Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Pachelbel-Gehag, Johann Christoph von: Ausführliche Beschreibung Des Fichtel-Berges, Jn Norgau liegend. Leipzig, 1716.

Bild:
<< vorherige Seite
Beschreibung des Fichtelbergs.
artium comprobat. Hinc in Bohemia non procul ab urbe Mysa sunt
fodinae, quas vocant
die Katzen/ quae omnes metallicos ultra semestre
in illis opus facientes, membris captos a laboribus consvetis arcent.
IV. Insuper sciendum, mineralia volatilia venenata esse. Mercu-
rius sublimatus sive exaltatus qvale sit venenum, scribere, quam per Expe-
rientiam discere malo. Arsenicum volatile venenum plus quam Gorgo-
neum, sed fixum tuto & sine periculo in astmate assumitur. Hinc Li-
bavius inquit: salubriter assumimus mineras venenatas, si alas praecidi-
mus, ne volare possint.
V. His praemissis ad desinitionem me conferam. Cumque alia
sit ennoematike: alia tou pragmatos, de ambabus agam. Ad ety-
mologiam igitur quod attinet, appellationem hujus, de qua agimus, re
invenire nondum potui, si a Libavio discedo, qui halitum vocavit mi-
neralem. Goclenius pestilentes halitus cum adjectione germanicae vo-
cis
Schwaden/ indigitavit. Quapropter aequus censor id mihi vitio
non vertet, qui eandem vocem germanicam, majoris lucis ergo inscri-
ptioni apponere, exemplo aliorum, non erubui. Quid autem signifi-
cet halitus vocabulum, sciunt ii, qui gustum saltem ton logon meteo-
rologikon habent, quo etiam remitto. Nam positiones, non com-
mentarium scribo. Minera Metallorum matrix est, locusque patrius.
Zabarella per mineras omnia intelligit fossilia metallaria, quae minera-
lia ab aliis vocantur. Medici per hoc nomen intelligunt illum locum,
ubi materia sita est: sic dicunt minera morbi. Sed nos in praesenti thia-
skepses sumimus cum Zabarella in illa significatione, quae sub se com-
prehendit omnia fossilia.
VI. Definitionem rei talem pono: Halitus ille mineralis est
crassus Arsenicalis vapor, vi caloris summi in fodinis stanniferis ex
stanni fecibus ortus.
VII. Divisionem nullam invenio. Nam idem specie, numero
modo diversus invenitur. Quicquid autem forma non differt, specie-
bus quoque oppositis, in quas rem unamquamque dividimus, destitui-
tur. Quid? quod sicut nubes haec ab alia non differt specie: nec a-
qua Albis, quae est Wittebergae ab illa, quae Magdeburgi aut in Tibridos
alveis rapidive Oaxis; sic etiam hi halitus.
VIII. Sed ut res fiat magis perspicua, causas una indagabo &

primo
Beſchreibung des Fichtelbergs.
artium comprobat. Hinc in Bohemia non procul ab urbe Myſa ſunt
fodinæ, quas vocant
die Katzen/ quæ omnes metallicos ultra ſemeſtre
in illis opus facientes, membris captos a laboribus conſvetis arcent.
IV. Inſuper ſciendum, mineralia volatilia venenata eſſe. Mercu-
rius ſublimatus ſive exaltatus qvale ſit venenum, ſcribere, quam per Expe-
rientiam diſcere malo. Arſenicum volatile venenum plus quam Gorgo-
neum, ſed fixum tuto & ſine periculo in aſtmate aſſumitur. Hinc Li-
bavius inquit: ſalubriter aſſumimus mineras venenatas, ſi alas præcidi-
mus, ne volare posſint.
V. His præmisſis ad deſinitionem me conferam. Cumque alia
ſit ἐννοηματικὴ: alia τοῦ πράγματος, de ambabus agam. Ad ety-
mologiam igitur quod attinet, appellationem hujus, de qua agimus, re
invenire nondum potui, ſi a Libavio diſcedo, qui halitum vocavit mi-
neralem. Goclenius peſtilentes halitus cum adjectione germanicæ vo-
cis
Schwaden/ indigitavit. Quapropter æquus cenſor id mihi vitio
non vertet, qui eandem vocem germanicam, majoris lucis ergo inſcri-
ptioni apponere, exemplo aliorum, non erubui. Quid autem ſignifi-
cet halitus vocabulum, ſciunt ii, qui guſtum ſaltem τῶν λόγων μετεω-
ρολογικῶν habent, quo etiam remitto. Nam poſitiones, non com-
mentarium ſcribo. Minera Metallorum matrix eſt, locusque patrius.
Zabarella per mineras omnia intelligit fosſilia metallaria, quæ minera-
lia ab aliis vocantur. Medici per hoc nomen intelligunt illum locum,
ubi materia ſita eſt: ſic dicunt minera morbi. Sed nos in præſenti θια-
σκέψες ſumimus cum Zabarella in illa ſignificatione, quæ ſub ſe com-
prehendit omnia fosſilia.
VI. Definitionem rei talem pono: Halitus ille mineralis eſt
craſſus Arſenicalis vapor, vi caloris ſummi in fodinis ſtanniferis ex
ſtanni fecibus ortus.
VII. Diviſionem nullam invenio. Nam idem ſpecie, numero
modo diverſus invenitur. Quicquid autem forma non differt, ſpecie-
bus quoque oppoſitis, in quas rem unamquamque dividimus, deſtitui-
tur. Quid? quod ſicut nubes hæc ab alia non differt ſpecie: nec a-
qua Albis, quæ eſt Wittebergæ ab illa, quæ Magdeburgi aut in Tibridos
alveis rapidive Oaxis; ſic etiam hi halitus.
VIII. Sed ut res fiat magis perſpicua, cauſas una indagabo &

primo
<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <div n="2">
          <cit>
            <quote><pb facs="#f0237" n="202"/><fw place="top" type="header"><hi rendition="#b">Be&#x017F;chreibung des Fichtelbergs.</hi></fw><lb/><hi rendition="#aq">artium comprobat. Hinc in Bohemia non procul ab urbe My&#x017F;a &#x017F;unt<lb/>
fodinæ, quas vocant</hi> die Katzen/ <hi rendition="#aq">quæ omnes metallicos ultra &#x017F;eme&#x017F;tre<lb/>
in illis opus facientes, membris captos a laboribus con&#x017F;vetis arcent.<lb/>
IV. In&#x017F;uper &#x017F;ciendum, mineralia volatilia venenata e&#x017F;&#x017F;e. Mercu-<lb/>
rius &#x017F;ublimatus &#x017F;ive exaltatus qvale &#x017F;it venenum, &#x017F;cribere, quam per Expe-<lb/>
rientiam di&#x017F;cere malo. Ar&#x017F;enicum volatile venenum plus quam Gorgo-<lb/>
neum, &#x017F;ed fixum tuto &amp; &#x017F;ine periculo in a&#x017F;tmate a&#x017F;&#x017F;umitur. Hinc Li-<lb/>
bavius inquit: &#x017F;alubriter a&#x017F;&#x017F;umimus mineras venenatas, &#x017F;i alas præcidi-<lb/>
mus, ne volare pos&#x017F;int.<lb/>
V. His præmis&#x017F;is ad de&#x017F;initionem me conferam. Cumque alia<lb/>
&#x017F;it &#x1F10;&#x03BD;&#x03BD;&#x03BF;&#x03B7;&#x03BC;&#x03B1;&#x03C4;&#x03B9;&#x03BA;&#x1F74;: alia &#x03C4;&#x03BF;&#x1FE6; &#x03C0;&#x03C1;&#x03AC;&#x03B3;&#x03BC;&#x03B1;&#x03C4;&#x03BF;&#x03C2;, de ambabus agam. Ad ety-<lb/>
mologiam igitur quod attinet, appellationem hujus, de qua agimus, re<lb/>
invenire nondum potui, &#x017F;i a Libavio di&#x017F;cedo, qui halitum vocavit mi-<lb/>
neralem. Goclenius pe&#x017F;tilentes halitus cum adjectione germanicæ vo-<lb/>
cis</hi> Schwaden/ <hi rendition="#aq">indigitavit. Quapropter æquus cen&#x017F;or id mihi vitio<lb/>
non vertet, qui eandem vocem germanicam, majoris lucis ergo in&#x017F;cri-<lb/>
ptioni apponere, exemplo aliorum, non erubui. Quid autem &#x017F;ignifi-<lb/>
cet halitus vocabulum, &#x017F;ciunt ii, qui gu&#x017F;tum &#x017F;altem &#x03C4;&#x1FF6;&#x03BD; &#x03BB;&#x03CC;&#x03B3;&#x03C9;&#x03BD; &#x03BC;&#x03B5;&#x03C4;&#x03B5;&#x03C9;-<lb/>
&#x03C1;&#x03BF;&#x03BB;&#x03BF;&#x03B3;&#x03B9;&#x03BA;&#x1FF6;&#x03BD; habent, quo etiam remitto. Nam po&#x017F;itiones, non com-<lb/>
mentarium &#x017F;cribo. Minera Metallorum matrix e&#x017F;t, locusque patrius.<lb/>
Zabarella per mineras omnia intelligit fos&#x017F;ilia metallaria, quæ minera-<lb/>
lia ab aliis vocantur. Medici per hoc nomen intelligunt illum locum,<lb/>
ubi materia &#x017F;ita e&#x017F;t: &#x017F;ic dicunt minera morbi. Sed nos in præ&#x017F;enti &#x03B8;&#x03B9;&#x03B1;-<lb/>
&#x03C3;&#x03BA;&#x1F73;&#x03C8;&#x03B5;&#x03C2; &#x017F;umimus cum Zabarella in illa &#x017F;ignificatione, quæ &#x017F;ub &#x017F;e com-<lb/>
prehendit omnia fos&#x017F;ilia.<lb/>
VI. Definitionem rei talem pono: Halitus ille mineralis e&#x017F;t<lb/>
cra&#x017F;&#x017F;us Ar&#x017F;enicalis vapor, vi caloris &#x017F;ummi in fodinis &#x017F;tanniferis ex<lb/>
&#x017F;tanni fecibus ortus.<lb/>
VII. Divi&#x017F;ionem nullam invenio. Nam idem &#x017F;pecie, numero<lb/>
modo diver&#x017F;us invenitur. Quicquid autem forma non differt, &#x017F;pecie-<lb/>
bus quoque oppo&#x017F;itis, in quas rem unamquamque dividimus, de&#x017F;titui-<lb/>
tur. Quid? quod &#x017F;icut nubes hæc ab alia non differt &#x017F;pecie: nec a-<lb/>
qua Albis, quæ e&#x017F;t Wittebergæ ab illa, quæ Magdeburgi aut in Tibridos<lb/>
alveis rapidive Oaxis; &#x017F;ic etiam hi halitus.<lb/>
VIII. Sed ut res fiat magis per&#x017F;picua, cau&#x017F;as una indagabo &amp;</hi><lb/>
<fw place="bottom" type="catch"><hi rendition="#aq">primo</hi></fw><lb/></quote>
          </cit>
        </div>
      </div>
    </body>
  </text>
</TEI>
[202/0237] Beſchreibung des Fichtelbergs. artium comprobat. Hinc in Bohemia non procul ab urbe Myſa ſunt fodinæ, quas vocant die Katzen/ quæ omnes metallicos ultra ſemeſtre in illis opus facientes, membris captos a laboribus conſvetis arcent. IV. Inſuper ſciendum, mineralia volatilia venenata eſſe. Mercu- rius ſublimatus ſive exaltatus qvale ſit venenum, ſcribere, quam per Expe- rientiam diſcere malo. Arſenicum volatile venenum plus quam Gorgo- neum, ſed fixum tuto & ſine periculo in aſtmate aſſumitur. Hinc Li- bavius inquit: ſalubriter aſſumimus mineras venenatas, ſi alas præcidi- mus, ne volare posſint. V. His præmisſis ad deſinitionem me conferam. Cumque alia ſit ἐννοηματικὴ: alia τοῦ πράγματος, de ambabus agam. Ad ety- mologiam igitur quod attinet, appellationem hujus, de qua agimus, re invenire nondum potui, ſi a Libavio diſcedo, qui halitum vocavit mi- neralem. Goclenius peſtilentes halitus cum adjectione germanicæ vo- cis Schwaden/ indigitavit. Quapropter æquus cenſor id mihi vitio non vertet, qui eandem vocem germanicam, majoris lucis ergo inſcri- ptioni apponere, exemplo aliorum, non erubui. Quid autem ſignifi- cet halitus vocabulum, ſciunt ii, qui guſtum ſaltem τῶν λόγων μετεω- ρολογικῶν habent, quo etiam remitto. Nam poſitiones, non com- mentarium ſcribo. Minera Metallorum matrix eſt, locusque patrius. Zabarella per mineras omnia intelligit fosſilia metallaria, quæ minera- lia ab aliis vocantur. Medici per hoc nomen intelligunt illum locum, ubi materia ſita eſt: ſic dicunt minera morbi. Sed nos in præſenti θια- σκέψες ſumimus cum Zabarella in illa ſignificatione, quæ ſub ſe com- prehendit omnia fosſilia. VI. Definitionem rei talem pono: Halitus ille mineralis eſt craſſus Arſenicalis vapor, vi caloris ſummi in fodinis ſtanniferis ex ſtanni fecibus ortus. VII. Diviſionem nullam invenio. Nam idem ſpecie, numero modo diverſus invenitur. Quicquid autem forma non differt, ſpecie- bus quoque oppoſitis, in quas rem unamquamque dividimus, deſtitui- tur. Quid? quod ſicut nubes hæc ab alia non differt ſpecie: nec a- qua Albis, quæ eſt Wittebergæ ab illa, quæ Magdeburgi aut in Tibridos alveis rapidive Oaxis; ſic etiam hi halitus. VIII. Sed ut res fiat magis perſpicua, cauſas una indagabo & primo

Suche im Werk

Hilfe

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)
TCF (tokenisiert, serialisiert, lemmatisiert, normalisiert)
XML (TEI P5 inkl. att.linguistic)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Voyant Tools ?

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Dieses Werk wurde gemäß den DTA-Transkriptionsrichtlinien im Double-Keying-Verfahren von Nicht-Muttersprachlern erfasst und in XML/TEI P5 nach DTA-Basisformat kodiert.




Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/pachelbel_fichtelberg_1716
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/pachelbel_fichtelberg_1716/237
Zitationshilfe: Pachelbel-Gehag, Johann Christoph von: Ausführliche Beschreibung Des Fichtel-Berges, Jn Norgau liegend. Leipzig, 1716, S. 202. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/pachelbel_fichtelberg_1716/237>, abgerufen am 28.03.2024.