Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Arnold, Gottfried: Unpartheyische Kirchen- und Ketzer-Historie. Bd. 2 (T. 3/4). Frankfurt (Main), 1700.

Bild:
<< vorherige Seite

Th. III. C. XVI. Von der Antoinette Bourignon,
[Spaltenumbruch] Jahr
MDC.
biß
MDCC.
bus liberatum, inque integrum, ut principio
conditi, restitutum, (id quod proprie est sa-
lus) coeteros veto quo redacti sunt in statu pri-
mitivae creationi contrario, cumque eo ineon-
venientissimo, relictumiri, qui infernus erit &
gehenna.

Notitiam accuratam theoriae omnium my-
steriorum ad salutem non requiri; minus etiam
his prae aliis addictum esse partibus. Omnino
autem necesse esse, ablactare animam suam a
propensione ad res viles ferente, eamque DEO
in statu cessationis, simplicitatis, vacuitatis,
sui abdicationis, ipsius regimini offerre: quo
facto DEus lumina atque bona, quae ad salu-
tem nostram noverit necessaria, in nobis pro-
ducet.

Dogmatamorum A. B. exhibent explanati-
onem & practicam applicationem horum
principiorum singularem. Pulchra profecto
esse & purissima fateri quisque cogitur. Quos
maxime inimicos habuit, nunquam eidem ul-
lam desuper movere litem, ut minus sesuspe-
ctos redderent arguendo eam aliis de rebus.
Praecipua horum occurrunt in duobus tracta-
tibus de solida virtute ac in Adhertationious salu-
taribus.

Caetera omnia uti accessoria refert, unde
tamen plurimae adversitatum eidem ortae sunt
procellae, quod cum specie novitatis jun-
gi possunt. Interim tantum abest haec credi
omnino velle, ut soepius affirmarit, linquentes
ea prout sunt, non minus DEO esse gratos,
dummodo alias Christiane degant, atque eorum
tantum ergo, qui in admiratione & amore DEI
meditantes ejus mirabilia se sentiunt excitari,
exposita esse. Agunt inter alia de creatione
mundi, primitiva ejus pulcritudine, de forma-
tione hominis, ejus lapsu, depravatione crea-
turarum, redemptione, naturae muneribus &
incarnatione JEsu CHristi, Apostasia univer-
sali, Anti-Christo, corruptione Ecclesiae Chri-
stianae, ejus eversione & restitutione, revocatu
Judaeorum, apparitione JEsu CHristi glorio-
sa, in terra regnaturi, renovatione mundi, ul-
timo judicio, inferno, vita aeterna & coeteris.
In ejus tractatibus Lux mundi, Novum coelum,
novaq; terra, Stella matutina, Renovatio Spir itaus
Evangelici
ejusmodi heicilleic dispersa leguntur,
atq; si reciperentur, vel inde qua plurimos The-
ologos explicandis infinitis locis scripturae abs-
que fructu crucen sibi fixisse & malum constaret.
Exempla horum proferri nimis foret prolixum.

Insimularunt nonnulli A. B. multis rebus,
quibusdam personam ipsius concernentibus,
eam veluti nimium de semet ipsa in bonam, de
aliis in malam partemloqui, nullos in praesen-
tiarum agnoscere amplius veros Christianos,
se regi Spiritu S. A. B. valde mirabatur ab illis,
qui dicuntur Christiani, hoc objici: nam contra-
dictorium eidem videbatur, dici Christianum,
& Spiritu Jesu Christi, qui Spiritus est Sanctus,
destitutu esse, sive dici praeditum esse Spiritu S. &
nihilominus eo nec regi nec illuminari. Impu-
tarunt ei insuper, contemnere se Sacras Scriptu-
ras, negare Sacro-Sanctam Trinitatem, Divi-
nitatem JEsu Christi, ejus merita, & satisfacti-
onem, & nescio quas impias opiniones alias.
Sed ut verum fatear, e lectione ejus operum &
Apologiae, vitae ejus praemissae, luculenter satis
[Spaltenumbruch] patebit harum criminationum esse innocentissi-
Jahr
MDC.
biß
MDCC.

mam purissimamque. Fere necesse est ante lecti-
onem ejus libroru evolvere hanc ipsam Apologi-
am
quod metuendum sit, cume sacris etiam scri-
pturis soepissime male intellecta hauriuntur, ne
ex operibus filiae multo magis peregrini sensaus
eliciantur; quamvis enim quam facillime intel-
ligi possint, utpote stylo simplici pathetico
atque naturalis eloquentiae pleno conscripta,
(exempli gratia videantur literae 14, 2. partis
& 1. 3. partis libri, cui nomen dedit Sepulcrum
Theologiae falsae
) attamen praejudicia, quibus
tenemur, in causa vulgo sunt, ut alterius men-
tem, licet simplicissimam & quam clarissimis
verbis expositam, male percipiamus, ideo so-
lum, quod cum cogitatis nostris non conveniat.

Wir wollen aber nun alsbald die vornehm-
sten puncte selber vorlegen/ worüber der gröste
Wider-spruch gegen sie entstanden ist. Eine
kurtze summam von ihrem Glauben und Got-
tesdienst hat sie selbsten An. 1675. zu Schleß-
wig der Obrigkeit und den Predigern überge-
ben/ welche ihren meisten büchern vorgedruckt
ist/ und also lautet:

8. 1. Jch bin eine Christin; und gläu-Jhr be-
käntniß.

be alles/ was ein wahrer Christ gläuben
soll.

2. Jch bin in der Catholischen Kirche/
im namen des Vaters/ im namen des
Sohnes/ im namen des Heiligen Geistes
getaufft.

3. Jch gläube den zwölff Haupt-stü-
cken des Apostolischen Glaubens/ und
zweiffele an keinem Haupt-stücke des-
selben.

4. Jch gläube/ daß der HErr JEsus
Christ wahrhafftigher GOTT sey/ wie
auch wahrhafftiger Mensch; ja daß er
sey der Heiland und Erlöser der Welt.

5. Jch gläube an das Evangelium/ an
die heilige Propheten/ und an die gantze
Heilige Schrifft/ so wohl den alten als
neuen Bund.

Jnsonderheit aber hat sie zufördert sich er-Von de-
nen secten
und religi-
onen.

kläret/ daß sie sich zu keiner äusserlichen Par-
they in der Christenheit halte/ wie davon
Burchardus in den Anmerckungen pag. 36.
aus ihrem Brieff diese worte anführet: Jch
bin mit der Römischen Kirchen einig in
dem/ was sie gutes und wahrhafftiges
haben: aber so die Lutheraner auch was
gutes haben/ bin ich auch mit ihnen
darinnen einig/ und so auch mit den Cal-
vinisten und andern.
Und als man ihrWie auch
ob sie selbst
eine gema-
chet.

vorgewerffen/ als wenn sie auch eine eigene
Secte zu machen suchte/ hat sie dieses ernstlich
geleugnet/ da sie in der warnung wider die
Qvaker pag. 153. geschrieben: Jch suche nie-
mand an mich zu ziehen/ sondern schicke
sie alle zum HErrn JESU/ welcher
das rechte Krieges-Haupt ist. ---- Jch
habe keine lehrlinge versamlet/ auch den
vorsatz nicht/ solche zu versamlen/ damit
ich neue rotten stifften möchte/ weil de-
rer schon mehr als zu viel seyn. Und die-
ses ist wol zu bejammern/ daß man so
viel Spaltungen in der Christenheit sie-
het/ da doch unter allen ihren Kindern
nur ein Hertz und ein Wille seyn solte:
Gleich wie nur ein GOTT/ eine lehre

und

Th. III. C. XVI. Von der Antoinette Bourignon,
[Spaltenumbruch] Jahr
MDC.
biß
MDCC.
bus liberatum, inque integrum, ut principio
conditi, reſtitutum, (id quod proprie eſt ſa-
lus) cœteros vetò quo redacti ſunt in ſtatu pri-
mitivæ creationi contrario, cumque eo ineon-
venientiſſimo, relictumiri, qui infernus erit &
gehenna.

Notitiam accuratam theoriæ omnium my-
ſteriorum ad ſalutem non requiri; minùs etiam
his præ aliis addictum eſſe partibus. Omnino
autem neceſſe eſſe, ablactare animam ſuam à
propenſione ad res viles ferente, eamque DEO
in ſtatu ceſſationis, ſimplicitatis, vacuitatis,
ſui abdicationis, ipſius regimini offerre: quo
facto DEus lumina atque bona, quæ ad ſalu-
tem noſtram noverit neceſſaria, in nobis pro-
ducet.

Dogmatamorum A. B. exhibent explanati-
onem & practicam applicationem horum
principiorum ſingularem. Pulchra profecto
eſſe & puriſſima fateri quisque cogitur. Quos
maximè inimicos habuit, nunquam eidem ul-
lam deſuper movêre litem, ut minus ſeſuſpe-
ctos redderent arguendo eam aliis de rebus.
Præcipua horum occurrunt in duobus tracta-
tibus de ſolida virtute ac in Adhertationiòus ſalu-
taribus.

Cætera omnia uti acceſſoria refert, unde
tamen plurimæ adverſitatum eidem ortæ ſunt
procellæ, quod cum ſpecie novitatis jun-
gi poſſunt. Interim tantum abeſt hæc credi
omnino velle, ut ſœpiùs affirmârit, linquentes
ea prout ſunt, non minùs DEO eſſe gratos,
dummodo aliàs Chriſtianè degant, atque eorum
tantum ergò, qui in admiratione & amore DEI
meditantes ejus mirabilia ſe ſentiunt excitari,
expoſita eſſe. Agunt inter alia de creatione
mundi, primitiva ejus pulcritudine, de forma-
tione hominis, ejus lapſu, depravatione crea-
turarum, redemptione, naturæ muneribus &
incarnatione JEſu CHriſti, Apoſtaſia univer-
ſali, Anti-Chriſto, corruptione Eccleſiæ Chri-
ſtianæ, ejus everſione & reſtitutione, revocatu
Judæorum, apparitione JEſu CHriſti glorio-
ſâ, in terra regnaturi, renovatione mundi, ul-
timo judicio, inferno, vita æterna & cœteris.
In ejus tractatibus Lux mundi, Novum cœlum,
novaq; terra, Stella matutina, Renovatio Spir itûs
Evangelici
ejuſmodi hîcillîc diſperſa leguntur,
atq; ſi reciperentur, vel inde quã plurimos The-
ologos explicandis infinitis locis ſcripturæ abs-
que fructu crucẽ ſibi fixiſſe & malum conſtaret.
Exempla horum proferri nimis foret prolixum.

Inſimularunt nonnulli A. B. multis rebus,
quibusdam perſonam ipſius concernentibus,
eam veluti nimium de ſemet ipſa in bonam, de
aliis in malam partemloqui, nullos in præſen-
tiarum agnoſcere amplius veros Chriſtianos,
ſe regi Spiritu S. A. B. valde mirabatur ab illis,
qui dicuntur Chriſtiani, hoc objici: nam contra-
dictorium eidem videbatur, dici Chriſtianum,
& Spiritu Jeſu Chriſti, qui Spiritus eſt Sanctus,
deſtitutũ eſſe, ſive dici præditum eſſe Spiritu S. &
nihilominus eo nec regi nec illuminari. Impu-
tarunt ei inſuper, contemnere ſe Sacras Scriptu-
ras, negare Sacro-Sanctam Trinitatem, Divi-
nitatem JEſu Chriſti, ejus merita, & ſatisfacti-
onem, & neſcio quas impias opiniones alias.
Sed ut verum fatear, è lectione ejus operum &
Apologiæ, vitæ ejus præmiſſæ, luculenter ſatis
[Spaltenumbruch] patebit harum criminationum eſſe innocentiſſi-
Jahr
MDC.
biß
MDCC.

mam puriſſimamque. Fere neceſſe eſt ante lecti-
onem ejus librorũ evolvere hanc ipſam Apologi-
am
quòd metuendum ſit, cùmè ſacris etiam ſcri-
pturis ſœpiſſimè malè intellecta hauriuntur, ne
ex operibus filiæ multò magis peregrini ſenſûs
eliciantur; quamvis enim quàm facillimè intel-
ligi poſſint, utpote ſtylo ſimplici pathetico
atque naturalis eloquentiæ pleno conſcripta,
(exempli gratiâ videantur literæ 14, 2. partis
& 1. 3. partis libri, cui nomen dedit Sepulcrum
Theologiæ falſæ
) attamen præjudicia, quibus
tenemur, in cauſa vulgo ſunt, ut alterius men-
tem, licet ſimpliciſſimam & quàm clariſſimis
verbis expoſitam, malè percipiamus, ideo ſo-
lùm, quod cum cogitatis noſtris non conveniat.

Wir wollen aber nun alsbald die vornehm-
ſten puncte ſelber vorlegen/ woruͤber der groͤſte
Wider-ſpruch gegen ſie entſtanden iſt. Eine
kurtze ſummam von ihrem Glauben und Got-
tesdienſt hat ſie ſelbſten An. 1675. zu Schleß-
wig der Obrigkeit und den Predigern uͤberge-
ben/ welche ihren meiſten buͤchern vorgedruckt
iſt/ und alſo lautet:

8. 1. Jch bin eine Chriſtin; und glaͤu-Jhr be-
kaͤntniß.

be alles/ was ein wahrer Chriſt glaͤuben
ſoll.

2. Jch bin in der Catholiſchen Kirche/
im namen des Vaters/ im namen des
Sohnes/ im namen des Heiligen Geiſtes
getaufft.

3. Jch glaͤube den zwoͤlff Haupt-ſtuͤ-
cken des Apoſtoliſchen Glaubens/ und
zweiffele an keinem Haupt-ſtuͤcke deſ-
ſelben.

4. Jch glaͤube/ daß der HErr JEſus
Chriſt wahrhafftigher GOTT ſey/ wie
auch wahrhafftiger Menſch; ja daß er
ſey der Heiland und Erloͤſer der Welt.

5. Jch glaͤube an das Evangelium/ an
die heilige Propheten/ und an die gantze
Heilige Schrifft/ ſo wohl den alten als
neuen Bund.

Jnſonderheit aber hat ſie zufoͤrdert ſich er-Von de-
nen ſecten
und religi-
onen.

klaͤret/ daß ſie ſich zu keiner aͤuſſerlichen Par-
they in der Chriſtenheit halte/ wie davon
Burchardus in den Anmerckungen pag. 36.
aus ihrem Brieff dieſe worte anfuͤhret: Jch
bin mit der Roͤmiſchen Kirchen einig in
dem/ was ſie gutes und wahrhafftiges
haben: aber ſo die Lutheraner auch was
gutes haben/ bin ich auch mit ihnen
darinnen einig/ und ſo auch mit den Cal-
viniſten und andern.
Und als man ihrWie auch
ob ſie ſelbſt
eine gema-
chet.

vorgewerffen/ als wenn ſie auch eine eigene
Secte zu machen ſuchte/ hat ſie dieſes ernſtlich
geleugnet/ da ſie in der warnung wider die
Qvaker pag. 153. geſchrieben: Jch ſuche nie-
mand an mich zu ziehen/ ſondern ſchicke
ſie alle zum HErrn JESU/ welcher
das rechte Krieges-Haupt iſt. —— Jch
habe keine lehrlinge verſamlet/ auch den
vorſatz nicht/ ſolche zu verſamlen/ damit
ich neue rotten ſtifften moͤchte/ weil de-
rer ſchon mehr als zu viel ſeyn. Und die-
ſes iſt wol zu bejammern/ daß man ſo
viel Spaltungen in der Chriſtenheit ſie-
het/ da doch unter allen ihren Kindern
nur ein Hertz und ein Wille ſeyn ſolte:
Gleich wie nur ein GOTT/ eine lehre

und
<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <div n="2">
          <p>
            <pb facs="#f0168" n="156"/>
            <fw place="top" type="header">Th. <hi rendition="#aq">III.</hi> C. <hi rendition="#aq">XVI.</hi> Von der <hi rendition="#aq">Antoinette Bourignon,</hi></fw><lb/>
            <cb/>
            <note place="left">Jahr<lb/><hi rendition="#aq">MDC.</hi><lb/>
biß<lb/><hi rendition="#aq">MDCC.</hi></note> <hi rendition="#aq">bus liberatum, inque integrum, ut principio<lb/>
conditi, re&#x017F;titutum, (id quod proprie e&#x017F;t &#x017F;a-<lb/>
lus) c&#x0153;teros vetò quo redacti &#x017F;unt in &#x017F;tatu pri-<lb/>
mitivæ creationi contrario, cumque eo ineon-<lb/>
venienti&#x017F;&#x017F;imo, relictumiri, qui infernus erit &amp;<lb/>
gehenna.</hi> </p><lb/>
          <p> <hi rendition="#aq">Notitiam accuratam theoriæ omnium my-<lb/>
&#x017F;teriorum ad &#x017F;alutem non requiri; minùs etiam<lb/>
his præ aliis addictum e&#x017F;&#x017F;e partibus. Omnino<lb/>
autem nece&#x017F;&#x017F;e e&#x017F;&#x017F;e, ablactare animam &#x017F;uam à<lb/>
propen&#x017F;ione ad res viles ferente, eamque DEO<lb/>
in &#x017F;tatu ce&#x017F;&#x017F;ationis, &#x017F;implicitatis, vacuitatis,<lb/>
&#x017F;ui abdicationis, ip&#x017F;ius regimini offerre: quo<lb/>
facto DEus lumina atque bona, quæ ad &#x017F;alu-<lb/>
tem no&#x017F;tram noverit nece&#x017F;&#x017F;aria, in nobis pro-<lb/>
ducet.</hi> </p><lb/>
          <p> <hi rendition="#aq">Dogmatamorum A. B. exhibent explanati-<lb/>
onem &amp; practicam applicationem horum<lb/>
principiorum &#x017F;ingularem. Pulchra profecto<lb/>
e&#x017F;&#x017F;e &amp; puri&#x017F;&#x017F;ima fateri quisque cogitur. Quos<lb/>
maximè inimicos habuit, nunquam eidem ul-<lb/>
lam de&#x017F;uper movêre litem, ut minus &#x017F;e&#x017F;u&#x017F;pe-<lb/>
ctos redderent arguendo eam aliis de rebus.<lb/>
Præcipua horum occurrunt in duobus tracta-<lb/>
tibus de <hi rendition="#i">&#x017F;olida</hi> virtute ac in <hi rendition="#i">Adhertationiòus &#x017F;alu-<lb/>
taribus.</hi></hi> </p><lb/>
          <p> <hi rendition="#aq">Cætera omnia uti acce&#x017F;&#x017F;oria refert, unde<lb/>
tamen plurimæ adver&#x017F;itatum eidem ortæ &#x017F;unt<lb/>
procellæ, quod cum &#x017F;pecie novitatis jun-<lb/>
gi po&#x017F;&#x017F;unt. Interim tantum abe&#x017F;t hæc credi<lb/>
omnino velle, ut &#x017F;&#x0153;piùs affirmârit, linquentes<lb/>
ea prout &#x017F;unt, non minùs <hi rendition="#g">DEO</hi> e&#x017F;&#x017F;e gratos,<lb/>
dummodo aliàs Chri&#x017F;tianè degant, atque eorum<lb/>
tantum ergò, qui in admiratione &amp; amore DEI<lb/>
meditantes ejus mirabilia &#x017F;e &#x017F;entiunt excitari,<lb/>
expo&#x017F;ita e&#x017F;&#x017F;e. Agunt inter alia de creatione<lb/>
mundi, primitiva ejus pulcritudine, de forma-<lb/>
tione hominis, ejus lap&#x017F;u, depravatione crea-<lb/>
turarum, redemptione, naturæ muneribus &amp;<lb/>
incarnatione JE&#x017F;u CHri&#x017F;ti, Apo&#x017F;ta&#x017F;ia univer-<lb/>
&#x017F;ali, Anti-Chri&#x017F;to, corruptione Eccle&#x017F;iæ Chri-<lb/>
&#x017F;tianæ, ejus ever&#x017F;ione &amp; re&#x017F;titutione, revocatu<lb/>
Judæorum, apparitione JE&#x017F;u CHri&#x017F;ti glorio-<lb/>
&#x017F;â, in terra regnaturi, renovatione mundi, ul-<lb/>
timo judicio, inferno, vita æterna &amp; c&#x0153;teris.<lb/>
In ejus tractatibus <hi rendition="#i">Lux mundi, Novum c&#x0153;lum,<lb/>
novaq; terra, Stella matutina, Renovatio Spir itûs<lb/>
Evangelici</hi> eju&#x017F;modi hîcillîc di&#x017F;per&#x017F;a leguntur,<lb/>
atq; &#x017F;i reciperentur, vel inde quã plurimos The-<lb/>
ologos explicandis infinitis locis &#x017F;cripturæ abs-<lb/>
que fructu cruc&#x1EBD; &#x017F;ibi fixi&#x017F;&#x017F;e &amp; malum con&#x017F;taret.<lb/>
Exempla horum proferri nimis foret prolixum.</hi> </p><lb/>
          <p> <hi rendition="#aq">In&#x017F;imularunt nonnulli A. B. multis rebus,<lb/>
quibusdam per&#x017F;onam ip&#x017F;ius concernentibus,<lb/>
eam veluti nimium de &#x017F;emet ip&#x017F;a in bonam, de<lb/>
aliis in malam partemloqui, nullos in præ&#x017F;en-<lb/>
tiarum agno&#x017F;cere amplius veros Chri&#x017F;tianos,<lb/>
&#x017F;e regi Spiritu S. A. B. valde mirabatur ab illis,<lb/>
qui dicuntur Chri&#x017F;tiani, hoc objici: nam contra-<lb/>
dictorium eidem videbatur, dici Chri&#x017F;tianum,<lb/>
&amp; Spiritu Je&#x017F;u Chri&#x017F;ti, qui Spiritus e&#x017F;t Sanctus,<lb/>
de&#x017F;titut&#x0169; e&#x017F;&#x017F;e, &#x017F;ive dici præditum e&#x017F;&#x017F;e Spiritu S. &amp;<lb/>
nihilominus eo nec regi nec illuminari. Impu-<lb/>
tarunt ei in&#x017F;uper, contemnere &#x017F;e Sacras Scriptu-<lb/>
ras, negare Sacro-Sanctam Trinitatem, Divi-<lb/>
nitatem JE&#x017F;u Chri&#x017F;ti, ejus merita, &amp; &#x017F;atisfacti-<lb/>
onem, &amp; ne&#x017F;cio quas impias opiniones alias.<lb/>
Sed ut verum fatear, è lectione ejus operum &amp;<lb/><hi rendition="#i">Apologiæ,</hi> vitæ ejus præmi&#x017F;&#x017F;æ, luculenter &#x017F;atis<lb/><cb/>
patebit harum criminationum e&#x017F;&#x017F;e innocenti&#x017F;&#x017F;i-</hi> <note place="right">Jahr<lb/><hi rendition="#aq">MDC.</hi><lb/>
biß<lb/><hi rendition="#aq">MDCC.</hi></note><lb/> <hi rendition="#aq">mam puri&#x017F;&#x017F;imamque. Fere nece&#x017F;&#x017F;e e&#x017F;t ante lecti-<lb/>
onem ejus libror&#x0169; evolvere hanc ip&#x017F;am <hi rendition="#i">Apologi-<lb/>
am</hi> quòd metuendum &#x017F;it, cùmè &#x017F;acris etiam &#x017F;cri-<lb/>
pturis &#x017F;&#x0153;pi&#x017F;&#x017F;imè malè intellecta hauriuntur, ne<lb/>
ex operibus filiæ multò magis peregrini &#x017F;en&#x017F;ûs<lb/>
eliciantur; quamvis enim quàm facillimè intel-<lb/>
ligi po&#x017F;&#x017F;int, utpote &#x017F;tylo &#x017F;implici pathetico<lb/>
atque naturalis eloquentiæ pleno con&#x017F;cripta,<lb/>
(exempli gratiâ videantur literæ 14, 2. partis<lb/>
&amp; 1. 3. partis libri, cui nomen dedit <hi rendition="#i">Sepulcrum<lb/>
Theologiæ fal&#x017F;æ</hi>) attamen præjudicia, quibus<lb/>
tenemur, in cau&#x017F;a vulgo &#x017F;unt, ut alterius men-<lb/>
tem, licet &#x017F;implici&#x017F;&#x017F;imam &amp; quàm clari&#x017F;&#x017F;imis<lb/>
verbis expo&#x017F;itam, malè percipiamus, ideo &#x017F;o-<lb/>
lùm, quod cum cogitatis no&#x017F;tris non conveniat.</hi> </p><lb/>
          <p>Wir wollen aber nun alsbald die vornehm-<lb/>
&#x017F;ten <hi rendition="#aq">punct</hi>e &#x017F;elber vorlegen/ woru&#x0364;ber der gro&#x0364;&#x017F;te<lb/>
Wider-&#x017F;pruch gegen &#x017F;ie ent&#x017F;tanden i&#x017F;t. Eine<lb/>
kurtze <hi rendition="#aq">&#x017F;ummam</hi> von ihrem Glauben und Got-<lb/>
tesdien&#x017F;t hat &#x017F;ie &#x017F;elb&#x017F;ten An. 1675. zu Schleß-<lb/>
wig der Obrigkeit und den Predigern u&#x0364;berge-<lb/>
ben/ welche ihren mei&#x017F;ten bu&#x0364;chern vorgedruckt<lb/>
i&#x017F;t/ und al&#x017F;o lautet:</p><lb/>
          <p>8. 1. <hi rendition="#fr">Jch bin eine Chri&#x017F;tin; und gla&#x0364;u-</hi><note place="right">Jhr be-<lb/>
ka&#x0364;ntniß.</note><lb/><hi rendition="#fr">be alles/ was ein wahrer Chri&#x017F;t gla&#x0364;uben<lb/>
&#x017F;oll.</hi></p><lb/>
          <p> <hi rendition="#fr">2. Jch bin in der Catholi&#x017F;chen Kirche/<lb/>
im namen des Vaters/ im namen des<lb/>
Sohnes/ im namen des Heiligen Gei&#x017F;tes<lb/>
getaufft.</hi> </p><lb/>
          <p> <hi rendition="#fr">3. Jch gla&#x0364;ube den zwo&#x0364;lff Haupt-&#x017F;tu&#x0364;-<lb/>
cken des Apo&#x017F;toli&#x017F;chen Glaubens/ und<lb/>
zweiffele an keinem Haupt-&#x017F;tu&#x0364;cke de&#x017F;-<lb/>
&#x017F;elben.</hi> </p><lb/>
          <p> <hi rendition="#fr">4. Jch gla&#x0364;ube/ daß der HErr JE&#x017F;us<lb/>
Chri&#x017F;t wahrhafftigher GOTT &#x017F;ey/ wie<lb/>
auch wahrhafftiger Men&#x017F;ch; ja daß er<lb/>
&#x017F;ey der Heiland und Erlo&#x0364;&#x017F;er der Welt.</hi> </p><lb/>
          <p> <hi rendition="#fr">5. Jch gla&#x0364;ube an das Evangelium/ an<lb/>
die heilige Propheten/ und an die gantze<lb/>
Heilige Schrifft/ &#x017F;o wohl den alten als<lb/>
neuen Bund.</hi> </p><lb/>
          <p>Jn&#x017F;onderheit aber hat &#x017F;ie zufo&#x0364;rdert &#x017F;ich er-<note place="right">Von de-<lb/>
nen <hi rendition="#aq">&#x017F;ect</hi>en<lb/>
und religi-<lb/>
onen.</note><lb/>
kla&#x0364;ret/ daß &#x017F;ie &#x017F;ich zu keiner a&#x0364;u&#x017F;&#x017F;erlichen Par-<lb/>
they in der Chri&#x017F;tenheit halte/ wie davon<lb/><hi rendition="#aq">Burchardus</hi> in den Anmerckungen <hi rendition="#aq">pag.</hi> 36.<lb/>
aus ihrem Brieff die&#x017F;e worte anfu&#x0364;hret: <hi rendition="#fr">Jch<lb/>
bin mit der Ro&#x0364;mi&#x017F;chen Kirchen einig in<lb/>
dem/ was &#x017F;ie gutes und wahrhafftiges<lb/>
haben: aber &#x017F;o die Lutheraner auch was<lb/>
gutes haben/ bin ich auch mit ihnen<lb/>
darinnen einig/ und &#x017F;o auch mit den Cal-<lb/>
vini&#x017F;ten und andern.</hi> Und als man ihr<note place="right">Wie auch<lb/>
ob &#x017F;ie &#x017F;elb&#x017F;t<lb/>
eine gema-<lb/>
chet.</note><lb/>
vorgewerffen/ als wenn &#x017F;ie auch eine eigene<lb/><hi rendition="#aq">Sect</hi>e zu machen &#x017F;uchte/ hat &#x017F;ie die&#x017F;es ern&#x017F;tlich<lb/>
geleugnet/ da &#x017F;ie in der warnung wider die<lb/>
Qvaker <hi rendition="#aq">pag.</hi> 153. ge&#x017F;chrieben: <hi rendition="#fr">Jch &#x017F;uche nie-<lb/>
mand an mich zu ziehen/ &#x017F;ondern &#x017F;chicke<lb/>
&#x017F;ie alle zum HErrn JESU/ welcher<lb/>
das rechte Krieges-Haupt i&#x017F;t. &#x2014;&#x2014; Jch<lb/>
habe keine lehrlinge ver&#x017F;amlet/ auch den<lb/>
vor&#x017F;atz nicht/ &#x017F;olche zu ver&#x017F;amlen/ damit<lb/>
ich neue rotten &#x017F;tifften mo&#x0364;chte/ weil de-<lb/>
rer &#x017F;chon mehr als zu viel &#x017F;eyn. Und die-<lb/>
&#x017F;es i&#x017F;t wol zu bejammern/ daß man &#x017F;o<lb/>
viel Spaltungen in der Chri&#x017F;tenheit &#x017F;ie-<lb/>
het/ da doch unter allen ihren Kindern<lb/>
nur ein Hertz und ein Wille &#x017F;eyn &#x017F;olte:<lb/>
Gleich wie nur ein GOTT/ eine lehre</hi><lb/>
<fw place="bottom" type="catch"><hi rendition="#fr">und</hi></fw><lb/></p>
        </div>
      </div>
    </body>
  </text>
</TEI>
[156/0168] Th. III. C. XVI. Von der Antoinette Bourignon, bus liberatum, inque integrum, ut principio conditi, reſtitutum, (id quod proprie eſt ſa- lus) cœteros vetò quo redacti ſunt in ſtatu pri- mitivæ creationi contrario, cumque eo ineon- venientiſſimo, relictumiri, qui infernus erit & gehenna. Jahr MDC. biß MDCC. Notitiam accuratam theoriæ omnium my- ſteriorum ad ſalutem non requiri; minùs etiam his præ aliis addictum eſſe partibus. Omnino autem neceſſe eſſe, ablactare animam ſuam à propenſione ad res viles ferente, eamque DEO in ſtatu ceſſationis, ſimplicitatis, vacuitatis, ſui abdicationis, ipſius regimini offerre: quo facto DEus lumina atque bona, quæ ad ſalu- tem noſtram noverit neceſſaria, in nobis pro- ducet. Dogmatamorum A. B. exhibent explanati- onem & practicam applicationem horum principiorum ſingularem. Pulchra profecto eſſe & puriſſima fateri quisque cogitur. Quos maximè inimicos habuit, nunquam eidem ul- lam deſuper movêre litem, ut minus ſeſuſpe- ctos redderent arguendo eam aliis de rebus. Præcipua horum occurrunt in duobus tracta- tibus de ſolida virtute ac in Adhertationiòus ſalu- taribus. Cætera omnia uti acceſſoria refert, unde tamen plurimæ adverſitatum eidem ortæ ſunt procellæ, quod cum ſpecie novitatis jun- gi poſſunt. Interim tantum abeſt hæc credi omnino velle, ut ſœpiùs affirmârit, linquentes ea prout ſunt, non minùs DEO eſſe gratos, dummodo aliàs Chriſtianè degant, atque eorum tantum ergò, qui in admiratione & amore DEI meditantes ejus mirabilia ſe ſentiunt excitari, expoſita eſſe. Agunt inter alia de creatione mundi, primitiva ejus pulcritudine, de forma- tione hominis, ejus lapſu, depravatione crea- turarum, redemptione, naturæ muneribus & incarnatione JEſu CHriſti, Apoſtaſia univer- ſali, Anti-Chriſto, corruptione Eccleſiæ Chri- ſtianæ, ejus everſione & reſtitutione, revocatu Judæorum, apparitione JEſu CHriſti glorio- ſâ, in terra regnaturi, renovatione mundi, ul- timo judicio, inferno, vita æterna & cœteris. In ejus tractatibus Lux mundi, Novum cœlum, novaq; terra, Stella matutina, Renovatio Spir itûs Evangelici ejuſmodi hîcillîc diſperſa leguntur, atq; ſi reciperentur, vel inde quã plurimos The- ologos explicandis infinitis locis ſcripturæ abs- que fructu crucẽ ſibi fixiſſe & malum conſtaret. Exempla horum proferri nimis foret prolixum. Inſimularunt nonnulli A. B. multis rebus, quibusdam perſonam ipſius concernentibus, eam veluti nimium de ſemet ipſa in bonam, de aliis in malam partemloqui, nullos in præſen- tiarum agnoſcere amplius veros Chriſtianos, ſe regi Spiritu S. A. B. valde mirabatur ab illis, qui dicuntur Chriſtiani, hoc objici: nam contra- dictorium eidem videbatur, dici Chriſtianum, & Spiritu Jeſu Chriſti, qui Spiritus eſt Sanctus, deſtitutũ eſſe, ſive dici præditum eſſe Spiritu S. & nihilominus eo nec regi nec illuminari. Impu- tarunt ei inſuper, contemnere ſe Sacras Scriptu- ras, negare Sacro-Sanctam Trinitatem, Divi- nitatem JEſu Chriſti, ejus merita, & ſatisfacti- onem, & neſcio quas impias opiniones alias. Sed ut verum fatear, è lectione ejus operum & Apologiæ, vitæ ejus præmiſſæ, luculenter ſatis patebit harum criminationum eſſe innocentiſſi- mam puriſſimamque. Fere neceſſe eſt ante lecti- onem ejus librorũ evolvere hanc ipſam Apologi- am quòd metuendum ſit, cùmè ſacris etiam ſcri- pturis ſœpiſſimè malè intellecta hauriuntur, ne ex operibus filiæ multò magis peregrini ſenſûs eliciantur; quamvis enim quàm facillimè intel- ligi poſſint, utpote ſtylo ſimplici pathetico atque naturalis eloquentiæ pleno conſcripta, (exempli gratiâ videantur literæ 14, 2. partis & 1. 3. partis libri, cui nomen dedit Sepulcrum Theologiæ falſæ) attamen præjudicia, quibus tenemur, in cauſa vulgo ſunt, ut alterius men- tem, licet ſimpliciſſimam & quàm clariſſimis verbis expoſitam, malè percipiamus, ideo ſo- lùm, quod cum cogitatis noſtris non conveniat. Jahr MDC. biß MDCC. Wir wollen aber nun alsbald die vornehm- ſten puncte ſelber vorlegen/ woruͤber der groͤſte Wider-ſpruch gegen ſie entſtanden iſt. Eine kurtze ſummam von ihrem Glauben und Got- tesdienſt hat ſie ſelbſten An. 1675. zu Schleß- wig der Obrigkeit und den Predigern uͤberge- ben/ welche ihren meiſten buͤchern vorgedruckt iſt/ und alſo lautet: 8. 1. Jch bin eine Chriſtin; und glaͤu- be alles/ was ein wahrer Chriſt glaͤuben ſoll. Jhr be- kaͤntniß. 2. Jch bin in der Catholiſchen Kirche/ im namen des Vaters/ im namen des Sohnes/ im namen des Heiligen Geiſtes getaufft. 3. Jch glaͤube den zwoͤlff Haupt-ſtuͤ- cken des Apoſtoliſchen Glaubens/ und zweiffele an keinem Haupt-ſtuͤcke deſ- ſelben. 4. Jch glaͤube/ daß der HErr JEſus Chriſt wahrhafftigher GOTT ſey/ wie auch wahrhafftiger Menſch; ja daß er ſey der Heiland und Erloͤſer der Welt. 5. Jch glaͤube an das Evangelium/ an die heilige Propheten/ und an die gantze Heilige Schrifft/ ſo wohl den alten als neuen Bund. Jnſonderheit aber hat ſie zufoͤrdert ſich er- klaͤret/ daß ſie ſich zu keiner aͤuſſerlichen Par- they in der Chriſtenheit halte/ wie davon Burchardus in den Anmerckungen pag. 36. aus ihrem Brieff dieſe worte anfuͤhret: Jch bin mit der Roͤmiſchen Kirchen einig in dem/ was ſie gutes und wahrhafftiges haben: aber ſo die Lutheraner auch was gutes haben/ bin ich auch mit ihnen darinnen einig/ und ſo auch mit den Cal- viniſten und andern. Und als man ihr vorgewerffen/ als wenn ſie auch eine eigene Secte zu machen ſuchte/ hat ſie dieſes ernſtlich geleugnet/ da ſie in der warnung wider die Qvaker pag. 153. geſchrieben: Jch ſuche nie- mand an mich zu ziehen/ ſondern ſchicke ſie alle zum HErrn JESU/ welcher das rechte Krieges-Haupt iſt. —— Jch habe keine lehrlinge verſamlet/ auch den vorſatz nicht/ ſolche zu verſamlen/ damit ich neue rotten ſtifften moͤchte/ weil de- rer ſchon mehr als zu viel ſeyn. Und die- ſes iſt wol zu bejammern/ daß man ſo viel Spaltungen in der Chriſtenheit ſie- het/ da doch unter allen ihren Kindern nur ein Hertz und ein Wille ſeyn ſolte: Gleich wie nur ein GOTT/ eine lehre und Von de- nen ſecten und religi- onen. Wie auch ob ſie ſelbſt eine gema- chet.

Suche im Werk

Hilfe

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)
TCF (tokenisiert, serialisiert, lemmatisiert, normalisiert)
XML (TEI P5 inkl. att.linguistic)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Voyant Tools ?

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Dieses Werk wurde gemäß den DTA-Transkriptionsrichtlinien im Double-Keying-Verfahren von Nicht-Muttersprachlern erfasst und in XML/TEI P5 nach DTA-Basisformat kodiert.




Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/arnold_ketzerhistorie02_1700
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/arnold_ketzerhistorie02_1700/168
Zitationshilfe: Arnold, Gottfried: Unpartheyische Kirchen- und Ketzer-Historie. Bd. 2 (T. 3/4). Frankfurt (Main), 1700, S. 156. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/arnold_ketzerhistorie02_1700/168>, abgerufen am 23.04.2024.