mit wægē. odˢ mit charrē auf
dem lande. lendet er zuͦ dˢ ſtat auf dem. wazzˢ. oder
ſtellet ſein wægen. odˢ charrē. auf di ſtᵃzze. vn̄ gewínt
er einē huͤttˢ. da. zuͦ. dˢ im huͤttē ſol. auf dem. wazzˢ odˢ
auf dˢ ſtᵃzze. Ez choͤmēt diup da hin. vn̄ ſlahent di. e.
huͤttˢ ze tot vn̄ ſtelent dem chaufman. des guͦts.. ein
tail odˢ mer gar. die diup wˢdent dar vm geuangē.
vnt wirt das guͦt ein ir gewalt begriffen. odˢ do ſi es
hin zehalten geben habent wedˢ ſol ſi dˢ chaufmann
anſprechē. odˢ dˢ Richtˢ. wir ſpᵉchē ſi ſûll dˢ Richtˢ an
ſpᵉchē odˢ di pûrgˢ. vnt ſûllē den chaufman lazzē
berechtē ſein guͦt vn̄ ſol in dˢ Richtˢ vˢtigē auf dˢ ſtat
daz er in an ſeinē geuˢtt icht ſavm. Ob nu dˢ Richtˢ
vn̄ di pûrgˢ hintz im ſprechē ſûllē. vm di diuf odˢ
vm. das mort. des wellē wir euch beſchaiden. Iſt dˢ
diup ainˢ geweſen odˢ mer/ ſo ſol man richtē hintz
in vm. das mort. wan daz mort bewaeret iſt mit
dˢ diuf. die ſi getan habent. an dem guͦt. daz ein
ir gewalt fûnden iſt vn̄ do ſi den huͤttˢ vm er ſlagen
habent. vn̄ ſol man hintz in richtē. als hintz
andˢn mordˢn. als vorgeſchriben iſt
Was nu mordˢ ſint des well wir euch beſchaiden. daz
ſint alle. die. di læut vaering ſlahent. vn̄ ſint auch
alle die des totſlages laugent. v̂ntz das ſi ſein vbˢwūden
wˢdent. vn̄ ſint alle die. die Læut mordent an
den holtzern. odˢ ſwo ſi ſi. haimleich mordent. Die
heizz wir alle mordˢ. di ſol man alle radpˢchen.
Wir ſpˢchen ſwo. ein wechſlær valſch. phnīg odˢ
poͤs ſilbˢ vm guͦt geit. iſt daz vbˢ zwelf phnīg
ſo ſol man im di hant abſlahē. iſt es vber
zwen vn̄ ſibentzich. man ſol in hahen. daz
iſt dar vmb. daz di wechſlær valſch pas erchennē
ſûllē. denn andˢ læut. Das recht
iſt auch. ſwˢ ſilbˢ einev Trinchvas ſetzet odˢ
ſwelhˢlay chlaínat es iſt daz valſch iſt als
wir habē geſchribē vm di wechſlær.
Chûmt ein valſchær in die ſtat vn̄ pˢngt
valſche muͦnzz. dar ein vn̄ wil. di vˢchauffē
wil er poͤs phnīg vm guͦt geben. begreift
man in mit den phnīg . vn̄ hat er ir
newˢ drei gewechſelt. ez get im an di hāt
sint ir auˢ zwelf. odˢ mer di man dannoch
pei im víndet ſo ſol man in hahē. Daz iſt dar vm
geſetzet daz er den valſch zuͦ dˢ ſtat pᵃcht hat. vn̄
ſullē ſein auch alle di an ſchaden beleibē. di den valſch
vō im gewehſelt habent.
Swas man auf dem Marcht valſches træt. es ſei
ſmaltz. odˢ andˢs icht/ an golt vn̄ ſilbˢ vn̄ phnīg
wirt dˢ valſche dar inn. fûndē. ſo ſol man dem
Richtˢ zehē ſchilling geben. vn̄ ſol man. dem chlagˢ
ſein guͦt als guͦts. gebē. als er es obē geſehen hat.
Chauft. auˢ ein man hoͤnich. odˢ ſwas es iſt
vn̄ lat es dannoch datz ienem ſten. velſchet er
es auˢ af‍tˢmalen. di weil is in ſeinˢ gwalt iſt. vn̄
wiͤrt er ſein vbˢwûntē. ſo ſol er dem Richtˢ gebn̄
lx. vnd. fûnf phûnt. odˢ man ſol im di hant ab ſlahē.
Man ſol indˢ ſtat mezzˢe. haben. zwē odˢ mer
di den læutē mezzē. ir chorn vn̄ andˢ getᵃitˢ
vn̄. di ſelbē. mezzˢ ſullē ſwˢn. den pûrgˢn daz.
ſi armē vn̄ reichē. ze recht mezzē. ſi ſûllen
auch. phæchtt mazz. habē. vn̄ ſullē auch di geprant
ſein. nach dˢ ſtat march. wær auˢ. daz.
man chain mazze in ir gwalt fûnd di ze gros
odˢ ze chlain wærn. da mit ſi di læut beſchedigē
woltē. da mag ſi dˢ Richtˢ vn̄ di pûrgˢ
wol angeſpˢechen. vn̄ wˢdent ſi ſein vbˢwuntē
ſo ſullē ſi es pezzˢn nach dˢ helhait vn̄ ienē
ſeinē ſchadē mit dˢ zwigûlt geltē. vn̄ dem
Richtˢ lx. vn̄ drev phûnt gebē. daz iſt dar
vm geſetzet daz ſi di mazz. haim leich habēt
ínn. gehabt.
Swˢ ein mazze in ſeinē hauſe hat/ er ſei
pech. vragnˢ odˢ pûrgˢ. daz ſol. gephæchtt
ſein nach dˢ ſtat mezzˢ mazz. hat auˢ ein mā
ein maſſe in ſeinē hauſe.. daz ze gros odˢ ze
chlain iſt. vn̄ wirt daz inſeinˢ gewalt begriffen.
es ſei fraw odˢ man. mach dˢ das bereden.
daz er andˢ mazze nicht hin geben hat
odˢ nicht dar an enpfangē hat odˢ nieman
dar an gelihn̄ hat des ſol er geniezzē vn̄
ſol ledich ſein vō dem Richtˢ vn̄ von den
pûrgˢn./ mag er es auˢ nicht bereden ſo
ſol er pezzeˢn als vorgeſchribē ſtet vm die
mezzeˢe vindet man ein mazz. in
eins mannes gewalt./ daz zechlain odˢ ze gros iſt vn̄
ſpˢcht dˢ ſelb es ſei im gelih̄n./ ſo ſol er es ienē/ hin
widˢ haim antw᷑ttē. dˢ ims gelihē hat vn̄ ſol er
den metzē vˢantw᷑rtē. des er da iſt. gegen dem
Richtˢ. es ſol awˢ dˢ bereden dˢ den metzē entnom̄
hat. daz er nicht geweſt hat daz dˢ metze wedˢ
ze grós noch ze chlain wære. do er in entnam.
da mit iſt er denn ledich gen dem Richtˢ vn̄
pezzˢt es dˢ. des dˢ metze iſt als wir vorgeſchriben
haben.
Man ſol. auch vier amˢ. odˢ mer haben. in dˢ ſtat
ob man ir bedarf. di ſûllē auch ir phæcht embˢ
haben. als di meſſerˢ vn̄ ſullē auch den weín
odˢ ſwelhˢlay tˢnchen es iſt. amē armen vnd
reichen. ze recht als in geſetzet iſt. ſi sûllē
auch irev ſail haben. vn̄ alles ir geſchirre in
guͦtˢ huͦt haben. ſwenn ſi den weín. aus dē
chellˢn odˢ dreín lazzent. daz vas ſei gros odˢ
chlain daz es bewæret ſei mit dem geſchírre
wær auˢ daz ſi daz vˢgamloſten. mit poͤſem
geſchírre mit laittˢ odˢ mit ſail. odˢ mit vnbeſicht
daz ein ſchad da von geſchæch. daz
ſûllē dem geltē dez das guͦt iſt. Swas auˢ
ſi wein/ auf di wægē legent odˢ ſwelhˢlay
tˢnchen es iſt. di weil ſi es vndˢ ir hantē
habent vn̄ aûf legent. auf di wægen geſchicht
eín ſchad an dem guͦt/ do ſûllē di
amˢ vō antw᷑tten. vn̄ nicht dˢ wagenman.
vn̄ fur das es auf di æchs. chûmt/ ſo ſol
dˢ wagenman dˢ vō antw᷑tten. Ez ſol auch dˢ
wagēman in di rechtē ſtᵃzze varen. vntz an
di ſtat da er di wein ablegē ſol. tæt er des
nicht vn̄ fuͤr aus dem wege. w᷑ff er den
wagē vmb. odˢ priſt im ein æchs. odˢ laittˢn
da. das vaz vō zˢpriſt. er ſol es ienem geltē
des daz guͦt iſt.
Daz iſt der Leykeben recht
Alle di leykeben. di in dˢ ſtat ſint geſezzē
odˢ leikebínn. di ſullē allen ir gantzev mazz
haben. nach dˢ amer mazze./ di dˢ ſtat geſworen
habent wær auˢ das man chain vngantzev
mazze fûnd. in ir gewalt. vnd daz
ze chlaín wære. da ſi mit di læut beſchedigt
hietē. da ſol ſi dˢ Richtˢ vm anſpˢchen vn d
wˢdent ſi ſein vbˢwundē. ſo ſullē ſi es pezzˢn nach
dˢ helhait. daz ſint ſechtzich vn̄ drev phūt dar
vm. daz ſi di mazze haim leich inne habent
gehabt.
Daz iſt Mulnær recht .
Ez ſullē alle di Mulnær di in dˢ ſtat odˢ pei dˢ
ſtat geſezzē ſint prenttē vn̄ andˢev mazze habē
in irē mûlen. da man das chorē an ſchûtt. als
mans hintz Mûl pˢnget. di ſullē alſo gephætt
ſein. nach dem dreizzigiſtē tail. daz er daz nem
vō des mannes guͦt ez ſei frawͤ odˢ man vnd
auch nicht mer vn̄ ſol auch alſo ſein Mûl richtē
daz er dem manne ſein chorn. vn̄ ſein guͦt ze
melbe mach. alſo daz es im hilfleich ſei Man
iſt auch ſeinem chnechte chains chermelbes
ſchuldich. ze geben es ſei dann als vil. daz
ims dˢ man gˢn geb. vn̄ er vm in vˢdienē
mag mit auf ſchûten vn̄ mit abvazzen.
Es ſol. auch dˢ Mulnær vō dem guͦt antw᷑ttē.
fûr daz es in ſein mul chûmt. vnd
nicht dˢ chnecht vntz das ez ze melbe wirt
vnd auch vō dem oͤle. odˢ vō den Greuzzē
swenn das chorē ze melbe. wiert. vnd daz pant
fûr den ſach chûmt ſo ſol es dˢ man hin
haim fuͤren ſo hat dˢ mulnær nicht mer
da mit zeſchaffen./ alſo iſt auch. vm daz.
oͤle vn̄ vm di Greuzze. Es mag auch dˢ
Richtˢ den Mulnær wol an ſpˢchen. vm di
mazze. ſwenn er wil. vn̄ vindet er ir nicht
in ſeinˢ gewalt als ſi im geſetzet ſint ſo
hat dˢ mulnær nach wan gemuͦſſet vn̄ hat
di læut beſchedigt vn̄ flevſt dar vm gen
dem Richtˢ. lx. vn̄ drev pfûnt. daz iſt
dar vm geſetzet daz ſi recht mazz ſullē
haben. in iren Mûllen . Ez ſol auch chain
richtˢ chainē mulnær benottē. daz er ſwˢ
daz er recht gemuͦzzet hab. vindet man
auˢ di mazze nicht inſeinˢ gewalt alſ
ſi im geſetzet ſint daz muͦs er dem Richtˢ
puͤzzen.
Daz iſt daz recht vm daz gewæge .
Man ſol rechts. gewæge haben vbˢ al in dˢ ſtat ſwˢ ein gewæge
hat. dar an er enphæcht odˢ hin geit wolle odˢ
ſmer/ odˢ ſwas es iſt. diu ſelbē geloͤtt ſûllen. alle
gephæcht ſein./ nach dˢ fron wage. ſint ſi des nicht
vn̄ ſint ſi zegros odˢ ze chleín. ſi mach dˢ Richtˢ
wol anſprechen ſwenn. er wil. datz ſwem er die
warhait víndet./ dˢ iſt im ſchuldich waren lx.
vn̄ drev phûnt. daz iſt dar vm geſetzet./ daz
ie dˢ man ſein rechts gewæge haben ſol.
Daz iſt daz recht vm daz golt vn̄ vm daz ſilbˢ .
Silbˢ. vn̄ golt ſol man hin geben pei dˢ. mag
rechtē March. dev march dev ſol. alſo gephætt
ſein. daz ie dem manne. als recht. an dem gloͤtt
als an dem viͤrdˢung vn̄ an dˢ march. alſo
ſol auch aller chramˢ gloͤtt ſein/ di ſaffran.
pfeffˢ. odˢ ſwas ez iſt hin gebent. vindet
man andˢev geloͤtt. in ir gewalt. di zegros odˢ
ze chlain ſint daz mugē ſi pezzeˢn als vorgeſchribē
ſtet. vm. daz. gewæg.
Daz iſt das recht vm di Ellen .
Recht Ellen ſullē haben di Tuͦch hin mezzent
odˢ enphahent./ es ſei leinē odˢ wullein. vnd
ſûllen di Ellen alle gephæchtt ſein/ nach dˢ ſtatellen.
di in dˢ ſæull. ſtet. vindet man ein
Ellen./ in eins mannes gewalt. di zelanch odˢ
ze churtz iſt. daz muͦs er pezzˢn./ vn̄ puͤzzē
dem Richtˢ als wir vorgeſchribē haben.
Daz iſt des wazzˢs recht ;.
Straſſ vn̄ wazzˢ ſol man ſuͦchen zuͦ dˢ ſtat chvmt
ein flosman an di lent gevarē mit floͤzzē
dˢ ſol di lentē veſtichleich. an gevær als er
dûrch recht ſol wær auˢ daz. ein wildez wazzˢ chæm.
des nachtes odˢ des tages. vn̄ præch im di floͤzze ab
dˢ lentt . vn̄ runnē ſi dann dem prûchaín an
di pruk .. vn̄ tæten im ſchaden. Des flozmās
ſchadens iſt dˢ flosman nicht ſchuldich. ze
geltē. dem prukchay. vn̄ machet daz daz in
daz wilde wazzˢ ſein floͤzze. ab dˢ lende geprochen
hat. Er ſol auch bereden. mit ſeinem
aide daz er di flozze angeværd:. gelentt hab
Iſt auˢ nicht wildes wazzˢs. ſo mag dˢ prukchay.
ſich wol dˢ floͤzz vndˢwinden. ob er ſi vindet an
dˢ prûke. odˢ ob ſi dûrch gangē. ſint/ vn̄ vn̄ habent
ſím im ſchaden getan. ſo mag er ſich ir wol vndˢwinden
vn̄ mag auch nicht mer ſchaden gehaben
auf den floͤzzē. denn ſi ím ſchaden geſchehē iſt
Iſt hin vbˢ icht daz iſt des floſmans Geligent
auˢ dev holtz an dˢ prukk. ſo ſol ſi dˢ floſman.
drot dar ab gewínnē. ob er da enkagē iſt. iſt er
nicht enkagē. ſo ſol si dˢ prûkchay dar ab gewínnē
vn̄ ſol. dem floſman ſein pavm. aus. ziehē. oder
ſein holtz lenten. daz es vínde dˢ flosman. ſo er
choͤm. Ez ſol auch dˢ prukchay. ſwas in daz.
geſtandē iſt daz er daz holtz. gewunnē. hat ab
dˢ prukke. das ſol er auf den holtzˢē haben.
vn̄ ſol im daz dˢ floſman geben. vˢt auˢ ein
flozman. auf dem wazzˢ odˢ ein ſchefman. vnd
vert er ein dev prukk. vn̄ tuͦt er da. ſchaden.
den ſelbē ſchaden. muͦzz er dem prukchay. geltē.
Daz iſt dar vm geſetzet daz níeman. einen.
poͤſen vergen auf ſtellen ſol. Ez iſt weder
ſchefman noch flosman. nicht hohˢ gepûntē
ze geltē. dem prukchay ſeinē ſchaden./ den di
vˢtigum. di er da. fuͤrt. iſt auˢ deſ ſchadens.
mínre. ſo geit auch im dˢ vˢge mīre. Daz iſt
dar vm geſetzet. daz man di wazzˢ pawē muͦs
vn̄ daz dev wazzˢ vō in ſelben ſint vn̄ ir
nieman. wol ma‍iſtˢ mag geſein. wær auˢ daz
ieman. ze geværd. ein lentſtechen aus zûg.
vn̄ liezz. dem flosman ſeinē flos auf daz wazzˢ.
odˢ dˢ den . dûnſel abſluͤg/ da ſi an gelent ſint
wiͤrt er dez vbˢwuntē. dˢ es. da tuͦt dˢ fleuſt
lx. vn̄ fûnf pfûnt odˢ di hant gen dem.
Richtˢ vn̄ muͦs allē den ſchaden. zwigûlt
geltē. dˢ da vō geſchehē iſt. Ez ſol auch chain
floſman. dˢ in dˢ ſtat geſezzē iſt pei chainē
gaſt chain holtz chauffen. an dˢ lent daz
er andˢthalb hin geben wil./ odˢ zuͦ einˢ andˢn
ſtat fuͤrē wil/ tuͦt ers vbˢ di red./ er iſt dem
Richtˢ lx pfennīg ſchuldich vnd den pûrgˢn
ſechtzich..
Iſt das ein man odˢ ein frawe ſtirbet
ín einˢ ſtat vn̄ ſi lazzēt irē chinden einē
havs vnd. andˢ guͦt daz auf dˢ Erde leit
dˢ chint eines odˢ mer hat daz Erbe ínne
mit nûtz vn̄ mit gewˢ. vn̄ dannoch iſt
dˢ geſwiſtˢeit mˢ. di ſein nicht ínne habent
den ſol. auch. dev gewˢ nicht enſchaden. di enev
geſwiſtˢeit inne habent/ ſwie ſo lang ſi ſei
inne haben. wan in den ſtetē. recht iſt ſwˢ
eines. aigens. aigens . jar vn̄ tag ſitzet/ ín
nûtz vn̄ ingewˢ. an an ſpᵃch. dˢ vˢ antw᷑tt
is. dann fûr ſein aigē guͦt/ vn̄ iſt deͮ.
gewiſhait alle aus. dev dar vm getan iſt.
ditz recht hilfet nicht gen den Erben./
wan manich Erbe. den andˢn læt ſitzen lang
E. das. er in anſprech. vm. den Erbtail. daz
machet di frevntſchaft di zwiſchē in iſt.
vn̄ ſchat in dev gwˢ nicht. Iſt auˢ das dˢ
Erben.. aínˢ odˢ mer pei dem land nicht en
iſt. vn̄ geit im ſein pruͦdˢ. odˢ ſein ſweſtˢ
ſeinē Erbtail. hin./ di weil er pei dem land nicht eniſt./ des ſol er an ſchadē beleibē.
ob er zuͦ dem. land chûmt/ er mag wol.
ſpˢchen. nach ſeinem Erbtail. iſt auˢ das dˢ.
in des gewalt er is vint iſt geſezzē jar
vn̄ tag. ín nûtz vn̄ in gewˢ./ ſo mag er
íms fûrbas nicht an behaben. vn̄ muͦs
íms dˢ Erb. geltē. dˢ is vˢchauft hat./
iſt auˢ. das er in dem jar chûmt da ſein
Erbe in vˢchauft iſt/ vn̄ tar er das. bereden.
mit ſeinē aide./ daz es nie ſein wille
w᷑d. daz íms ſein pruͦdˢ odˢ ſein ſweſtˢ vˢchauft
hat./ ſo ſol im dˢ Richtˢ. das erbe
widˢ antw᷑ttē. vn̄ allē den nûtz. dˢ da.
vō chōmen iſt wan daz iſt pilleich
Ditz recht ſol. vndˢ allˢ Erbſcheft ſein.
Wir ſpˢechen. ob ein Richtˢ ſich vndˢwínt
eines. ge Erbtē aigens. ín dˢ ſtat. vn̄ zuͦ.
dem ſelb Erb./ da. gehorent mer Erben. zuͦ
denn ainˢ. vn̄ iſt is. vngetailt/ Er gicht
im ſei dˢ Erben. ainˢ odˢ mˢ./ puͦzz ſchuldich
wardē . vn̄ di. puͦzz hat er im vor gericht
nicht an behabt vn̄ er geit das erbtail
ainē ze chauffē. odˢ ze gelt ſwem er
is geit dˢ hat dar an nicht/ vn d
ſchat auch. im nicht dem is dˢ Richtˢ
genom̄ hat ſwie lang er di gwˢ inne hat
daz iſt dar vm geſetzet. daz ſich chain Richtˢ
níemants guͦts ſol. vndˢwínden an Recht.
Nu hab. wir euch An diſem puͦch beſchaiden.
wˢ nû Erb mûg geſeín. odˢ nicht
an aygē. odˢ an lehen. daz wir vor geſchriben
haben. Nu. lazz wir evch nu lan
wizzē. wie man. aigen vnd lehen enpfahen.
vn̄ vˢantw᷑tten ſûlle.
Von Aigē vnd . vō lehen .
Wir ſpˢchen. vm. aigē vn̄ vm. lehen. wan
des. Dienstmans. hant di nidˢiſt hant
iſt an dem lehen: swˢ da. vō lehen enphæcht.
dˢ mag is nicht fûrbas. geleihen./
vn̄ machet. daz. ob zwan . ze chrieg w᷑dē.
vm daz. lehen. vn̄ ſi. in paid ſtellen woltē.
vn̄ er wolt in einē tach. geben. fûr ſeinen
man. des mæht er nicht getuͦn. wan er
wær ſelb ein man. vn̄ w᷑d ſein dˢ Diͤnſtman.
ínnē. vō dem ers hiet./ ſein lehen.
wær ím ledich worden. vn̄ machet das.
daz ers in einˢ andeˢn. hant funden hiet
wir ſpˢchen. ob. dˢ man. dar vm ſein lehē.
ſolt vˢlorē haben./ des mæcht nicht geſein/
wolt dˢ dienſtman. ſein lehen nicht nidˢn
ſo muͤſt ers ainē leihen. dˢ als tewˢ wær
geweſen. ſam. ienˢ dem ers gelihen het
da næm er is. dann. wol. vō widˢ es wær
fraw. odˢ man./ Sam wær ob ienˢ ſtûrb
vn̄ dˢ nicht gerechtvˢtigt w᷑d. pei im lebentigen.
vm. das.. lehen.. dˢ es von dem
enphangē hiet./ dˢ is. von dem dienſtmā
hiet/ hiet dˢ nicht Erben hindˢ im lazzen.
dˢ is von. dem. dienſtman hiet./
ſo ſolt. er das lehen. vodˢn an den dienſtman..
wolt er im nícht leihen.. ſo ſolt
er in piten. daz ers ainem als tewˢn lieh
als ienˢ geweſen wær. do ers vō gehabt
hiet. vn̄ do ſolt er is dann vō nem̄.
wolt des dˢ dienſtman nicht tuͦn./ ſo
ſolt er varē. ein di Grafſchaft da daz
guͦt inne læg/ vn̄ ſol pitē fragen. er
ſei ſeínes lehen hˢren vrgæm. warden. ſo wirt
im ertailt er ſitz jar vn̄ tag vntz ob er ſeinē
lehen hˢren vinden mûg. chûmt dˢ dienſtman
auf das recht./ vn̄ ſpˢchet im ſei ſeín
lehen ledich worden/ jenˢ vˢantw᷑tt das lehē.
dˢ is hat./ im muͦs. dˢ Dienſtman leihen. ſwas
er im ze recht leihen ſol. vn̄ pˢngt in dann
fûr ſeinen wol mit dem rechtē. auˢ di weil
er im nicht gelîhen. hat/ ſo mag er in nicht
fûr ſeinē man pˢngē. vn̄ ſítzt er ſeines
lehens mit nûtz vn̄ mit gewˢ. als lang/
vntz das dˢ dienſtman ainē leihet dˢ als
tewˢ iſt geweſen./ ſam dˢ do ers vō gehabt
hat.
Swˢ lehen. enpfæcht vō einē dienſtman./ er
ſei jûnch odˢ alt./ wirt dˢ vm dev ſelben
lehen. angeſprochen./ vō andˢs ieman. er ſol.
den. dienſtman. ze gwˢn. ſtellen. fûr ſich
vm di anſprach. sitzet er des guͦts pei
nutz vn̄ pei gewˢ. vn̄ hat es dˢ dienſtman.
einē andˢn gelihen. dˢ in dar vm an
geſprochen hat. dˢ dienſtman chûmt
auf das recht./ er muͦs fûr ienē ſten.
dˢ di nûtz vn̄ di gwˢ hat./ Er ſol auch
nûtz vn̄ gewˢ pˢnḡ. iar vn̄ tag/ mit
zwain mannē. vn̄ ſol. ſeinev lehen beredē.
an ſeinē hˢren.. daz er daz lehen vō im
hab. vn̄ vō andˢs nieman.. vn̄ ſol denn
dˢ hˢr fûr in ſten. in das recht gen dem
dem ers da. gelihē hat: vn̄ ſol ím ſein
lehen. vˢantw᷑ten./ Ez ſpˢchet ienˢ den
hˢren an dˢ hˢr. ſol in paiden ein tag
geben. fûr ſeinē man. auf ein guͦt das
des genozz. ſei ínnˢ lants. hat er is vō
einē piſchof ze lehen. odˢ vō einem hˢtzegē.
odˢ vō einē apt odˢ von einˢ aptteſſínne.
odˢ vō einē freyē hˢren.. da ſol
er newˢ einen tag. geben auf ein guͦt
daz er von dem lehen hˢren hat. das
des guͦts genozz. ſei./ Es ſol. auch dˢ hˢre.
nennē von wem er das guͦt zelehn̄
hab.
Ob dˢ hˢre ſtûrb an Erben. daz ienˢ wizze des
das lehen ſei ſein guͦt ze vodˢn. an den ſelbē
hˢren. vn̄ ob er innē. w᷑d. wem di manſchaft
vˢlihen. werd. das er is. dar an. wizze ze
vodˢn./ Der hˢre ſpˢcht er hab ni mer guͦts
von. dem hˢren. newˢ das ain guͦt/ ſo mag
er ím wol. einen tag geben auf andˢ ſeín
guͦt. daz ein dem land. leit. Dˢ hˢre wil
im nu einē tach. geben. vn̄ ſpˢchet er hab
in dem land nicht mˢ guͦts vō dem hˢren.
vn̄ wil im auzzˢ landes einen tach geben.
auf ein guͦt das er vō dem ſelbē hˢren hat
den muͦs dˢ man ſuͦchen. fûr das auˢ dˢ
man aus. dem lande chûmt/ ſo ſol in dˢ hˢre
belaittē. vn̄ beſchirmē vntz widˢ ein das
lant. Es ſullē auch ſo getanev recht/ ein
dem ſelben land ſein./ di ein dem lande
ſínt/ do ſein lehen ínne leit. vnt ſwelhˢ
gewˢ er pracht hat auf dˢ lantſchrannē
an den lehen./ di ſullē im auch hilfleich
ſeín. vor den mannē. vn̄ ſol. auch im
dˢ hˢr gewˢ vˢiehen. vor den mannen.
wie hˢre ſein man . ſetzē ſûlle das
wellē wir euch nach lan . wizzen .
Swˢ lehen enpfæcht vō einē furſtē/ er ſei
junch odˢ alt. Es ſei ein piſchof./ odˢ ein
wˢltlich fûrſt./ Odˢ ein apt odˢ apteſſínne.
odˢ ein freyˢ. hˢre. wirt dˢ an geſprochē
vm daz ſelb lehē./ Ez ſei frawͤ odˢ man
dˢ ſol ſein nûtz vn̄ gwˢ pˢngē. auf dˢ lantſchrannē.
als wir vor geſchriben haben
vn̄ ſol auch denn ſeinē hˢren nennē. vn̄
ſol den ſtellen mit einē bered poten vn̄
mit einē gewˢ. pˢef. vō dem hˢren. dar
auf er bereden mûg. das dˢ hˢr des guͦts
ſein gwˢ. ſei auf das recht./ Er ſol auch
das lehen. an den hˢren pˢngē. mit
ſeinˢ berednûzz. als wir wir vorgeſchriben
haben. vō den dienſtmannen./
man ſol auch ín dann ze furbanne.
tuͦn. mit ſeinē lehē. das iſt dar vm
geſetzet. das nieman widˢ dˢ fûrſten.
ait redē ſol. noch di fûrſtē nieman gemannen
ſullen.
Wir ſpˢchen̄. nu mˢ vō lehen. Es leicht ein dienſt man.
ein lehē einē mann. odˢ ſwˢ er iſt/ Ein
andˢ dienſtman. leicht das ſelb lehen auch
hin. vn̄ gicht er ſûll es. leihen. dˢ ſelb dˢ
ſpˢcht ienē an. dˢ pei nûtz. vn̄ pei gewˢ ſitzet
des ſelben lehens./ er ſol. den hˢren ſtellen.
vn̄ ſein gewˢ pˢnḡ als wir vor geſchriben.
habē. vn̄ ſol. dˢ hˢre mit dem dienſtmā
rechtē. vm di manſchaft./ gehent ſi dˢ
manſchaft paid vō einē fûrſten./ in ſol
dˢ Richtˢ einē vngeværleichē tag geben
fûr den fûrſtē. in drin viertzehen tagē .
hin widˢ ze chom̄. vn̄ ſwˢ. da. di manſchaft
vor dem fûrſtē behabt/ odˢ vndˢ
vier hˢren. ainē. di wir vor geſchriben
haben. dˢ hat recht dar zuͦ.. flûr auˢ di
manſchaft dˢ das lehen. gelihen hat./ dar
vm flûr dˢ ſeines. lehens nicht. dˢ es enpfangē
hat Toͤrſt er beredē. daz er ſein daz .
ienē nicht weſt ze vodˢn. dˢ di manſchaft
behabt hiet/ wan er newˢ vm di manſchaft
gerecht hiet. vn̄ nicht vm das lehn̄
wan niemā ſein lehē vˢlieſen. mach. dˢ ſeín
pei nûtz vn̄ pei gwˢ ſitzet newˢ als
wir euch hˢ nach wizzē lan.
Wir ſpˢchē alſo/ ſwo zwen dienſtman.
zuͦ ein andˢ chomēt auf das recht vn̄
dˢ ain dienſtman ein lehen vˢlihen hat
vn̄ in dˢ ſelb zuͦ gwˢn geſtelt hat dˢ daz
lehen. hat vn̄ ſein gewˢ pracht hat.
auf dˢ ſchrannē. als lehē recht iſt/ dˢ
ain dienſtman gicht dˢ manſchaft vō
einē gfûrſtē hˢren. dˢ andˢ gicht ir
vō einē andˢn hˢren./ wir ſpᵉchen alſo
hat dˢ man. di gewˢ pᵃcht an dem lehen
jar vn̄ tag dˢ den hˢrē dar zuͦ geſtelt
hat. ſo hat dˢ hˢr di manſchaft behabt/
vn̄ machet das di gewˢ di dˢ man
pracht hat./ di iſt dem hˢrē frûmleich.
wan ſwenn ein hˢr vn̄ ſein man jar vn̄ tag pei
nûtz vn̄ pei gwˢ ſitzēt an anſpᵃch./ ſo ſûllen
ſi fûrbas. ledich ſein
Wir ſpˢchen. ſwˢ ein lehen chauft in eínes
fûrſten hant odˢ in eíns. dienſtmans. hant
ienˢ dˢ ſent is. auf dˢ es. vˢchauft hat pei
ainē dˢ. auch lehen. vō dem hˢren hat/ vn̄
dˢ fûrſt odˢ dˢ dienſtman. ſent es ien em
hin widˢ. pei dem ſelbē. er ſol. es ienem.
aus dˢ hant geben. dem is geſentt iſt
ſturb. auˢ dˢ vndˢwegē. pei dem is geſent
iſt. dar vm iſt ienˢ nicht ledich worden
dˢ is. da hin geben. hat. gen dem dˢ is.
chauft hat. wan is widˢ in ſeinˢ hāt
erſtorben iſt. vn̄ ſol er ienes gwˢ ſeín.
dem ers. da. geben hat vntz das er ims
geuˢtigen mûg mit des hˢren hant. der
ims do gelihen hat. dar nach ſol er iar
vn̄ tag ſein gewˢ ſein.
Wir ſpˢchen vō frawē vn̄ vō chinden.
di zuͦ ir tagē nicht chom̄ ſint. den geit
man gˢn tᵃger vbˢ lehen. di ſullē nemen
tᵃger di gewis ſein. vn̄ auch erbˢ. ſein/ ob
ín ſei not ſei. daz ſi si icht enſavmen
ſtˢbent awˢ. die dˢ tᵃger ſi ſint/ ſo iſt
dem hˢren. das lehen. ledich worden./ ſi
haben dann andˢ erben hindˢ in di das
lehē Erben ſûllē. vn̄ mag dˢ tᵃger den
hˢren. fûrbas. nicht irrē mit ſeinem.
lehen.
Wir ſpˢchen. ſwˢ lehen hat vō einem hˢren.
píut er in zegewˢn. auf dem rechtē
vn̄ ſavmt er ín. er ſol im ſein lehen
gelten.
Von geſwiſtˢeiden ..
Wir ſpˢchen. ſwo. geſwiſtˢeit ſínt dˢ ſei zway.
odˢ mer/ di. lehen habent daz in ir vatˢ hie
lazzē hat/ Enphæcht das Eltiſt das lehen
das ſol. den andˢn chinden nicht ſchaden/ ſi
haben allev dev recht an dem lehen. di dˢ.
Eltˢ pruͦdˢ hab. vn̄ iſt daz ſi daz lehen
tailen. wellent./ daz ſullē ſi nicht tailen
an. des hˢren vrlaup. des das lehen iſt.
ſi haben dann allev geleich enphangen.
ſo mûgē ſi is wol tailen. an des hˢren vrlaup.
Es ſol. auch. dˢ Eltˢ tailē/ vnd dˢ
jûngˢ di wal haben.
Wie ein man. ſein lehen. vˢw᷑chet./ gen
ſeinē hˢren. iſt das ein man ein lehē.
hat vō einē dienſtman. vn̄ chûmt er
mit dem. hˢren. ze chrieg./ vm ſwas das.
iſt./ er ſol. im das lehen. auf geben/ vn̄
ſol. dar nach einē maneid ſein. das er
chainē chriech nicht enhab. hat auˢ dˢ
man dˢ das. lehen hat./ vnrecht gen dē.
hˢren an dem chrieg/ ſo hat er das lehen vˢlorē.
vn̄ tuͦt dˢ hˢre wol . ſwedˢs er wil/ er
leicht ims widˢ odˢ nicht/ hat auˢ dˢ man
recht zuͦ dem chrieg/ ſo muͦs im dˢ hˢre
ſein lehē widˢ leihen.
Iſt das ein man. lehen. hat/ dˢ aigē iſt/ vō
einē hˢren/ vn̄ dˢ hˢr des er da iſt/ dˢ hat
mit ſeinē. lehē hˢren einē chrieg. vn̄ wil
im dar zuͦ helfen./ er ſol auˢ. dem hˢren
das. lehē auf geben/ vor dreiˢ. tag/ vn̄
ſol dem. hˢren helfē. des er da aigē iſt/ vn̄
ſwen tzeit dˢ chrieg ein ende hat. zwiſchē
des. hˢren. des er da aigē iſt./ vn̄ ſeines
lehē heˢren. ſo ſol im ſein lehen hˢr ſein
lehen. widˢ leihen. daz iſt dar vm geſetzet/
daz. im dˢ hˢr pas gepietē mag
des er aigē iſt./ dann dˢ lehen hˢre./
es hab. dˢ herre recht oder vnrecht.
Iſt auˢ. daz ein man dˢ lehē. hat vō einē hˢrē
ainē helfen wil des er nicht aigē iſt./ vm
guͦt/ odˢ vm ſwas er is tuͦt/ auf ſeinēlehēhˢren./
Er ſol. auˢ im das. lehen. vor dreyˢ
tag / vn̄ ſwenn. dˢ chríeg ein ende hat/
hat dˢ vnrecht dem er geholfen hat widˢ
ſeinē hˢren./ ſo tuͦt dˢ. hˢr wol. ſwedˢs er
wil./ er leicht im das. lehen odˢ nicht/
hat auˢ. dˢ recht gehabt dem er geholfen.
hat./ da mit hat er ſeines. lehēs
nicht vˢworcht./ daz er im dˢ gerechtichait
geholfen. hat.
Wir ſpˢchen. hat ein man ein aigen./ vn̄
geit es. einē hˢren auf./ vn̄ enphæcht
is widˢ ze lehen vō ím/ dˢ man dˢ ſtirbt
dar nach. vn̄ læt Erben. hindˢ im/ di vodˢnt
daz lehen.. an den. hˢren./ daz vō ir
aigē dar chom̄ iſt./ Er wil in ſein nicht
enleihen. vn̄ heft einē chrieg mít ín/ ſi
ſûllē varē ein di gᵃfſchaft/ da. daz guͦt
ínne leit/ vn̄ ſûllē offen vor dem gericht.
vm/ daz aigē. daz ir vatˢ. ze lehē
hat gemacht./ daz haben ſi gevodˢt an
dem hˢren. dem di aigenſchaft auf gebē
ſei. vn̄ dˢ welt in is. nicht enleihen/ vn̄
beredēt auch das mit ir aid./ das ſi is
ge vodˢt haben./ læt er ſi ſitzē. jar vn̄
tag./ daz er in nicht enleicht/ ſo iſt
ſi di aigēſchaft widˢ angevallen/ vn̄
hat dˢ hˢre di manſchaft vˢloren. daz
iſt dar vm geſetzet. daz is grozzˢ tˢwē
waltt. ſwˢ ſein aigē ze lehen machet
Wie einē hˢren ſeinev lehen ledich.
wˢdent. pei dem mann lebentigen/ es
ſei frawͤ odˢ man. dem ers gelihen hat
vn̄ di nicht Erbē habent. das erſt iſt
ob er auzſetzich wiͤrt Daz andˢ. ob
er weich an ſich nímt. Daz dritt ob er ſich
oͤrdent/ in einē begebē ordē. vn̄ jar vn̄ tag
dar ínne iſt. Das. vierd ob er vbˢziugt wiͤrt
das er maíns geſworē hab vor gericht Es
iſt das fûnft. ob er vm chetzˢey. geruͤget
wiͤrt vn̄ dar vm. fluchtich wiͤrt. vnd
ſich nicht beredt indˢ jar vn̄ íner tag
Es iſt daz ſechſt./ ob ſeinē hˢren in eyſerneynev
pant pˢngt vnuˢdientˢ ding. Daz
ſibent. ob. er in læzlichē ſluͤg./ ſwelher
díng. dˢ aíns. geſchiecht vndˢ den ſiben.
dingē.. da mit iſt dem hˢren ſein lehen
laͤdich wardē. pei dem menſchen lebentigē.
Wir ſpˢchen. das. lehens. gewˢ. aigens. gewˢ.
nicht hindˢ. ſich treiben. mach. vn̄ choͤment
zwē gen ein andˢ auf daz recht./ vn̄
choͤmēt ze chrieg vm ein guͦt. es ſei frawͤ
odˢ man./ dˢ ain gicht es ſei ſein lehen. dˢ
andˢ gicht es ſei ſein aigē.. man. ſol. dem
ziug ertailen. dˢ da. gicht daz ſein aigē.
ſei. vn̄ ſitzet er pei nûtz vn̄ pei gewˢ
des guͦts. man ſol im ainē vn̄ zwaizig
nennē. vn̄ dar aus ſol. er mit ſiben.
erzíugen.. daz er. vn̄ di is. vor im gehabt
haben. ſein geſezzen. zehen. jar vn̄ mer
an ſein recht anſpᵃch.. da. mit hat er daz
aigē behabt./ vn̄ hat dˢ vˢloren. dˢ da
hat geiehē. es. wˢ ſein lehen. daz iſt dar
vm geſetzet./ daz ſiben ziug gewærˢ
ſint dann zwē.
Wie. nu. ein hˢr ſein man. ſetzē ſûlle
di er gepotē hat in ſein lehen recht/ di
ſûllē fûr den hˢren./ gen. an Ekchel vn̄
an eýſen. vn̄ ſûllē ſo getan. leut ſein
di wol chûnnen. ze lehenrecht vn̄ ſûllē
vbˢ ſiben ſein hˢ hínttˢ nicht./ vn̄ ſol
auch iedˢ man. vbˢ zwen. vn̄ ſibentzich
pfenní̄g g.ͤltz . von im haben. vˢlihenˢ.
lehen. daz iſt dar vm geſetzet ob dˢ lehenhˢr
ainē gûnſtigˢ wær dann. dem. andˢn. di
vm daz lehē fûr in choͤmē wæren. daz er
im chainē aínualtigē pavman. dˢ ein tagwˢch
grazz. odˢ einē gartē. vō im hiet
ſetzen ſolt hiet er dˢ læut nicht/ di
ſo getanev lehē vō im hietē. als wir vor
geſchriben. haben/ ſo ſol er pidˢb læut
pitē. di wol zuͦ lehenrecht chûnnē. daz
ſi des tages ſein man wˢden. vn̄ als er
geſitzet an. daz recht/ ſo ſol er in erlauben
mezzˢ vn̄ ſwˢt fûr ſich zertᵃgen.
an harnaſch. daz ſûllē ſi von
in legē. habent. auˢ di vm daz recht
fûr in chomē ſint/ ir fûrlegˢ dar pᵃcht
di in ir chrieg fûr legē vor den mannē.
des ſol in dˢ hˢr ſtat tuͦn vnd
hat dˢ hˢr di wal. daz er di fûrlegˢ
fragt odˢ nicht/ Es ſol. dˢ Ortt ſeín
di dˢ hˢr geſetzet hat. vn̄ nicht Eben
daz iſt dar vm geſ.ͤtzet . ob ſi geleich
hûllen. daz dˢ ortman denn. hin zíucht
iſt dˢ hˢre ein chint/ vn̄ ze ſeinen
tagē nicht chomē. iſt ſein amptman fragt
di man wol. an ſeinˢ ſtat odˢ ſein
Germag ob er in hat/ odˢ ſwem er
empfolhen iſt. vn̄ ſwedˢ das lehen vor
in behabt. dem ſol. er ſeinē prief gebē
auf di ſchrannen. odˢ ſeinˢ man zwē
ze ziugen. da mit er wær daz er daz
lehen. behabt hab.
Nv wellē wir euch nu wizzē lan./ wie
di lævt nu. mit ein andˢ leben ſûllen
in dˢ ſtat mit chaufmanſchaft/ odˢ mit
andˢ geſelleſcheft/ odˢ mit allē den ſachn̄
da man fridleich mit ſol. leben in der
ſtat. vn̄ ſpˢchen nu von guͦtˢ gewonhait
Guͦt gewonhait iſt als guͦt/ als geſchribenev
recht. waz nu guͦt gewonhait
ſei. das. wellē wir euch wizzē lan. daz ſint
alle die ſach. di mit got ſint/ vn̄ nicht widˢ
geſchríbens recht. wan dev ſtat dev genade
hat. an den fûrſtē dˢ ſi da iſt daz er ín
zwelf geit di dar vm ſwˢent/ daz ſi ſetzēt
auf ir ait./ alles daz ſi wænēt daz dˢ ſtat
nûtz vn̄ guͦt ſei. Das iſt ein guͦt gewonhait/
ſwas auˢ ſi ſetzent vm den chauf. den
man in dˢ ſtat hat./ das ſol. wol ſtæt beleibē.
wan den mûgen ſi wol. ab genem̄.
ob ſi wellent auˢ ſwas ſi andˢs. ſetzen.
wellent/ daz zuͦ dem frid. gehoͤret. vn̄.
dem menſchen. get. hintz ſeinē guͦt. odˢ
an ſein er/ daz ſûllē ſi tuͦn nach weiſˢer
lævt rat.. daz iſt ein guͦt gewonhait vn̄
beleibt ſi denn ſtæt/ iſt auˢ daz ein poͤſev
gewonhait iſt geweſen in dˢ ſtat/ di mûgē
ſi wol. abnemē. vn̄ pˢngent is. ze guͦtˢ
gewonhait/ mit dˢ rat als wir vor geſchriben.
haben.
Swˢ zuͦ dˢ ſtat chumt geriten odˢ gegangē
dûrch ſwelher lay geſchæft daz iſt/ dˢ ſol
als guͦt recht haben./ als ainˢ dˢ ín dˢ ſtat
geſezzē iſt/ vn̄ dˢ pûrgˢ haizzet/ vnd
ſo vil pezzeˢev./ daz man in ze allē zeitē
richtē ſol./ ob in ſein not iſt: wir ſpˢchē
daz. alles geſt ſein di in dˢ ſtat nicht
geſezzē ſínt noch in dˢ ſtat gericht./ swen̄
dˢ gaſt des nachtes. chûmt/ ſo ſol er dem
pûrgˢ fûr pietē. Iſt er an haim/ ſo ſol
er dem gaſt des morgens recht tuͦn. wan
daz iſt pilleich. ſagt auˢ dˢ vronpot auf
ſeinē ait/ daz man im geſait. hab. er
ſei nicht da. haim geweſen. ſo ſol dˢ
pûrgˢ des fûrpots. anſchaden. beleibē.
vn̄ ſol man dem gaſt Richtē ſwen̄ er
an. haim. iſt. Is ſol. auch chain gaſt
chainˢ hauſfrawē fûr pietē. di weil
er lebt ir wirt lebt/ wan daz iſt
pilleich. Iſt. auˢ daz ein gaſt zuͦ dˢ
ſtat chûmt./ vn̄ iſt im ſein geltˢ tot/ er mag
wol. ſeínˢ hauſfrawē fûr gepietē. an gaſts
ſtat./ odˢ ſwˢ ſein guͦt erbt./ ſpˢchent die
ſi wizzē vm daz gelt nicht/ ſo ſol im dhain
ayſches ertailt wˢden. Iſt auˢ. daz der
geziugē mach gehaben. dˢ. nach dem guͦt
ſpˢchet vn̄ iſt daz/ daz recht iſt/ in dē
iar. da dˢ man ínne tot iſt./ odˢ dev fraw
ſo mag er wol. erziugē mit zwain. die
daz gehoͤrt habent./ di weil dˢ man iſt
lebentig geweſen./ odˢ di frawͤ. daz er
im ſeines. geltz vˢiehē hab./ ſo ſol man ín
denn aus richtē/ als gaſts recht iſt
vn̄ chûmt es auˢ vbˢ daz iar ſo muͦs
er daz gelt mit ſiben erziugē. auf
den toten man. vn̄ daz recht habent
frawē. vn̄ man. Iſt auˢ daz er nicht
geziugē hat als vor geſchriben iſt/ ſo
ſol. dˢ. den ienˢ an ſpˢchet ez ſei frawe. odˢ
man. denn bereden mit ſeinē aide/ daz
er zuͦ dˢ weil. vm das gelt nicht enwizze
vn̄ da mit ſol. er denn ledich. ſein vō
dem chlagˢ. Iſt auˢ das er nach dem iar
icht ervorſcht./ das mag er dem chlagˢ
denn wol geben.. daz is im nicht ſchat
an dem aide./ den er geſworen hat./ vn̄
mag. auch in dˢ chlagˢ nicht mˢ ze einē
andˢn. ait getreiben wan daz. iſt pilleich.
Iſt. das. ein gaſt chûmt vn̄ píut ſeinem.
geltˢ fûr. vn̄ chumt er durch daz fûrgepot
nicht hin fûr. vn̄ ſagt dˢ vronpot
daz er im fûr gepotē hab./ man
ſol. dem gaſt fûr ſich richtē. hínts havs
vnd hintz hof. vn̄ ſol. dˢ gaſt beredē
auf ſeinē ait vm wev er im fûr gepotē
hab. daz ſol er denn alles behabt habē
vn̄ daz iſt dar vm. daz dˢ geltˢ. dem rehtē
entwichē iſt. vn̄ ſol man dem chlagˢ phant
antw᷑ttē. ſwa. er ſein weiſt. vn̄ ſol
auch. er di dar nach viertzehen tag ín
dem ge Richt lazzē. vn̄ ſol ſi denn vail
haben. vn̄ mag er ir denn in dem gericht nicht
vˢchauffē in víertzehen tagē. ſo ſol. er fûr den
Richtˢ gen. vn̄ ſol. daz bereden. vn̄ ſol er denn
ſeinev pfant fuͤrē. ſwa er ir an mag wˢden
Man ſol. auch in nicht bedwingē. daz er chaī
vbˢ tewˢung icht vˢ porg daz iſt dar vm
geſetzet ob dev pfant ze guͦt ſínt./ daz
ſi dˢ loͤſen. ſol. des ſi da. ſínt wan man
aller læut pfant nicht gˢn chauft./ ſint
es auˢ ligentev pfant./ di er nicht mag
gefuͤren. is ſein hævſer odˢ hoͤf. oder
ſwelhˢ lay daz ſei/ daz er nicht gefuͤrē
mûg. daz ſol. er bereden. vor dem gericht
daz er ſein nicht an mûg wˢden. vn̄ ſol
es. dann níezzē. als andˢ. ſein guͦt. vn̄ ob
das pfant tewˢ iſt denn daz gelt des
ſol er an ſchadē beleibē./ Er ſol auch
chain choſt noch ſchadē nicht raitten
auf den geltˢ. fûr daz er ze pfant chv̄t
an den ſchadē den im dˢ geltˢ gelobt hat
Wir ſpˢchē wie ein man ſein aid volfuͤren
ſol. daz wellē wir euch lan wizzē. vn̄ wiͤrt
einē mann ein ait ertailt. den er ſwˢn ſol vm
ſwaz daz iſt. vn̄ geſpˢcht er ſich vbˢ den ait
ob er in ſwˢn welle odˢ nicht./ vn̄ hat er
zweíuel. an dˢ anſpᵃch. daz er nicht wol. geſwˢn.
tar. get er widˢ fûr daz gericht vn̄
ſpˢcht. ich pin irre an dem. aide./ ich wil im
ſein guͦt gebē. dar vm vˢleuſt er nicht gen
dem Richtˢ. vn̄ hat doch ienˢ ſein guͦt behabt.
daz iſt dar vm geſetzet./ daz man oft
den Richtˢ harttˢ fûrcht. denn. den chlagˢ.
vn̄ iſt auch. pilleich./ ſwo man di... lævt
beſchirmt. daz ſi icht maíns ſwˢn..
Iſt auˢ das ein man. auf habt vn̄ wil einē
ait ſwˢn. vn̄ weiſet in got daz er nicht geſwˢn.
tar vn̄ habt er di hant widˢ nidˢ.
.E. daz im ienˢ den ait geit vn̄ ſpˢcht. ich.
wil im nicht ſwˢn. ich wil im ſein guͦt gebē.
ſo iſt er dem Richtˢ. nicht mˢ ſchuldich waren .
dann zwen vn̄ ſibentzich pfennīg vm di
ſchrechûng. daz er ienē getan hat dem er
dez guͦts ſchuldich waz.
Wir ſpˢchen. ſwem ein ait ertailt wiͤrt
dˢ ſol. di. hant nicht auf habē. vntz daz
in ſei dˢ. Richtˢ haizzet auf haben. ob enˢ
einē ziugē ge pietē. welle gen dem dˢ ait
get. daz er in gepietē mûg. daz iſt
dar vm geſetzet. fûr daz man di hant
auf habt daz man in dann nicht nidˢ
mag gehaizzē haben.. wir ſpˢchen fûr
daz man ſich ze einē aid. gepíutet. daz
ſei man odˢ frawͤ. vn̄ di hant auf wiͤrt
gehabt. vnd ein red. dar vndˢ chûmt
.e. daz im ienˢ den ait geb. dˢ im in da.
geben ſolt. daz dˢ menſch di hant nider
habt/ dar vm hat is nicht vˢloren. wedˢ
gegē dem Richtˢ noch gegē dem chlagˢ.
vn̄ ſol man is. dann widˢ auf haizzē
haben. vn̄ ſol. is. dann ſeinē ait haizzē
volfuͤren. als vor ertailt iſt. daz iſt
dar vm geſetzet. daz is vbel. ſtet ſwelhes
menſch. man ze lang læt auf habē.
in dem aide vn̄ auch. di lævt ſo weis
nicht enſint/ daz ſi wizzē wie lang
man ſten ſûlle in dem ayde.
Wir ſpˢchen daz man alle aid nicht behaltē
ſûlle. di man da ſwˢt/ Ez ſint
auˢ di aid. di man nicht behaltē ſol.
di widˢ chriſtenleichē gelauben ſint
ſwˢt ein man einē ait/ er welle ainē
vˢratē. odˢ er welle im gift pˢngē. odˢ
einē ze tot helfen ſlahē. odˢ ſwaz daz
iſt. daz im an ſein. er. odˢ an ſein guͦt
get. des aides ist niemant dem andˢn
pûntē zebehaltē.
Wir ſpˢchen. daz in dˢ ſtat recht ſei ſwˢ
dem andˢn guͦt læt ze geſelleſcheft dˢ
ſei ainˢ odˢ mer vn̄ ſwˢ daz guͦt vndˢ.
hantē hat ſwo dˢ da. mit hin vˢt da ſullē
ſi fluſt vn̄ gewin̄ mit ein andˢ habē. vnd duldē.
vnd alle di gesellē ſint iſt auˢ daz di.
iehent di daz guͦt gefuͤrt habent/ ſi haben is
vˢloren. daz ſûllē ſi bewærē mit ir aide vn̄
andˢs nicht vn̄ ſûllē auch di genuͦg dar an
haben. di is mit im habent. iſt auˢ daz er
daz guͦt vˢſpilt dˢ is. da. fuͤrt odˢ is poͤſen weib̄n
geit odˢ vˢnícht an not dˢ ſol is. dˢ geſelleſcheft
geltē. ſpˢcht er auˢ ich han is. vˢlorē. von diuf
odˢ vō raub. odˢ ſwie er ſpⁱcht daz er is vˢloren
hab. des nicht en iſt vn̄ wiͤrt er dez
vbˢwûntē ſo ſol. er den geſellē daz guͦt
geltē. vn̄ ſol is. dem Richtˢ pezzˢn nach dˢ
helhait/ an daz er dez leibes. dar vm nicht
vˢw᷑cht vn̄ ſwaz er mer guͦts fuͤrt. denn.
daz zuͦ dˢ geſelleſcheft gehort. wirt daz vˢlorē
dez geltēt im die geſellē nicht/ ſwas
dˢ man guͦts vndˢ handē hat/ daz zuͦ einˢ
geſelleſchaft gehoͤret daz ſol er paz behuͤttē
denn ſein aigē guͦt vn̄ ſwo er is hin geit
ze pit da ſol. er is ſelb ein gewínnē.
Es mag auch ein igleich frawͤ odˢ man wol
geſpˢchen. nach einē guͦt mit dem rechtē. da.
ſi tail an habent. pei dem geſellē lebentigē.
odˢ nach ſeinē tot. iſt auˢ daz ein man odˢ
ein frawͤ. einē andˢn mann. odˢ einˢ andˢn.
frawē. guͦt leíhent / daz ſein pfennīg odˢ
ſwaz is ſei vn̄ vˢleuſt daz dˢ. dem is da
gelihē iſt odˢ ſwie er im tuͦt vn̄ ſpˢcht im
hab is dˢ ze geſelleſcheft gelæt dˢ ims da
gelihen. hat. daz muͦz er pˢngē mit zwain
di is gehoͤrt vn̄ geſehen. habent. odˢ ienes
ait dar vm nem̄. daz er ims gelihen hab.
vn̄ nicht zuͦ geſelleſcheft gelæt hab..
Swo zwen geſellē mit ein andˢ varent./ di nicht
von einˢ ſtat ſint pûrtich. hintz ſwedˢs haus.
ſi e. choͤment vn̄ wellēt ſi vō ein andˢ tailē.
mit dˢ geſelleſcheft/ ſo ſol dˢ da haim den.
auzzˢn. vˢtigē. als einē andˢn gaſt. wan daz
iſt pilleich. Swas geſellē. mit ein andˢ wandelnt
vō chaufmanſchaft vn̄ ob einˢ mˢ guͦts
hat dann dˢ andˢ. an dˢ geſelleſchaft vn̄d
varent ſi/ paide. mit dem guͦt ſwas ſi
mit ein andˢ. zerent. dar auf. daz ſûllē
ſi auch geleich gelten.. is. ſei dann als vil
daz. is. angelaitt iſt. odˢ an zol. odˢ an.
fûrvng. dar auf get das ſol iedˢman
geben. als vil. er guͦts da hab. vn d
ſol. ain pfennīch. als vil geltē. odˢ tᵃgen. als.
dˢ andˢ ſwenn. di geſellē mit
ein andˢ tailen. wellent mit dˢ geſellſcheft.
ſo ſol. ainˢ mit dem andˢn. tailē
vn̄ ſol in nicht ſavmē. in viertzehen
tagē ſol. der tailˢ tail. geſchehen is ſei
denn als vil. daz dev geſelleſchaft . auf
einē tag gelobt ſei. da mag niemant
den andˢn. vor bedwingē. ez ſei dann
daz er im vngewis ſei. ſo mag er
in wol. benoͤttē. daz er mit ím tailē
muͦs.
Wir ſpˢchē.. alſo daz alle chauf ſûllē
gewegē ſein. ſwˢ den andˢn vbˢchauft
mˢ denn vbˢ halbes guͦt. daz dˢ chauf
nicht ſtæt ſol. ſein. vn̄ ſpˢcht ainˢ. daz
ím fûrchauf. getan ſei. an einē guͦt
wie man den furchauf pˢngē ſol. dez
ſullē wir euch beſchaiden.. ſwˢ in einē
chauf ſtet. vn̄ ein guͦt chauffē wil.
ſwelhˢ lay daz iſt. vn̄ get ein andˢ
da hin vn̄ pivtet mˢ dar vmb. ze
ſeinˢ angeſicht denn im ienˢ dar vm
gepotē. hat. daz haizzet fûrchauf.
wil im auˢ ienˢ laugē. da muͦz er
ſein recht vm nemē. odˢ er muͦs is.
pˢngē. mit zwain di is gehoͤrt vnd
geſehen. habēt.
Swˢ ein guͦt hin geit an tadel. vn̄
ſpˢcht. daz iſ gewis ſei. ſwelhˢ lay daz
ſei. vn̄ ſpˢcht er wizze chainē tadel.
dar an. vn̄ vindet ienˢ tadel . hin nach.
an dem guͦt dˢ is. do chauft hat er ſol im
ſeinē. ſchaden ab tuͦn. dˢ is ienē da ze chauffē
geben hat als vil ím dˢ tadel. mag ſchad
geſein. den er im da gegebē hat vn̄ beredᵉt
auˢ ienˢ pei ſeinē aid. daz er dez tadels.
nicht geweſt hab. ze dˢ zeit da er im daz
guͦt gab.. dez ſol. er geniezzē ez mûg denn
jenˢ. mit zwain pˢngē.. daz er geweſt hab allē
den tadel. den er dar an fûndē hab.
Swˢ auf dem marcht icht hat. ſwie er
is dez erſtē gepiutt odˢ auf tuͦt. ſwelhˢ lay.
daz ſei alſo ſchol er is vˢchauffē. vn̄ ſol
is auch nicht hoͤhˢ geben. denn er is auf
getan. hat ringˢ mag er is wol. geben. vn̄
begreiffet in dˢ Richtˢ. daz er is andˢs geit
denn er is. vor hat gebē. dez mag er wol.
ze ſchaden chom̄.
Ein igleich man odˢ ein frawͤ. di pûrgˢ ſint
die vˢpietent einē igleichen man odˢ ein frawē
vm ir gelt wol. índˢ ſtat ſwann. ſi her. in
choment. odˢ ſwˢ ſeines geltˢs guͦt inne
hat is ſein vrbar odˢ andˢ guͦt. vnd. lavgent
ienˢ nicht. er hab guͦt vō ſeinē geltˢ
ínne. vn̄ ſpˢcht er ſûlle im daz an ſchadē
antw᷑ttē. daz hab er im gelobt. vn̄ tar
er daz beredē mit ſeinē aide. ſo iſt er
ledich vō dem dˢ in da vˢbotē hat vn̄
macht. daz. geding pˢcht. lantrecht
vn̄ ſtat recht
alle di gelub. di dˢ man odˢ di frawe. dē
andˢn lobent di ſchullē ſtæt ſein an ſogetan .
gelub. di man odˢ frawē an ir Er.
gent vn̄ widˢ ir ſel ſint/ dˢ iſt niemant.
dem andˢn puntē zelayſtē..
alle di guͦt gebent in die ſtat híntz.
antwˢchs lævtē. daz man is wˢch./ garn
hintz dem webær hævt hintz dem
Ledˢ. gewant hintz dem ſneidˢ. odˢ ſwelher
lay. daz ſei. daz mag nieman. vˢpietē. daz iſt
dar vm geſetzet./ daz dˢ antwˢchs lævt niemā
geratē mach. Is ſol auch chain antwˢchs man
chain dinch hohˢ vˢſetzē./ denn vm ſeín
Lon. als vil er dar an. vˢdient hat. vnd
vindet is vbˢ di red. ieman in des andˢn
gewalt. er ſei Ley keb. odˢ ſwaz er iſt da.
loͤſt er is nicht tewˢ. denn er da. von
ze Lon ſolt geben.. vn̄ mag auˢ derſ
beredē. daz er dem antwˢchs. man. ſein lon
hab geben.. ſo muͦs er im ſein guͦt vmſuſt
widˢ geben. vn̄ daz iſt recht von
allē antwˢchs. lævtē. wær auˢ. daz ein
antwˢchs man. ſein guͦt vˢworcht/ mit
ſwelher lay. vntat daz wær/ daz ſchadet
den nicht/ di in ir guͦt habent geben
ze machen. dûrch ſein antwˢch. vn̄ vndˢwûnt
ſich ſein dˢ Richtˢ. datz im odˢ
ſwˢ er wær/ man muͦs ims widˢ geben.
vn̄ geit er dann nicht newˢ als vor
geſchriben ſtet./ wær auˢ daz ein antwˢchs
man. von dˢ ſtat fuͤr/ dûrch. ſwelhˢ
lay not daz wær./ ſo ſol er doch nicht
mit im dannē fuͤren.. des guͦts. des ím
dûrch ſein antwˢch iſt ze machē geben./
er ſol is einē antw᷑ttē. in dˢ ſtat/ oder
ienē. ſelbē. den is do ze recht an gehoͤrt
vn̄ tæt er des nicht/ ſwo man in dann
fûrbas begriff./ man. pezzˢt ín nach dˢ
helhait.
Wir ſp%ͨhē mˢ vō gelûb. vn̄ lobent
zwen odˢ mer./ einē mann. vm ſein guͦt
vnt gelobent ſi im ze layſtē. hintz einē.
wiͤrtt auf einē tag. vn̄ wiͤrt dˢ wiͤrtt
mit namē da. genent wo. ſi Laiſtē ſûllē.
vn̄ wil. ir dˢ wiͤrt denn nícht in nemē.
dar vm ſint ſi irs gelûbdes. nicht ledig
er mag in wol.. híntz einē andˢn wiͤrt
gepietē.. vn̄ laiſtēt ſi im da nicht/ ſo
hat er ſi wol. gewalt ze bedwingē ſwedˢ
er wil mit gaſtleichē recht odˢ mit wˢltleichē
ob. ſi im ir tˢwe habent geben
ze Laiſtē als vor geſchriben ſtet./ ſo
mag ſi dˢ gaiſtleich Richtˢ wol benoͤttē
daz ſi. in tˢwe muͤzzē behaltē. ob er wil
iſt auˢ daz. daz. gelûb. da. di laiſtûng auf
get vō im ſelbē iſt vn̄ nicht porgen.
dar vm ſint/ ſo mugē ſi wol. den vron.potē.
dar vm genem̄. odˢ daz gericht vn̄
mûgē auch ſich irs guͦts vndˢwinden ſwo ſi.
daz. vindēt. vn̄ pˢngēt daz fûr daz recht
vn̄ tuͦnt alles. daz da mit daz pfandes.
recht iſt choment die fûr dˢ is iſt vnd
die geprochē habent ander layſtûm/ mag
ſi dˢ vbˢ wintē. dem di laiſtung gelobt iſt.
daz ſi im zeprochen habent vn̄ nicht
gelaiſtt ſo mugē ſi wol behaben ir guͦt
auf den phandē. die ſi fûr daz recht pᵃcht
habent. vn̄ muͤzzē ſi auch vbˢwinden mit
zwain. di daz wars . wizzē. daz ſi in geprochē
haben. an dˢ Laiſtûng./ odˢ mit dem
potē. dˢ in dev Layſtûng gepotē hat/ daz
iſt dar vmb. daz ſi vor geprochen habēt.
vm di layſtûng. ſínt auˢ ſi newˢ porgen
vm di laiſtûng vn̄ nicht ſelb ſcholen. ſol.
dˢ. dem daz gelûb geſchehē iſt vm daz guͦt
den ſelbſcholen manē./ ob er in dˢ ſtat
geſezzē iſt/ vn̄ ſol im chunt tuͦn. daz.
im ſein porgē nicht laiſtē wellent/ vnd
daz er ſchaff daz im ſein porgē laiſten.
vn̄ daz im ſein guͦt wˢde. Tuͦt er des nicht/
ſo hat er gewalt den ſelbſcholē vnd
auch di porgē. ze benoͤttē vm ſein guͦt
ſwo er des. bechomē mag. vn̄ ſwelhen. ſchadē
er des nímt mit potſcheft odˢ mit
nachraiſen odˢ mit choſt. di muͦs man
im ab tuͦn. ze ſeinē gedingtē ſchaden.
vn̄ daz iſt dar vm. daz ſi ze brochē habent
an dˢ Laiſtûng..
von garntem . Lon ..
Was niu garntz. lon ſei daz. wellē wir
euch lan wizzē. ſwˢ. ehaltē dingt es ſei
diern odˢ chnecht ze walen . odˢ ze jarē.
ſwaz er in gelopt daz muͦs er in geben
vn̄ læt er ſich dar vm. bechlagē. ſo vˢleuſt
er di fræuel. gen dem Richtˢ. daz ſínt
zwē vn̄ ſibentzich phennīg ſo getanev
recht habent di Madˢ vn̄ dreſchˢ do vn̄
potē lon . vn̄ huͤttˢ lon . vn̄ alle di man
ze arbeit gewínnet./ ze tag odˢ ze walen .
den ſol man allē ir lon. chin gantz
gebē. vn̄ ſwas man in pfandes. dar
vm geit. daz ſûllē ſi auf dˢ ſtat verchauffē.
als tewˢ ſo ir lon iſt
Es. mag ein diern odˢ. ein chnecht/ ir
maiſtˢ odˢ ir frawē. wol an geſprechē
vm ir gedingts jar lon./ ob ſi mit vnzuchtē
vō in vˢtriben. wiͤrt./ dev ſelbē
vnzûcht ſol. ſi be wærē. mit zwain erbˢn
mannē./ di ſi is wizzē hat lan. di weil
ſi pei ir maiſtˢſchaft geweſen iſt/ ſo wirt
man ir ſchuldich ir ſpeis vn̄ ir lons./
ſpræch. auˢ ein diern. odˢ ein chnecht ſi
mæchtē. vor hungˢs not nicht peleiben
pei ir maiſtˢſcheft. daz ſol. ſi fûrgebē
erbˢn Læutē. di weil ſi in dem dienſt
iſt.. ſtet ir dˢ maiſtˢ. odˢ dev maiſtˢn
an laugē vm die choſt./ do ſi gicht do ſi
pˢſtē an hab. mûgē daz zwen pidˢb man
geſpˢchen. daz is ein preſt ſei. ſo mag ſi
wol vrlaup haben. vō ir maiſtˢſchaft
vn̄ ſol man in denn ir lons. als vil.
geben. als ſi auf den tag vˢdient habent.
vn̄. geſtet datz. in ob ſi. fûrbaz
pei dˢ maiſtˢſchaft wellē ſein odˢ nicht
daz iſt dar vm. geſetzet. daz man
in vor geprochen hat an dˢ choſt.
Spˢcht ein diern odˢ ein chnecht./ ir
hab ir frawe. vrlaup geben.. vn̄ hat
dev frawͤ einē wiert. ſo hat is nicht
chraft. ir ſol. dˢ wiͤrt vrlaup. geben.
iſt daz ír dˢ wirt vrlaup geit/ ſo
mag dˢ Ehalt is ſei diern odˢ chnecht
ſein ſpeis vn̄ ſein lon wol behaben..
Ez ſol auˢ ein maiſtˢ odˢ ein maiſtˢinn
den Ehaltē vbˢwíntē mit zwain erbˢn
mannē. di ers wizzē hat lan. welhē pˢſten er
an im gehabt hab. dar vm er ím vrlaup gebē
hat./ ſwanzeit is in dem jar iſt daz er ſi læt gē
ſo iſt er ín wedˢ ſpeis noch lon ſchûldich ze
geben. daz iſt dar vm geſetzet daz ſi mit
tˢwē dienē ſûllē. vn̄ nicht ſavmich ſein an
ir dienſt.
Mit wev nv. ein chnecht odˢ ein dierē ir ſpeis
vn̄ ir lon. vˢw᷑chen mûgē gen ir herſcheftt.
daz ſûlt ir wizzē. daz er ir wol. vrlaup gebē
mach. daz erſt iſt ob ſi huͦrhait treibent ín
irſ maiſtˢs. haus.. Daz andˢ ob ſi diufích
ſint ſeines guͦts.. Daz dritt ob ſi vm ſein
geſchæft noch vm ſein gepot nicht gebēt
vn̄ is widˢredent daz vierd. ob er ſo ttanē.
tadel. an in vínt des er vor nicht geweſt
hat. do er ſi zuͦ im nam. von. auzſetzichait
odˢ vō Lem. Daz fûnft ob ſi recht lugnær
ſint vn̄ mit lugē vm gent./ ſwelhs
vndˢ den fûnf dingē. an in iſt/ da mag
er in wol. vrlaup vm geben.
Wie Lang ein man odˢ ein frawͤ íren
Ehaltē ſichen. behaltē ſûlle daz ſult ir
wizzē. an ir ſchaden.. daz ſûllē ſi viertzehen
tag. muͦs auˢ man einē andˢn Ehaltē
dingē an ir ſtat. daz ſol tuͦn newˢ viertzehn̄
tag daz iſt ein gantzˢ maneid. wil
ſein dˢ hˢr vn̄ dev frawͤ nicht enpˢn. ſo.
muͦs dˢ Ehalt dem dˢ an ſein ſtat gewūnē
iſt. daz lon gebē. daz er di viertzehen
tag vˢdient hat. vn̄ tˢtt er widˢ
in ſeinē dienſt als vor. auˢ iſt er nicht
geſûnt wardē. ſo dˢ maneid ein ende hat
ſo tuͦnt ſi fûrbaz. wol. ſwedˢs. ſi wellēt
ſi nemē./ in ir dienſt odˢ nicht vn̄ ſûllē
im geben daz. lon daz. er vˢdient hat
Spˢcht ein maiſtˢ odˢ ein frawͤ. ir ehalten
an. ſi habē im ir guͦt vˢgam loſt. daz is.
vˢlorē ſei hat dev frawͤ. dˢ diern ein chamˢ
ge antw᷑tt odˢ einē ſchrein. daz . beſlozzē..
iſt. ſwo. dev diern. ſwaz ir enpholhen iſt
nicht dar ein ſparret./ ſo ſi is. pidˢbent /
vn̄ is vngewar læt ſten. wirt is vˢlorē
ſi ſol is geltē. daz ſi von vnguͦt zerpˢcht/
sam ſol. auch. dˢ chnecht ſeínes maiſtˢs ros.
odˢ vich odˢ mit wev er vm get in guͦtˢ
huͦt haben. wær daz. dˢ chnecht ein/
pfærd. næm. an ſein̄s hˢren vrlaup vn̄
lich is. einē andˢn.. waz im do geſchæch dˢ
daz muͤſt dˢ chnecht geltē. vn̄ nicht dem
ers. gelihen. hiet. ez. wˢ denn. daz ſein dˢ
chnecht nicht ze geltē hiet. ſo muͤſt
is dˢ geltē dˢ is entnomē hiet daz iſt
dar vm geſetzet/ wan er wol. weſt. daz
is ſeines maiſtˢs. was. vn̄ nicht des. chnchts
zuͦ dˢ zeit vn̄ er is. entnam. ditz recht
habēt alle di guͦt hin leihent. daz ir
nicht iſt. ſich mûg denn. dˢ. dˢ is entnom̄
hat mit ſeinē aid. da vō nemē
daz. er is da fûr hiet. daz. is. zedˢ zeit
ienes. wˢ da vō. er is. entnom̄ hat ſo
iſt er ledich.. vō dem des is geweſen iſt
vn̄ ſol er ſich an den haben dem ers.
enpholhē hat
Es mæcht ein chnecht ſeinē hˢren. odˢ
ſeinˢ frawē wol. gûlthæftich. wˢden.
vm alles daz guͦt daz er in vˢgamloſt
mit vnbeſicht./ wan ſwaz man. im antw᷑tt./
daz ſol. er widˢ antw᷑tten./ ez
ſei denn. als vil. daz. er bereden mûg
mit ſeinē aide/ daz er is. vˢlorē hab
vō ſeínˢ herſchaft wegē. vn̄ an ir arbait
vn̄ nicht vō ſein ſelbs. wegen.
Iſt daz ein maiſtˢ ſeinē chnecht ſendet
nach ſeinē gelt./ daz. man ím ſol. geltē.
daz ſein pfennīg odˢ ſwelhˢ lay daz iſt
vn̄ antw᷑tt dˢgeltˢ dem chnecht./ daz guͦt
dˢ chnecht chûmt vn̄ ſpˢcht im hab enˢ
nicht geben. vn̄ behælt daz guͦt./ daz geſtet
als lang vntz. daz er ſeinē gelter
ſein guͦt an vodˢt./ er ſpˢcht hˢ ab íms
geſentt pei ſeinē chnecht wir ſpˢchē
alſo. er ſûlle den chnecht daz guͦt an
vodˢn. vn̄ nicht den geltˢ./ ſpˢchet auˢ dˢ
chnecht/ er hab dem hˢren daz guͦt gebē
vn̄ laugēt dez dˢ hˢr vnd gícht is ſei
im nicht worden. da ſol man des hˢˢē
ait vm nem̄. vn̄ nicht des chnechts.
is mûg dann dˢ chnecht mit zwain.
war gemachē. di is. geſehen haben. daz er
im daz guͦt gebē. hab. wan. dem hˢren doch
paz zegelaubē iſt dann. dem chnecht/ Iſt
auˢ daz. dˢ chnecht tot iſt. ſo mag dˢ geltˢ.
nicht geſwˢn. auf den chnecht daz er im
daz guͦt pei im geſentt hab. er muͦs is.
war machē. ín er jars. friſt mit zwaín
odˢ vbˢs jar mit ſibē. di. daz. geſehē habēt
daz er im daz. guͦt pei im geſant dem chnecht
geſant hab. wan man auf chainen
totē man. chain wˢum . nicht geſwˢn mach.
man muͦs ſi. pˢngē. Diez recht habent
alle die di wˢung iehent auf tot lævt
Iſt daz. ein hˢr ſeinē chnecht ſendet nach
pfennīg/ odˢ nach wev daz iſt./ daz guͦt./
wiͤrt im. geantw᷑tt./ er træt is hin/ vn̄
pˢngt is. dem hˢren nicht/ aftˢmalen erwiſchet
in dˢ hˢre./ vn̄ væcht in vm daz.
guͦt./ daz er im entᵃgen. hat./ wedˢ ſol er
in vm di helhait anſpˢchen. odˢ newˢ nach
dem geltˢ./ wir ſpˢchen er ſûll in newˢ nach
dem gelt anſpˢchen./ wan er in dar nach
geſant hat. vn̄ haizzet ein vngewiſhait
vn̄ muͦs er im ſein guͦt widˢ geben. vnd
allē den ſchaden. ab tuͦn dˢ dar auf gangē
iſt ob is zeſchaden ſtet./ di weil
er ims enpfuͤrt hat/ vn̄ allev dev choſt
di dar auf get./ di weil er is in gewínt
mit dem gericht di muͦs er ím
alle ablegē. vn̄ dem Richtˢ fûr dev vngewiſhait
ſechtzig vn̄ drev pfûnt./ hat
er dem hˢren nicht ze geltē./ man ſol im
ín gevangē antw᷑ttē vn̄ ſol er in fuͤrē
ſwo er hin wil./ do er in behaltē. wil./ er
ſol auch in behaltē an eyſneynev pant
daz iſt alſo. daz er in vndˢ ein potigen
ſturzē ſol. dev vndˢ læt ſei di drey
vingˢ ſweb ob dˢ erd./ einē chæs vn̄ einē.
laip oben dar auf den podem legen vnd
einē napf mit wazzˢ. oben dar auf ſetzē.
vn̄ ſol in alſo lazzē ligē vntz an.
den drittē tag/ ſo ſol er im dann. wazzˢ
vn̄ prot hin vndˢ geben. ſein notdurft
gˢt er auˢ in eyſneynev. pant des erſtē
da ſol er in in legē. vn̄ ſol im ſein notdurft
zezzē geben. an dem erſtē tag.
vn̄ alle di weil. vn̄ er in gevangen
hat. daz iſt dar vm geſetzet./ daz. er daz guͦt
vbˢ ſein tˢwe hin tᵃgen hat. Ditz recht habēt.
alle di alſo vngetˢwleich guͦt hin tᵃgēt
daz man in antw᷑tt. In mag auch dˢ Richtˢ
nicht vm. den gevangē anſpˢchen. ob er im
enket an gevær. daz iſt dar vm geſetzet
daz alleweg dˢ chlagˢ dˢ erſt werˢ. iſt
ſol. ſein. Iſt auˢ. daz. er ſich mit dem hˢrē
Richtet vm daz guͦt ſo ſol. er im dem Richtˢ
antw᷑ttē. vm ſein puͦzz. ſo iſt er
ledig. er hab wenich odˢ vil.
Wir ſpˢchen. auˢ nu vm. garntz lon. es
mag chain ſmit nicht geſpˢchen. vm garntz
lon. vor gericht./ waz. er dem mann
vˢw᷑chet. do chol. vn̄ eyſen. des ſmits iſt
wan da mit vˢchauft er ſein eiſen vn̄.
ſein chol. ſwaz er den læutē. w᷑chet
iſt auˢ. daz. einˢ zuͦ ſeinˢ ſmitt chûmt vn̄
chol. vn̄ eiſen dar pˢngt daz ſein iſt/
ſwaz. er im dar aus w᷑chet vn̄ paitt er
im des. vn̄ læt er ſich. dar vm bechlagē.
er mag in wol in wol nach ſeinē
garntē lon. an ſpˢchen. ſo getanev recht
habēt allev dev hantwˢch.. di den lævtē
ir aigē guͦt ze nûtz pˢngēt. da. ſi ſelb
chain guͦt pei habent..
Wir ſpˢchen nu vō chuͤlon. ſwˢ nuͦtze
hin læt man. mens. odˢ melch. daz haizzet
ein gelt. vn̄ nicht garntz lon.
an ſwˢ rindˢ. hin læt daz man. ſi den
wínttˢ fuͤr/ geit dˢ. dˢ winttˢ fuͦr nicht
vn̄ lait ſich dar vm bechlagē.. daz haizzet
garntz lon./ Herlon. iſt garntz lon.
vn̄ macht daz. dˢ pfluͦch abˢ vn̄ dˢ menˢ
vagē lon iſt garntz lon.. Schenchlon
iſt garntz lon.
Chûmt ein frawͤ. fûr einē Richtˢ. vn̄
chlagt auf einē man. ſi hab in zuͦ ir
gelæt vn̄ er hab ir guͦt gehaizzē. des
ſei weních odˢ vil. vn̄ daz ſi garntz
lon.. ir ſol dˢ Richtˢ nicht enrichten.
wan is. heizzet ein vbˢ huͦr. vn̄ hiet
den gewalt wol gehabt daz ſi daz lon
vor ein genom̄ hiet. e. daz ſi in zuͦ ir
gelæt hiet. vn̄ mæcht ſi in alſo vm dreizzich
pfûnt anſpˢchen. vn̄ mæcht ein
valſche bewærū machē.
Wir ſpˢchen. daz ammē lon garntz
lon ſei iſt daz ein weip ein chint dē
mann. geit vn̄ gicht is ſei ſein chint/
dˢ man dˢ laugēt daz is icht ſein chint
ſei. vn̄ gicht er ſei doch pei ir gelegē.
vn ſi hab mˢ man gehabt dann ín. da.
ſol man ir recht vm nemē. odˢ is. ſol. dˢ
man bewærē mit zwain di daz geſehē
habent daz ſi mit mˢ mannē ze ſûntleichē
díngē ze ſchaffen hat gehabt/ di weil. daz
ſi ſwangˢ waz. vn̄ iſt daz er daz.
bewæret. ſo mag ſi in fûrbas nicht
bedwingē mit dem chind. vn̄ machet
daz daz. ſi ſich nicht gehuͤtt hat/ mag
er ſein auˢ nicht bewærē. ſo ſullē ſi
daz chint ze ammē geben. vn̄ ſullē
ſi daz lon geleich geben. daz mans da
vō geit vntz daz is ze ſiben jaren
chûmt. ſo mag ains. daz. andˢ nimˢ bedwingē
mit dem chínt newˢ als vil
als ir tˢwe geziucht hin nach ze laiſten.
Nu. hab. wir euch. beſchaidē wie. man
Lehen leichē ſol. vn̄ enpfahen. vnd.
waz. garntz. Lon ſei. Nu wellē wir
euch nu weiſen. wie ein igleich man
vor wˢltleichem gericht. ſein ſach wandeln
ſol. daz er ſich wol. vˢſte es ſein frawē
odˢ man. wenn in recht odˢ vnrecht
geſchicht..
einem. gar getriuwelîche/ er gêt von im ein gazzen/ oder
dâr umbe. gesetzet daz. er niht pfaflîchen. gêt
den hölzern. oder swâ si si. heimelîche mordent. die
umbe gesetzet daz si di mâz. heimelîche habent
umbe. daz si di mâze heimelîche inne habent
der sol di lenden vesticlîche. âne gevær als er
ieman. ze geværde. ein lentstecken ûz züge.
mit einem gewerbrieve. von dem hêrren. dâr
man vridelîche mit sol. leben in der
[!!] [!!]. [!!] [!!] [!!]. [!!] [!!]. [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!]. [!!] [!!]
[!!]. [!!] [!!]./ [!!]. [!!] [!!] [!!]
[!!]. [!!] [!!]. [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!].
[!!] [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!]. [!!]
[!!] [!!]. [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!]. [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]/
[!!]. [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!].
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!]. [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!].. [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]. [!!]. [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!]..
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!]. [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!]. [!!] [!!]. [!!] [!!]. [!!] [!!]
[!!] [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!].
[!!] [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!]. [!!] [!!]
[!!] [!!]/ [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!].. [!!] [!!]
[!!] [!!]./ [!!]. [!!] [!!] [!!].
[!!] [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!].. [!!]
[!!] [!!] [!!].
[!!] [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!]. [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]. [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!].. [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!].
[!!] [!!]. [!!] [!!] [!!]. [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!].
[!!] [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!]. [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]/
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!]. [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!].
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]. [!!].
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]. [!!] [!!]. [!!]. [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!]/ [!!]
[!!] [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!] [!!].
[!!]. [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!]. [!!] [!!]
[!!] [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]/ [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!]. [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!]. [!!] [!!] [!!]. [!!]. [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!] [!!].
[!!]. [!!]. [!!] [!!]. [!!] [!!]. [!!]
[!!] [!!] [!!]. [!!] [!!]. [!!].
[!!]. [!!]. [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!]
[!!]. [!!] [!!] [!!] [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!] [!!]. [!!] [!!] [!!] [!!] [!!]
[!!]..